Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa - Ichtiologia i akwakultura (S1)
specjalność: Biotechnologia rybacka i akwakultura

Sylabus przedmiotu Ekologia i biologia morza:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Ichtiologia i akwakultura
Forma studiów studia stacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Ekologia i biologia morza
Specjalność Eksploatacja rybackich zasobów środowiska wodnego
Jednostka prowadząca Katedra Bioinżynierii Środowiska Wodnego i Akwakultury
Nauczyciel odpowiedzialny Katarzyna Stepanowska <Katarzyna.Stepanowska@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele
ECTS (planowane) 3,0 ECTS (formy) 3,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
laboratoriaL7 30 1,50,50zaliczenie
wykładyW7 30 1,50,50zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1podstawowa wiedza z przedmiotów: Hydrobotanika, Hydrochemia i Hydrozoologia

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Znajomość podstaw funkcjonowania ekosystemu morskiego.
C-2Umiejętność oznaczania wybranych hydrobiontów środowisk morskich i estuariowych.
C-3Przedstawienie zagrożeń w funkcjonowaniu środowiska wodnego w oparciu o monitoring

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
laboratoria
T-L-1Podział środowiskowy oceanu i organizmów.3
T-L-2Charakterstyka środowiskowa i podziały pelagialu.2
T-L-3Charakterystyka i podziały organizmów zasiedlających pelagial (plankton, nekton, nektoobentos).2
T-L-4Przegląd mieszkańców epipelagialu (fitoplankton, zooplankton, nekton) z uwzględnieniem ich roli w sieci troficznej, procesach biogeochemicznych, znaczenia gospodarczego, wędrówek i sezonowości wystepowoania.3
T-L-5Charakterystyka warunków środowiskowych i przegląd mieszkańców mezo-, baty- i abysopelagialu.2
T-L-6Charakterystyka środowiska i podziały bentalu.2
T-L-7Charakterystyka i podziały organizmów zasiedlających bental (fito- i zoobentos)2
T-L-8Przegląd bentosu środowisk dna szelfu mórz pełnosłonych (supra-, eu- i sublitoralu).2
T-L-9Przykłady różnych sposobów powiązania organizmów z rodzajem podłoża, sposoby odżywiania się itp.2
T-L-10Charakterystyczne biocenozy wybrzeży tropikalnych (rafy koralowe, mangrowce)2
T-L-11Biocenozy głębokowodne (oazy ryftowe).2
T-L-12Wody słonawe (europejskie morza słonawe, estuaria, zalewy)2
T-L-13Morze Bałtyckie. Specyfika warunków środowiskowych, przegląd mieszkaćów, zagrożenia.2
T-L-14Kolokwia sprawdzajace wiedzę2
30
wykłady
T-W-1Specyfika ekologiczna środowiska morskiego2
T-W-2Przegląd mieszkańców pelagialu i bentalu2
T-W-3Obieg materii i energii w oceanicznej części biosfery.2
T-W-4Procesy produkcji pierwotnej i wtórnej.2
T-W-5Adaptacje organizmów do abiotycznych warunków środowiska.2
T-W-6Wpływ temperatury (strefy termiczne, stenotermy, eurytermy, temperatury letalne, optymalne)2
T-W-7Wpływ zasolenia (osmoregulacja, tolerancja).1
T-W-8Wpływ światła (strefy świetlne, przejrzystość, barwa, rozmieszczenie organizmów, migracje pionowe)2
T-W-9Gazy w wodzie morskiej.2
T-W-10Wpływ ciśnienia (pęcherze pławne, płuca)2
T-W-11Dynamika środowiska morskiego.2
T-W-12Znaczenie falowania2
T-W-13Znaczenie cyklicznych poziomych wahań wód (pływy syzygijne i kwadraturowe).2
T-W-14Znaczenie prądów morskich.2
T-W-15Rodzaj podłoża: lite i uziarnione (muł, piasek, żwir)2
T-W-16Zaliczenie1
30

