Wydział Techniki Morskiej i Transportu - Bezpieczeństwo techniczne (S1)
specjalność: Bezpieczeństwo i higiena pracy
Sylabus przedmiotu Techniczne systemy zabezpieczeń:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Bezpieczeństwo techniczne | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Techniczne systemy zabezpieczeń | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Inżynierii Bezpieczeństwa i Energetyki | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Zbigniew Łosiewicz <Zbigniew.Losiewicz@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | |||
| ECTS (planowane) | 4,0 | ECTS (formy) | 4,0 |
| Forma zaliczenia | egzamin | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Wymagane podstawy wiedzy z fizyki, matematyki, chemii, znajomości podstaw konstrukcji maszyn, znajomości podstawowych procesów przemysłowych, identyfikacji zagrożeń. |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Student powinien uzyskać wiedzę na temat struktury obiektów technicznych w aspekcie bezpiecznej eksploatacji oraz użytkowników, oraz podstawowych wymagań eksploatacyjnych wynikających z DTR urządzeń i systemów. |
| C-2 | Student powinien uzyskać wiedzę na temat zasad identyfikacji zagrożeń różnych typów maszyn, systemów, sytuacji działania ludzi, mieć wiedzę o podstawowych możliwosciach monitoringu, uzycia czujników oraz adekwatnego doboru TSZ. |
| C-3 | Student powinien na podstawie znajomości zagrożeń umieć tworzyć scenariusze negatywnych zdarzeń, oraz dobrać i zastosować podstawowe urządzenia i systemy zabezpieczeń. |
| C-4 | Student powinien posiadać wiedzę umożliwiającą identyfikację zagrożeń, ocenić podstawowe ryzyko, dobrać i zaprojektować na poziomie koncepcyjnym TSZ. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Sprawy organizacyjne, metodyka pracy, zasady zaliczenia przedmiotu. | 1 |
| T-A-2 | Klasyfikacja TSZ w zależności od typu zagrożeń: zużycia urządzeń lub maszyn, zużycia instalacji przemysłowych lub ich awarii i konsekwencji, bezpieczeństwa osób. | 6 |
| T-A-3 | Metody analizy działania TSZ oraz zasady projektowania różnych typów systemów. | 6 |
| T-A-4 | Zaliczenie ćwiczeń | 2 |
| 15 | ||
| projekty | ||
| T-P-1 | Przedstawienie zasad zaliczenia przedmiotu, powtórzenie podstaw projektowania. | 1 |
| T-P-2 | Projektowanie trzech TSZ dla trzech scenariuszy występowania zagrożeń: kontroli i zabezpieczenia przed zużyciem maszyn lub urządzeń technicznych, kontroli i zabezpieczenia instalacji przemysłowej i wybraneggo procesu przemysłowego, zabezpieczenia osób. | 10 |
| T-P-3 | Prezentowanie projektów i analiza zastosowanych rozwiazań metodą "burzy mózgów" | 4 |
| 15 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Techniczne systemy zabezpieczeń (TSZ) - definicje, określenia, literatura, znaczenie przedmiotu | 1 |
| T-W-2 | Cechy systemów technicznych. Charakterystyka wybranych obiektów technicznych. | 6 |
| T-W-3 | Identyfikacja zagrożeń dotyczących wybranych obiektów technicznych, procesów i działań osób. Krytyczne elementy i obszary struktury obiektów technicznych, procesów i działań osób. | 10 |
| T-W-4 | Poziomy zagrożeń i adekwatne poziomy zabezpieczeń. Techniczne systemy zabezpieczeń - rola i ocena działania w podniesieniu poziomu bezpieczeństwa. | 6 |
| T-W-5 | Dobór technicznych systemów zabezpieczeń i podstawy projektowania TSZ. | 5 |
| T-W-6 | Rola czynnika ludzkiego w eksploatacji TSZ | 2 |
| 30 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | Uczestnictwo w zajęciach | 15 |
| A-A-2 | Studiowanie literatury przedmiotu | 5 |
