Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biologia (S2)
specjalność: Biologia molekularna i podstawy analityki
Sylabus przedmiotu Fitopatologia:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Biologia | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | drugiego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | magister | ||
| Obszary studiów | nauk przyrodniczych | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Fitopatologia | ||
| Specjalność | Biologia roślin | ||
| Jednostka prowadząca | Zakład Ochrony Roślin | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Janusz Błaszkowski <Janusz.Blaszkowski@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Iwona Adamska <Iwona.Adamska@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 3,0 | ECTS (formy) | 3,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | znajomość obsługi mikroskopu na poziomie pierwszego stopnia |
| W-2 | znajomość anatomii, fizjologii i taksonomii roślin |
| W-3 | umiejętność rozpoznawania pospolitych gatunków roślin |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | zapoznanie z wiedzą o warunkach sprzyjających występowaniu chorób roślin |
| C-2 | zapoznanie z gatunkami grzybów o dużym znaczeniu dla zdrowotności roślin |
| C-3 | przybliżenie skutecznych i bezpiecznych dla środowiska metod zwalczania chorób roślin |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Wyjście terenowe. Zbiór roślin do zielników. | 2 |
| T-L-2 | Choroby nieinfekcyjne Uszkodzenia termiczne roślin. Brak lub nadmiar wody i składników pokarmowych w glebie. Uszkodzenia przechowalnicze owoców. Zmęczenie gleby. Wpływ zanieczyszczeń środowiska na zdrowotność roślin. | 2 |
| T-L-3 | Choroby infekcyjne: wirozy i bakteriozy roślin. | 2 |
| T-L-4 | Choroby wywoływane przez organizmy z królestwa Protozoa gromady Plasmodiophoromycota oraz z królestwa Chromista gromady Oomycota rzędu Pythiales. | 2 |
| T-L-5 | Choroby roślin wywołane przez organizmy z królestwa Chromista gromady Oomycota rzędu Peronosporales. | 2 |
| T-L-6 | Choroby wywołane przez grzyby (Fungi) z gromady Ascomycota rzędów Taphrinales, Microascales, Hypocreales, Diaporthales, Dothideales, Leotiales, Rhytismatales i Erysiphales. | 12 |
| T-L-7 | Choroby roślin wywołane przez grzyby z gromady Basidiomycota rzędów Ustilaginales, Uredinales, Exobasidiales, Agaricales, Poriales i Stereales. | 4 |
| T-L-8 | Choroby roślin wywołane przez grzyby mitosporowe. Wpływ pasożytniczych roślin nasiennych na żywicieli. | 2 |
| T-L-9 | Makroskopowa i mikroskopowa diagnostyka chorób roślin. | 2 |
| 30 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Choroba- jej istota, przebieg procesu chorobowego. Czynniki wpływające na proces chorobowy. | 2 |
| T-W-2 | Epidemia - składowe epidemii i jej przebieg. | 3 |
| T-W-3 | Odporność roślin. Typy odporności, wady i zalety odporności poziomej i pionowej. | 3 |
| T-W-4 | Charakterystyka podstawowych grup organizmów chorobotwórczych (wirusów, bakterii, organizmów grzybopodobnych i grzybów). | 7 |
| T-W-5 | Agrotechniczne, fizyczne, biologiczne i chemiczne metody zwalczania patogenów roślinnych. | 5 |
| 20 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| A-L-1 | uczestnictwo w zajęciach | 30 |
| A-L-2 | przygotowanie do sprawdzianów | 10 |
| A-L-3 | udział w konsultacjach | 6 |
| A-L-4 | studiowanie podanej literatury | 4 |
| A-L-5 | wykonanie zielnika z chorujacymi roślinami | 4 |
| 54 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | uczestnictwo w zajęciach | 20 |
| A-W-2 | przygotowanie do pisemnego zaliczenia wykładów | 10 |
