Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Technologii i Inżynierii Chemicznej - Inżynieria chemiczna i procesowa (S2)
specjalność: Inżynieria procesów w technologiach przetwórczych

Sylabus przedmiotu Bezpieczeństwo procesowe:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Inżynieria chemiczna i procesowa
Forma studiów studia stacjonarne Poziom drugiego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta magister inżynier
Obszary studiów charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Bezpieczeństwo procesowe
Specjalność Eksploatacja instalacji przemysłu petrochemicznego
Jednostka prowadząca Katedra Inżynierii Chemicznej i Procesowej
Nauczyciel odpowiedzialny Barbara Zakrzewska <Barbara.Zakrzewska@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Halina Murasiewicz <Halina.Murasiewicz@zut.edu.pl>, Barbara Zakrzewska <Barbara.Zakrzewska@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 2,0 ECTS (formy) 2,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny 1 Grupa obieralna 1

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
wykładyW2 30 1,00,60zaliczenie
ćwiczenia audytoryjneA2 15 1,00,40zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Procesy i aparatura procesowa
W-2Procesy wymiany ciepła

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Zapoznanie studentów z problematyką bezpieczeństwa procesowego oraz ukształtowanie umiejętności zabezpieczania instalacji o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Identyfikacja i klasyfikacja zakładów przemysłowych (ZZR, ZDR).1
T-A-2Wyznaczania matrycy ryzyka dla wybranych przypadkow1
T-A-3Obliczanie prawdopodobieństwa wystąpienia zdarzenia niebezpiecznego1
T-A-4Wykonanie analizy HAZOP dla wybranego przypadku1
T-A-5Wykonanie i analiza drzewo zdarzeń (ETA)1
T-A-6Wykonanie i analiza drzewo błędów (FTA)1
T-A-7Ocena potencjalnych zagrożeń uwolnienia sie substancji niebezpiecznej w programie ALOHA4
T-A-8Studium przypadku5
15
wykłady
T-W-1Wprowadzenie do bezpieczeństwa procesowego. Przepisu EU oraz regulacje polskie. Identyfikacja i klasyfikacja zakładów przemysłowych.2
T-W-2Rejestry poważnych awarii przemysłowych (wypadki i statystyka strat). Omówienie wybranych katastrof przemysłowych (Flixborough, Bhopal, Seveso, Pasadena).2
T-W-3Zarządzanie ryzykiem w przemyśle - dopuszczalny poziom ryzyka, natura wypadków, nieodłączne elementy bezpieczeństwa.2
T-W-4Obowiązki prowadzących zakłady zwiększonego lub dużego ryzyka wystąpienia awarii przemysłowej (kompetencje personelu, dochodzenia powypadkowe, analiza przypadków).2
T-W-5Podstawy toksykologii i higieny przemysłowej. Uwolnienia substancji toksycznych i modele ich rozprzestrzeniania się. Teoria pożaru: trójkąt (czworokąt) spalania, kategorie pożarów. Kategorie wybuchów, eksplozje w wyniku gwałtownej ekspansji gazu, fala uderzeniowa. Skutki pożarów i wybuchów.2
T-W-6Zapobieganie pożarom i wybuchom na etapie projektowania. Układy do redukcji ciśnienia: typy (płytki bezpieczeństwa, zawory sprężynowe), lokalizacja, dobór.2
T-W-7Analiza zagrożeń i ocena ryzyka: metody porównawcze (metody indeksowe: DOW Index, OPS Index, listy kontrolne), metody przeglądowe (PHA, HAZOP, What – If) , metody analityczne (FMEA, FTA, ETA).4
T-W-8Bezpieczeństwo procesowe a funkcjonalne. Układy bezpieczeństwa funkcjonalnego: czujniki (przetworniki), układy logiczne, elementy wykonawcze.2
T-W-9Zarządzania bezpieczeństwem w cyklu życia obiektu: faza koncepcyjna i wstępna, faza projektowa, faza konstrukcyjna, faza eksploatacyjna.2
T-W-10Oprogramowanie stosowane w modelowaniu rzeczywistych lub potencjalnych zagrożeń wynikających z uwolnienia niebezpiecznych substancji. Przykładowe modelowanie zagrożeń w programie ALOHA4
T-W-11Studium przypadków obejmujące wstępną i końcową analiza HAZOP. Analiza ilościowa i jakościowa drzew błędu i drzew zdarzeń dla reprezentatywnych zdarzeń wypadkowych, które mogą wystąpić w przemyśle petrochemicznym.6
30