| A-A-3 | Przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń | 5 |
| 25 | ||
| projekty | ||
| A-P-1 | Uczestnictwo w zajęciach projektowych | 15 |
| A-P-2 | Zbieranie i analiza materiałów dotyczacych projektów. | 5 |
| A-P-3 | Wykonanie i obrona projektów | 5 |
| 25 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | Uczestnictwo w zajęciach wykładowych | 30 |
| A-W-2 | Zbieranie i analiza materiałów związanych z TSZ. | 13 |
| A-W-3 | Przygotowanie do egzaminu | 5 |
| A-W-4 | Udział w egzaminie | 2 |
| 50 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykład informacyjny jako metoda podająca infomacje podstawowe o konstrukcji, przeznaczeniu i funkcjach podstawowych elementówi i systemów zabezpieczenia technicznego urządzeń i obiektów technicznych |
| M-2 | Wykład problemowy w celu przedstawienia problemów związanych z doborem rodzajów i sposobów dzialania urządzeń zabezpieczenia technicznego |
| M-3 | Metody eksponujace, w tym pokaz czujników, elementów wykonawczych i systemów technicznego zabezpieczenia urządzeń technicznych, obiektów i obszarów |
| M-4 | Ćwiczenia audytoryjne mające za zadanie samodzielną identyfikację zagrożeń, określenie obszrów krytycznych eksploatacji obiektu technicznego na bazie znajomości jego struktury oraz wstępne wybranie zabezpieczeń. |
| M-5 | Cwiczenia projektowe mające na celu zdobycie umiejętności samodzielngeo i/lub w zespole rozwiązania problemu konstrukcyjnego lub projektowego ograniczającego zagrożenia adekwatne do typu obiektu technicznego lub zapewnienia bezpieczeństwa lub ochrony osób. |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena podsumowująca: Egzamin podsumowujacy efekty wiedzy i umiejetnosci uzyskane w czasie wykładu i poszerzone oraz uzupełnione w trakcie cwiczen audytoryjnych i projektowych; egzamin pisemny i ustny |
| S-2 | Ocena formująca: Ocena okresowa efektów kształcenia studenta w czasie zajęć audytoryjnych, na podstawie oceny rozwiązań zadań, aktywności na zajęciach oraz umiejętności prezentacji wyników swojej pracy analitycznej w zakresie objętym tematyką zaliczanych ćwiczeń. |
| S-3 | Ocena formująca: Ocena okresowa efektów kształcenia studenta w czasie zajęć projektowych, na podstawie oceny projektów wykonanych samodzielnie lub zespołowo, oraz oceny wiedzy i umiejętności praktycznych studenta podczas prezentacji wyników w zakresie objętym tematyką zaliczanych projektów. |
Zamierzone efekty uczenia się - wiedza
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BTE_1A_C15_W01 Student ma wiedzę na temat struktury obiektów technicznych i znaczenia jej składowych w zapewnieniu bezpieczeństwa obiektu , jego użytkowników, wpływu na środowisko oraz podstawowych wymagań stawianych urządzeniom, obiektom, systemom i użytkownikom w aspekcie wymagań bezpieczeństwa i ochrony środowiska, posiada wiedzę pozwalajaca na dobór i tworzenie na poziomie koncepcyjnym TSZ. | BTE_1A_W12, BTE_1A_W17, BTE_1A_W02, BTE_1A_W23, BTE_1A_W03 | — | — | C-4, C-1, C-2, C-3 | T-W-4, T-W-2, T-W-6, T-W-5, T-W-1, T-W-3, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-P-2, T-P-3, T-P-1 | M-1, M-2, M-3, M-4, M-5 | S-1, S-2, S-3 |
Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BTE_1A_C15_U01 Student potrafi pozyskać informacje dotyczące zasad dzialania obiektów technicznych, zasad dzialania, parametrów i zakresu stosowania urządzeń, elementów i systemów monitoringu, wykrywania, i zabezpieczenia technicznego; potrafi na adekwatnym poziomie wyjaśnić cel, zasadę działania i użytkowania TSZ osobom kompetentnym w środowisku zawodowym oraz osobom postronnym; Student potrafi, dla różnych środowisk technicznych zidentyfikować zagrożenia, stworzyć scenariusze zdarzeń, dobrać, zaprojektować i zastosować podstawowe TSZ, | BTE_1A_U02, BTE_1A_U01, BTE_1A_U08, BTE_1A_U09, BTE_1A_U13 | — | — | C-4, C-1, C-2, C-3 | T-W-4, T-W-2, T-W-6, T-W-5, T-W-1, T-W-3, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-P-2, T-P-3, T-P-1 | M-1, M-2, M-3, M-4, M-5 | S-1, S-2, S-3 |
Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BTE_1A_C15_K01 Student zna przeznaczenie, zasady działania i celowe zastosowanie TSZ, potrafi adekwatnie do uzyskanych i przeanalizowanych danych zastosować TSZ, oszacować skuteczność ich działania oraz ocenić ich wpływ na podniesienie poziomu bezpieczeństwa i wzrostu świadomości zagrożeń i konsekwencji ich wystąpienia użytkowników TSZ. | BTE_1A_K03, BTE_1A_K07, BTE_1A_K02 | — | — | C-4, C-1, C-2, C-3 | T-W-4, T-W-2, T-W-6, T-W-5, T-W-1, T-W-3, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-P-2, T-P-3, T-P-1 | M-1, M-2, M-3, M-4, M-5 | S-1, S-2, S-3 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BTE_1A_C15_W01 Student ma wiedzę na temat struktury obiektów technicznych i znaczenia jej składowych w zapewnieniu bezpieczeństwa obiektu , jego użytkowników, wpływu na środowisko oraz podstawowych wymagań stawianych urządzeniom, obiektom, systemom i użytkownikom w aspekcie wymagań bezpieczeństwa i ochrony środowiska, posiada wiedzę pozwalajaca na dobór i tworzenie na poziomie koncepcyjnym TSZ. | 2,0 | Student nie ma wymaganej wiedzy podstawowej z danego obszaru i nie potrafi w sposób poprawny podać ani wyjaśnić wymagań stawianych urządzeniom i obiektom ze względu na oczekiwane i wymagane bezpieczeństwo ich eksploatacji. |
| 3,0 | Student ma wiedzę podstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lecz nie w pełni uporządkowaną i obarczoną pojedynczymi błędami merytorycznymi, zna podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi podać i wyjaśnić warunki stawiane urządzeniom i obiektom ze względu na oczekiwane i wymagane bezpieczeństwo ich eksploatacji, co najmniej na jednym przykładzie. | |
| 3,5 | Student ma wiedzę podstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lecz nie w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi podać, opisać i wyjaśnić warunki stawiane urządzeniom i obiektom ze względu na oczekiwane i wymagane bezpieczeństwo ich eksploatacji. | |
| 4,0 | Student ma wiedzę poszerzoną w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu i w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi podać, opisać i wyjaśnić warunki stawiane urządzeniom i obiektom o różnym przeznaczeniu, ze względu na oczekiwane i wymagane bezpieczeństwo ich eksploatacji. | |
| 4,5 | Student ma wiedzę merytoryczną poszerzoną w znacznym stopniu, w pełni uporządkowaną. Sporadycznie popełnia pomyłki, lecz rozumie zagadnienia dotyczące TSZ i interpretuje poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi podać, opisać i wyjaśnić warunki stawiane urządzeniom i obiektom o różnym przeznaczeniu, ze względu na oczekiwane i wymagane bezpieczeństwo ich eksploatacji, potrafi adaptować istniejące rozwiązania w różnych scenariuszach zagrożeń. | |
