Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biologia (S2)
specjalność: Biologia molekularna i podstawy analityki
Sylabus przedmiotu Diagnostyka laboratoryjna:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Biologia | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | drugiego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | magister | ||
| Obszary studiów | nauk przyrodniczych | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Diagnostyka laboratoryjna | ||
| Specjalność | Biologia zwierząt | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Biotechnologii Rozrodu Zwierząt i Higieny Środowiska | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Aleksandra Balicka-Ramisz <Aleksandra.Balicka-Ramisz@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Bogumiła Pilarczyk <Bogumila.Pilarczyk@zut.edu.pl>, Agnieszka Tomza-Marciniak <Agnieszka.Tomza-Marciniak@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 3,0 | ECTS (formy) | 3,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Podstawowa wiedza z zakresu technik mikroskopowych |
| W-2 | Podstawowa wiedza z zakresu biochemii i fizjologii zwierząt |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Głównym celem zajęć jest przekazanie studentom podstawowej wiedzy z zakresu wykonywania analiz labaratoryjnych oraz wskazanie możliwości możliwości zastosowania zdobytej wiedzy |
| C-2 | Zapoznanie studentów z podstawowymi technikami laboratoryjnymi stosowanymi w laboaratoriach diagnostycznych |
| C-3 | Ukształtowanie umiejętności z zakresu wykonywania podstawowych badań laboratoryjnych |
| C-4 | Zapoznanie studentów z zagadnieniami związanymi z diagnostyką laboratoryjną |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Podstawowe techniki i metody stosowane w diagnostyce laboratoryjnej. Metody spektroskopowe, rozdzielcze, elektrochemiczne, immunologiczne, receptorowe. | 3 |
| T-A-2 | Podstawy diagnostyki hematologicznej. Badanie morfologiczne krwi obwodowej – metody manualne i automatyczne. | 3 |
| T-A-3 | Badanie ogólne moczu. Oznaczenia ilościowe i jakościowe. Badanie kału. | 3 |
| T-A-4 | Cel i istota badania sekcyjnego. Metodyka wykonywania sekcji. Pobieranie materiału do badań dodatkowych. | 3 |
| T-A-5 | Diagnostyka zaburzeń gospodarki mineralnej. Znaczenie wybranych pierwiastków w gospodarce mineralnej. Testy laboratoryjne. | 3 |
| 15 | ||
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Instruktaż do zajęć laboratoryjnych. Zasady BHP w laboratorium. | 1 |
| T-L-2 | Podstawowe metody jakosciowe (Kato i Miura, Willis-Schlaafa, Vajdy, Bearmena) i ilosciowe (McMastera) stosowane w diagnostyce parazytologicznej. | 3 |
| T-L-3 | Badania w celu wykrycia ektopasozytów. Pobieranie materiału do badan. Badanie zeskrobiny metoda Stefanskiego. | 2 |
| T-L-4 | Metody wykrywania lekooporności. Test redukcji liczby wydalanych z kałem jaj pasożytów. Test wykluwania larw pasozytów. Test rozwoju larw. Test ruchliwosci larw. Test wiazania tubuliny. | 2 |
| T-L-5 | Zastosowanie metody immunochromatograficznej i klasycznej metody barwienia Ziehl-Nielsena w diagnostyce najczęściej spotykanych schorzen pasozytniczych ludzi i zwierząt (lamblioza, kryptosporydioza). Mikroskopowe badanie kału w diagnostyce zaburzeń trawienia, wchłaniania i funkcji wydzielniczej. | 3 |
| T-L-6 | Zastosowanie metody trychinoskopii i wytrawiania w wykrywaniu włośnicy. | 3 |
| T-L-7 | Badanie sekcyjne: pobranie materiału do badan, utrwalanie i barwienie materiałów z sekcji. Przygotowanie preparatów stałych. | 3 |
| T-L-8 | Badanie morfologiczne krwi. Oznaczenie RBC, WBC, HGB, HCT, MCV, MCH, MCHC, PLT przy uzyciu analizatora hematologicznego. Wykonanie jonogramu w krwi pełnej, surowicy/osoczu. Interpretacja uzyskanych wyników. | 3 |
| T-L-9 | Badanie ogólne moczu – badania jakosciowe i ilosciowe przy uzyciu aparatu Reader Urine Analyser (białko, bilirubina, urobilinogen, glukoza, zwiazki ketonowe, kwas askorbinowy, niebiałkowe zwiazki azotowe, erytrocyty, leukocyty, pH, ciezar własciwy). Ocena mikroskopowa osadu moczu. Interpretacja uzyskanych wyników. | 3 |