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1Udział w ćwiczeniach.15
A-A-2Studiowanie literatury przedmiotu.10
A-A-3Konsultacje.5
30
wykłady
A-W-1Udział w wykładach15
A-W-2Studiowanie literatury przedmiotu10
A-W-3Przygotowanie się do zaliczenia5
30

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Metoda podająca: wykład informacyjny.
M-2Metoda praktyczna: ćwiczenia przedmiotowe.

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena podsumowująca: Ocena z kolokwium zaliczeniowego (wykłady).
S-2Ocena formująca: Ocena poprawnosci przygotowania scenariuszy awaryjnych i wykonania analizy HAZOP.
S-3Ocena podsumowująca: Ocena z kolokwium zaliczeniowego (ćwiczenia).

Zamierzone efekty uczenia się - wiedza

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ICHP_2A_C10-16_W01
Student zdobywa wiedzę pozwalającą rozumieć i uwzględnić w praktyce inżynierskiej pozatechniczne uwarunkowania, ze szczególnym uwzględnieniem bezpieczeństwa procesowego i oceny ryzyka w przemyśle. Student jest w stanie wskazań i wytłumaczyć, na czym polega zarządzanie ryzykiem w przemyśle, w tym potrafi zaklasyfikować zakłady do grupy ZZR lub ZDR, potrafi wymienić i omówić wybrane metody analizy zagrożeń i oceny ryzyka.
ICHP_2A_W10C-1T-W-5, T-W-8, T-W-3, T-W-2, T-W-4, T-W-7, T-W-1, T-W-6, T-W-9, T-A-1M-1, M-2S-1, S-3, S-2

Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ICHP_2A_C10-16_U01
Student ma umiejętności niezbędne do pracy w środowisku przemysłowym oraz zna zasady bezpieczeństwa pracy i procesów produkcyjnych. Student umie dobrać i zweryfikować pod kątem skuteczności warstwy zabezpieczeń instalacji przemysłowych. Student potrafi ocenić zagrożenia pożarowo-wybuchowe instalacji do przetwarzania substancji niebezpiecznych.
ICHP_2A_U13C-1T-W-5, T-W-8, T-W-3, T-W-2, T-W-4, T-W-7, T-W-1, T-W-6, T-W-9, T-A-1M-1, M-2S-1, S-3, S-2

Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ICHP_2A_C10-16_K01
Student prawidłowo identyfikuje zagrożenia jakie mogą wystąpić w trakcie pracy instalacji stosowanych w przemyśle. Zgodnie z przyjętymi zasadami potrafi dobrać odpowiednie zabezpieczenia instalacji, a tym samym zmniejszyć do minimum ryzyko awarii.
ICHP_2A_K05C-1T-W-5, T-W-8, T-W-3, T-W-2, T-W-4, T-W-7, T-W-1, T-W-6, T-W-9, T-A-1M-1, M-2S-1, S-3, S-2

