Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Technologii i Inżynierii Chemicznej - Chemia (S1)
specjalność: Chemia ogólna i analityka chemiczna

Sylabus przedmiotu Chemia fizyczna I:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Chemia
Forma studiów studia stacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Chemia fizyczna I
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Katedra Chemii Organicznej i Chemii Fizycznej
Nauczyciel odpowiedzialny Krzysztof Lubkowski <Krzysztof.Lubkowski@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Tomasz Idzik <Tomasz.Idzik@zut.edu.pl>, Krzysztof Lubkowski <Krzysztof.Lubkowski@zut.edu.pl>, Elwira Wróblewska <Elwira.Wroblewska@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 4,0 ECTS (formy) 4,0
Forma zaliczenia egzamin Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
wykładyW4 45 3,00,50egzamin
ćwiczenia audytoryjneA4 15 1,00,50zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Ogólna wiedza z zakresu fizyki, matematyki, chemii nieorganicznej i organicznej

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Podanie ogólnych zależności wiążących mierzalne własności materii i jednolitych form ich prezentowania. Zrozumienie i interpretacja zjawisk obserwowanych w rzeczywistych układach chemicznych. Umiejętność interpretacji wyników eksperymentalnych uzyskanych z wykorzystaniem nowoczesnych metod badawczych oraz przewidywania własności fizykochemicznych materii. Umiejętność stosowania podstawowych wiadomości z zakresu termodynamiki, równowag, kinetyki i elektrochemii do przewidywania kierunku przebiegu procesów i doboru warunków ich prowadzenia.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Prawa gazowe, kinetyczna teoria gazów. I zasada termodynamiki, zmiany energii wewnętrznej, ciepła, i pracy w przemianach izotermicznych, izobarycznych, izochorycznych i adiabatycznych, termochemia: prawo Hessa i prawo Kirchhoffa.15
15
wykłady
T-W-1Podstawowe pojęcia i wielkości w chemii fizycznej. Charakterystyka poszczególnych stanów skupienia, równanie stanu gazu doskonałego, równanie van der Waalsa i inne równania stanu gazów rzeczywistych, kinetyczna teoria gazów.10
T-W-2Ciepło, praca, energia, 0-III zasady termodynamiki. Funkcje termodynamiczne: energia wewnętrzna, entalpia, energia swobodna, entalpia swobodna, entropia. Termochemia: ciepło reakcji, prawo Hessa, pojemność cieplna, prawo Kirchoffa. Procesy odwracalne i nieodwracalne, samorzutność procesów. Wpływ temperatury i ćiśnienia na entalpię swobodną. Potencjał chemiczny.15
T-W-3Równowaga termodynamiczna, równanie Clapeyrona i jego zastosowanie do opisu termodynamicznego przemian fazowych. Analiza diagramów fazowych w układach jedno-, dwu- i trójskładnikowych. Reguła faz Gibbsa. Termodynamiczny współczynnik podziału i współczynnik podziału Nernsta. Klasyfikacja roztworów, równanie Raoulta, Henry`ego, wielkości cząstkowe molowe, potencjał chemiczny roztworów doskonałych i rzeczywistych, termodynamika i funkcje mieszania, aktywność, funkcje ekscesowe, równanie Gibbsa-Duhema.15
T-W-4Stałe równowagi reakcji i ich związek z funkcjami termodynamicznymi. Zależność stałej równowagi od ciśnienia i temperatury. Reguła przekory, przewidywanie kierunku przemian, kwasy i zasady, pH, bufory i wskaźniki5
45

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1Uczestnictwo w zajęciach15
A-A-2Przygotowanie do zajęć10
25
wykłady
A-W-1Uczestnictwo w wykładach45
A-W-2Analiza zalecanych źródeł literaturowych10
A-W-3Konsultacje2
A-W-4Przygotowanie do egzaminu15
A-W-5Egzamin3
75

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny, objaśnianie, wyjaśnianie, dyskusja dydaktyczna, pokaz ilustracji, ćwiczenia przedmiotowe

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: Ocena formująca, z zakresu wymagań wstępnych, nie mająca wpływu na ocenę końcową, prowadzona na początku zajęć mająca na celu ukierunkowanie nauczania do poziomu studentów
S-2Ocena podsumowująca: Ocena podsumowująca osiągnięte efekty uczenia się, pod koniec semestru.