| T-L-10 | Ocena układu białokrwinkowego. Przygotowanie preparatów, analiza i interpretacja wyników. | 3 |
| T-L-11 | Badania biochemiczne – oznaczanie wybranych parametrów profilu wątrobowego/nerkowego w surowicy przy użyciu komercyjnych zestawów diagnostycznych i analizatora biochemicznego. | 6 |
| T-L-12 | Kontrola jakosci procedur analitycznych. Czynniki wpływające na jakość badania. Wyznaczanie powtarzalności i precyzji. | 3 |
| 35 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Pojęcie Dobrej Praktyki Laboratoryjnej. Cele i rodzaje badań laboratoryjnych. Rodzaje materiału biologicznego (krew, mocz, ślina, kał, wydzieliny przewodu pokarmowego, płyny biologiczne). Zasady prawidłowego pobierania prób do badań. Wpływ warunków pobrania materiału do badań na jakość uzyskiwanych wyników | 2 |
| T-W-2 | Analiza wiarygodności wyników badań. Pojęcie zakresu normy i wartości referencyjnych. Czynniki wpływające na jakość badania. Wyniki prawdziwie dodatnie i prawdziwie ujemne, fałszywie dodatnie i fałszywie ujemne. Rodzaje błędów. Walidacja metod analitycznych. Przykłady materiałów odniesienia stosowanych w diagnostyce laboratoryjnej. | 2 |
| T-W-3 | Podstawowe badania biochemiczne krwi i moczu – znaczenie diagnostyczne. Kryteria doboru badań laboratoryjnych. Profile badań laboratoryjnych: ogólny, metaboliczny, lipidowy, wątrobowy, kostny, nerkowy, sercowy, tarczycowy. | 2 |
| T-W-4 | Diagnostyka enzymatyczna. Charakterystyka wybranych enzymów (enzymy wskaźnikowe, ekskrecyjne, sekrecyjne) i ich znaczenia diagnostyczne. Profile enzymatyczne. Badania diagnostyczne w zaburzeniach regulacji hormonalnej. | 2 |
| T-W-5 | Charakterystyka przyżyciowych metod stosowanych w diagnostyce schorzeń pasożytniczych. Przegląd metod koproskopowych. Zastosowanie testu ELISA (enzyme linked immunosorbent assay). | 2 |
| T-W-6 | Diagnostyka zatruć metalami, wybranymi pestycydami, gazami i toksynami roślinnymi. Pomiary biochemicznych wskaźników narażenia. | 2 |
| T-W-7 | Nowe trendy w diagnostyce labaratoryjnej. podsumowanie treści wykładów | 3 |
| 15 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | uczestnictwo w zajęciach | 15 |
| A-A-2 | samodzielne studiowanie literatury z zakresu diagnostyki laboratoryjnej | 3 |
| A-A-3 | przygotowanie się do kolokwium | 3 |
| 21 | ||
| laboratoria | ||
| A-L-1 | uczestnictwo w zajęciach | 35 |
| A-L-2 | samodzielne przygotowanie się do zajęć | 5 |
| A-L-3 | przygotowanie się do zaliczenia | 5 |
| 45 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | uczestnictwo w zajęciach | 15 |
| A-W-2 | Przygotowanie do zaliczenia wykładów | 9 |
| 24 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne |
| M-2 | Metoda podajaca: wykład informacyjny, pogadanka (z zastosowaniem prezentacji multimedialnych) |
| M-3 | Metoda praktyczna: ćwiczenia laboratoryjne |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Regularna ocena wykonywanych podczas ćwiczeń zadań praktycznych |
| S-2 | Ocena podsumowująca: Zaliczenie wykładów w formie testu, uwzględniające cały zakres materiału |
| S-3 | Ocena formująca: ocena postawy studenta względem kolegów i powierzonych mu zadań |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_2A_BLZ-S-D6_W01 zna i omawia ważniejsze metody stosowane w diagnostyce laboratoryjnej | BL_2A_W15 | P2A_W03, P2A_W04, P2A_W05, P2A_W06 | C-2, C-1, C-4 | T-W-2, T-W-1, T-A-4, T-A-1, T-A-3, T-A-2, T-A-5 | M-1, M-2 | S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_2A_BLZ-S-D6_U01 potrafi stosować podstawowe metody wykorzystywane w diagnostyce laboratoryjnej | BL_2A_U06, BL_2A_U16 | P2A_U01, P2A_U03, P2A_U06, P2A_U09 | C-3, C-4, C-2 | T-L-10, T-L-8, T-L-9, T-L-12, T-L-11 | M-3 | S-1 |