Kryterium oceny - wiedza

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
ICHP_2A_C10-16_W01
Student zdobywa wiedzę pozwalającą rozumieć i uwzględnić w praktyce inżynierskiej pozatechniczne uwarunkowania, ze szczególnym uwzględnieniem bezpieczeństwa procesowego i oceny ryzyka w przemyśle. Student jest w stanie wskazań i wytłumaczyć, na czym polega zarządzanie ryzykiem w przemyśle, w tym potrafi zaklasyfikować zakłady do grupy ZZR lub ZDR, potrafi wymienić i omówić wybrane metody analizy zagrożeń i oceny ryzyka.
2,0Student nie umie zidentyfikować i wskazać zagrożeń procesowych dla wybranej instalacji. Student nie umie wskazać i omówić metod stosowanych do analizy ryzyka procesowego.
3,0Student umie w stopniu dostatecznym zidentyfikować i określić zagrożenia procesowe dla wybranej instalacji. Student umie w stopniu dostatecznym wskazać i omówić metody stosowanych do analizy ryzyka procesowego.
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
ICHP_2A_C10-16_U01
Student ma umiejętności niezbędne do pracy w środowisku przemysłowym oraz zna zasady bezpieczeństwa pracy i procesów produkcyjnych. Student umie dobrać i zweryfikować pod kątem skuteczności warstwy zabezpieczeń instalacji przemysłowych. Student potrafi ocenić zagrożenia pożarowo-wybuchowe instalacji do przetwarzania substancji niebezpiecznych.
2,0Student nie umie dobrać i zweryfikować pod kątem skuteczności warstwy zabezpieczeń instalacji przemysłowych. Student nie potrafi ocenić zagrożenia pożarowo-wybuchowego instalacji do przetwarzania substancji niebezpiecznych.
3,0Student umie dobrać i zweryfikować pod kątem skuteczności warstwy zabezpieczeń instalacji przemysłowych w stopniu dostatecznym. Student potrafi ocenić w stopniu dostatecznym zagrożenie pożarowo-wybuchowe instalacji do przetwarzania substancji niebezpiecznych.
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
ICHP_2A_C10-16_K01
Student prawidłowo identyfikuje zagrożenia jakie mogą wystąpić w trakcie pracy instalacji stosowanych w przemyśle. Zgodnie z przyjętymi zasadami potrafi dobrać odpowiednie zabezpieczenia instalacji, a tym samym zmniejszyć do minimum ryzyko awarii.
2,0Student nie potrafi zidentyfikować zagrożeń, jakie mogą wystąpić w trakcie pracy instalacji stosowanych w przemyśle. Zgodnie z przyjętymi zasadami nie potrafi dobrać odpowiednich zabezpieczeń instalacji produkcyjnych.
3,0Student w stopniu dostatecznym identyfikuje zagrożenia, jakie mogą wystąpić w trakcie pracy instalacji stosowanych w przemyśle. Zgodnie z przyjętymi zasadami potrafi w stopniu dostatecznym dobrać odpowiednie zabezpieczenia instalacji produkcyjnych.
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Borysiewicz M., Markowski A.S., Red. Michalik J. S., Kryteria akceptowalności ryzyka poważnych awarii przemysłowych, Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa, 2002
  2. Borysiewicz M., Furtek A., Potempski S., Poradnik metod oceny ryzyka związanego z niebezpiecznymi instalacjami procesowymi, Instytut Energii Atomowej, Otwock-Świerk, 2000
  3. Michalik J. S., Zapobieganie poważnym awariom przemysłowym, Główny Inspektorat Pracy, Warszawa, 2005
  4. Markowski A., Zarządzanie ryzykiem w przmyśle chemicznym i procesowym, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź, 2000
  5. Rozporzadzenie Ministra Gospodarki w sprawie rodzajów i ilosci substancji niebezpiecznych, których znajdowanie sie w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o zwiekszonym ryzyku albo zakładu o duzym ryzyku wystapienia powaznej awarii przemysłowej, Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa, 2013, poz. 1479
  6. Markowski A., Bezpieczeństwo procesów przemysłowych, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź, 2017
  7. Markowski, J., Zarządzanie bezpieczeństwem procesowym, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź, 2000