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
laboratoria
A-L-1uczestnictwo w zajęciach30
A-L-2studiowanie literatury przedmiotu1
A-L-3przygotowanie samodzielnego opracowania/sprawozdania na zadany temat4
A-L-4przygotowanie się do kolokwiów.3
38
wykłady
A-W-1uczestnictwo w zajęciach30
A-W-2studiowanie literatury przedmiotu2
A-W-3przygotowanie się do kolokwium6
38

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1wykład z wykorzystaniem środków audiowizualnych
M-2Klasyczna metoda problemowa - dyskusja
M-3prezentacja okazów i preparatów odpowiadających treści programowej
M-4filmy: Video, DVD

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: Sprawdzanie w formie pisemnej przygotowania studentów do zajęć
S-2Ocena formująca: Kolokwium cząstkowe
S-3Ocena podsumowująca: Kolokwium końcowe z wykładów oraz z laboratorium w formie zadania praktycznego z opiserm

Zamierzone efekty uczenia się - wiedza

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
IA_1A_D1-11_W01
Student ma zaawansowaną wiedzę z zakresu czynników abiotycznych i biotycznych decydujących o przestrzennym i pionowym rozmieszczeniu hydrobiontów w ekosystemach morskich i estuariowych, z uwzględnieniem terminologii związanej ze środowiskiem dna morskiego i toni wody ( np: pelagial, bental, bentos, batial...), formacji ekologicznych charakterystyczne dla danego środowiska i przejawówów ich adaptacji do życia w nich.
IA_1A_W05, IA_1A_W12, IA_1A_W09C-1, C-3T-W-16, T-W-10, T-W-15, T-W-2, T-W-12, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-9, T-W-8, T-W-13, T-W-14, T-W-1, T-L-3, T-L-2, T-L-1, T-L-4M-1, M-4S-2, S-1

Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
IA_1A_D1-11_U01
Student potrafi wykorzystać zaawansowaną wiedzę do opisu biocenoz wodnych oraz formułować wnioski na podstawie samodzielnie przeprowadzonych analiz matematyczno-statystycznych wykorzystywanych do opisu zjawisk przyrodniczych (analiza klasterowa, analiza głównych składowych, analiza skalowania wielowymiarowego).
IA_1A_U01, IA_1A_U06, IA_1A_U03C-1, C-2, C-3T-W-16, T-W-15, T-W-3, T-W-12, T-W-4, T-W-13, T-W-11, T-W-14, T-W-1M-2S-2, S-3, S-1

Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
IA_1A_D1-11_K01
Student jest gotów do kompleksowej oceny zagrożeń ekosystemów morskich i estuariowych wynikających z działalności człowieka
IA_1A_K01, IA_1A_K06, IA_1A_K02C-3T-L-10, T-L-11, T-L-12, T-L-13M-1, M-4, M-2S-1

Kryterium oceny - wiedza

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
IA_1A_D1-11_W01
Student ma zaawansowaną wiedzę z zakresu czynników abiotycznych i biotycznych decydujących o przestrzennym i pionowym rozmieszczeniu hydrobiontów w ekosystemach morskich i estuariowych, z uwzględnieniem terminologii związanej ze środowiskiem dna morskiego i toni wody ( np: pelagial, bental, bentos, batial...), formacji ekologicznych charakterystyczne dla danego środowiska i przejawówów ich adaptacji do życia w nich.
2,0
3,0Student opanował ponad 50% zrealizowanych treści programowych.
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
IA_1A_D1-11_U01
Student potrafi wykorzystać zaawansowaną wiedzę do opisu biocenoz wodnych oraz formułować wnioski na podstawie samodzielnie przeprowadzonych analiz matematyczno-statystycznych wykorzystywanych do opisu zjawisk przyrodniczych (analiza klasterowa, analiza głównych składowych, analiza skalowania wielowymiarowego).
2,0
3,0Student opanował ponad 50% zrealizowanych treści programowych.
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
IA_1A_D1-11_K01
Student jest gotów do kompleksowej oceny zagrożeń ekosystemów morskich i estuariowych wynikających z działalności człowieka
2,0
3,0nie podlega ocenie w formie stopnia
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Duxbury A., Duxbury A.B., Sverdrup K.A., Oceany świata, PWN, Warszawa, 2002
  2. Odum E.P., Podstawy ekologii, PWRiL, Warszawa, 1977, 1, stron 678
  3. Thurman Harold V., Zarys oceanologii, Morskie, Gdańsk, 1982, ISBN 83-215-2705-1
  4. Chojnacki J.C., Podstawy ekologii wód, Wyd. Akad. Roln. w Szczecinie, Szczecin, 1998, stron 177

