Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki - Mechanika i budowa maszyn (S1)

Sylabus przedmiotu Metrologia II:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Mechanika i budowa maszyn
Forma studiów studia stacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Metrologia II
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Katedra Zarządzania Produkcją
Nauczyciel odpowiedzialny Paweł Majda <Pawel.Majda@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Emilia Bachtiak-Radka <Emilia.Bachtiak-Radka@zut.edu.pl>, Marcin Chodźko <Marcin.Chodzko@zut.edu.pl>, Paweł Herbin <Pawel.Herbin@zut.edu.pl>, Paweł Majda <Pawel.Majda@zut.edu.pl>, Arkadiusz Parus <Arkadiusz.Parus@zut.edu.pl>, Jacek Zapłata <Jacek.Zaplata@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 3,0 ECTS (formy) 3,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
wykładyW5 15 1,00,62zaliczenie
laboratoriaL5 30 2,00,38zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Rachunek różniczkowy, algebra
W-2Wiadomości z podstaw statystyki matematycznej takie jak: pojęcie zmiennej losowej, wariancji oraz odchylenia standardowego, testowanie hipotez statystycznych, szacowanie parametrów rozkładu prawdopodobieństwa.

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Zapoznanie Studentów z istotą pomiarów. Ukształtowanie umiejętności interpretacji otrzymanych wyników pomiarów i ich wizualizacji.
C-2Ukształtowanie umiejętności przygotowania, doboru odpowiednich przyrządów pomiarowych, oraz przeprowadzania pomiarów.
C-3Ukształtowanie umiejętności klasyfikacji błędów i ich źródeł, szacowanie niepewności pomiarów.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
laboratoria
T-L-1Wzorce i przyrządy pomiarowe3
T-L-2Test okrągłości dla obrabiarek CNC2
T-L-3Pomiar siły2
T-L-4Pomiary temperatury i termowizja2
T-L-5Wyznaczanie niepewności pomiaru2
T-L-6Sprawdzanie narzędzi pomiarowych2
T-L-7Pomiary gwintów2
T-L-8Pomiary kół zębatych2
T-L-9Badanie zdolności systemów produkcyjnych2
T-L-10Pomiary współrzędnościowe3
T-L-11Pomiary interferometrem laserowym2
T-L-12Wzorcowanie (kalibracja) czujnika przemieszczeń2
T-L-13Pomiar parametrów ruchu drgającego2
T-L-14Pomiar prostoliniowości metodą opartą na pomiarze kąta2
30
wykłady
T-W-1Układ ISO tolerancji i pasowań2
T-W-2Działania na liczbach tolerowanych4
T-W-3Analiza tolerancji i pasowań2
T-W-4Analiza zamienności części maszyn7
15

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
laboratoria
A-L-1uczestnictwo w zajęciach30
A-L-2przygotowanie do zajęć laboratoryjnych i ich zaliczenie10
A-L-3Opracowanie wyników pomiarów i sprawozdania10
50
wykłady
A-W-1uczestnictwo w zajęciach15
A-W-2przygotowanie się do egzaminu5
A-W-3czytanie wskazanej literatury5
25

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wyjkład informacyjny
M-2Wykład problemowy
M-3Ćwiczenia laboratoryjne z użyciem przyrządów pomiarowych do mierzenia wielkości geometrycznych i elektrycznych.

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena podsumowująca: Egzamin pisemny
S-2Ocena formująca: Ocena sprawozdań i zaliczeń z zajęć laboratoryjnych

Zamierzone efekty uczenia się - wiedza

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
MBM_1A_C20_W01
Zapoznanie Studentów z technikami analizy łańcuchów wymiarowych oraz metod szacowania niepewności pomiarów w zastosowaniach inżynierskich koniecznych do wykorzystania w dalszym procesie kształcenia oraz przyszłej pracy zawodowej.
MBM_1A_W07, MBM_1A_W04C-3, C-1, C-2T-L-5, T-W-4, T-W-1, T-W-3, T-W-2M-3, M-1S-1, S-2

Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
MBM_1A_C20_U01
Student powinien umieć dobrać odpowiednie przyrządy pomiarowe, umieć posługiwać się tymi przyrządmi oraz ocenić ich praktyczną przydatność do danego zastosowania (tj. oszacować niepewność pomiaru).
MBM_1A_U08, MBM_1A_U09, MBM_1A_U11, MBM_1A_U15, MBM_1A_U02, MBM_1A_U01C-3, C-1, C-2T-L-13, T-L-6, T-L-8, T-L-10, T-L-5, T-L-2, T-L-7, T-L-1, T-L-9, T-L-14, T-L-11M-3, M-1, M-2S-2

Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
MBM_1A_C20_K01
Student pozyskuje świadomość roli inżyniera we współczesnej gospodarce i społeczeństwie.
MBM_1A_K07C-3, C-2T-L-10, T-W-4, T-W-1, T-W-3, T-W-2M-3S-2

Kryterium oceny - wiedza

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
MBM_1A_C20_W01
Zapoznanie Studentów z technikami analizy łańcuchów wymiarowych oraz metod szacowania niepewności pomiarów w zastosowaniach inżynierskich koniecznych do wykorzystania w dalszym procesie kształcenia oraz przyszłej pracy zawodowej.
2,0conajmniej 50% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
3,0conajmniej 65% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
3,5conajmniej 72,5% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
4,0conajmniej 80% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
4,5conajmniej 87,5% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
5,0conajmniej 98% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
MBM_1A_C20_U01
Student powinien umieć dobrać odpowiednie przyrządy pomiarowe, umieć posługiwać się tymi przyrządmi oraz ocenić ich praktyczną przydatność do danego zastosowania (tj. oszacować niepewność pomiaru).
2,0Student nie potrafi w najprostszy sposób zaprezentować wyników swoich badań.
3,0Student prezentuje "suche" wyniki bez umiejętności ich efektywnej analizy.
3,5Student prezentuje wyniki z umiejętnością ich efektywnej analizy.
4,0Student nie tylko efektywnie prezentuje wyniki, ale również dokonuje ich analizy. Potrafi również prowadzić dyskusję o osiągniętych wynikach.
4,5Student potrafi efektywnie prezentować, analizować, dyskutować o osiągniętych wynikach oraz oszacować niepewność pomiarów.
5,0Student potrafi efektywnie prezentować, analizować, dyskutować o osiągniętych wynikach, a także proponować modyfikacje w układzie pomiarowym.

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
MBM_1A_C20_K01
Student pozyskuje świadomość roli inżyniera we współczesnej gospodarce i społeczeństwie.
2,0Student nie opanował podstawowej wiedzy z zakresu przedmiotu.
3,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Jednak wykazuje braki w tej wiedzy i nie potrafi jej analizować.
3,5Student opanował wiedzę w stopniu pośrednim między oceną 3,0 a 4,0.
4,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Zna ograniczenia i obszary jej stosowania.
4,5Student opanował wiedzę w stopniu pośrednim między oceną 4,0 a 5,0.
5,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Rozumie ograniczenia i zna obszary jej stosowania. Samodzielnie i kreatywnie potrafi analizować nabytą wiedzę.

Literatura podstawowa

  1. Białas S., Humienny Z., Kiszka K., Metrologia z podstawami specyfikacji geometrii wyrobów (GPS), OWPW, 2021, 2, ISBN 978-83-8156-292-8
  2. Jakubiec W., Malinowski J., Metrologia wielkości geometrycznych, PWN, Warszawa, 2018
  3. Jakubiec W., Zator S., Majda P., Metrologia, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa, 2014, 1, ISBN 978-83-208-2175-8
  4. Ratajczyk E., Woźniak A., Współrzędnościowe systemy pomiarowe, OWPW, 2016
  5. Humienny Z., Osanna P.H., Tamre M., Weckenmann A., Jakubiec W., Specyfikacje geometrii wyrobów. Podręcznik europejski, WNT, Warszawa, 2004
  6. Chwaleba A., Poniński M., Siedlecki A., Metrologia elektryczna, WNT, Warszawa, 2003
  7. Majda P. i inni, Instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych, 2022, www.pmajda.zut.edu.pl

Literatura dodatkowa

  1. Adamczak S., Makieła W., Metrologia w budowie maszyn, Zadania z rozwiązaniami, PWN, 2018
  2. Dusza J., Gąsior P. Tarapata G., Podstawy pomiarów, OWPW, 2019, ISBN: 978-83-7814-807-4
  3. Piotrowski J. , Kostyrko K., Wzorcowanie aparatury pomiarowej, PWN, 2012
  4. Jezierski J., Analiza tolerancji i niedokładności pomiarów w budowie maszyn, WNT, Warszawa, 1994
  5. Majda P., Wyznaczanie niepewności pomiaru, Laboratorium metrologii ITM ZUT, Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych, Szczecin, 2010, www.pmajda.zut.edu.pl

