ZUT - Polska Rama Kwalifikacji / Rok 2021/2022 / Wydział Techniki Morskiej i Transportu / Inżynieria bezpieczeństwa (S1) / Bezpieczeństwo systemów transportowych / Sylabus przedmiotu - Ergonomia i fizjologia w bezpieczeństwie pracy

Wydział Techniki Morskiej i Transportu - Inżynieria bezpieczeństwa (S1)
specjalność: Bezpieczeństwo systemów transportowych

Sylabus przedmiotu Ergonomia i fizjologia w bezpieczeństwie pracy:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów	Inżynieria bezpieczeństwa
Forma studiów	studia stacjonarne	Poziom	pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta	inżynier
Obszary studiów	charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK
Profil	ogólnoakademicki
Moduł	—
Przedmiot	Ergonomia i fizjologia w bezpieczeństwie pracy
Specjalność	przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca	Katedra Inżynierii Bezpieczeństwa i Energetyki
Nauczyciel odpowiedzialny	Agata Krystosik-Gromadzińska <agata.krystosik@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele
ECTS (planowane)	3,0	ECTS (formy)	3,0
Forma zaliczenia	zaliczenie	Język	polski
Blok obieralny	—	Grupa obieralna	—

Formy dydaktyczne

Forma dydaktyczna	KOD	Semestr	Godziny	ECTS	Waga	Zaliczenie
wykłady	W	1	30	2,0	0,59	zaliczenie
ćwiczenia audytoryjne	A	1	15	1,0	0,41	zaliczenie

Wymagania wstępne

KOD	Wymaganie wstępne
W-1	Student powinien posiadać podstawy wiedzy ogólnej z okresu dotychczasowego ksztalcenia w zakresie budowy i funkcjonowania człowieka.

Cele przedmiotu

KOD	Cel modułu/przedmiotu
C-1	Student powinien uzyskać wiedzę dotyczącą ogólnej budowy i funkcjonowania organizamu człowieka oraz wydolności organizmu ludzkiego w trakcie obciążenia pracą i podstawowych czynników szkodliwych i uciążliwych na jakie organizm człowieka jest narażony w czasie wykonywania pracy.
C-2	Student powinien uzyskać wiedzę o czynnikach negatywnie oddziaływujących na psychikę w czasie pracy, powodujących stres a także o sposobach zmniejszania lub eliminacji negatywnego oddzialywania czynników pracy na psychikę lub powodujących stres.
C-3	Student powinien uzyskać podstawy wiedzy o obowiązkach pracodawcy i pracownika wynikające z kodeksu pracy dotyczące zapewnienia właściwych wrunków pracy.
C-4	Student powinien uzyskać umiejętność doboru wlaściwych metod i sposobów wykonywania pracy, pozycji i zachowań zmniejszających obciążenie pracą i środków technicznych zabepieczenia pracy dla ochrony pracownika przed szkodliwymi lub uciążliwymi czynnikami wystepującycmi na stanowisku pracy.
C-5	Student powinien potrafić określić czynniki negatywnie oddzialywujące na psychiczne obciążenie i stres powodowany przez pracę i powinien potrafić zastosować metody i sposoby zmniejszające to oddziaływanie
C-6	Student powinien mieć świadomość negatywnych skutków jakie powodują niektóre środowiska przemysłowe na organizm i zachowanie człowieka i działac w kierunku poprawy warunków pracy, oraz informować o tym także swoje otoczenie społeczne. Poinien odczuwac potrzebę podnoszenia swojej wiedzy i umiejętności w sprawach dotyczących poprawy warunków pracy i bezpieczeństwa pracowników.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KOD	Treść programowa	Godziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1	Przekazanie wymagań dotyczących uczestnictwa w zająciach i zasad zaliczenia formy zajęć	1
T-A-2	Modele przebiegu i przyczyn wypadków w pracy.	1
T-A-3	Dopuszczalne i optymalne obciążenia pracą zawodową.	1
T-A-4	Fizjologiczne zasady organizacji pracy - czas pracy, przerwy w pracy. Sposoby wykonywania pracy zawodowej.	2
T-A-5	Stres zawodowy - zródła, skutki, sposoby ograniczania.	2
T-A-6	Czynniki wpływające na efektywność pracy (pomiar zdolności psychomotorycznych człowieka - czas reakcji, koordynacja wzrokowo-ruchowa, spostrzegawczość, koncentracja, sytuacje konfliktowe, odporność na zmęczenie, pomiar materialnego środowiska pracy - hałas, wilgotność, temperatura, oświetlenie, pole elektromagnetyczne).	4
T-A-7	Sposoby organizowania pracy minimalnie obciążające organizm człowieka. Sposoby niwelowania negatywnych skutków pracy.	1
T-A-8	Rekreacja. Rodzaje i konieczność wypoczynku i jego wpływ na organizm człowieka.	1
T-A-9	Zaliczenie zajęć	2
		15
wykłady
T-W-1	Przedstawienie programu przedmiotu, literatury i zasad zaliczenia	1
T-W-2	Ergonomiczne aspekty funkcjonowania układu człowiek - maszyna. Podstawy fizjologii i anatomii człowieka. Podstawy psychologii pracy.	2
T-W-3	Koszt fizjologiczny pracy w relacji do reakcji układu krążenia, oddechowego i innych układów na obciążenie pracą.	2
T-W-4	Fizjologia pracy. Rodzaje pracy i ich fizjologiczna charakterystyka. Fizjologiczne zasady organizacji pracy. Fizjologiczne zasady organizacji pracy zmianowej. Fizjologia pracy umysłowej.	3
T-W-5	Ciężkość pracy, obciążenie pracą, uciążliwość pracy.	1
T-W-6	Zmęczenie - przyczyny, postacie, konsekwencje, sposoby ograniczania. Skutki zdrowotne nadmiernych obciążeń organizmu pracą. Racjonalny wypoczynek. Znaczenie deficytu snu dla efektywności pracy.	3
T-W-7	Zaliczenie I części wykładów	1
T-W-8	Wiek jako czynnik modyfikujacy zdolność do pracy - warunki pracy dla młodocianych i osób starszych. Płeć jako czynnik modyfikujacy zdolność do pracy - warunki pracy dla kobiet.	3
T-W-9	Obciążenie psychiczne w pracy - koszt fizjologiczny wysiłku umysłowego i obciążenia psychicznego.	2
T-W-10	Stres zawodowy - zródła stresu w pracy, sposoby ograniczania stresu. Skutki zdrowotne stresu.	3
T-W-11	Zdolność do pracy - czynniki warunkujące, wskaźniki zdolności do pracy.	2
T-W-12	Wydajność pracy i czynniki, które ja warunkują.	1
T-W-13	Praca w warunkach szkodliwych - obowiązki pracodawcy, prawa pracownika.	2
T-W-14	Elementy kodeksu pracy, obowiązki pracodawcy i pracownika.	1
T-W-15	Zadania i zasady organizacji służb BHP.	2
T-W-16	Zaliczenie wykładów i przedmiotu	1
		30

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KOD	Forma aktywności	Godziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1	uczestnictwo w zajęciach audytoryjnych	15
A-A-2	Czytanie literatury, przygotowanie się do zajęć, samodzielne wykonanie ćwiczeń zadanych przez prowadzącego	8
A-A-3	Powtórzenie materialu i przygotowanie się do zaliczenia	2
		25
wykłady
A-W-1	Uczestnictwo w zajęciach wykladowych	30
A-W-2	Studiowanie literatury z zakresu budowy anatomicznej i fizjologii czlowieka	6
A-W-3	Studiowanie literatury zadanej przez wykładowcę, przepisów, Kodeksu pracy	10
A-W-4	Przygotowanie do zaliczenia wykładów	4
		50

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KOD	Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1	Wykład informacyjny jako metoda podajaca infomacje podstawowe z zakresu ergonomii i podstaw fizjologii dotyczące ogólnej budowy i zasad funkcjonowania organizmu czlowieka, czynników negatywnie oddzialywująychc na organizm w czasie wykonywania pracy oraz metod zmniejszenia zagrożeń dla organizmu człowieka i jego psychiki
M-2	Ćwiczenia audytoryjne dla przyswojenia przez studentów podstawowych elementów wiedzy z zakresu fizjologi człowieka i ergonomii uzyskanych podczas wykładu i w czasie samodzielnego studiowania

