Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa - Ichtiologia i akwakultura (S2)
specjalność: Ochrona środowiska wodnego
Sylabus przedmiotu Biologiczne podstawy rybactwa:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Ichtiologia i akwakultura | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | drugiego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | magister inżynier | ||
| Obszary studiów | charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Biologiczne podstawy rybactwa | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Hydrobiologii, Ichtiologii i Biotechnologii Rozrodu | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Krzysztof Formicki <Krzysztof.Formicki@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Adam Tański <Adam.Tanski@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 4,0 | ECTS (formy) | 4,0 |
| Forma zaliczenia | egzamin | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Podstawowe wiadomości z anatomii, embriologii, fizjologii i biologii ryb, hydrochemii, hydrobiologii |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Celem kursu jest zapoznanie studentów ze skutkami oddziaływania biotycznych i abiotycznych czynników na organizm ryby na różnych etapach ontogenezy, skutkami oddziaływania człowieka na środowisko wodne oraz sposobami zapobiegania niekorzystej ingerencji w środowisku wodnym. |
| C-2 | Celem kursu jest zapoznanie studentów ze zjawiskami reprodukcyjnymi różnych gatunków ryb i bezkręgowców wodnych (szczególnie raków) oraz wpływem czynników środowiskowych na rozwój zarodkowy i larwalny (temperatura, tlen, światło, pole magnetyczne, zasolenie i in.). |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Zapoznanie się z budową i funkcjonowaniem nowoczesnej przepławki dla ryb. Budowle hydrotechniczne i skutki ich oddziaływania na środowisko naturalne. Ocena zmiany biotopu wodnego w środowisku rzecznym po wybudowaniu progu piętrzącego wodę na podstawie badań bonitacyjnych. Nowoczesne metody udrażniania cieków. Wizja lokalna na przepławkach i budowlach hydrotechnicznych. | 6 |
| T-A-2 | Niwelowanie skutków antropopresji w zbiornikach jeziornych z ograniczonym litoralem. | 4 |
| T-A-3 | Wspieranie naturalnego tarła - budowo krześlisk, ochrona tarlisk, ochrona tarlaków | 5 |
| T-A-4 | Rozród różnych gatunków ryb a warunki środowiskowe, zarybianie potoków, rzek i jezior, naturalne i sztuczne tarliska | 5 |
| T-A-5 | Biomanipulacja ryb jako element zagospodarowania wód | 5 |
| T-A-6 | Tarło naturalne i sztuczne. Wizyta w wylegarni ryb. | 4 |
| T-A-7 | Kolokwium | 1 |
| 30 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Wpływ czynników abiotycznych na ryby i inne organizmy wodne (temperatura, światło, ruchy wody, gazy - tlen, dwutlenek węgla, azot, metan, siarkowodór, amoniak), odczyn wody, skład chemiczny wody, zasolenie, pierwiastki biogenne, mikroelementy, związki organiczne, zawiesiny i osady denne) | 6 |
| T-W-2 | Wpływ czynników biotycznych na ryby i inne organizmy wodne (drobnoustroje, roślinność wyższa, zwierzęta - pierwotniaki, gąbki, jamochłony, płazińce, wrotki, pierścienice, pijawki, mięczaki, stawonogi, pajęczaki, owady, ryby, płazy, ptaki ssaki) | 8 |
| T-W-3 | Pojęcia dotyczące biotopu wodnego, naturyzacji i renaturyzacji. Cele przywracania naturalnego biegu rzek i jezior. Przemiany w środowisku wodnym powstałe na skutek zabudowy hydrotechnicznej i regulacji koryt rzecznych. Metody udrażniania cieków w celu zachowania biologicznej drożności rzek. Przepławki dla ryb. Budowa naturalnych tarlisk. Podstawy prawne w ochronie siedlisk wodnych. | 8 |
| T-W-4 | Odżywianie się ryb - przewód pokarmowy ryb drapieżnych i niedrapieżnych, pobieranie pokarmu, trawienie pokarmu. Przemiana materii u ryb – wpływ temperatury i tlenu, | 2 |
| T-W-5 | Rola ryb w krążeniu materii, wpływ eutrofizacji na ryby. Rozrodczość, śmiertelność i struktura wieku u ryb. Introdukcja i aklimatyzacja ryb. | 3 |
| T-W-6 | Ryby jako organizmy wskażnikowe | 3 |
| 30 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | Uczestnictwo w zajęciach | 30 |
| A-A-2 | Udział w konsultacjach | 1 |
| A-A-3 | Zapoznanie się z literaturą przedmiotu | 5 |
| A-A-4 | Przygotowanie prezentacji multimedialnej | 6 |
| A-A-5 | Przygotowanie się do zaliczenia laboratorium | 8 |
| 50 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | Uczestnictwo w zajęciach | 30 |
| A-W-2 | Udział w konsultacjach | 1 |