| BL_2A_BLZ-S-D6_U02 potrafi wykonywać analizy laboratoryjne i posługiwać się podstawowym sprzętem i aparaturą badawczą | BL_2A_U06, BL_2A_U10 | P2A_U01, P2A_U02, P2A_U03, P2A_U04, P2A_U06 | C-2, C-3 | T-L-9, T-L-12, T-L-8, T-L-7, T-L-6, T-L-11 | M-3, M-1 | S-1 |
| BL_2A_BLZ-S-D6_U03 posiada umiejętność prowadzenia prac badawczych z użyciem materiału biologicznego | BL_2A_U06 | P2A_U01, P2A_U03, P2A_U06 | C-2, C-3, C-1 | T-L-9, T-L-8, T-L-2, T-L-6, T-L-7 | M-3, M-1 | S-1 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_2A_BLZ-S-D6_K01 Wykazuje odpowiedzialność za bezpieczeństwo własne i innych oraz powierzone mu mienie | BL_2A_K06 | P2A_K06 | C-2, C-3, C-4 | T-L-10, T-L-6, T-L-4, T-A-2, T-W-5, T-L-11, T-L-7, T-A-3, T-W-3, T-L-1, T-W-1, T-L-8, T-L-5, T-L-9, T-L-2, T-L-3, T-A-4, T-L-12 | M-3 | S-3 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_2A_BLZ-S-D6_W01 zna i omawia ważniejsze metody stosowane w diagnostyce laboratoryjnej | 2,0 | Student: - nie potrafi zdefiniować podstawowych pojęć, - nie zna podstawowych pozycji literatury przedmiotu, - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje obojętność, -w zakresie wyrażania wiedzy popełnia bardzo dużo błędów merytorycznych. |
| 3,0 | Student: - w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy, - w zakresie rozumienia wiedzy opanował podstawowy zakres materiału, - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe, - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie, - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów. | |
| 3,5 | Student: - w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy, - w zakresie rozumienia wiedzy opanował podstawowy zakres materiału, - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe, - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie, - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów. | |
| 4,0 | Student: - w zakresie wiedzy opanował prawie cały materiał programowy, - w zakresie rozumienia wiedzy opanował poprawnie całość zakresu materiału, - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe prawie dokładnie, - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie, - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia sporadycznie błędy . | |
| 4,5 | Student: - w zakresie wiedzy opanował cały materiał programowy, - w zakresie rozumienia wiedzy opanował wszystkie treści programowe, - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie, - w zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów. | |
| 5,0 | Student: - w zakresie wiedzy wykracza poza materiał programowy, - w zakresie rozumienia wiedzy opanował wszystkie treści programowe, - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie i ciekawość poznawczą, - w zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów. |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_2A_BLZ-S-D6_U01 potrafi stosować podstawowe metody wykorzystywane w diagnostyce laboratoryjnej | 2,0 | Student: -nie potrafi zidentyfikować i poradzić sobie samodzielnie z trudnościami mogącymi pojawić się na każdym z etapów tworzenia pracy promocyjnej, nie operuje wiedzą kontekstową. |
| 3,0 | Student: - potrafi zidentyfikować i poradzić sobie, z wydatną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy. | |
| 3,5 | Student: - potrafi zidentyfikować i poradzić sobie, z nieznaczną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy. | |
| 4,0 | Student: - potrafi identyfikować i samodzielnie radzić sobie z podstawowymi trudnościami związanymi z procesem preparacji pracy promocyjnej. | |
| 4,5 | Student: - potrafi samodzielnie zidentyfikować i radzić sobie z podstawowymi trudnościami związanymi z procesem preparacji własnego przedsięwzięcia badawczego. | |
| 5,0 | Student: - samodzielnie identyfikuje i rozwiązuje trudności związane z procesem preparacji własnego przedsięwzięcia badawczego. | |