Sposoby oceny

KOD	Sposób oceny
S-1	Ocena formująca: Zaliczenie wykładu podsumowujące efekty wiedzy uzyskane podczas wykładów i poszerzone oraz utrwalone podczas ćwiczeń audytoryjnych
S-2	Ocena formująca: Ocena okresowa efektów kształcenia studenta w czasie ćwiczeń audytoryjnych, na podstawie oceny kolokwiów/sprawdzianów obejmujących tematy odbytych wykładów i wykonanych ćwiczeń

Zamierzone efekty uczenia się - wiedza

Zamierzone efekty uczenia się	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
IB_1A_C04_W01 Student ma wiedzę dotyczącą ogólnej budowy i funkcjonowania organizamu człowieka oraz wydolności organizmu ludzkiego w trakcie obciążenia pracą; zna podstawowe czynniki szkodliwe i uciążliwe na jakie organizm człowieka jest narażony w czasie wykonywania pracy na różnych stanowiskach i w różnych działach gospodarki.	IB_1A_W30, IB_1A_W09	—	—	C-1, C-2	T-A-3, T-A-2, T-A-4, T-W-1, T-W-8, T-W-2, T-W-3, T-W-5, T-W-6, T-W-4	M-1, M-2	S-1, S-2
IB_1A_C04_W02 Student zna czynniki negatywnie oddziaływujące na psychikę czlowieka w czasie pracy, wywołujące stres; zna sposoby zmniejszania lub eliminacji negatywnego oddzialywania czynników pracy na psychikę, wywołujących zmęczenie lub powodujących stres.	IB_1A_W30, IB_1A_W09, IB_1A_W22	—	—	C-2	T-A-6, T-A-8, T-W-8, T-W-9, T-W-11, T-W-10, T-W-12, T-W-5, T-W-6, T-W-7	M-1, M-2	S-1, S-2
IB_1A_C04_W03 Student ma podstawową wiedzę o obowiązkach pracodawcy i pracownika wynikających z Kodeksu pracy, dotyczacych zapewnienia właściwych wrunków pracy.	IB_1A_W30, IB_1A_W10, IB_1A_W19	—	—	C-3	T-A-7, T-A-9, T-W-15, T-W-13, T-W-14, T-W-16	M-1, M-2	S-1, S-2

Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności

Zamierzone efekty uczenia się	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
IB_1A_C04_U01 Student potrafi dobrać właściwe metody i sposoby wykonywania pracy, pozycje w czasie wykonywania pracy zmniejszające obciążenie pracą; potrafi wskazać środki techniczne zabepieczenia pracy dla ochrony pracownika przed szkodliwymi lub uciążliwymi czynnikami występującymi na stanowisku pracy.	IB_1A_U12, IB_1A_U21	—	—	C-4	T-A-7, T-A-6, T-A-8, T-W-8, T-W-12, T-W-5, T-W-6, T-W-13, T-W-7	M-1, M-2	S-1, S-2
IB_1A_C04_U02 Student potrafi określić czynniki negatywnie oddziaływujące na psychiczne obciążenie i stres powodowany przez pracę i potrafi zastosować metody i sposoby zmniejszające to negatywne oddziaływanie	IB_1A_U12, IB_1A_U21	—	—	C-5	T-A-4, T-A-5, T-W-9, T-W-11, T-W-10, T-W-5, T-W-6	M-1, M-2	S-1, S-2

Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty uczenia się	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
IB_1A_C04_K01 Student ma świadomość negatywnych skutków jakie powodują niektóre środowiska przemysłowe działające na organizm i w związku z tym podejmuje starania wpływając na zachowanie współpracowników i stara się działać w kierunku poprawy warunków pracy, oraz informować o tym także swoje otoczenie społeczne. Odczuwa potrzebę podnoszenia swojej wiedzy i umiejętności w sprawach dotyczących poprawy warunków pracy i bezpieczeństwa pracowników.	IB_1A_K01, IB_1A_K02, IB_1A_K04, IB_1A_K07	—	—	C-6	T-A-7, T-A-8, T-A-9, T-W-9, T-W-11, T-W-2, T-W-12, T-W-15, T-W-5, T-W-13, T-W-14, T-W-16	M-1, M-2	S-1, S-2

Kryterium oceny - wiedza

Efekt uczenia się	Ocena	Kryterium oceny
IB_1A_C04_W01 Student ma wiedzę dotyczącą ogólnej budowy i funkcjonowania organizamu człowieka oraz wydolności organizmu ludzkiego w trakcie obciążenia pracą; zna podstawowe czynniki szkodliwe i uciążliwe na jakie organizm człowieka jest narażony w czasie wykonywania pracy na różnych stanowiskach i w różnych działach gospodarki.	2,0	Student nie ma wiedzy podstawowej w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lub posiada wiedzę nieuporządkowaną i obarczoną zasadniczymi błędami merytorycznymi albo myli i nie rozumie podstawowych pojęć i definicji z obszaru danego efektu wiedzy
	3,0	Student ma wiedzę podstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lecz nie w pełni uporządkowaną i obarczoną pojedynczymi błędami merytorycznymi albo popełnia pomyłki i nie rozumie w pełni podstawowych pojęć i definicji z obszaru danego efektu wiedzy
	3,5	Student ma wiedzę podstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lecz nie w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu wiedzy
	4,0	Student ma wiedzę ponadpodstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu i w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu wiedzy
	4,5	Student ma wiedzę ponadpodstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu i w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu wiedzy
	5,0	Student ma wiedzę poszerzoną, wymaganą dla przedstawienia problemu, w pełni uporządkowaną. Nie popełnia błędów merytorycznych ani pomyłek; rozumie i interpretuje ze zrozumieniem podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi wymienić przykłady i wskazać praktyczne zastosowania elementu wiedzy z danego obszaru oraz wytłumaczyć je w kontekście wiedzy z innych obszarów.
IB_1A_C04_W02 Student zna czynniki negatywnie oddziaływujące na psychikę czlowieka w czasie pracy, wywołujące stres; zna sposoby zmniejszania lub eliminacji negatywnego oddzialywania czynników pracy na psychikę, wywołujących zmęczenie lub powodujących stres.	2,0	Student nie ma wiedzy podstawowej w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lub posiada wiedzę nieuporządkowaną i obarczoną zasadniczymi błędami merytorycznymi albo myli i nie zna czynników negatywnie działających na psychikę i powodujących stres i nie zna sposobu ich zmniejszenia lub eliminacji.
	3,0	Student ma wiedzę podstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lecz nie w pełni uporządkowaną i obarczoną pojedynczymi błędami merytorycznymi albo popełnia pomyłki i nie rozumie w pełni podstawowych pojęć i definicji z obszaru danego efektu wiedzy. Zna podstawowe czynniki negatywnie działające na psychikę i powodujące stres i zna sposób ich zmniejszenia lub eliminacji.
	3,5	Student ma wiedzę podstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lecz nie w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu wiedzy. Zna podstawowe czynniki negatywnie działające na psychikę i powodujące stres i zna sposoby ich zmniejszenia lub eliminacji
	4,0	Student ma wiedzę ponadpodstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu i w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu wiedzy. Zna czynniki negatywnie działające na psychikę i powodujące stres i zna sposoby ich zmniejszenia lub eliminacji.
	4,5	Student ma wiedzę ponadpodstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu w pełni uporządkowaną. Nie popełnia błędów merytorycznych ale sporadycznie popełnia pomyłki, lecz rozumie i interpretuje poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi wymienić przykłady i wskazać praktyczne zastosowania elementu wiedzy z danego obszaru. Zna czynniki negatywnie działające na psychikę i powodujące stres i zna sposoby ich zmniejszenia lub eliminacji.
	5,0	Student ma wiedzę poszerzoną, wymaganą dla przedstawienia problemu, w pełni uporządkowaną. Nie popełnia błędów merytorycznych ani pomyłek; rozumie i interpretuje ze zrozumieniem podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi wymienić przykłady i wskazać praktyczne zastosowania elementu wiedzy z danego obszaru oraz wytłumaczyć je w kontekście wiedzy z innych obszarów. Zna czynniki negatywnie działające na psychikę i powodujące stres i zna sposoby ich zmniejszenia lub eliminacji.
IB_1A_C04_W03 Student ma podstawową wiedzę o obowiązkach pracodawcy i pracownika wynikających z Kodeksu pracy, dotyczacych zapewnienia właściwych wrunków pracy.	2,0	Student nie ma wiedzy podstawowej w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lub posiada wiedzę nieuporządkowaną i obarczoną zasadniczymi błędami merytorycznymi albo myli pojęcia i nie ma podstawowej wiedzy o obowiązkach pracodawcy i pracownika dotyczących właściwych warunków pracy.
	3,0	Student ma wiedzę podstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lecz nie w pełni uporządkowaną i obarczoną pojedynczymi błędami merytorycznymi albo popełnia pomyłki i nie rozumie w pełni podstawowych pojęć z obszaru danego efektu wiedzy o obowiązkach pracodawcy i pracownika dotyczących właściwych warunków pracy.
	3,5	Student ma wiedzę podstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lecz nie w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu wiedzy. Zna podstawowe obowiązki pracodawcy i pracownika dotyczące właściwych warunków pracy.
	4,0	Student ma wiedzę ponadpodstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu i w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu wiedzy. Zna podstawowe obowiązki pracodawcy i pracownika dotyczące właściwych warunków pracy.
	4,5	Student ma wiedzę ponadpodstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu w pełni uporządkowaną. Nie popełnia błędów merytorycznych ale sporadycznie popełnia pomyłki, lecz rozumie i interpretuje poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi wymienić przykłady i wskazać praktyczne zastosowania elementu wiedzy z danego obszaru. Zna obowiązki pracodawcy i pracownika dotyczące właściwych warunków pracy.
	5,0	Student ma wiedzę poszerzoną, wymaganą dla przedstawienia problemu, w pełni uporządkowaną. Nie popełnia błędów merytorycznych ani pomyłek; rozumie i interpretuje ze zrozumieniem podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi wymienić przykłady i wskazać praktyczne zastosowania elementu wiedzy z danego obszaru oraz wytłumaczyć je w kontekście wiedzy z innych obszarów. Zna wszystkie obowiązki pracodawcy i pracownika dotyczące właściwych warunków pracy.