Literatura dodatkowa

  1. Markowski A., Zapobieganie stratom w Przemyśle cz. III, Wyd. Politechniki Łódzkiej, Łódź, 2000
  2. Kubasiak S., Bezpieczeństwo pracy w przemyśle chemicznym organicznym, Inst. Wydaw. CRZZ, Warszawa, 1980

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Identyfikacja i klasyfikacja zakładów przemysłowych (ZZR, ZDR).1
T-A-2Wyznaczania matrycy ryzyka dla wybranych przypadkow1
T-A-3Obliczanie prawdopodobieństwa wystąpienia zdarzenia niebezpiecznego1
T-A-4Wykonanie analizy HAZOP dla wybranego przypadku1
T-A-5Wykonanie i analiza drzewo zdarzeń (ETA)1
T-A-6Wykonanie i analiza drzewo błędów (FTA)1
T-A-7Ocena potencjalnych zagrożeń uwolnienia sie substancji niebezpiecznej w programie ALOHA4
T-A-8Studium przypadku5
15

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Wprowadzenie do bezpieczeństwa procesowego. Przepisu EU oraz regulacje polskie. Identyfikacja i klasyfikacja zakładów przemysłowych.2
T-W-2Rejestry poważnych awarii przemysłowych (wypadki i statystyka strat). Omówienie wybranych katastrof przemysłowych (Flixborough, Bhopal, Seveso, Pasadena).2
T-W-3Zarządzanie ryzykiem w przemyśle - dopuszczalny poziom ryzyka, natura wypadków, nieodłączne elementy bezpieczeństwa.2
T-W-4Obowiązki prowadzących zakłady zwiększonego lub dużego ryzyka wystąpienia awarii przemysłowej (kompetencje personelu, dochodzenia powypadkowe, analiza przypadków).2
T-W-5Podstawy toksykologii i higieny przemysłowej. Uwolnienia substancji toksycznych i modele ich rozprzestrzeniania się. Teoria pożaru: trójkąt (czworokąt) spalania, kategorie pożarów. Kategorie wybuchów, eksplozje w wyniku gwałtownej ekspansji gazu, fala uderzeniowa. Skutki pożarów i wybuchów.2
T-W-6Zapobieganie pożarom i wybuchom na etapie projektowania. Układy do redukcji ciśnienia: typy (płytki bezpieczeństwa, zawory sprężynowe), lokalizacja, dobór.2
T-W-7Analiza zagrożeń i ocena ryzyka: metody porównawcze (metody indeksowe: DOW Index, OPS Index, listy kontrolne), metody przeglądowe (PHA, HAZOP, What – If) , metody analityczne (FMEA, FTA, ETA).4
T-W-8Bezpieczeństwo procesowe a funkcjonalne. Układy bezpieczeństwa funkcjonalnego: czujniki (przetworniki), układy logiczne, elementy wykonawcze.2
T-W-9Zarządzania bezpieczeństwem w cyklu życia obiektu: faza koncepcyjna i wstępna, faza projektowa, faza konstrukcyjna, faza eksploatacyjna.2
T-W-10Oprogramowanie stosowane w modelowaniu rzeczywistych lub potencjalnych zagrożeń wynikających z uwolnienia niebezpiecznych substancji. Przykładowe modelowanie zagrożeń w programie ALOHA4
T-W-11Studium przypadków obejmujące wstępną i końcową analiza HAZOP. Analiza ilościowa i jakościowa drzew błędu i drzew zdarzeń dla reprezentatywnych zdarzeń wypadkowych, które mogą wystąpić w przemyśle petrochemicznym.6
30