| A-W-3 | udział w konsultacjach | 4 |
| A-W-4 | udział w pisemnym sprawdzianie z wykładów | 2 |
| 36 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | wykład informacyjny |
| M-2 | opis i objaśnienie objawów wybranych chorób roślin z wykorzystaniem preparatów i prezentacji multimedialnych |
| M-3 | ćwiczenia laboratoryjne (obserwacja mikroskopowa i szkicowanie obrazu spod mikroskopu) |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: aprobata |
| S-2 | Ocena formująca: wyjściówki (ocena poprawności rysunków wykonanych w czasie ćwiczeń) |
| S-3 | Ocena formująca: sprawdziany pisemne |
| S-4 | Ocena podsumowująca: średnia arytmetyczna ze sprawdzianów pisemnych |
| S-5 | Ocena podsumowująca: pisemne zaliczenie wykładów |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_2A_BLR-S-D6_W01 wymienia i rozpoznaje wybrane choroby roślin na podstawie oznak etiologicznych i zarodnikowania sprawców | BL_2A_W02, BL_2A_W08, BL_2A_W17 | P2A_W01, P2A_W02, P2A_W03, P2A_W04, P2A_W05 | C-2 | T-L-3, T-L-8, T-L-7, T-L-4, T-W-4, T-L-1, T-L-6, T-W-1, T-L-9, T-L-2, T-L-5 | M-3, M-1, M-2 | S-2, S-4, S-5, S-1, S-3 |
| BL_2A_BLR-S-D6_W02 objaśnia przebieg procesu chorobowego u roślin, wskazuje czynniki sprzyjające wystąpieniu choroby lub epidemii oraz tłumaczy wpływ tych czynników na przebieg procesu chorobowego | BL_2A_W02, BL_2A_W06 | P2A_W01, P2A_W03, P2A_W04, P2A_W05, P2A_W07 | C-1, C-2 | T-W-1, T-L-7, T-L-3, T-W-4, T-W-2, T-L-4, T-L-8, T-L-5, T-L-1, T-L-2, T-L-6 | M-2, M-1 | S-3, S-5, S-1, S-4 |
| BL_2A_BLR-S-D6_W03 rozróżnia i charakteryzuje różne typy odporności u roślin; wymienia i tłumaczy ich wady i zalety; dobiera i proponuje odpowiednie metody zwalczania chorób u roślin | BL_2A_W01, BL_2A_W08, BL_2A_W06 | P2A_W01, P2A_W03, P2A_W04, P2A_W05, P2A_W07 | C-2, C-3, C-1 | T-W-3, T-L-3, T-L-4, T-L-8, T-L-6, T-W-1, T-W-5, T-L-7, T-L-5 | M-1, M-2 | S-3, S-1, S-4, S-5 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_2A_BLR-S-D6_U01 umie ocenić wpływ warunków pogodowych na wystąpienie ważniejszych chorób roślin (lub epidemii), umie określić moment krytyczny dla rozwoju choroby | BL_2A_U08, BL_2A_U10 | P2A_U01, P2A_U02, P2A_U03, P2A_U04, P2A_U06 | C-1, C-2 | T-L-4, T-L-6, T-W-1, T-L-7, T-L-5, T-W-4, T-L-2, T-L-3, T-W-2, T-L-8, T-L-9 | M-1, M-2 | S-4, S-5, S-3, S-1 |
| BL_2A_BLR-S-D6_U02 umie korzystać z opracowań i na ich podstawie dobierać odpowiednie metody zwalczania chorób (umie wyszukiwać i stosować preparaty zwalczające choroby) oraz układać plany zwalczania chorób roślin | BL_2A_U01, BL_2A_U13 | P2A_U01, P2A_U02, P2A_U03, P2A_U06, P2A_U07 | C-3, C-2 | T-L-4, T-L-8, T-L-6, T-L-2, T-W-5, T-L-7, T-L-5, T-L-3 | M-1, M-3, M-2 | S-4, S-5, S-3, S-1, S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_2A_BLR-S-D6_K01 jest odpowiedzialny za podejmowane decyzje dotyczące sposobu zwalczania organizmów chorobotwórczych względem roślin | BL_2A_K07, BL_2A_K04 | P2A_K03, P2A_K04, P2A_K06 | C-3, C-2 | T-L-2, T-W-5, T-L-4, T-L-7, T-L-5, T-L-3, T-L-6, T-L-8 | M-2, M-1 | S-1 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_2A_BLR-S-D6_W01 wymienia i rozpoznaje wybrane choroby roślin na podstawie oznak etiologicznych i zarodnikowania sprawców | 2,0 | nie potrafi rozpoznać po oznakach etiologicznych chorób wybranych gatunków roślin; nie potrafi wymienić nazwy żadnej choroby danego gatunku rośliny; nie rozróżnia roślin chorych i zdrowych |
| 3,0 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych; potrafi wymienić nazwy kilku chorób ważniejszych dla danego gatunku rośliny | |