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt uczenia się	Ocena	Kryterium oceny
IB_1A_C04_U01 Student potrafi dobrać właściwe metody i sposoby wykonywania pracy, pozycje w czasie wykonywania pracy zmniejszające obciążenie pracą; potrafi wskazać środki techniczne zabepieczenia pracy dla ochrony pracownika przed szkodliwymi lub uciążliwymi czynnikami występującymi na stanowisku pracy.	2,0	Student nie zna lub nie potrafi dobrać metody ani sposobu wykonywania pracy zmniejszających obciążenie pracą. Nie potrafi wskazać ani zastosować środków zmniejszających zagrożenie i chroniących pracownika przed zagrożeniami w pracy.
	3,0	Student zna, rozróżnia i potrafi dobrać co najmniej jedną z podstawowych metod; prawidłowo dobiera metodę dla określonego przypadku. Potrafi i poprawnie ocenia i interpretuje wyniki oceny czynnika zagrożenia w pracy i potrafi wskazać i zastosować środki ochrony pracownika na stanowisku pracy.
	3,5	Student zna, rozróżnia i potrafi dobrać podstawowe metod i sposoby właściwego wykonywania pracy; prawidłowo dobiera metodę dla określonego przypadku. Potrafi i poprawnie ocenia i interpretuje wyniki oceny czynnika zagrożenia w pracy i potrafi wskazać i zastosować środki ochrony pracownika na stanowisku pracy.
	4,0	Student zna, rozróżnia i potrafi dobrać metody i sposoby właściwego wykonywania różnych rodzajów pracy; prawidłowo dobiera metodę dla określonego przypadku. Potrafi i poprawnie ocenia i interpretuje wyniki oceny czynnika zagrożenia w pracy i potrafi wskazać i zastosować środki ochrony pracownika na stanowisku pracy.
	4,5	Student zna, rozróżnia i potrafi dobrać metody i sposoby właściwego wykonywania różnych rodzajów pracy; prawidłowo dobiera metodę dla określonego przypadku. Potrafi i poprawnie ocenia i interpretuje wyniki oceny czynnika zagrożenia w pracy i potrafi wskazać i zastosować środki ochrony pracownika na stanowisku pracy. Potrafi i poprawnie ocenia i interpretuje zastosowane metody oceny i potrafi wyjaśnić je.
	5,0	Student zna, rozróżnia i potrafi dobrać metody i sposoby właściwego wykonywania różnych rodzajów pracy; prawidłowo dobiera metodę dla określonego przypadku. Potrafi i poprawnie ocenia i interpretuje wyniki oceny czynnika zagrożenia w pracy i potrafi wskazać i zastosować środki ochrony pracownika na stanowisku pracy. Potrafi i poprawnie ocenia i interpretuje zastosowane metody oceny i potrafi wyjaśnić je. Potrafi wymienić zalety i wady metod ochrony które mogą mieć wpływ na możliwy efekt ochrony i wytłumaczyć oraz uzasadnić swoją opinię.
IB_1A_C04_U02 Student potrafi określić czynniki negatywnie oddziaływujące na psychiczne obciążenie i stres powodowany przez pracę i potrafi zastosować metody i sposoby zmniejszające to negatywne oddziaływanie	2,0	Student nie zna lub nie potrafi dobrać metody ani sposobu wykonywania pracy zmniejszających obciążenie psychiczne lub stres. Nie potrafi wskazać ani zastosować środków zmniejszających zagrożenie i chroniących pracownika przed tymi zagrożeniami w pracy.
	3,0	Student zna, rozróżnia i potrafi dobrać co najmniej jedną z podstawowych metod; prawidłowo dobiera metodę dla określonego przypadku. Potrafi wskazać i zastosować środki ochrony pracownika przed stresem na stanowisku pracy.
	3,5	Student zna, rozróżnia i potrafi określić podstawowe czynniki wywołujące stres i dobrać podstawowe metody i sposoby właściwego wykonywania pracy; prawidłowo dobiera metodę dla określonego przypadku. Potrafi i poprawnie ocenia i interpretuje wyniki oceny czynnika zagrożenia w pracy.
	4,0	Student zna, rozróżnia i potrafi określić czynniki wywołujące stres i obciążenie psychiczne w pracy oraz potrafi dobrać metody i sposoby właściwego wykonywania różnych rodzajów pracy; prawidłowo dobiera metodę dla określonego przypadku. Potrafi i poprawnie ocenia i interpretuje wyniki oceny czynnika zagrożenia w pracy.
	4,5	Student zna, rozróżnia i potrafi określić czynniki wywołujące stres i obciążenie psychiczne w pracy oraz potrafi dobrać metody i sposoby właściwego wykonywania różnych rodzajów pracy; prawidłowo dobiera metodę dla określonego przypadku. Potrafi i poprawnie ocenia i interpretuje wyniki oceny czynnika zagrożenia w pracy i potrafi wskazać i zastosować środki ochrony pracownika na stanowisku pracy.
	5,0	Student zna, rozróżnia i potrafi określić czynniki wywołujące stres i obciążenie psychiczne w pracy oraz potrafi dobrać metody i sposoby właściwego wykonywania różnych rodzajów pracy; prawidłowo dobiera metodę dla określonego przypadku. Potrafi wyjaśnić działanie i poprawnie ocenia i interpretuje zastosowane metody ocen. Potrafi wymienić zalety i wady metod ochrony które mogą mieć wpływ na możliwy efekt ochrony i wytłumaczyć oraz uzasadnić swoją opinię.