Zamierzone efekty uczenia się - wiedza

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
KCh_1A_C07_W01
Student posiada uporządkowaną wiedzę z zakresu podstaw chemii fizycznnej, w szczególności potrafi zdefiniować podstawowe pojęcia termodynamiczne (prawa, teorie, funkcje i zależności).
KCh_1A_W05, KCh_1A_W01, KCh_1A_W02, KCh_1A_W03, KCh_1A_W04C-1T-W-1M-1S-2, S-1

Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
KCh_1A_C07_U01
Student prawidłowo analizuje i rozwiązuje problemy zwiazane z zagadnieniami dotyczącymi chemii fizycznej.
KCh_1A_U01, KCh_1A_U03, KCh_1A_U06C-1T-W-1M-1S-2

Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
KCh_1A_C07_K01
Student charakteryzuje się aktywną postawą na zajęciach, jest otwarty i kreatywny w poszukiwaniu nowych rozwiązań, terminowo realizuje zadania.
KCh_1A_K01C-1T-W-1M-1S-2

Kryterium oceny - wiedza

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
KCh_1A_C07_W01
Student posiada uporządkowaną wiedzę z zakresu podstaw chemii fizycznnej, w szczególności potrafi zdefiniować podstawowe pojęcia termodynamiczne (prawa, teorie, funkcje i zależności).
2,0Student uzyskał poniżej 50% punktów z zaliczenia przedmiotu
3,0Student uzyskał między 50% a 59% punktów z zaliczenia przedmiotu
3,5Student uzyskał między 60% a 69% punktów z zaliczenia przedmiotu
4,0Student uzyskał między 70% a 79% punktów z zaliczenia przedmiotu
4,5Student uzyskał między 80% a 89% punktów z zaliczenia przedmiotu
5,0Student uzyskał między 90% a 100% punktów z zaliczenia przedmiotu

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
KCh_1A_C07_U01
Student prawidłowo analizuje i rozwiązuje problemy zwiazane z zagadnieniami dotyczącymi chemii fizycznej.
2,0Student uzyskał poniżej 50% punktów z zaliczenia przedmiotu
3,0Student uzyskał między 50% a 59% punktów z zaliczenia przedmiotu
3,5Student uzyskał między 60% a 69% punktów z zaliczenia przedmiotu
4,0Student uzyskał między 70% a 79% punktów z zaliczenia przedmiotu
4,5Student uzyskał między 80% a 89% punktów z zaliczenia przedmiotu
5,0Student uzyskał między 90% a 100% punktów z zaliczenia przedmiotu

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
KCh_1A_C07_K01
Student charakteryzuje się aktywną postawą na zajęciach, jest otwarty i kreatywny w poszukiwaniu nowych rozwiązań, terminowo realizuje zadania.
2,0Student uzyskał poniżej 50% punktów z zaliczenia przedmiotu
3,0Student uzyskał między 50% a 59% punktów z zaliczenia przedmiotu
3,5Student uzyskał między 60% a 69% punktów z zaliczenia przedmiotu
4,0Student uzyskał między 70% a 79% punktów z zaliczenia przedmiotu
4,5Student uzyskał między 80% a 89% punktów z zaliczenia przedmiotu
5,0Student uzyskał między 90% a 100% punktów z zaliczenia przedmiotu

Literatura podstawowa

  1. Atkins P.W., Chemia fizyczna, WN PWN, Warszawa, 2001
  2. Bursa S., Chemia fizyczna, PWN, Warszawa, 1976
  3. Antoszczyszyn M., Sokołowska E., Straszko J., Termodynamika chemiczna układów rzeczywistych, Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Szczecińskiej, Szczecin, 1998

Literatura dodatkowa

  1. Praca zbiorowa, Chemia fizyczna, PWN, Warszawa, 1966
  2. Szarawara J., Termodynamika chemiczna stosowana, WNT, Warszawa, 1997

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Prawa gazowe, kinetyczna teoria gazów. I zasada termodynamiki, zmiany energii wewnętrznej, ciepła, i pracy w przemianach izotermicznych, izobarycznych, izochorycznych i adiabatycznych, termochemia: prawo Hessa i prawo Kirchhoffa.15
15