Literatura dodatkowa

  1. Pliński M., Biologia organizmów morskich, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, 2008, ISBN 83-7326-398-5
  2. Radziejewska T., Masłowski J., Woźniczka A., Dworczak H., Oceanografia biologiczna, Wydawnictwo Akademii Rolniczej, Szczecin, 2002
  3. Levinton S.J., Marine Biology. Function, biodiversity, Ecology., Oxford University Press, New York, 1995
  4. Łomniewski K., Oceanografia fizyczna, PWN, Warszawa, 1969

Treści programowe - laboratoria

KODTreść programowaGodziny
T-L-1Podział środowiskowy oceanu i organizmów.3
T-L-2Charakterstyka środowiskowa i podziały pelagialu.2
T-L-3Charakterystyka i podziały organizmów zasiedlających pelagial (plankton, nekton, nektoobentos).2
T-L-4Przegląd mieszkańców epipelagialu (fitoplankton, zooplankton, nekton) z uwzględnieniem ich roli w sieci troficznej, procesach biogeochemicznych, znaczenia gospodarczego, wędrówek i sezonowości wystepowoania.3
T-L-5Charakterystyka warunków środowiskowych i przegląd mieszkańców mezo-, baty- i abysopelagialu.2
T-L-6Charakterystyka środowiska i podziały bentalu.2
T-L-7Charakterystyka i podziały organizmów zasiedlających bental (fito- i zoobentos)2
T-L-8Przegląd bentosu środowisk dna szelfu mórz pełnosłonych (supra-, eu- i sublitoralu).2
T-L-9Przykłady różnych sposobów powiązania organizmów z rodzajem podłoża, sposoby odżywiania się itp.2
T-L-10Charakterystyczne biocenozy wybrzeży tropikalnych (rafy koralowe, mangrowce)2
T-L-11Biocenozy głębokowodne (oazy ryftowe).2
T-L-12Wody słonawe (europejskie morza słonawe, estuaria, zalewy)2
T-L-13Morze Bałtyckie. Specyfika warunków środowiskowych, przegląd mieszkaćów, zagrożenia.2
T-L-14Kolokwia sprawdzajace wiedzę2
30

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Specyfika ekologiczna środowiska morskiego2
T-W-2Przegląd mieszkańców pelagialu i bentalu2
T-W-3Obieg materii i energii w oceanicznej części biosfery.2
T-W-4Procesy produkcji pierwotnej i wtórnej.2
T-W-5Adaptacje organizmów do abiotycznych warunków środowiska.2
T-W-6Wpływ temperatury (strefy termiczne, stenotermy, eurytermy, temperatury letalne, optymalne)2
T-W-7Wpływ zasolenia (osmoregulacja, tolerancja).1
T-W-8Wpływ światła (strefy świetlne, przejrzystość, barwa, rozmieszczenie organizmów, migracje pionowe)2
T-W-9Gazy w wodzie morskiej.2
T-W-10Wpływ ciśnienia (pęcherze pławne, płuca)2
T-W-11Dynamika środowiska morskiego.2
T-W-12Znaczenie falowania2
T-W-13Znaczenie cyklicznych poziomych wahań wód (pływy syzygijne i kwadraturowe).2
T-W-14Znaczenie prądów morskich.2
T-W-15Rodzaj podłoża: lite i uziarnione (muł, piasek, żwir)2
T-W-16Zaliczenie1
30