| A-W-3 | Zapoznanie się z literaturą przedmiotu | 6 |
| A-W-4 | Przygotowanie się do zaliczenia wykładów | 11 |
| A-W-5 | Egzamin | 2 |
| 50 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | wykład uniwersytecki, wykład problemowy |
| M-2 | ćwiczenia projektowe, pokaz, ćwiczenia terenowe w wybranych ośrodkach hodowlanych |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena podsumowująca: Aby uzyskać zaliczenie z przedmiotu wymagane jest otrzymanie oceny pozytywnej ze wszystkich (4) kolokwiów |
| S-2 | Ocena podsumowująca: Po uzyskaniu zaliczenia z przedmiotu studenci przystępują do egzaminu (test) |
Zamierzone efekty uczenia się - wiedza
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| IA_2A_C9_W01 Po odbyciu kursu student zna i rozumie jakie mają znaczenie czynniki biotyczne i abiotyczne na występujące w nim organizmy wodne – przede wszystkim ryby, zna i rozumie jak antropopresja wpływa na utrudnianie migracji ryb oraz rozumie jak wpływają warunki środowiskowe na rozród różnych gatunków ryb i rozumie rolę człowieka w tym zakresie. | IA_2A_W01, IA_2A_W06, IA_2A_W05 | — | — | C-1 | T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5, T-A-6, T-A-1, T-W-3, T-W-4, T-W-2, T-W-1, T-W-5, T-W-6 | M-1, M-2 | S-1, S-2 |
Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| IA_2A_C9_U01 Student umie i potrafi ocenić skuteczność funkcjonowania różnych typów przepławek, wyliczyć powierzchnię tarlisk w zlewni rzeki dla różnych gatunków ryb, określić wymagania środowiskowe dla poszczególnych, ważnych gospodarczo gatunków ryb, przeprowadzić analizę odłowów kontrolnych i wykonać korektę planu zarybieniowego, sporządzić plan zarybienia uwzględniając aktualne warunki środowiskowe. | IA_2A_U15, IA_2A_U02, IA_2A_U06, IA_2A_U08, IA_2A_U11, IA_2A_U07 | — | — | C-1 | T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5, T-A-6, T-A-1, T-W-3, T-W-4, T-W-2, T-W-1, T-W-5, T-W-6 | M-1, M-2 | S-1, S-2 |
Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| IA_2A_C9_K01 Student jest gotowy do zamodzielnej pracy i jest gotowy do odpowiedzialności za pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie realizowane zadania. | IA_2A_K01, IA_2A_K03 | — | — | C-1, C-2 | T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5, T-A-6, T-A-1, T-W-3, T-W-4, T-W-2, T-W-1, T-W-5, T-W-6 | M-1 | S-2 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| IA_2A_C9_W01 Po odbyciu kursu student zna i rozumie jakie mają znaczenie czynniki biotyczne i abiotyczne na występujące w nim organizmy wodne – przede wszystkim ryby, zna i rozumie jak antropopresja wpływa na utrudnianie migracji ryb oraz rozumie jak wpływają warunki środowiskowe na rozród różnych gatunków ryb i rozumie rolę człowieka w tym zakresie. | 2,0 | |
| 3,0 | Student opanował ponad 50% zrealizowanych treści programowych | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| IA_2A_C9_U01 Student umie i potrafi ocenić skuteczność funkcjonowania różnych typów przepławek, wyliczyć powierzchnię tarlisk w zlewni rzeki dla różnych gatunków ryb, określić wymagania środowiskowe dla poszczególnych, ważnych gospodarczo gatunków ryb, przeprowadzić analizę odłowów kontrolnych i wykonać korektę planu zarybieniowego, sporządzić plan zarybienia uwzględniając aktualne warunki środowiskowe. | 2,0 | |
| 3,0 | Student opanował ponad 50% zrealizowanych treści programowych | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| IA_2A_C9_K01 Student jest gotowy do zamodzielnej pracy i jest gotowy do odpowiedzialności za pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie realizowane zadania. | 2,0 | |
| 3,0 | Student nie podlega ocenie w formie stopnia | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Literatura podstawowa
- Wincenty Kilarski, Anatomia ryb, PWRiL, Warszawa, 2012
- Krzysztof Bieniarz , Piotr Epler, Rozród ryb, Akademia Rolnicza, Kraków, 1991
- KrzykawskiS., Więcaszek B., Keszka S., Antoszek A., Systematyka krągłoustych i ryb. Przewodnik do ćwiczeń, AR w Szczecinie, Szczecin, 2001, II
- Coroczne materiały konferencyjne "Wylegarnia", Instytut Rybactwa Śródlądowego, Olsztyn
- Brylińska M., Ryby słodkowodne Polski, PWN, Warszawa, 2000, II
- Załachowski W., Ryby, PWN, Warszawa, 1992, I
Literatura dodatkowa
- Więcaszek B., Krzykawski S., Keszka S., Antoszek A., Ryby w akwakulturze i akwaturystyce, AR, Szczecin, 2006
- Nelson J.S., Fishes of the world, John Wiley and Sons, Inc., United States of America, 2006, IV