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Podstawowe pojęcia i wielkości w chemii fizycznej. Charakterystyka poszczególnych stanów skupienia, równanie stanu gazu doskonałego, równanie van der Waalsa i inne równania stanu gazów rzeczywistych, kinetyczna teoria gazów.10
T-W-2Ciepło, praca, energia, 0-III zasady termodynamiki. Funkcje termodynamiczne: energia wewnętrzna, entalpia, energia swobodna, entalpia swobodna, entropia. Termochemia: ciepło reakcji, prawo Hessa, pojemność cieplna, prawo Kirchoffa. Procesy odwracalne i nieodwracalne, samorzutność procesów. Wpływ temperatury i ćiśnienia na entalpię swobodną. Potencjał chemiczny.15
T-W-3Równowaga termodynamiczna, równanie Clapeyrona i jego zastosowanie do opisu termodynamicznego przemian fazowych. Analiza diagramów fazowych w układach jedno-, dwu- i trójskładnikowych. Reguła faz Gibbsa. Termodynamiczny współczynnik podziału i współczynnik podziału Nernsta. Klasyfikacja roztworów, równanie Raoulta, Henry`ego, wielkości cząstkowe molowe, potencjał chemiczny roztworów doskonałych i rzeczywistych, termodynamika i funkcje mieszania, aktywność, funkcje ekscesowe, równanie Gibbsa-Duhema.15
T-W-4Stałe równowagi reakcji i ich związek z funkcjami termodynamicznymi. Zależność stałej równowagi od ciśnienia i temperatury. Reguła przekory, przewidywanie kierunku przemian, kwasy i zasady, pH, bufory i wskaźniki5
45