Formy aktywności - laboratoria

KODForma aktywnościGodziny
A-L-1uczestnictwo w zajęciach30
A-L-2studiowanie literatury przedmiotu1
A-L-3przygotowanie samodzielnego opracowania/sprawozdania na zadany temat4
A-L-4przygotowanie się do kolokwiów.3
38
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1uczestnictwo w zajęciach30
A-W-2studiowanie literatury przedmiotu2
A-W-3przygotowanie się do kolokwium6
38
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięIA_1A_D1-11_W01Student ma zaawansowaną wiedzę z zakresu czynników abiotycznych i biotycznych decydujących o przestrzennym i pionowym rozmieszczeniu hydrobiontów w ekosystemach morskich i estuariowych, z uwzględnieniem terminologii związanej ze środowiskiem dna morskiego i toni wody ( np: pelagial, bental, bentos, batial...), formacji ekologicznych charakterystyczne dla danego środowiska i przejawówów ich adaptacji do życia w nich.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówIA_1A_W05Zna i rozumie w zaawansowanym stopniu zagadnienia z zakresu biologii i taksonomii organizmów wodnych ze szczególnym uwzględnieniem ryb i bezkręgowców mających znaczenie gospodarcze w rybactwie.
IA_1A_W12Zna i rozumie w zaawansowanym stopniu zagadnienia z zakresu budowy i funkcjonowania hydrobiontów ze szczególnym uwzględnieniem ichtiofauny.
IA_1A_W09Zna w zaawansowanym stopniu wybrane elementy z zakresu ekologii, monitoringu i ochrony środowiska wodnego oraz skutków antropopresji, z uwzględnieniem wybranych procesów zachodzących w środowisku wodnym właściwych dla kierunku studiów.
Cel przedmiotuC-1Znajomość podstaw funkcjonowania ekosystemu morskiego.
C-3Przedstawienie zagrożeń w funkcjonowaniu środowiska wodnego w oparciu o monitoring
Treści programoweT-W-16Zaliczenie
T-W-10Wpływ ciśnienia (pęcherze pławne, płuca)
T-W-15Rodzaj podłoża: lite i uziarnione (muł, piasek, żwir)
T-W-2Przegląd mieszkańców pelagialu i bentalu
T-W-12Znaczenie falowania
T-W-5Adaptacje organizmów do abiotycznych warunków środowiska.
T-W-6Wpływ temperatury (strefy termiczne, stenotermy, eurytermy, temperatury letalne, optymalne)
T-W-7Wpływ zasolenia (osmoregulacja, tolerancja).
T-W-9Gazy w wodzie morskiej.
T-W-8Wpływ światła (strefy świetlne, przejrzystość, barwa, rozmieszczenie organizmów, migracje pionowe)
T-W-13Znaczenie cyklicznych poziomych wahań wód (pływy syzygijne i kwadraturowe).
T-W-14Znaczenie prądów morskich.
T-W-1Specyfika ekologiczna środowiska morskiego
T-L-3Charakterystyka i podziały organizmów zasiedlających pelagial (plankton, nekton, nektoobentos).
T-L-2Charakterstyka środowiskowa i podziały pelagialu.
T-L-1Podział środowiskowy oceanu i organizmów.
T-L-4Przegląd mieszkańców epipelagialu (fitoplankton, zooplankton, nekton) z uwzględnieniem ich roli w sieci troficznej, procesach biogeochemicznych, znaczenia gospodarczego, wędrówek i sezonowości wystepowoania.
Metody nauczaniaM-1wykład z wykorzystaniem środków audiowizualnych
M-4filmy: Video, DVD
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: Kolokwium cząstkowe
S-1Ocena formująca: Sprawdzanie w formie pisemnej przygotowania studentów do zajęć