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1Udział w ćwiczeniach.15
A-A-2Studiowanie literatury przedmiotu.10
A-A-3Konsultacje.5
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Udział w wykładach15
A-W-2Studiowanie literatury przedmiotu10
A-W-3Przygotowanie się do zaliczenia5
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięICHP_2A_C10-16_W01Student zdobywa wiedzę pozwalającą rozumieć i uwzględnić w praktyce inżynierskiej pozatechniczne uwarunkowania, ze szczególnym uwzględnieniem bezpieczeństwa procesowego i oceny ryzyka w przemyśle. Student jest w stanie wskazań i wytłumaczyć, na czym polega zarządzanie ryzykiem w przemyśle, w tym potrafi zaklasyfikować zakłady do grupy ZZR lub ZDR, potrafi wymienić i omówić wybrane metody analizy zagrożeń i oceny ryzyka.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówICHP_2A_W10ma wiedzę pozwalającą rozumieć i uwzględnić w praktyce inżynierskiej pozatechniczne uwarunkowania działalności inżynierskiej
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie studentów z problematyką bezpieczeństwa procesowego oraz ukształtowanie umiejętności zabezpieczania instalacji o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej.
Treści programoweT-W-5Podstawy toksykologii i higieny przemysłowej. Uwolnienia substancji toksycznych i modele ich rozprzestrzeniania się. Teoria pożaru: trójkąt (czworokąt) spalania, kategorie pożarów. Kategorie wybuchów, eksplozje w wyniku gwałtownej ekspansji gazu, fala uderzeniowa. Skutki pożarów i wybuchów.
T-W-8Bezpieczeństwo procesowe a funkcjonalne. Układy bezpieczeństwa funkcjonalnego: czujniki (przetworniki), układy logiczne, elementy wykonawcze.
T-W-3Zarządzanie ryzykiem w przemyśle - dopuszczalny poziom ryzyka, natura wypadków, nieodłączne elementy bezpieczeństwa.
T-W-2Rejestry poważnych awarii przemysłowych (wypadki i statystyka strat). Omówienie wybranych katastrof przemysłowych (Flixborough, Bhopal, Seveso, Pasadena).
T-W-4Obowiązki prowadzących zakłady zwiększonego lub dużego ryzyka wystąpienia awarii przemysłowej (kompetencje personelu, dochodzenia powypadkowe, analiza przypadków).
T-W-7Analiza zagrożeń i ocena ryzyka: metody porównawcze (metody indeksowe: DOW Index, OPS Index, listy kontrolne), metody przeglądowe (PHA, HAZOP, What – If) , metody analityczne (FMEA, FTA, ETA).
T-W-1Wprowadzenie do bezpieczeństwa procesowego. Przepisu EU oraz regulacje polskie. Identyfikacja i klasyfikacja zakładów przemysłowych.
T-W-6Zapobieganie pożarom i wybuchom na etapie projektowania. Układy do redukcji ciśnienia: typy (płytki bezpieczeństwa, zawory sprężynowe), lokalizacja, dobór.
T-W-9Zarządzania bezpieczeństwem w cyklu życia obiektu: faza koncepcyjna i wstępna, faza projektowa, faza konstrukcyjna, faza eksploatacyjna.
T-A-1Identyfikacja i klasyfikacja zakładów przemysłowych (ZZR, ZDR).
Metody nauczaniaM-1Metoda podająca: wykład informacyjny.
M-2Metoda praktyczna: ćwiczenia przedmiotowe.
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Ocena z kolokwium zaliczeniowego (wykłady).
S-3Ocena podsumowująca: Ocena z kolokwium zaliczeniowego (ćwiczenia).
S-2Ocena formująca: Ocena poprawnosci przygotowania scenariuszy awaryjnych i wykonania analizy HAZOP.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie umie zidentyfikować i wskazać zagrożeń procesowych dla wybranej instalacji. Student nie umie wskazać i omówić metod stosowanych do analizy ryzyka procesowego.