| 3,5 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych; potrafi wymienić nazwy chorób ważniejszych dla danego gatunku rośliny; rozpoznaje ważniejsze choroby po oznakach etiologicznych powodowanych przez sprawców | |
| 4,0 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych; potrafi wymienić nazwy chorób ważniejsze dla danego gatunku rośliny; rozpoznaje ważniejsze choroby po oznakach chorobowych i etiologicznych powodowanych przez sprawców | |
| 4,5 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych; potrafi wymienić nazwy chorób ważniejsze dla danego gatunku rośliny; rozpoznaje ważniejsze choroby po oznakach etiologicznych powodowanych przez sprawców; z pomocą nazywa sprawców ważniejszych chorób | |
| 5,0 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych; potrafi wymienić nazwy chorób ważniejsze dla danego gatunku rośliny; rozpoznaje ważniejsze choroby po oznakach etiologicznych powodowanych przez sprawców; potrafi bezbłędnie nazwać sprawców ważniejszych chorób | |
| BL_2A_BLR-S-D6_W02 objaśnia przebieg procesu chorobowego u roślin, wskazuje czynniki sprzyjające wystąpieniu choroby lub epidemii oraz tłumaczy wpływ tych czynników na przebieg procesu chorobowego | 2,0 | nie potrafi zdefiniować procesu chorobowego; nie potrafi wymienić jego etapów; nie potrafi wymienić czynników wpływających na przebieg choroby u roślin |
| 3,0 | definiuje proces chorobowy u roślin i potrafi wymienić czynniki wpływające na przebieg choroby u roślin | |
| 3,5 | definiuje proces chorobowy u roślin, potrafi wymienić jego etapy; potrafi wymienić czynniki wpływające na przebieg choroby u roślin | |
| 4,0 | definiuje proces chorobowy u roślin, potrafi wymienić i scharakteryzować jego etapy; potrafi wymienić czynniki wpływające na przebieg choroby u roślin | |
| 4,5 | definiuje proces chorobowy u roślin, potrafi wymienić i scharakteryzować jego etapy; potrafi wymienić czynniki wpływające na proces choroby i epidemii u roślin | |
| 5,0 | definiuje proces chorobowy u roślin, potrafi wymienić i scharakteryzować jego etapy; potrafi wymienić czynniki wpływające na proces choroby i epidemii u roślin i wytłumaczyć ich wpływ na przebieg choroby i epidemii | |
| BL_2A_BLR-S-D6_W03 rozróżnia i charakteryzuje różne typy odporności u roślin; wymienia i tłumaczy ich wady i zalety; dobiera i proponuje odpowiednie metody zwalczania chorób u roślin | 2,0 | nie potrafi wymienić typów odporności u roślin; nie potrafi wymienić żadnej metody zwalczania chorób |
| 3,0 | potrafi wymienić typy odporności u roślin; potrafi wymienić metody zwalczania chorób | |
| 3,5 | potrafi wymienić i rozróżnić typy odporności u roślin; potrafi wymienić i dobrać właściwe metody zwalczania chorób u roślin | |
| 4,0 | potrafi wymienić, rozróżnić i scharakteryzować typy odporności u roślin; potrafi wymienić i dobrać właściwe metody zwalczania chorób u roślin | |
| 4,5 | potrafi wymienić, rozróżnić i scharakteryzować typy odporności u roślin; potrafi wymienić ich wady i zalety; potrafi wymienić i dobrać właściwe metody zwalczania chorób u roślin | |
| 5,0 | potrafi wymienić, rozróżnić i scharakteryzować typy odporności u roślin; potrafi wymienić ich wady i zalety; potrafi wymienić, dobrać i zaproponować skuteczne i właściwe metody zwalczania chorób u roślin |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_2A_BLR-S-D6_U01 umie ocenić wpływ warunków pogodowych na wystąpienie ważniejszych chorób roślin (lub epidemii), umie określić moment krytyczny dla rozwoju choroby | 2,0 | nie umie ocenić wpływu czynników na wystąpienie choroby; nie umie szacować przebiegu chorób lub epidemii roślin w określonych warunkach pogodowych; nie umie oszacować momentu krytycznego dla rozwoju choroby |