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt uczenia się	Ocena	Kryterium oceny
IB_1A_C04_K01 Student ma świadomość negatywnych skutków jakie powodują niektóre środowiska przemysłowe działające na organizm i w związku z tym podejmuje starania wpływając na zachowanie współpracowników i stara się działać w kierunku poprawy warunków pracy, oraz informować o tym także swoje otoczenie społeczne. Odczuwa potrzebę podnoszenia swojej wiedzy i umiejętności w sprawach dotyczących poprawy warunków pracy i bezpieczeństwa pracowników.	2,0	Student nie ma świadomość negatywnych skutków jakie powodują niektóre środowiska przemysłowe działające na organizm i w związku z tym podejmuje starania aby wpływać na zachowanie współpracowników i nie stara się działać w kierunku poprawy warunków pracy.
	3,0	Student ma świadomość negatywnych skutków jakie powodują niektóre środowiska przemysłowe działające na organizm i w związku z tym sporadycznie podejmuje starania wpływając na zachowanie współpracowników i stara się niekiedy działać w kierunku poprawy warunków pracy, oraz informować o tym także swoje otoczenie społeczne. Odczuwa w minimalnym stopniu potrzebę podnoszenia swojej wiedzy i umiejętności w sprawach dotyczących poprawy warunków pracy i bezpieczeństwa pracowników.
	3,5	Student ma świadomość negatywnych skutków jakie powodują niektóre środowiska przemysłowe działające na organizm i w związku z tym czasami podejmuje starania wpływając na zachowanie współpracowników i stara się czasami działać w kierunku poprawy warunków pracy, oraz informować o tym także swoje otoczenie społeczne. Odczuwa w niewielkim stopniu potrzebę podnoszenia swojej wiedzy i umiejętności w sprawach dotyczących poprawy warunków pracy i bezpieczeństwa pracowników.
	4,0	Student ma świadomość negatywnych skutków jakie powodują niektóre środowiska przemysłowe działające na organizm i w związku z tym podejmuje starania wpływając na zachowanie współpracowników i stara się działać w kierunku poprawy warunków pracy, oraz informować o tym także swoje otoczenie społeczne. Odczuwa zauważalną potrzebę podnoszenia swojej wiedzy i umiejętności w sprawach dotyczących poprawy warunków pracy i bezpieczeństwa pracowników.
	4,5	Student ma świadomość negatywnych skutków jakie powodują niektóre środowiska przemysłowe działające na organizm i w związku z tym podejmuje czynnie starania wpływając na zachowanie współpracowników i działa w kierunku poprawy warunków pracy, oraz informować o tym także swoje otoczenie społeczne. Odczuwa potrzebę podnoszenia swojej wiedzy i umiejętności w sprawach dotyczących poprawy warunków pracy i bezpieczeństwa pracowników.
	5,0	Student ma świadomość negatywnych skutków jakie powodują niektóre środowiska przemysłowe działające na organizm i w związku z tym podejmuje czynnie starania wpływając na zachowanie współpracowników i działa aktywnie w kierunku poprawy warunków pracy, oraz informować o tym także swoje otoczenie społeczne. Odczuwa silną potrzebę podnoszenia swojej wiedzy i umiejętności w sprawach dotyczących poprawy warunków pracy i bezpieczeństwa pracowników.

Literatura podstawowa

Dul Jan, Weerdmeester Bernard, Ergonomics for beginners. A quick reference guide, CRC Press; Taylor & Francis Group, Boca Raton, FL, 2008, Thrd edition, ISBN 978-1-4200-7751-3
Koradecka D.T. [red.], Bezpieczeństwo pracy i ergonomia, Centralny Instytut Ochrony Pracy, Warszawa, 1999, T. 1 i 2
Kowal E. [red.], Ergonomia w zarządzaniu warunkami pracy, Oficyna Wyd. Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra, 2008
Mosiądza J.T. [red.], Kodeks pracy w praktyce: aktualizowany, użyteczny, podręczny poradnik do praktycznego wykorzystania przez pracodawców i pracowników, GCP Instytut Doskonalenia Wiedzy Prawno-Technicznej, Warszawa, 2007, T. 1 i 2
Ratajczak Z. [red.], Psychologia pracy i organizacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2007
Traczyk Wł. Z. [red.], Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2007
Wieczorek St. [red.], Ergonomia, Tarbonus, Kraków, Tarnobrzeg, 2008

Literatura dodatkowa

Berrie Ch., McNelly A., Beauregard K., A guide to ergonomics, N.C. Department of Labor, Occupational Safety and Health Division, Raleigh, N.C., 2009, (http://www.nclabor.com)
Dołegowski B., Janczała S. [red.], Praktyczny poradnik dla służb bhp: według stanu prawnego na dzień 15 maja 2007 r., Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr, Gdańsk, 2007
Gałubińska K. [red.], Środowisko pracy a sprawność psychofizyczna. Wybrane zagadnienia psychologii pracy, Państw. Zakł. Wydaw. Lekarskich, Warszawa, 1976
Horst W. [red.], Ergonomia z elementami bezpieczeństwa pracy, Wyd. Politechniki Poznańskiej, Poznań, 2006
Olszewski J., Podstawy ergonomii i fozjologii pracy, Wyd. Akad. Ekonomicznej, Poznań, 1998
Salvendy G. [ed.], Handbook of human factors and ergonomics, John Wiley & Sons, Inc., Hoboken, New Jersey, 2006, ISBN 0-471-44917-2
Shackel B. [ed.], Applied ergonomics handbook, IPC Business Press, Surrey, England, 1974
Sławińska M., Ergonomia systemów zautomatyzowanych, Wyd. Polit. Poznańskiej, Poznań, 2008
Tytyk E., Projektowanie ergonomiczne, PWN, Warszawa, 2001

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KOD	Treść programowa	Godziny
T-A-1	Przekazanie wymagań dotyczących uczestnictwa w zająciach i zasad zaliczenia formy zajęć	1
T-A-2	Modele przebiegu i przyczyn wypadków w pracy.	1
T-A-3	Dopuszczalne i optymalne obciążenia pracą zawodową.	1
T-A-4	Fizjologiczne zasady organizacji pracy - czas pracy, przerwy w pracy. Sposoby wykonywania pracy zawodowej.	2
T-A-5	Stres zawodowy - zródła, skutki, sposoby ograniczania.	2
T-A-6	Czynniki wpływające na efektywność pracy (pomiar zdolności psychomotorycznych człowieka - czas reakcji, koordynacja wzrokowo-ruchowa, spostrzegawczość, koncentracja, sytuacje konfliktowe, odporność na zmęczenie, pomiar materialnego środowiska pracy - hałas, wilgotność, temperatura, oświetlenie, pole elektromagnetyczne).	4
T-A-7	Sposoby organizowania pracy minimalnie obciążające organizm człowieka. Sposoby niwelowania negatywnych skutków pracy.	1
T-A-8	Rekreacja. Rodzaje i konieczność wypoczynku i jego wpływ na organizm człowieka.	1
T-A-9	Zaliczenie zajęć	2
		15

Treści programowe - wykłady

KOD	Treść programowa	Godziny
T-W-1	Przedstawienie programu przedmiotu, literatury i zasad zaliczenia	1
T-W-2	Ergonomiczne aspekty funkcjonowania układu człowiek - maszyna. Podstawy fizjologii i anatomii człowieka. Podstawy psychologii pracy.	2
T-W-3	Koszt fizjologiczny pracy w relacji do reakcji układu krążenia, oddechowego i innych układów na obciążenie pracą.	2
T-W-4	Fizjologia pracy. Rodzaje pracy i ich fizjologiczna charakterystyka. Fizjologiczne zasady organizacji pracy. Fizjologiczne zasady organizacji pracy zmianowej. Fizjologia pracy umysłowej.	3
T-W-5	Ciężkość pracy, obciążenie pracą, uciążliwość pracy.	1
T-W-6	Zmęczenie - przyczyny, postacie, konsekwencje, sposoby ograniczania. Skutki zdrowotne nadmiernych obciążeń organizmu pracą. Racjonalny wypoczynek. Znaczenie deficytu snu dla efektywności pracy.	3
T-W-7	Zaliczenie I części wykładów	1
T-W-8	Wiek jako czynnik modyfikujacy zdolność do pracy - warunki pracy dla młodocianych i osób starszych. Płeć jako czynnik modyfikujacy zdolność do pracy - warunki pracy dla kobiet.	3
T-W-9	Obciążenie psychiczne w pracy - koszt fizjologiczny wysiłku umysłowego i obciążenia psychicznego.	2
T-W-10	Stres zawodowy - zródła stresu w pracy, sposoby ograniczania stresu. Skutki zdrowotne stresu.	3
T-W-11	Zdolność do pracy - czynniki warunkujące, wskaźniki zdolności do pracy.	2
T-W-12	Wydajność pracy i czynniki, które ja warunkują.	1
T-W-13	Praca w warunkach szkodliwych - obowiązki pracodawcy, prawa pracownika.	2
T-W-14	Elementy kodeksu pracy, obowiązki pracodawcy i pracownika.	1
T-W-15	Zadania i zasady organizacji służb BHP.	2
T-W-16	Zaliczenie wykładów i przedmiotu	1
		30

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KOD	Forma aktywności	Godziny
A-A-1	uczestnictwo w zajęciach audytoryjnych	15
A-A-2	Czytanie literatury, przygotowanie się do zajęć, samodzielne wykonanie ćwiczeń zadanych przez prowadzącego	8
A-A-3	Powtórzenie materialu i przygotowanie się do zaliczenia	2
		25