3,0Student umie w stopniu dostatecznym zidentyfikować i określić zagrożenia procesowe dla wybranej instalacji. Student umie w stopniu dostatecznym wskazać i omówić metody stosowanych do analizy ryzyka procesowego.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięICHP_2A_C10-16_U01Student ma umiejętności niezbędne do pracy w środowisku przemysłowym oraz zna zasady bezpieczeństwa pracy i procesów produkcyjnych. Student umie dobrać i zweryfikować pod kątem skuteczności warstwy zabezpieczeń instalacji przemysłowych. Student potrafi ocenić zagrożenia pożarowo-wybuchowe instalacji do przetwarzania substancji niebezpiecznych.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówICHP_2A_U13ma umiejętności niezbędne do pracy w środowisku przemysłowym oraz w zespołach badawczych; zna i przestrzega zasady bezpieczeństwa związane z wykonywaną pracą
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie studentów z problematyką bezpieczeństwa procesowego oraz ukształtowanie umiejętności zabezpieczania instalacji o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej.
Treści programoweT-W-5Podstawy toksykologii i higieny przemysłowej. Uwolnienia substancji toksycznych i modele ich rozprzestrzeniania się. Teoria pożaru: trójkąt (czworokąt) spalania, kategorie pożarów. Kategorie wybuchów, eksplozje w wyniku gwałtownej ekspansji gazu, fala uderzeniowa. Skutki pożarów i wybuchów.
T-W-8Bezpieczeństwo procesowe a funkcjonalne. Układy bezpieczeństwa funkcjonalnego: czujniki (przetworniki), układy logiczne, elementy wykonawcze.
T-W-3Zarządzanie ryzykiem w przemyśle - dopuszczalny poziom ryzyka, natura wypadków, nieodłączne elementy bezpieczeństwa.
T-W-2Rejestry poważnych awarii przemysłowych (wypadki i statystyka strat). Omówienie wybranych katastrof przemysłowych (Flixborough, Bhopal, Seveso, Pasadena).
T-W-4Obowiązki prowadzących zakłady zwiększonego lub dużego ryzyka wystąpienia awarii przemysłowej (kompetencje personelu, dochodzenia powypadkowe, analiza przypadków).
T-W-7Analiza zagrożeń i ocena ryzyka: metody porównawcze (metody indeksowe: DOW Index, OPS Index, listy kontrolne), metody przeglądowe (PHA, HAZOP, What – If) , metody analityczne (FMEA, FTA, ETA).
T-W-1Wprowadzenie do bezpieczeństwa procesowego. Przepisu EU oraz regulacje polskie. Identyfikacja i klasyfikacja zakładów przemysłowych.
T-W-6Zapobieganie pożarom i wybuchom na etapie projektowania. Układy do redukcji ciśnienia: typy (płytki bezpieczeństwa, zawory sprężynowe), lokalizacja, dobór.
T-W-9Zarządzania bezpieczeństwem w cyklu życia obiektu: faza koncepcyjna i wstępna, faza projektowa, faza konstrukcyjna, faza eksploatacyjna.
T-A-1Identyfikacja i klasyfikacja zakładów przemysłowych (ZZR, ZDR).
Metody nauczaniaM-1Metoda podająca: wykład informacyjny.
M-2Metoda praktyczna: ćwiczenia przedmiotowe.
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Ocena z kolokwium zaliczeniowego (wykłady).
S-3Ocena podsumowująca: Ocena z kolokwium zaliczeniowego (ćwiczenia).
S-2Ocena formująca: Ocena poprawnosci przygotowania scenariuszy awaryjnych i wykonania analizy HAZOP.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie umie dobrać i zweryfikować pod kątem skuteczności warstwy zabezpieczeń instalacji przemysłowych. Student nie potrafi ocenić zagrożenia pożarowo-wybuchowego instalacji do przetwarzania substancji niebezpiecznych.