| 5,0 | Student ma wiedzę merytoryczną poszerzoną w znacznym stopniu w pełni uporządkowaną. Rozumie i interpretuje poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi podać, opisać i wyjaśnić warunki stawiane urządzeniom i obiektom o różnym przeznaczeniu, ze względu na oczekiwane i wymagane bezpieczeństwo ich eksploatacji. |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BTE_1A_C15_U01 Student potrafi pozyskać informacje dotyczące zasad dzialania obiektów technicznych, zasad dzialania, parametrów i zakresu stosowania urządzeń, elementów i systemów monitoringu, wykrywania, i zabezpieczenia technicznego; potrafi na adekwatnym poziomie wyjaśnić cel, zasadę działania i użytkowania TSZ osobom kompetentnym w środowisku zawodowym oraz osobom postronnym; Student potrafi, dla różnych środowisk technicznych zidentyfikować zagrożenia, stworzyć scenariusze zdarzeń, dobrać, zaprojektować i zastosować podstawowe TSZ, | 2,0 | Student nie ma wymaganej podstawowej wiedzy i umiejętności z danego obszaru i nie potrafi w sposób poprawny podać, wyjaśnić i zastosować wymagań stawianych urządzeniom i obiektom ze względu na oczekiwane i wymagane bezpieczeństwo ich eksploatacji jak i stosowania TSZ. |
| 3,0 | Student zna, rozróżnia i potrafi dobrać co najmniej jedną z podstawowych metod doboru właściwej informacji i potrafi wykorzystać ją dla celów rozwiązania zadanego problemu. Potrafi zinterpretować i ocenić uzyskaną informację, wyniki obliczeń lub projektu; prawidłowo dobiera metodę dla określonego przypadku. | |
| 3,5 | Student potrafi przedstawić wyniki projektu lub obliczeń oraz przedstawić poprawne opracowania wyników w formie pisemnej w języku polskim lub w skróconej postaci w języku obcym, Student potrafi w stopniu podstawowym wykorzystać co najmniej jedno narzędzie techniki komputerowej i prosty sposób technik multimedialnych dla zaprezentowania wyników swojej pracy. | |
| 4,0 | Student zna, rozróżnia i potrafi zastosować praktycznie kilka metod doboru lub źródeł właściwej informacji i potrafi wykorzystać je dla celów rozwiązania zadanego problemu. Potrafi ocenić jakość uzyskanej informacji i dokonać ich oceny. Potrafi zinterpretować i ocenić uzyskane informacje, wyniki obliczeń lub projektu; prawidłowo dobiera metodę dla określonego przypadku. Potrafi wymienić zalety i wady metod które mogą mieć wpływ na możliwy błąd uzyskanej informacji oraz obliczeń i wytłumaczyć oraz uzasadnić swoją opinię. | |
| 4,5 | Student potrafi przedstawić wyniki projektu lub obliczeń oraz przedstawić poprawne formalnie i merytorycznie opracowania wyników w formie pisemnej w języku polskim lub w języku obcym. Student potrafi swobodnie wykorzystać więcej niż jedno narzędzie techniki komputerowej i posługuje się technikami multimedialnymi dla zaprezentowania wyników swojej pracy i czyni to w sposób biegły. | |
| 5,0 | Student ma wiedzę merytoryczną poszerzoną w znacznym stopniu w pełni uporządkowaną. Rozumie i interpretuje poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi podać, opisać i wyjaśnić warunki stawiane urządzeniom i obiektom o różnym przeznaczeniu, ze względu na oczekiwane i wymagane bezpieczeństwo ich eksploatacji, potrafi tworzyć na poziomie koncepcyjnym poprawne projekty TSZ. |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BTE_1A_C15_K01 Student zna przeznaczenie, zasady działania i celowe zastosowanie TSZ, potrafi adekwatnie do uzyskanych i przeanalizowanych danych zastosować TSZ, oszacować skuteczność ich działania oraz ocenić ich wpływ na podniesienie poziomu bezpieczeństwa i wzrostu świadomości zagrożeń i konsekwencji ich wystąpienia użytkowników TSZ. | 2,0 | Student nie ocenia wyników i nie interpretuje ich w kontekście wpływu metod i urządzeń zabezpieczeń technicznych w rozpatrywanych przez niego procesach i zjawiskach oraz nie jest wrażliwy na występujące ryzyka i jego oddziaływanie społeczne; w związku z tym nie potrafi sformułować opinii o szerszym kontekście społecznym lub gospodarczym, a także nie rozumie praktycznych i gospodarczych aspektów zastosowania urządzeń i zabezpieczeń technicznych. |