Treści programowe - laboratoria

KODTreść programowaGodziny
T-L-1Wzorce i przyrządy pomiarowe3
T-L-2Test okrągłości dla obrabiarek CNC2
T-L-3Pomiar siły2
T-L-4Pomiary temperatury i termowizja2
T-L-5Wyznaczanie niepewności pomiaru2
T-L-6Sprawdzanie narzędzi pomiarowych2
T-L-7Pomiary gwintów2
T-L-8Pomiary kół zębatych2
T-L-9Badanie zdolności systemów produkcyjnych2
T-L-10Pomiary współrzędnościowe3
T-L-11Pomiary interferometrem laserowym2
T-L-12Wzorcowanie (kalibracja) czujnika przemieszczeń2
T-L-13Pomiar parametrów ruchu drgającego2
T-L-14Pomiar prostoliniowości metodą opartą na pomiarze kąta2
30

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Układ ISO tolerancji i pasowań2
T-W-2Działania na liczbach tolerowanych4
T-W-3Analiza tolerancji i pasowań2
T-W-4Analiza zamienności części maszyn7
15

Formy aktywności - laboratoria

KODForma aktywnościGodziny
A-L-1uczestnictwo w zajęciach30
A-L-2przygotowanie do zajęć laboratoryjnych i ich zaliczenie10
A-L-3Opracowanie wyników pomiarów i sprawozdania10
50
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1uczestnictwo w zajęciach15
A-W-2przygotowanie się do egzaminu5
A-W-3czytanie wskazanej literatury5
25
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięMBM_1A_C20_W01Zapoznanie Studentów z technikami analizy łańcuchów wymiarowych oraz metod szacowania niepewności pomiarów w zastosowaniach inżynierskich koniecznych do wykorzystania w dalszym procesie kształcenia oraz przyszłej pracy zawodowej.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówMBM_1A_W07ma szczegółową wiedzę w zakresie projektowania procesów kształtowania części maszyn i montażu maszyn o średnim stopniu złożoności
MBM_1A_W04ma uporządkowaną i podbudowaną teoretycznie wiedzę w kluczowych zagadnieniach kierunku MiBM takich jak: konstrukcja maszyn, techniki wytwarzania, metrologia, eksploatacja maszyn, energetyka oraz zna pojęcia w języku obcym na poziomie B2
Cel przedmiotuC-3Ukształtowanie umiejętności klasyfikacji błędów i ich źródeł, szacowanie niepewności pomiarów.
C-1Zapoznanie Studentów z istotą pomiarów. Ukształtowanie umiejętności interpretacji otrzymanych wyników pomiarów i ich wizualizacji.
C-2Ukształtowanie umiejętności przygotowania, doboru odpowiednich przyrządów pomiarowych, oraz przeprowadzania pomiarów.
Treści programoweT-L-5Wyznaczanie niepewności pomiaru
T-W-4Analiza zamienności części maszyn
T-W-1Układ ISO tolerancji i pasowań
T-W-3Analiza tolerancji i pasowań
T-W-2Działania na liczbach tolerowanych
Metody nauczaniaM-3Ćwiczenia laboratoryjne z użyciem przyrządów pomiarowych do mierzenia wielkości geometrycznych i elektrycznych.
M-1Wyjkład informacyjny
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Egzamin pisemny
S-2Ocena formująca: Ocena sprawozdań i zaliczeń z zajęć laboratoryjnych
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0conajmniej 50% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
3,0conajmniej 65% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
3,5conajmniej 72,5% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
4,0conajmniej 80% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
4,5conajmniej 87,5% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
5,0conajmniej 98% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięMBM_1A_C20_U01Student powinien umieć dobrać odpowiednie przyrządy pomiarowe, umieć posługiwać się tymi przyrządmi oraz ocenić ich praktyczną przydatność do danego zastosowania (tj. oszacować niepewność pomiaru).
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówMBM_1A_U08potrafi planować i przeprowadzać eksperymenty, w tym symulacje komputerowe, interpretować uzyskane wyniki i wyciągać wnioski
MBM_1A_U09potrafi wykorzystać do formułowania i rozwiązywania zadań inżynierskich metody analityczne, symulacyjne oraz eksperymentalne
MBM_1A_U11ma umiejętności niezbędne do pracy w środowisku przemysłowym oraz zna i stosuje zasady bezpieczeństwa związane z tą pracą
MBM_1A_U15potrafi dokonać identyfikacji i sformułować specyfikację prostych zadań inżynierskich o charakterze praktycznym, charakterystycznych dla obszaru inżynierii mechanicznej