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student opanował ponad 50% zrealizowanych treści programowych.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięIA_1A_D1-11_U01Student potrafi wykorzystać zaawansowaną wiedzę do opisu biocenoz wodnych oraz formułować wnioski na podstawie samodzielnie przeprowadzonych analiz matematyczno-statystycznych wykorzystywanych do opisu zjawisk przyrodniczych (analiza klasterowa, analiza głównych składowych, analiza skalowania wielowymiarowego).
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówIA_1A_U01Potrafi wyszukiwać, analizować, interpretować i wykorzystywać informacje pochodzące z różnycyh źródeł literaturowych. Potrafi formułować i uzasadniać opinie.
IA_1A_U06Potrafi zidentyfikować i scharakteryzować wybrane fito i zoobionty środowiska wodnego, określić ich znaczenie dla rybactwa oraz potrafi wskazać możliwośći przktycznego wykorzysania hydrobionów w samooczyszczaniu środwiska wodnego.
IA_1A_U03Potrafi poprawnie zastosować poznane formuły obliczeniowe i techniki informatyczne.
Cel przedmiotuC-1Znajomość podstaw funkcjonowania ekosystemu morskiego.
C-2Umiejętność oznaczania wybranych hydrobiontów środowisk morskich i estuariowych.
C-3Przedstawienie zagrożeń w funkcjonowaniu środowiska wodnego w oparciu o monitoring
Treści programoweT-W-16Zaliczenie
T-W-15Rodzaj podłoża: lite i uziarnione (muł, piasek, żwir)
T-W-3Obieg materii i energii w oceanicznej części biosfery.
T-W-12Znaczenie falowania
T-W-4Procesy produkcji pierwotnej i wtórnej.
T-W-13Znaczenie cyklicznych poziomych wahań wód (pływy syzygijne i kwadraturowe).
T-W-11Dynamika środowiska morskiego.
T-W-14Znaczenie prądów morskich.
T-W-1Specyfika ekologiczna środowiska morskiego
Metody nauczaniaM-2Klasyczna metoda problemowa - dyskusja
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: Kolokwium cząstkowe
S-3Ocena podsumowująca: Kolokwium końcowe z wykładów oraz z laboratorium w formie zadania praktycznego z opiserm
S-1Ocena formująca: Sprawdzanie w formie pisemnej przygotowania studentów do zajęć
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student opanował ponad 50% zrealizowanych treści programowych.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięIA_1A_D1-11_K01Student jest gotów do kompleksowej oceny zagrożeń ekosystemów morskich i estuariowych wynikających z działalności człowieka
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówIA_1A_K01Jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy i do koniecznośći dalszego i ciągłego kształcania się i samodoskonalenia (studia drugiego i trzeciego stopnia, studia podyplomowe, kursy).
IA_1A_K06Jest gotów do popularyzacji nabytej wiedzy.
IA_1A_K02Jest gotów przestrzegania zasad etyki zawodowej i poszanowania różnorodności poglądów i kultur.
Cel przedmiotuC-3Przedstawienie zagrożeń w funkcjonowaniu środowiska wodnego w oparciu o monitoring
Treści programoweT-L-10Charakterystyczne biocenozy wybrzeży tropikalnych (rafy koralowe, mangrowce)
T-L-11Biocenozy głębokowodne (oazy ryftowe).
T-L-12Wody słonawe (europejskie morza słonawe, estuaria, zalewy)
T-L-13Morze Bałtyckie. Specyfika warunków środowiskowych, przegląd mieszkaćów, zagrożenia.
Metody nauczaniaM-1wykład z wykorzystaniem środków audiowizualnych
M-4filmy: Video, DVD
M-2Klasyczna metoda problemowa - dyskusja
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Sprawdzanie w formie pisemnej przygotowania studentów do zajęć
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0nie podlega ocenie w formie stopnia
3,5
4,0
4,5
5,0