| 3,0 | Student z trudem ocenia wyniki i interpretuje je w kontekście wpływu metod i urządzeń zabezpieczeń technicznych w rozpatrywanych przez niego procesach i zjawiskach oraz wykazuje niewielką wrażliwość na występujące ryzyko pożarowe i jego oddziaływanie społeczne; w związku z tym z trudem potrafi sformułować opinie o szerszym kontekście społecznym lub gospodarczym, a także w stopniu minimalnym rozumie praktyczne i gospodarcze aspekty zastosowania metod i urządzeń zabezpieczeń technicznych | |
| 3,5 | Student w niewielkim stopniu ocenia wyniki i interpretuje je w kontekście wpływu metod i urządzeń zabezpieczeń technicznych w rozpatrywanych przez niego procesach i zjawiskach oraz wykazuje pewną wrażliwość na występujące ryzyko pożarowe i jego oddziaływanie społeczne; w związku z tym w niewielkim potrafi sformułować opinie o szerszym kontekście społecznym lub gospodarczym, a także w stopniu małym rozumie praktyczne i gospodarcze aspekty zastosowania metod i urządzeń zabezpieczeń technicznych | |
| 4,0 | Student dobrze ocenia wyniki i interpretuje je w kontekście wpływu metod i urządzeń zabezpieczeń technicznych w rozpatrywanych przez niego procesach i zjawiskach oraz wykazuje wrażliwość na występujące ryzyko pożarowe i jego oddziaływanie społeczne; w związku z tym poprawnie potrafi sformułować opinie o szerszym kontekście społecznym lub gospodarczym, a także w stopniu dobrym rozumie praktyczne i gospodarcze aspekty zastosowania metod i urządzeń zabezpieczeń technicznych | |
| 4,5 | Student dobrze ocenia wyniki i interpretuje je w kontekście wpływu metod i urządzeń zabezpieczeń technicznych w rozpatrywanych przez niego procesach i zjawiskach oraz wykazuje ponad przeciętną wrażliwość na występujące ryzyko pożarowe i jego oddziaływanie społeczne; w związku z tym poprawnie potrafi sformułować opinie o szerszym kontekście społecznym lub gospodarczym, a także w stopniu wysokim rozumie praktyczne i gospodarcze aspekty zastosowania metod i urządzeń zabezpieczeń technicznych | |
| 5,0 | Student w pełni ocenia wyniki i interpretuje je w kontekście wpływu metod i urządzeń zabezpieczeń technicznych w rozpatrywanych przez niego procesach i zjawiskach oraz wykazuje wysoką wrażliwość na występujące ryzyko pożarowe i jego oddziaływanie społeczne; w związku z tym poprawnie potrafi sformułować opinie o szerszym kontekście społecznym lub gospodarczym, a także w stopniu wysokim rozumie praktyczne i gospodarcze aspekty zastosowania metod i urządzeń zabezpieczeń technicznych |
Literatura podstawowa
- Anderson R., Inżynieria zabezpieczeń, Tłum. Carlson P. ISBN 83-204-3069-0., WTN, Warszawa, 2005
- Pihowicz, Włodzimierz, nżynieria bezpieczeństwa technicznego. Problematyka podstawowa, WNT, Warszawa, 2008, ISBN 978-83-204-3420-0
- Szopa, Tadeusz, Niezawodność i bezpieczeństwo, Ofic. Wydawn. Polit. Warszawskiej, Warszawa, 2009, ISBN 978-83-7207-818-6
Literatura dodatkowa
- Wiewióra, Antoni; Wesołek, Zdzisław; Puchalski, Jerzy, Ropa naftowa w transporcie morskim, Trademar, Gdynia, 2011, ISBN 978-83-924540-2-1
- Parlament Europejski i Rada Unii Europejskiej, Dyrektywa 1999/92/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 1999 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy, na ktorych może wystapić atmosfera wybuchowa, UE, Bruksela, 1999