| 3,0 | umie ocenić wpływ czynników pogodowych na wystąpienie kilku chorób | |
| 3,5 | umie ocenić wpływ czynników na wystąpienie wybranej choroby; umie szacować przebieg chorób w określonych warunkach pogodowych | |
| 4,0 | umie ocenić wpływ czynników na wystąpienie choroby; umie szacować przebieg chorób lub epidemii w określonych warunkach pogodowych | |
| 4,5 | umie ocenić wpływ czynników na wystąpienie choroby; umie szacować przebieg chorób lub epidemii roślin w określonych warunkach pogodowych; umie oszacować moment krytyczny dla rozwoju choroby | |
| 5,0 | umie ocenić wpływ czynników na wystąpienie choroby; umie szacować przebieg chorób lub epidemii roślin w określonych warunkach pogodowych; umie oszacować moment krytyczny dla rozwoju choroby; umie nakreślać wykres przebiegu choroby i epidemii | |
| BL_2A_BLR-S-D6_U02 umie korzystać z opracowań i na ich podstawie dobierać odpowiednie metody zwalczania chorób (umie wyszukiwać i stosować preparaty zwalczające choroby) oraz układać plany zwalczania chorób roślin | 2,0 | nie umie posługiwać się Zaleceniami ochrony roślin; nie umie wyszukiwać środków do zwalczania wybranych chorób |
| 3,0 | dobiera odpowiednie metody ochrony roślin przez wybranymi chorobami | |
| 3,5 | dobiera odpowiednie metody ochrony roślin przez wybranymi chorobami, poprawnie wyszukuje nazwy preparatów w Zaleceniach ochrony roślin, | |
| 4,0 | dobiera odpowiednie metody ochrony roślin przez wybranymi chorobami, poprawnie wyszukuje nazwy preparatów w Zaleceniach ochrony roślin, umie je zastosować | |
| 4,5 | dobiera odpowiednie metody ochrony roślin przez wybranymi chorobami, poprawnie wyszukuje nazwy preparatów w Zaleceniach ochrony roślin, umie je zastosować, układa z pomocą plan zwalczania ważniejszych chorób wybranych gatunków roślin | |
| 5,0 | dobiera odpowiednie metody ochrony roślin przez wybranymi chorobami, poprawnie wyszukuje nazwy preparatów w Zaleceniach ochrony roślin, umie je zastosować, umie ułożyć plan zwalczania ważniejszych chorób wybranych gatunków roślin |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_2A_BLR-S-D6_K01 jest odpowiedzialny za podejmowane decyzje dotyczące sposobu zwalczania organizmów chorobotwórczych względem roślin | 2,0 | nie ma świadomości odpowiedzialności za podejmowane decyzje |
| 3,0 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje, ale w ich podejmowaniu rzadko zwraca uwagę na dobro środowiska | |
| 3,5 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje, ale tylko czasem są one korzystne dla środowiska | |
| 4,0 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje, ale nie zawsze są one korzystne dla środowiska | |
| 4,5 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje, przeważnie są one korzystne dla otaczającego środowiska | |
| 5,0 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje, zawsze są one przemyślane i korzystne dla otaczającego środowiska |
Literatura podstawowa
- Borecki Z., Nauka o chorobach roślin, PWRiL, Warszawa, 2001
- Kryczyński S., Weber Z., Fitopatologia. Tom 1, PWRiL, Poznań, 2010
- Kryczyński S., Weber Z., Fitopatologia. Tom 2, PWRiL, Poznań, 2011
- Błaszkowski J., Adamska I., Czerniawska B., Madej T., Zioło E., Przewodnik do zajęć z fitopatologii, www.zor.zut.edu.pl/Skrypt-web/Home.html, Szczecin, 2011
Literatura dodatkowa
- Kochman J., Węgorek W. 1997., Ochrona roślin, PWRiL, Warszawa, 1997
- Mańka K., Fitopatologia leśna, PWRiL, Warszawa, 1998