(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KOD	Forma aktywności	Godziny
A-W-1	Uczestnictwo w zajęciach wykladowych	30
A-W-2	Studiowanie literatury z zakresu budowy anatomicznej i fizjologii czlowieka	6
A-W-3	Studiowanie literatury zadanej przez wykładowcę, przepisów, Kodeksu pracy	10
A-W-4	Przygotowanie do zaliczenia wykładów	4
		50

(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia się	IB_1A_C04_W01	Student ma wiedzę dotyczącą ogólnej budowy i funkcjonowania organizamu człowieka oraz wydolności organizmu ludzkiego w trakcie obciążenia pracą; zna podstawowe czynniki szkodliwe i uciążliwe na jakie organizm człowieka jest narażony w czasie wykonywania pracy na różnych stanowiskach i w różnych działach gospodarki.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	IB_1A_W30	ma wiedzę w zakresie ergonomii i fizjologii w bezpieczeństwie pracy
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	IB_1A_W09	zna i rozumie mechanizmy funkcjonowania człowieka w sytuacjach trudnych oraz procesy społeczne w kontekście miejsca i roli jednostki w strukturze społecznej
Cel przedmiotu	C-1	Student powinien uzyskać wiedzę dotyczącą ogólnej budowy i funkcjonowania organizamu człowieka oraz wydolności organizmu ludzkiego w trakcie obciążenia pracą i podstawowych czynników szkodliwych i uciążliwych na jakie organizm człowieka jest narażony w czasie wykonywania pracy.
Cel przedmiotu	C-2	Student powinien uzyskać wiedzę o czynnikach negatywnie oddziaływujących na psychikę w czasie pracy, powodujących stres a także o sposobach zmniejszania lub eliminacji negatywnego oddzialywania czynników pracy na psychikę lub powodujących stres.
Treści programowe	T-A-3	Dopuszczalne i optymalne obciążenia pracą zawodową.
	T-A-2	Modele przebiegu i przyczyn wypadków w pracy.
	T-A-4	Fizjologiczne zasady organizacji pracy - czas pracy, przerwy w pracy. Sposoby wykonywania pracy zawodowej.
	T-W-1	Przedstawienie programu przedmiotu, literatury i zasad zaliczenia
	T-W-8	Wiek jako czynnik modyfikujacy zdolność do pracy - warunki pracy dla młodocianych i osób starszych. Płeć jako czynnik modyfikujacy zdolność do pracy - warunki pracy dla kobiet.
	T-W-2	Ergonomiczne aspekty funkcjonowania układu człowiek - maszyna. Podstawy fizjologii i anatomii człowieka. Podstawy psychologii pracy.
	T-W-3	Koszt fizjologiczny pracy w relacji do reakcji układu krążenia, oddechowego i innych układów na obciążenie pracą.
	T-W-5	Ciężkość pracy, obciążenie pracą, uciążliwość pracy.
	T-W-6	Zmęczenie - przyczyny, postacie, konsekwencje, sposoby ograniczania. Skutki zdrowotne nadmiernych obciążeń organizmu pracą. Racjonalny wypoczynek. Znaczenie deficytu snu dla efektywności pracy.
	T-W-4	Fizjologia pracy. Rodzaje pracy i ich fizjologiczna charakterystyka. Fizjologiczne zasady organizacji pracy. Fizjologiczne zasady organizacji pracy zmianowej. Fizjologia pracy umysłowej.
Metody nauczania	M-1	Wykład informacyjny jako metoda podajaca infomacje podstawowe z zakresu ergonomii i podstaw fizjologii dotyczące ogólnej budowy i zasad funkcjonowania organizmu czlowieka, czynników negatywnie oddzialywująychc na organizm w czasie wykonywania pracy oraz metod zmniejszenia zagrożeń dla organizmu człowieka i jego psychiki
Metody nauczania	M-2	Ćwiczenia audytoryjne dla przyswojenia przez studentów podstawowych elementów wiedzy z zakresu fizjologi człowieka i ergonomii uzyskanych podczas wykładu i w czasie samodzielnego studiowania
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Zaliczenie wykładu podsumowujące efekty wiedzy uzyskane podczas wykładów i poszerzone oraz utrwalone podczas ćwiczeń audytoryjnych
Sposób oceny	S-2	Ocena formująca: Ocena okresowa efektów kształcenia studenta w czasie ćwiczeń audytoryjnych, na podstawie oceny kolokwiów/sprawdzianów obejmujących tematy odbytych wykładów i wykonanych ćwiczeń
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Student nie ma wiedzy podstawowej w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lub posiada wiedzę nieuporządkowaną i obarczoną zasadniczymi błędami merytorycznymi albo myli i nie rozumie podstawowych pojęć i definicji z obszaru danego efektu wiedzy
	3,0	Student ma wiedzę podstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lecz nie w pełni uporządkowaną i obarczoną pojedynczymi błędami merytorycznymi albo popełnia pomyłki i nie rozumie w pełni podstawowych pojęć i definicji z obszaru danego efektu wiedzy
	3,5	Student ma wiedzę podstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lecz nie w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu wiedzy
	4,0	Student ma wiedzę ponadpodstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu i w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu wiedzy
	4,5	Student ma wiedzę ponadpodstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu i w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu wiedzy
	5,0	Student ma wiedzę poszerzoną, wymaganą dla przedstawienia problemu, w pełni uporządkowaną. Nie popełnia błędów merytorycznych ani pomyłek; rozumie i interpretuje ze zrozumieniem podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi wymienić przykłady i wskazać praktyczne zastosowania elementu wiedzy z danego obszaru oraz wytłumaczyć je w kontekście wiedzy z innych obszarów.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia się	IB_1A_C04_W02	Student zna czynniki negatywnie oddziaływujące na psychikę czlowieka w czasie pracy, wywołujące stres; zna sposoby zmniejszania lub eliminacji negatywnego oddzialywania czynników pracy na psychikę, wywołujących zmęczenie lub powodujących stres.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	IB_1A_W30	ma wiedzę w zakresie ergonomii i fizjologii w bezpieczeństwie pracy
	IB_1A_W09	zna i rozumie mechanizmy funkcjonowania człowieka w sytuacjach trudnych oraz procesy społeczne w kontekście miejsca i roli jednostki w strukturze społecznej
	IB_1A_W22	zna środki bezpieczeństwa i ochrony indywidualnej i zbiorowej oraz kryteria ich doboru
Cel przedmiotu	C-2	Student powinien uzyskać wiedzę o czynnikach negatywnie oddziaływujących na psychikę w czasie pracy, powodujących stres a także o sposobach zmniejszania lub eliminacji negatywnego oddzialywania czynników pracy na psychikę lub powodujących stres.
Treści programowe	T-A-6	Czynniki wpływające na efektywność pracy (pomiar zdolności psychomotorycznych człowieka - czas reakcji, koordynacja wzrokowo-ruchowa, spostrzegawczość, koncentracja, sytuacje konfliktowe, odporność na zmęczenie, pomiar materialnego środowiska pracy - hałas, wilgotność, temperatura, oświetlenie, pole elektromagnetyczne).
	T-A-8	Rekreacja. Rodzaje i konieczność wypoczynku i jego wpływ na organizm człowieka.
	T-W-8	Wiek jako czynnik modyfikujacy zdolność do pracy - warunki pracy dla młodocianych i osób starszych. Płeć jako czynnik modyfikujacy zdolność do pracy - warunki pracy dla kobiet.
	T-W-9	Obciążenie psychiczne w pracy - koszt fizjologiczny wysiłku umysłowego i obciążenia psychicznego.
	T-W-11	Zdolność do pracy - czynniki warunkujące, wskaźniki zdolności do pracy.
	T-W-10	Stres zawodowy - zródła stresu w pracy, sposoby ograniczania stresu. Skutki zdrowotne stresu.
	T-W-12	Wydajność pracy i czynniki, które ja warunkują.
	T-W-5	Ciężkość pracy, obciążenie pracą, uciążliwość pracy.
	T-W-6	Zmęczenie - przyczyny, postacie, konsekwencje, sposoby ograniczania. Skutki zdrowotne nadmiernych obciążeń organizmu pracą. Racjonalny wypoczynek. Znaczenie deficytu snu dla efektywności pracy.
	T-W-7	Zaliczenie I części wykładów
Metody nauczania	M-1	Wykład informacyjny jako metoda podajaca infomacje podstawowe z zakresu ergonomii i podstaw fizjologii dotyczące ogólnej budowy i zasad funkcjonowania organizmu czlowieka, czynników negatywnie oddzialywująychc na organizm w czasie wykonywania pracy oraz metod zmniejszenia zagrożeń dla organizmu człowieka i jego psychiki