3,0Student umie dobrać i zweryfikować pod kątem skuteczności warstwy zabezpieczeń instalacji przemysłowych w stopniu dostatecznym. Student potrafi ocenić w stopniu dostatecznym zagrożenie pożarowo-wybuchowe instalacji do przetwarzania substancji niebezpiecznych.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięICHP_2A_C10-16_K01Student prawidłowo identyfikuje zagrożenia jakie mogą wystąpić w trakcie pracy instalacji stosowanych w przemyśle. Zgodnie z przyjętymi zasadami potrafi dobrać odpowiednie zabezpieczenia instalacji, a tym samym zmniejszyć do minimum ryzyko awarii.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówICHP_2A_K05prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie studentów z problematyką bezpieczeństwa procesowego oraz ukształtowanie umiejętności zabezpieczania instalacji o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej.
Treści programoweT-W-5Podstawy toksykologii i higieny przemysłowej. Uwolnienia substancji toksycznych i modele ich rozprzestrzeniania się. Teoria pożaru: trójkąt (czworokąt) spalania, kategorie pożarów. Kategorie wybuchów, eksplozje w wyniku gwałtownej ekspansji gazu, fala uderzeniowa. Skutki pożarów i wybuchów.
T-W-8Bezpieczeństwo procesowe a funkcjonalne. Układy bezpieczeństwa funkcjonalnego: czujniki (przetworniki), układy logiczne, elementy wykonawcze.
T-W-3Zarządzanie ryzykiem w przemyśle - dopuszczalny poziom ryzyka, natura wypadków, nieodłączne elementy bezpieczeństwa.
T-W-2Rejestry poważnych awarii przemysłowych (wypadki i statystyka strat). Omówienie wybranych katastrof przemysłowych (Flixborough, Bhopal, Seveso, Pasadena).
T-W-4Obowiązki prowadzących zakłady zwiększonego lub dużego ryzyka wystąpienia awarii przemysłowej (kompetencje personelu, dochodzenia powypadkowe, analiza przypadków).
T-W-7Analiza zagrożeń i ocena ryzyka: metody porównawcze (metody indeksowe: DOW Index, OPS Index, listy kontrolne), metody przeglądowe (PHA, HAZOP, What – If) , metody analityczne (FMEA, FTA, ETA).
T-W-1Wprowadzenie do bezpieczeństwa procesowego. Przepisu EU oraz regulacje polskie. Identyfikacja i klasyfikacja zakładów przemysłowych.
T-W-6Zapobieganie pożarom i wybuchom na etapie projektowania. Układy do redukcji ciśnienia: typy (płytki bezpieczeństwa, zawory sprężynowe), lokalizacja, dobór.
T-W-9Zarządzania bezpieczeństwem w cyklu życia obiektu: faza koncepcyjna i wstępna, faza projektowa, faza konstrukcyjna, faza eksploatacyjna.
T-A-1Identyfikacja i klasyfikacja zakładów przemysłowych (ZZR, ZDR).
Metody nauczaniaM-1Metoda podająca: wykład informacyjny.
M-2Metoda praktyczna: ćwiczenia przedmiotowe.
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Ocena z kolokwium zaliczeniowego (wykłady).
S-3Ocena podsumowująca: Ocena z kolokwium zaliczeniowego (ćwiczenia).
S-2Ocena formująca: Ocena poprawnosci przygotowania scenariuszy awaryjnych i wykonania analizy HAZOP.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie potrafi zidentyfikować zagrożeń, jakie mogą wystąpić w trakcie pracy instalacji stosowanych w przemyśle. Zgodnie z przyjętymi zasadami nie potrafi dobrać odpowiednich zabezpieczeń instalacji produkcyjnych.
3,0Student w stopniu dostatecznym identyfikuje zagrożenia, jakie mogą wystąpić w trakcie pracy instalacji stosowanych w przemyśle. Zgodnie z przyjętymi zasadami potrafi w stopniu dostatecznym dobrać odpowiednie zabezpieczenia instalacji produkcyjnych.
3,5
4,0
4,5
5,0