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1Uczestnictwo w zajęciach15
A-A-2Przygotowanie do zajęć10
25
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Uczestnictwo w wykładach45
A-W-2Analiza zalecanych źródeł literaturowych10
A-W-3Konsultacje2
A-W-4Przygotowanie do egzaminu15
A-W-5Egzamin3
75
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięKCh_1A_C07_W01Student posiada uporządkowaną wiedzę z zakresu podstaw chemii fizycznnej, w szczególności potrafi zdefiniować podstawowe pojęcia termodynamiczne (prawa, teorie, funkcje i zależności).
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówKCh_1A_W05zna podstawowe aspekty budowy i działania aparatury naukowej stosowanej w laboratorium chemicznym
KCh_1A_W01posiada uporządkowaną wiedzę w zakresie chemii, zna podstawowe koncepcje i teorie chemiczne, zna terminologię, nomenklaturę i jednostki chemiczne
KCh_1A_W02zna techniki matematyki wyższej w zakresie niezbędnym dla ilościowego opisu, zrozumienia oraz modelowania podstawowych zjawisk i procesów chemicznych
KCh_1A_W03zna zjawiska chemiczne i fizyczne zachodzące w przyrodzie oraz potrafi wytłumaczyć obserwowane prawidłowości wykorzystując język matematyki, a w szczególności potrafi samodzielnie odtworzyć podstawowe twierdzenia i prawa
KCh_1A_W04zna metody obliczeniowe i statystyczne stosowane do rozwiązywania typowych problemów z zakresu chemii i wie jak zastosować odpowiednie metody obliczeniowe i programy komputerowe do ich rozwiązania; zna podstawy programowania oraz inżynierii oprogramowania
Cel przedmiotuC-1Podanie ogólnych zależności wiążących mierzalne własności materii i jednolitych form ich prezentowania. Zrozumienie i interpretacja zjawisk obserwowanych w rzeczywistych układach chemicznych. Umiejętność interpretacji wyników eksperymentalnych uzyskanych z wykorzystaniem nowoczesnych metod badawczych oraz przewidywania własności fizykochemicznych materii. Umiejętność stosowania podstawowych wiadomości z zakresu termodynamiki, równowag, kinetyki i elektrochemii do przewidywania kierunku przebiegu procesów i doboru warunków ich prowadzenia.
Treści programoweT-W-1Podstawowe pojęcia i wielkości w chemii fizycznej. Charakterystyka poszczególnych stanów skupienia, równanie stanu gazu doskonałego, równanie van der Waalsa i inne równania stanu gazów rzeczywistych, kinetyczna teoria gazów.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny, objaśnianie, wyjaśnianie, dyskusja dydaktyczna, pokaz ilustracji, ćwiczenia przedmiotowe
Sposób ocenyS-2Ocena podsumowująca: Ocena podsumowująca osiągnięte efekty uczenia się, pod koniec semestru.
S-1Ocena formująca: Ocena formująca, z zakresu wymagań wstępnych, nie mająca wpływu na ocenę końcową, prowadzona na początku zajęć mająca na celu ukierunkowanie nauczania do poziomu studentów
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student uzyskał poniżej 50% punktów z zaliczenia przedmiotu
3,0Student uzyskał między 50% a 59% punktów z zaliczenia przedmiotu
3,5Student uzyskał między 60% a 69% punktów z zaliczenia przedmiotu
4,0Student uzyskał między 70% a 79% punktów z zaliczenia przedmiotu
4,5Student uzyskał między 80% a 89% punktów z zaliczenia przedmiotu
5,0Student uzyskał między 90% a 100% punktów z zaliczenia przedmiotu
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięKCh_1A_C07_U01Student prawidłowo analizuje i rozwiązuje problemy zwiazane z zagadnieniami dotyczącymi chemii fizycznej.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówKCh_1A_U01potrafi analizować problemy z zakresu chemii, w szczególności problemy o charakterze utylitarnym oraz znajdować ich rozwiązania w oparciu o poznane twierdzenia i metody
KCh_1A_U03potrafi planować i przeprowadzać proste badania doświadczalne i symulacje komputerowe w zakresie chemii, interpretować uzyskane wyniki i wyciągać wnioski
KCh_1A_U06potrafi przedstawić w sposób przystępny podstawowe zagadnienia i problemy natury chemicznej
Cel przedmiotuC-1Podanie ogólnych zależności wiążących mierzalne własności materii i jednolitych form ich prezentowania. Zrozumienie i interpretacja zjawisk obserwowanych w rzeczywistych układach chemicznych. Umiejętność interpretacji wyników eksperymentalnych uzyskanych z wykorzystaniem nowoczesnych metod badawczych oraz przewidywania własności fizykochemicznych materii. Umiejętność stosowania podstawowych wiadomości z zakresu termodynamiki, równowag, kinetyki i elektrochemii do przewidywania kierunku przebiegu procesów i doboru warunków ich prowadzenia.
Treści programoweT-W-1Podstawowe pojęcia i wielkości w chemii fizycznej. Charakterystyka poszczególnych stanów skupienia, równanie stanu gazu doskonałego, równanie van der Waalsa i inne równania stanu gazów rzeczywistych, kinetyczna teoria gazów.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny, objaśnianie, wyjaśnianie, dyskusja dydaktyczna, pokaz ilustracji, ćwiczenia przedmiotowe
Sposób ocenyS-2Ocena podsumowująca: Ocena podsumowująca osiągnięte efekty uczenia się, pod koniec semestru.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student uzyskał poniżej 50% punktów z zaliczenia przedmiotu
3,0Student uzyskał między 50% a 59% punktów z zaliczenia przedmiotu
3,5Student uzyskał między 60% a 69% punktów z zaliczenia przedmiotu
4,0Student uzyskał między 70% a 79% punktów z zaliczenia przedmiotu
4,5Student uzyskał między 80% a 89% punktów z zaliczenia przedmiotu
5,0Student uzyskał między 90% a 100% punktów z zaliczenia przedmiotu
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięKCh_1A_C07_K01Student charakteryzuje się aktywną postawą na zajęciach, jest otwarty i kreatywny w poszukiwaniu nowych rozwiązań, terminowo realizuje zadania.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówKCh_1A_K01rozumie potrzebę dokształcania się i podnoszenia swoich kompetencji zawodowych i osobistych, motywuje do tego współpracowników
Cel przedmiotuC-1Podanie ogólnych zależności wiążących mierzalne własności materii i jednolitych form ich prezentowania. Zrozumienie i interpretacja zjawisk obserwowanych w rzeczywistych układach chemicznych. Umiejętność interpretacji wyników eksperymentalnych uzyskanych z wykorzystaniem nowoczesnych metod badawczych oraz przewidywania własności fizykochemicznych materii. Umiejętność stosowania podstawowych wiadomości z zakresu termodynamiki, równowag, kinetyki i elektrochemii do przewidywania kierunku przebiegu procesów i doboru warunków ich prowadzenia.
Treści programoweT-W-1Podstawowe pojęcia i wielkości w chemii fizycznej. Charakterystyka poszczególnych stanów skupienia, równanie stanu gazu doskonałego, równanie van der Waalsa i inne równania stanu gazów rzeczywistych, kinetyczna teoria gazów.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny, objaśnianie, wyjaśnianie, dyskusja dydaktyczna, pokaz ilustracji, ćwiczenia przedmiotowe
Sposób ocenyS-2Ocena podsumowująca: Ocena podsumowująca osiągnięte efekty uczenia się, pod koniec semestru.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student uzyskał poniżej 50% punktów z zaliczenia przedmiotu
3,0Student uzyskał między 50% a 59% punktów z zaliczenia przedmiotu
3,5Student uzyskał między 60% a 69% punktów z zaliczenia przedmiotu
4,0Student uzyskał między 70% a 79% punktów z zaliczenia przedmiotu
4,5Student uzyskał między 80% a 89% punktów z zaliczenia przedmiotu
5,0Student uzyskał między 90% a 100% punktów z zaliczenia przedmiotu