Metody nauczania	M-2	Ćwiczenia audytoryjne dla przyswojenia przez studentów podstawowych elementów wiedzy z zakresu fizjologi człowieka i ergonomii uzyskanych podczas wykładu i w czasie samodzielnego studiowania
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Zaliczenie wykładu podsumowujące efekty wiedzy uzyskane podczas wykładów i poszerzone oraz utrwalone podczas ćwiczeń audytoryjnych
Sposób oceny	S-2	Ocena formująca: Ocena okresowa efektów kształcenia studenta w czasie ćwiczeń audytoryjnych, na podstawie oceny kolokwiów/sprawdzianów obejmujących tematy odbytych wykładów i wykonanych ćwiczeń
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Student nie ma wiedzy podstawowej w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lub posiada wiedzę nieuporządkowaną i obarczoną zasadniczymi błędami merytorycznymi albo myli i nie zna czynników negatywnie działających na psychikę i powodujących stres i nie zna sposobu ich zmniejszenia lub eliminacji.
	3,0	Student ma wiedzę podstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lecz nie w pełni uporządkowaną i obarczoną pojedynczymi błędami merytorycznymi albo popełnia pomyłki i nie rozumie w pełni podstawowych pojęć i definicji z obszaru danego efektu wiedzy. Zna podstawowe czynniki negatywnie działające na psychikę i powodujące stres i zna sposób ich zmniejszenia lub eliminacji.
	3,5	Student ma wiedzę podstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lecz nie w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu wiedzy. Zna podstawowe czynniki negatywnie działające na psychikę i powodujące stres i zna sposoby ich zmniejszenia lub eliminacji
	4,0	Student ma wiedzę ponadpodstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu i w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu wiedzy. Zna czynniki negatywnie działające na psychikę i powodujące stres i zna sposoby ich zmniejszenia lub eliminacji.
	4,5	Student ma wiedzę ponadpodstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu w pełni uporządkowaną. Nie popełnia błędów merytorycznych ale sporadycznie popełnia pomyłki, lecz rozumie i interpretuje poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi wymienić przykłady i wskazać praktyczne zastosowania elementu wiedzy z danego obszaru. Zna czynniki negatywnie działające na psychikę i powodujące stres i zna sposoby ich zmniejszenia lub eliminacji.
	5,0	Student ma wiedzę poszerzoną, wymaganą dla przedstawienia problemu, w pełni uporządkowaną. Nie popełnia błędów merytorycznych ani pomyłek; rozumie i interpretuje ze zrozumieniem podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi wymienić przykłady i wskazać praktyczne zastosowania elementu wiedzy z danego obszaru oraz wytłumaczyć je w kontekście wiedzy z innych obszarów. Zna czynniki negatywnie działające na psychikę i powodujące stres i zna sposoby ich zmniejszenia lub eliminacji.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia się	IB_1A_C04_W03	Student ma podstawową wiedzę o obowiązkach pracodawcy i pracownika wynikających z Kodeksu pracy, dotyczacych zapewnienia właściwych wrunków pracy.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	IB_1A_W30	ma wiedzę w zakresie ergonomii i fizjologii w bezpieczeństwie pracy
	IB_1A_W10	ma wiedzę w zakresie prawa krajowego i międzynarodowego niezbędną do interpretowania i stosowania prawa w działalności zawodowej
	IB_1A_W19	ma uporządkowaną wiedzę w zakresie kontroli i audytu
Cel przedmiotu	C-3	Student powinien uzyskać podstawy wiedzy o obowiązkach pracodawcy i pracownika wynikające z kodeksu pracy dotyczące zapewnienia właściwych wrunków pracy.
Treści programowe	T-A-7	Sposoby organizowania pracy minimalnie obciążające organizm człowieka. Sposoby niwelowania negatywnych skutków pracy.
	T-A-9	Zaliczenie zajęć
	T-W-15	Zadania i zasady organizacji służb BHP.
	T-W-13	Praca w warunkach szkodliwych - obowiązki pracodawcy, prawa pracownika.
	T-W-14	Elementy kodeksu pracy, obowiązki pracodawcy i pracownika.
	T-W-16	Zaliczenie wykładów i przedmiotu
Metody nauczania	M-1	Wykład informacyjny jako metoda podajaca infomacje podstawowe z zakresu ergonomii i podstaw fizjologii dotyczące ogólnej budowy i zasad funkcjonowania organizmu czlowieka, czynników negatywnie oddzialywująychc na organizm w czasie wykonywania pracy oraz metod zmniejszenia zagrożeń dla organizmu człowieka i jego psychiki
Metody nauczania	M-2	Ćwiczenia audytoryjne dla przyswojenia przez studentów podstawowych elementów wiedzy z zakresu fizjologi człowieka i ergonomii uzyskanych podczas wykładu i w czasie samodzielnego studiowania
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Zaliczenie wykładu podsumowujące efekty wiedzy uzyskane podczas wykładów i poszerzone oraz utrwalone podczas ćwiczeń audytoryjnych
Sposób oceny	S-2	Ocena formująca: Ocena okresowa efektów kształcenia studenta w czasie ćwiczeń audytoryjnych, na podstawie oceny kolokwiów/sprawdzianów obejmujących tematy odbytych wykładów i wykonanych ćwiczeń
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Student nie ma wiedzy podstawowej w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lub posiada wiedzę nieuporządkowaną i obarczoną zasadniczymi błędami merytorycznymi albo myli pojęcia i nie ma podstawowej wiedzy o obowiązkach pracodawcy i pracownika dotyczących właściwych warunków pracy.
	3,0	Student ma wiedzę podstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lecz nie w pełni uporządkowaną i obarczoną pojedynczymi błędami merytorycznymi albo popełnia pomyłki i nie rozumie w pełni podstawowych pojęć z obszaru danego efektu wiedzy o obowiązkach pracodawcy i pracownika dotyczących właściwych warunków pracy.
	3,5	Student ma wiedzę podstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lecz nie w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu wiedzy. Zna podstawowe obowiązki pracodawcy i pracownika dotyczące właściwych warunków pracy.
	4,0	Student ma wiedzę ponadpodstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu i w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu wiedzy. Zna podstawowe obowiązki pracodawcy i pracownika dotyczące właściwych warunków pracy.
	4,5	Student ma wiedzę ponadpodstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu w pełni uporządkowaną. Nie popełnia błędów merytorycznych ale sporadycznie popełnia pomyłki, lecz rozumie i interpretuje poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi wymienić przykłady i wskazać praktyczne zastosowania elementu wiedzy z danego obszaru. Zna obowiązki pracodawcy i pracownika dotyczące właściwych warunków pracy.
	5,0	Student ma wiedzę poszerzoną, wymaganą dla przedstawienia problemu, w pełni uporządkowaną. Nie popełnia błędów merytorycznych ani pomyłek; rozumie i interpretuje ze zrozumieniem podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi wymienić przykłady i wskazać praktyczne zastosowania elementu wiedzy z danego obszaru oraz wytłumaczyć je w kontekście wiedzy z innych obszarów. Zna wszystkie obowiązki pracodawcy i pracownika dotyczące właściwych warunków pracy.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia się	IB_1A_C04_U01	Student potrafi dobrać właściwe metody i sposoby wykonywania pracy, pozycje w czasie wykonywania pracy zmniejszające obciążenie pracą; potrafi wskazać środki techniczne zabepieczenia pracy dla ochrony pracownika przed szkodliwymi lub uciążliwymi czynnikami występującymi na stanowisku pracy.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	IB_1A_U12	ma przygotowanie niezbędne do pracy w środowisku przemysłowym, zna typowe czynniki i rodzaje zagrożeń występujące w tym środowisku oraz zna zasady bezpieczeństwa związane z tą pracą i ogólne zasady zmniejszenia czynników narażenia i zagrożenia w środowisku pracy