MBM_1A_U02potrafi porozumiewać się w środowisku inżynierów mechaników posługując się językiem technicznym, informacją opartą na grafice inżynierskiej, wykorzystując sieci komputerowe
MBM_1A_U01Zna zasady funkcjonowania systemu bibliotek, potrafi wyszukiwać materiały źródłowe korzystając z komputerowych baz i systemów bibliotecznych. Potrafi zebrać materiały źródłowe na zadany temat, dokonać ich interpretacji, wyciągnąć wnioski, sformułować i uzasadniać opinie.
Cel przedmiotuC-3Ukształtowanie umiejętności klasyfikacji błędów i ich źródeł, szacowanie niepewności pomiarów.
C-1Zapoznanie Studentów z istotą pomiarów. Ukształtowanie umiejętności interpretacji otrzymanych wyników pomiarów i ich wizualizacji.
C-2Ukształtowanie umiejętności przygotowania, doboru odpowiednich przyrządów pomiarowych, oraz przeprowadzania pomiarów.
Treści programoweT-L-13Pomiar parametrów ruchu drgającego
T-L-6Sprawdzanie narzędzi pomiarowych
T-L-8Pomiary kół zębatych
T-L-10Pomiary współrzędnościowe
T-L-5Wyznaczanie niepewności pomiaru
T-L-2Test okrągłości dla obrabiarek CNC
T-L-7Pomiary gwintów
T-L-1Wzorce i przyrządy pomiarowe
T-L-9Badanie zdolności systemów produkcyjnych
T-L-14Pomiar prostoliniowości metodą opartą na pomiarze kąta
T-L-11Pomiary interferometrem laserowym
Metody nauczaniaM-3Ćwiczenia laboratoryjne z użyciem przyrządów pomiarowych do mierzenia wielkości geometrycznych i elektrycznych.
M-1Wyjkład informacyjny
M-2Wykład problemowy
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: Ocena sprawozdań i zaliczeń z zajęć laboratoryjnych
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie potrafi w najprostszy sposób zaprezentować wyników swoich badań.
3,0Student prezentuje "suche" wyniki bez umiejętności ich efektywnej analizy.
3,5Student prezentuje wyniki z umiejętnością ich efektywnej analizy.
4,0Student nie tylko efektywnie prezentuje wyniki, ale również dokonuje ich analizy. Potrafi również prowadzić dyskusję o osiągniętych wynikach.
4,5Student potrafi efektywnie prezentować, analizować, dyskutować o osiągniętych wynikach oraz oszacować niepewność pomiarów.
5,0Student potrafi efektywnie prezentować, analizować, dyskutować o osiągniętych wynikach, a także proponować modyfikacje w układzie pomiarowym.
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięMBM_1A_C20_K01Student pozyskuje świadomość roli inżyniera we współczesnej gospodarce i społeczeństwie.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówMBM_1A_K07ma świadomość roli społecznej absolwenta uczelni technicznej a zwłaszcza rozumie potrzebę formułowania i przekazywania społeczeństwu, w szczególności poprzez środki masowego przekazu, informacji i opinii dotyczących osiągnięć techniki i innych aspektów działalności inżynierskiej; podejmuje starania, aby przekazać takie informacje i opinie w sposób powszechnie zrozumiały
Cel przedmiotuC-3Ukształtowanie umiejętności klasyfikacji błędów i ich źródeł, szacowanie niepewności pomiarów.
C-2Ukształtowanie umiejętności przygotowania, doboru odpowiednich przyrządów pomiarowych, oraz przeprowadzania pomiarów.
Treści programoweT-L-10Pomiary współrzędnościowe
T-W-4Analiza zamienności części maszyn
T-W-1Układ ISO tolerancji i pasowań
T-W-3Analiza tolerancji i pasowań
T-W-2Działania na liczbach tolerowanych
Metody nauczaniaM-3Ćwiczenia laboratoryjne z użyciem przyrządów pomiarowych do mierzenia wielkości geometrycznych i elektrycznych.
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: Ocena sprawozdań i zaliczeń z zajęć laboratoryjnych
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie opanował podstawowej wiedzy z zakresu przedmiotu.
3,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Jednak wykazuje braki w tej wiedzy i nie potrafi jej analizować.
3,5Student opanował wiedzę w stopniu pośrednim między oceną 3,0 a 4,0.
4,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Zna ograniczenia i obszary jej stosowania.
4,5Student opanował wiedzę w stopniu pośrednim między oceną 4,0 a 5,0.
5,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Rozumie ograniczenia i zna obszary jej stosowania. Samodzielnie i kreatywnie potrafi analizować nabytą wiedzę.