| BL_2A_BLZ-S-D6_U02 potrafi wykonywać analizy laboratoryjne i posługiwać się podstawowym sprzętem i aparaturą badawczą | 2,0 | Student: -nie potrafi zidentyfikować i poradzić sobie samodzielnie z trudnościami mogącymi pojawić się na każdym z etapów tworzenia pracy promocyjnej, nie operuje wiedzą kontekstową. |
| 3,0 | Student: - potrafi zidentyfikować i poradzić sobie, z wydatną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy. | |
| 3,5 | Student: - potrafi zidentyfikować i poradzić sobie, z nieznaczną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy. | |
| 4,0 | Student: - potrafi identyfikować i samodzielnie radzić sobie z podstawowymi trudnościami związanymi z procesem preparacji pracy promocyjnej. | |
| 4,5 | Student: - potrafi samodzielnie zidentyfikować i radzić sobie z podstawowymi trudnościami związanymi z procesem preparacji własnego przedsięwzięcia badawczego. | |
| 5,0 | Student: - samodzielnie identyfikuje i rozwiązuje trudności związane z procesem preparacji własnego przedsięwzięcia badawczego. | |
| BL_2A_BLZ-S-D6_U03 posiada umiejętność prowadzenia prac badawczych z użyciem materiału biologicznego | 2,0 | Student: -nie potrafi zidentyfikować i poradzić sobie samodzielnie z trudnościami mogącymi pojawić się na każdym z etapów tworzenia pracy promocyjnej, nie operuje wiedzą kontekstową. |
| 3,0 | Student: - potrafi zidentyfikować i poradzić sobie, z wydatną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy. | |
| 3,5 | Student: - potrafi zidentyfikować i poradzić sobie, z nieznaczną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy. | |
| 4,0 | Student: - potrafi identyfikować i samodzielnie radzić sobie z podstawowymi trudnościami związanymi z procesem preparacji pracy promocyjnej. | |
| 4,5 | Student: - potrafi samodzielnie zidentyfikować i radzić sobie z podstawowymi trudnościami związanymi z procesem preparacji własnego przedsięwzięcia badawczego. | |
| 5,0 | Student: - samodzielnie identyfikuje i rozwiązuje trudności związane z procesem preparacji własnego przedsięwzięcia badawczego. |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_2A_BLZ-S-D6_K01 Wykazuje odpowiedzialność za bezpieczeństwo własne i innych oraz powierzone mu mienie | 2,0 | Student: -nie potrafi zidentyfikować i poradzić sobie samodzielnie z trudnościami mogącymi pojawić się na każdym z etapów tworzenia pracy promocyjnej, nie operuje wiedzą kontekstową. |
| 3,0 | Student: - potrafi zidentyfikować i poradzić sobie, z wydatną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy. | |
| 3,5 | Student: - potrafi zidentyfikować i poradzić sobie, z nieznaczną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy. | |
| 4,0 | Student: - potrafi identyfikować i samodzielnie radzić sobie z podstawowymi trudnościami związanymi z procesem preparacji pracy promocyjnej. | |
| 4,5 | Student: - potrafi samodzielnie zidentyfikować i radzić sobie z podstawowymi trudnościami związanymi z procesem preparacji własnego przedsięwzięcia badawczego. | |
| 5,0 | Student: - samodzielnie identyfikuje i rozwiązuje trudności związane z procesem preparacji własnego przedsięwzięcia badawczego. |
Literatura podstawowa
- Dembińska-Kieć A., Naskalski J., Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej, Elsevier Urban & Partner, Wrocław, 2002
- Gundłach J.L., Sadzikowski A.B., Diagnostyka i zwalczanie inwazji pasożytów u zwierząt, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego, Lublin, 2001
- Malicka E. (red.)., Sekcja zwłok zwierząt, SGGW, Warszawa, 2008
- Tomaszewski J., Diagnostyka laboratoryjna, PZWL, Warszawa, 1993
- Ziomko I., Cencek T., Inwazje pasożytnicze zwierząt gospodarskich – wybrane metody diagnostyczne, Drukarnia Piotra Włodarskiego, Warszawa, 1999
Literatura dodatkowa
- Konieczka P., Namieśnik J. (red)., Ocena i kontrola jakości wyników pomiarów analitycznych, WNT, Warszawa, 2007
- Bomski H., Podstawowe laboratoryjne badania hematologiczne, PZWL, Warszawa, 1995
- Winnicka A., Wartości referencyjne podstawowych badań laboratoryjnych w weterynarii, SGGW, Warszawa, 2008