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	IB_1A_U21	stosuje zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zasady ergonomii
Cel przedmiotu	C-4	Student powinien uzyskać umiejętność doboru wlaściwych metod i sposobów wykonywania pracy, pozycji i zachowań zmniejszających obciążenie pracą i środków technicznych zabepieczenia pracy dla ochrony pracownika przed szkodliwymi lub uciążliwymi czynnikami wystepującycmi na stanowisku pracy.
Treści programowe	T-A-7	Sposoby organizowania pracy minimalnie obciążające organizm człowieka. Sposoby niwelowania negatywnych skutków pracy.
	T-A-6	Czynniki wpływające na efektywność pracy (pomiar zdolności psychomotorycznych człowieka - czas reakcji, koordynacja wzrokowo-ruchowa, spostrzegawczość, koncentracja, sytuacje konfliktowe, odporność na zmęczenie, pomiar materialnego środowiska pracy - hałas, wilgotność, temperatura, oświetlenie, pole elektromagnetyczne).
	T-A-8	Rekreacja. Rodzaje i konieczność wypoczynku i jego wpływ na organizm człowieka.
	T-W-8	Wiek jako czynnik modyfikujacy zdolność do pracy - warunki pracy dla młodocianych i osób starszych. Płeć jako czynnik modyfikujacy zdolność do pracy - warunki pracy dla kobiet.
	T-W-12	Wydajność pracy i czynniki, które ja warunkują.
	T-W-5	Ciężkość pracy, obciążenie pracą, uciążliwość pracy.
	T-W-6	Zmęczenie - przyczyny, postacie, konsekwencje, sposoby ograniczania. Skutki zdrowotne nadmiernych obciążeń organizmu pracą. Racjonalny wypoczynek. Znaczenie deficytu snu dla efektywności pracy.
	T-W-13	Praca w warunkach szkodliwych - obowiązki pracodawcy, prawa pracownika.
	T-W-7	Zaliczenie I części wykładów
Metody nauczania	M-1	Wykład informacyjny jako metoda podajaca infomacje podstawowe z zakresu ergonomii i podstaw fizjologii dotyczące ogólnej budowy i zasad funkcjonowania organizmu czlowieka, czynników negatywnie oddzialywująychc na organizm w czasie wykonywania pracy oraz metod zmniejszenia zagrożeń dla organizmu człowieka i jego psychiki
Metody nauczania	M-2	Ćwiczenia audytoryjne dla przyswojenia przez studentów podstawowych elementów wiedzy z zakresu fizjologi człowieka i ergonomii uzyskanych podczas wykładu i w czasie samodzielnego studiowania
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Zaliczenie wykładu podsumowujące efekty wiedzy uzyskane podczas wykładów i poszerzone oraz utrwalone podczas ćwiczeń audytoryjnych
Sposób oceny	S-2	Ocena formująca: Ocena okresowa efektów kształcenia studenta w czasie ćwiczeń audytoryjnych, na podstawie oceny kolokwiów/sprawdzianów obejmujących tematy odbytych wykładów i wykonanych ćwiczeń
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Student nie zna lub nie potrafi dobrać metody ani sposobu wykonywania pracy zmniejszających obciążenie pracą. Nie potrafi wskazać ani zastosować środków zmniejszających zagrożenie i chroniących pracownika przed zagrożeniami w pracy.
	3,0	Student zna, rozróżnia i potrafi dobrać co najmniej jedną z podstawowych metod; prawidłowo dobiera metodę dla określonego przypadku. Potrafi i poprawnie ocenia i interpretuje wyniki oceny czynnika zagrożenia w pracy i potrafi wskazać i zastosować środki ochrony pracownika na stanowisku pracy.
	3,5	Student zna, rozróżnia i potrafi dobrać podstawowe metod i sposoby właściwego wykonywania pracy; prawidłowo dobiera metodę dla określonego przypadku. Potrafi i poprawnie ocenia i interpretuje wyniki oceny czynnika zagrożenia w pracy i potrafi wskazać i zastosować środki ochrony pracownika na stanowisku pracy.
	4,0	Student zna, rozróżnia i potrafi dobrać metody i sposoby właściwego wykonywania różnych rodzajów pracy; prawidłowo dobiera metodę dla określonego przypadku. Potrafi i poprawnie ocenia i interpretuje wyniki oceny czynnika zagrożenia w pracy i potrafi wskazać i zastosować środki ochrony pracownika na stanowisku pracy.
	4,5	Student zna, rozróżnia i potrafi dobrać metody i sposoby właściwego wykonywania różnych rodzajów pracy; prawidłowo dobiera metodę dla określonego przypadku. Potrafi i poprawnie ocenia i interpretuje wyniki oceny czynnika zagrożenia w pracy i potrafi wskazać i zastosować środki ochrony pracownika na stanowisku pracy. Potrafi i poprawnie ocenia i interpretuje zastosowane metody oceny i potrafi wyjaśnić je.
	5,0	Student zna, rozróżnia i potrafi dobrać metody i sposoby właściwego wykonywania różnych rodzajów pracy; prawidłowo dobiera metodę dla określonego przypadku. Potrafi i poprawnie ocenia i interpretuje wyniki oceny czynnika zagrożenia w pracy i potrafi wskazać i zastosować środki ochrony pracownika na stanowisku pracy. Potrafi i poprawnie ocenia i interpretuje zastosowane metody oceny i potrafi wyjaśnić je. Potrafi wymienić zalety i wady metod ochrony które mogą mieć wpływ na możliwy efekt ochrony i wytłumaczyć oraz uzasadnić swoją opinię.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia się	IB_1A_C04_U02	Student potrafi określić czynniki negatywnie oddziaływujące na psychiczne obciążenie i stres powodowany przez pracę i potrafi zastosować metody i sposoby zmniejszające to negatywne oddziaływanie
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	IB_1A_U12	ma przygotowanie niezbędne do pracy w środowisku przemysłowym, zna typowe czynniki i rodzaje zagrożeń występujące w tym środowisku oraz zna zasady bezpieczeństwa związane z tą pracą i ogólne zasady zmniejszenia czynników narażenia i zagrożenia w środowisku pracy
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	IB_1A_U21	stosuje zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zasady ergonomii
Cel przedmiotu	C-5	Student powinien potrafić określić czynniki negatywnie oddzialywujące na psychiczne obciążenie i stres powodowany przez pracę i powinien potrafić zastosować metody i sposoby zmniejszające to oddziaływanie
Treści programowe	T-A-4	Fizjologiczne zasady organizacji pracy - czas pracy, przerwy w pracy. Sposoby wykonywania pracy zawodowej.
	T-A-5	Stres zawodowy - zródła, skutki, sposoby ograniczania.
	T-W-9	Obciążenie psychiczne w pracy - koszt fizjologiczny wysiłku umysłowego i obciążenia psychicznego.
	T-W-11	Zdolność do pracy - czynniki warunkujące, wskaźniki zdolności do pracy.
	T-W-10	Stres zawodowy - zródła stresu w pracy, sposoby ograniczania stresu. Skutki zdrowotne stresu.
	T-W-5	Ciężkość pracy, obciążenie pracą, uciążliwość pracy.
	T-W-6	Zmęczenie - przyczyny, postacie, konsekwencje, sposoby ograniczania. Skutki zdrowotne nadmiernych obciążeń organizmu pracą. Racjonalny wypoczynek. Znaczenie deficytu snu dla efektywności pracy.
Metody nauczania	M-1	Wykład informacyjny jako metoda podajaca infomacje podstawowe z zakresu ergonomii i podstaw fizjologii dotyczące ogólnej budowy i zasad funkcjonowania organizmu czlowieka, czynników negatywnie oddzialywująychc na organizm w czasie wykonywania pracy oraz metod zmniejszenia zagrożeń dla organizmu człowieka i jego psychiki
Metody nauczania	M-2	Ćwiczenia audytoryjne dla przyswojenia przez studentów podstawowych elementów wiedzy z zakresu fizjologi człowieka i ergonomii uzyskanych podczas wykładu i w czasie samodzielnego studiowania
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Zaliczenie wykładu podsumowujące efekty wiedzy uzyskane podczas wykładów i poszerzone oraz utrwalone podczas ćwiczeń audytoryjnych
Sposób oceny	S-2	Ocena formująca: Ocena okresowa efektów kształcenia studenta w czasie ćwiczeń audytoryjnych, na podstawie oceny kolokwiów/sprawdzianów obejmujących tematy odbytych wykładów i wykonanych ćwiczeń
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Student nie zna lub nie potrafi dobrać metody ani sposobu wykonywania pracy zmniejszających obciążenie psychiczne lub stres. Nie potrafi wskazać ani zastosować środków zmniejszających zagrożenie i chroniących pracownika przed tymi zagrożeniami w pracy.
	3,0	Student zna, rozróżnia i potrafi dobrać co najmniej jedną z podstawowych metod; prawidłowo dobiera metodę dla określonego przypadku. Potrafi wskazać i zastosować środki ochrony pracownika przed stresem na stanowisku pracy.
	3,5	Student zna, rozróżnia i potrafi określić podstawowe czynniki wywołujące stres i dobrać podstawowe metody i sposoby właściwego wykonywania pracy; prawidłowo dobiera metodę dla określonego przypadku. Potrafi i poprawnie ocenia i interpretuje wyniki oceny czynnika zagrożenia w pracy.
	4,0	Student zna, rozróżnia i potrafi określić czynniki wywołujące stres i obciążenie psychiczne w pracy oraz potrafi dobrać metody i sposoby właściwego wykonywania różnych rodzajów pracy; prawidłowo dobiera metodę dla określonego przypadku. Potrafi i poprawnie ocenia i interpretuje wyniki oceny czynnika zagrożenia w pracy.
	4,5	Student zna, rozróżnia i potrafi określić czynniki wywołujące stres i obciążenie psychiczne w pracy oraz potrafi dobrać metody i sposoby właściwego wykonywania różnych rodzajów pracy; prawidłowo dobiera metodę dla określonego przypadku. Potrafi i poprawnie ocenia i interpretuje wyniki oceny czynnika zagrożenia w pracy i potrafi wskazać i zastosować środki ochrony pracownika na stanowisku pracy.
	5,0	Student zna, rozróżnia i potrafi określić czynniki wywołujące stres i obciążenie psychiczne w pracy oraz potrafi dobrać metody i sposoby właściwego wykonywania różnych rodzajów pracy; prawidłowo dobiera metodę dla określonego przypadku. Potrafi wyjaśnić działanie i poprawnie ocenia i interpretuje zastosowane metody ocen. Potrafi wymienić zalety i wady metod ochrony które mogą mieć wpływ na możliwy efekt ochrony i wytłumaczyć oraz uzasadnić swoją opinię.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia się	IB_1A_C04_K01	Student ma świadomość negatywnych skutków jakie powodują niektóre środowiska przemysłowe działające na organizm i w związku z tym podejmuje starania wpływając na zachowanie współpracowników i stara się działać w kierunku poprawy warunków pracy, oraz informować o tym także swoje otoczenie społeczne. Odczuwa potrzebę podnoszenia swojej wiedzy i umiejętności w sprawach dotyczących poprawy warunków pracy i bezpieczeństwa pracowników.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	IB_1A_K01	rozumie potrzebę i zna możliwości ciągłego dokształcania się (studia drugiego i trzeciego stopnia, studia podyplomowe, kursy) - podnoszenia kompetencji zawodowych, osobistych i społecznych
	IB_1A_K02	ma świadomość ważności i rozumie pozatechniczne aspekty i skutki działalności inżynierskiej, w tym jej wpływ na środowisko, i związaną z tym odpowiedzialność za podejmowane decyzje
	IB_1A_K04	ma świadomość odpowiedzialności za pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie realizowane zadania
	IB_1A_K07	jest wrażliwy na występujące zagrożenia bezpieczeństwa i ma świadomość związanego z nimi ryzyka; posiada umiejętność krytycznej oceny oraz potrafi formułować i komunikować opinie dotyczące zagadnień bezpieczeństwa
Cel przedmiotu	C-6	Student powinien mieć świadomość negatywnych skutków jakie powodują niektóre środowiska przemysłowe na organizm i zachowanie człowieka i działac w kierunku poprawy warunków pracy, oraz informować o tym także swoje otoczenie społeczne. Poinien odczuwac potrzebę podnoszenia swojej wiedzy i umiejętności w sprawach dotyczących poprawy warunków pracy i bezpieczeństwa pracowników.
Treści programowe	T-A-7	Sposoby organizowania pracy minimalnie obciążające organizm człowieka. Sposoby niwelowania negatywnych skutków pracy.
	T-A-8	Rekreacja. Rodzaje i konieczność wypoczynku i jego wpływ na organizm człowieka.
	T-A-9	Zaliczenie zajęć
	T-W-9	Obciążenie psychiczne w pracy - koszt fizjologiczny wysiłku umysłowego i obciążenia psychicznego.
	T-W-11	Zdolność do pracy - czynniki warunkujące, wskaźniki zdolności do pracy.
	T-W-2	Ergonomiczne aspekty funkcjonowania układu człowiek - maszyna. Podstawy fizjologii i anatomii człowieka. Podstawy psychologii pracy.
	T-W-12	Wydajność pracy i czynniki, które ja warunkują.
	T-W-15	Zadania i zasady organizacji służb BHP.
	T-W-5	Ciężkość pracy, obciążenie pracą, uciążliwość pracy.
	T-W-13	Praca w warunkach szkodliwych - obowiązki pracodawcy, prawa pracownika.
	T-W-14	Elementy kodeksu pracy, obowiązki pracodawcy i pracownika.
	T-W-16	Zaliczenie wykładów i przedmiotu
Metody nauczania	M-1	Wykład informacyjny jako metoda podajaca infomacje podstawowe z zakresu ergonomii i podstaw fizjologii dotyczące ogólnej budowy i zasad funkcjonowania organizmu czlowieka, czynników negatywnie oddzialywująychc na organizm w czasie wykonywania pracy oraz metod zmniejszenia zagrożeń dla organizmu człowieka i jego psychiki
Metody nauczania	M-2	Ćwiczenia audytoryjne dla przyswojenia przez studentów podstawowych elementów wiedzy z zakresu fizjologi człowieka i ergonomii uzyskanych podczas wykładu i w czasie samodzielnego studiowania
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Zaliczenie wykładu podsumowujące efekty wiedzy uzyskane podczas wykładów i poszerzone oraz utrwalone podczas ćwiczeń audytoryjnych
Sposób oceny	S-2	Ocena formująca: Ocena okresowa efektów kształcenia studenta w czasie ćwiczeń audytoryjnych, na podstawie oceny kolokwiów/sprawdzianów obejmujących tematy odbytych wykładów i wykonanych ćwiczeń
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Student nie ma świadomość negatywnych skutków jakie powodują niektóre środowiska przemysłowe działające na organizm i w związku z tym podejmuje starania aby wpływać na zachowanie współpracowników i nie stara się działać w kierunku poprawy warunków pracy.
	3,0	Student ma świadomość negatywnych skutków jakie powodują niektóre środowiska przemysłowe działające na organizm i w związku z tym sporadycznie podejmuje starania wpływając na zachowanie współpracowników i stara się niekiedy działać w kierunku poprawy warunków pracy, oraz informować o tym także swoje otoczenie społeczne. Odczuwa w minimalnym stopniu potrzebę podnoszenia swojej wiedzy i umiejętności w sprawach dotyczących poprawy warunków pracy i bezpieczeństwa pracowników.
	3,5	Student ma świadomość negatywnych skutków jakie powodują niektóre środowiska przemysłowe działające na organizm i w związku z tym czasami podejmuje starania wpływając na zachowanie współpracowników i stara się czasami działać w kierunku poprawy warunków pracy, oraz informować o tym także swoje otoczenie społeczne. Odczuwa w niewielkim stopniu potrzebę podnoszenia swojej wiedzy i umiejętności w sprawach dotyczących poprawy warunków pracy i bezpieczeństwa pracowników.
	4,0	Student ma świadomość negatywnych skutków jakie powodują niektóre środowiska przemysłowe działające na organizm i w związku z tym podejmuje starania wpływając na zachowanie współpracowników i stara się działać w kierunku poprawy warunków pracy, oraz informować o tym także swoje otoczenie społeczne. Odczuwa zauważalną potrzebę podnoszenia swojej wiedzy i umiejętności w sprawach dotyczących poprawy warunków pracy i bezpieczeństwa pracowników.
	4,5	Student ma świadomość negatywnych skutków jakie powodują niektóre środowiska przemysłowe działające na organizm i w związku z tym podejmuje czynnie starania wpływając na zachowanie współpracowników i działa w kierunku poprawy warunków pracy, oraz informować o tym także swoje otoczenie społeczne. Odczuwa potrzebę podnoszenia swojej wiedzy i umiejętności w sprawach dotyczących poprawy warunków pracy i bezpieczeństwa pracowników.
	5,0	Student ma świadomość negatywnych skutków jakie powodują niektóre środowiska przemysłowe działające na organizm i w związku z tym podejmuje czynnie starania wpływając na zachowanie współpracowników i działa aktywnie w kierunku poprawy warunków pracy, oraz informować o tym także swoje otoczenie społeczne. Odczuwa silną potrzebę podnoszenia swojej wiedzy i umiejętności w sprawach dotyczących poprawy warunków pracy i bezpieczeństwa pracowników.