Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki - Mechanika i budowa maszyn (S1)

Sylabus przedmiotu Metrologia i systemy pomiarowe:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Mechanika i budowa maszyn
Forma studiów studia stacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Metrologia i systemy pomiarowe
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Instytut Technologii Mechanicznej
Nauczyciel odpowiedzialny Paweł Majda <Pawel.Majda@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Emilia Bachtiak-Radka <Emilia.Bachtiak-Radka@zut.edu.pl>, Marcin Chodźko <Marcin.Chodzko@zut.edu.pl>, Krzysztof Filipowicz <Krzysztof.Filipowicz@zut.edu.pl>, Marek Grudziński <marek.grudzinski@zut.edu.pl>, Paweł Herbin <Pawel.Herbin@zut.edu.pl>, Paweł Majda <Pawel.Majda@zut.edu.pl>, Tomasz Osipowicz <Tomasz.Osipowicz@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 3,0 ECTS (formy) 3,0
Forma zaliczenia egzamin Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
laboratoriaL3 15 1,30,38zaliczenie
wykładyW3 30 1,70,62egzamin

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Rachunek różniczkowy, algebra
W-2Wiadomości z podstaw statystyki matematycznej takie jak: pojęcie zmiennej losowej, wariancji oraz odchylenia standardowego, testowanie hipotez statystycznych, szacowanie parametrów rozkładu prawdopodobieństwa.

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Zapoznanie Studentów z istotą pomiarów. Ukształtowanie umiejętności interpretacji otrzymanych wyników pomiarów i ich wizualizacji.
C-2Ukształtowanie umiejętności przygotowania, doboru odpowiednich przyrządów pomiarowych, oraz przeprowadzania pomiarów.
C-3Ukształtowanie umiejętności klasyfikacji błędów i ich źródeł, szacowanie niepewności pomiarów.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
laboratoria
T-L-1Analiza systemu pomiarowego metodą R&R2
T-L-2Pomiary wymiarów zewnętrznych3
T-L-3Pomiary wymiarów wewnętrznych2
T-L-4Pomiary kątów i stożków2
T-L-5Podstawy budowy wirtualnych systemów pomiarowych2
T-L-6Pomiary wielkości elektrycznych - środowisko MultiSim2
T-L-7Przetwarzanie sygnałów elektrycznych2
15
wykłady
T-W-1Podstawy metrologii, koncepcja specyfikowania geometrycznego wyrobu wg ISO.12
T-W-2Zasady działania i charakterystyki metrologiczne przyrządów oraz systemów pomiarowych5
T-W-3Współrzędnościowa technika pomiarowa. Pomiary elementów maszyn o złożonej postaci3
T-W-4Analiza niepewności pomiarów (metoda A, metoda B, wielkości skorelowane)4
T-W-5Akwizycja i przetwarzanie sygnałów6
30

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
laboratoria
A-L-1uczestnictwo w zajęciach15
A-L-2przygotowanie do zajęć laboratoryjnych i ich zaliczenie8
A-L-3Opracowanie wyników pomiarów i sprawozdania10
33
wykłady
A-W-1uczestnictwo w zajęciach30
A-W-2przygotowanie się do egzaminu8
A-W-3czytanie wskazanej literatury5
43

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wyjkład informacyjny
M-2Wykład problemowy
M-3Ćwiczenia laboratoryjne z użyciem przyrządów pomiarowych do mierzenia wielkości geometrycznych i elektrycznych.

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena podsumowująca: Egzamin pisemny
S-2Ocena formująca: Ocena sprawozdań i zaliczeń z zajęć laboratoryjnych

Zamierzone efekty uczenia się - wiedza

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
MBM_1A_C19_W01
Zapoznanie Studentów z podstawami metrologi w tym także współrzędnościowej, technikami pomiarru wielkości mechaniocznych oeaz elektrycznych inżynierskich koniecznych do wykorzystania w dalszym procesie kształcenia oraz przyszłej pracy zawodowej.
MBM_1A_W04C-1, C-2, C-3T-W-3, T-W-2, T-W-4, T-W-1, T-W-5M-3, M-1S-2, S-1

Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
MBM_1A_C19_U01
Student powinien umieć dobrać odpowiednie przyrządy pomiarowe, umieć posługiwać się tymi przyrządmi oraz ocenić ich praktyczną przydatność do danego zastosowania (tj. oszacować niepewność pomiaru).
MBM_1A_U08, MBM_1A_U15, MBM_1A_U16C-1, C-2, C-3T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-7, T-L-5, T-L-6, T-L-4M-3, M-1, M-2S-2

Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
MBM_1A_C19_K01
Student pozyskuje świadomość roli inżyniera we współczesnej gospodarce i społeczeństwie.
MBM_1A_K07C-2, C-3T-W-3, T-W-4, T-W-1M-3, M-1, M-2S-2

Kryterium oceny - wiedza

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
MBM_1A_C19_W01
Zapoznanie Studentów z podstawami metrologi w tym także współrzędnościowej, technikami pomiarru wielkości mechaniocznych oeaz elektrycznych inżynierskich koniecznych do wykorzystania w dalszym procesie kształcenia oraz przyszłej pracy zawodowej.
2,0conajmniej 50% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
3,0conajmniej 65% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
3,5conajmniej 72,5% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
4,0conajmniej 80% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
4,5conajmniej 87,5% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
5,0conajmniej 98% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
MBM_1A_C19_U01
Student powinien umieć dobrać odpowiednie przyrządy pomiarowe, umieć posługiwać się tymi przyrządmi oraz ocenić ich praktyczną przydatność do danego zastosowania (tj. oszacować niepewność pomiaru).
2,0Student nie potrafi w najprostszy sposób zaprezentować wyników swoich badań.
3,0Student prezentuje "suche" wyniki bez umiejętności ich efektywnej analizy.
3,5Student prezentuje wyniki z umiejętnością ich efektywnej analizy.
4,0Student nie tylko efektywnie prezentuje wyniki, ale również dokonuje ich analizy. Potrafi również prowadzić dyskusję o osiągniętych wynikach.
4,5Student potrafi efektywnie prezentować, analizować, dyskutować o osiągniętych wynikach oraz oszacować niepewność pomiarów.
5,0Student potrafi efektywnie prezentować, analizować, dyskutować o osiągniętych wynikach, a także proponować modyfikacje w układzie pomiarowym.

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
MBM_1A_C19_K01
Student pozyskuje świadomość roli inżyniera we współczesnej gospodarce i społeczeństwie.
2,0Student nie opanował podstawowej wiedzy z zakresu przedmiotu.
3,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Jednak wykazuje braki w tej wiedzy i nie potrafi jej analizować.
3,5Student opanował wiedzę w stopniu pośrednim między oceną 3,0 a 4,0.
4,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Zna ograniczenia i obszary jej stosowania.
4,5Student opanował wiedzę w stopniu pośrednim między oceną 4,0 a 5,0.
5,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Rozumie ograniczenia i zna obszary jej stosowania. Samodzielnie i kreatywnie potrafi analizować nabytą wiedzę.

Literatura podstawowa

  1. Jakubiec W., Zator S., Majda P., Metrologia, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa, 2014, ISBN 978-83-208-2175-8
  2. Humienny Z., Osanna P.H., Tamre M., Weckenmann A., Jakubiec W., Specyfikacje geometrii wyrobów. Podręcznik europejski, WNT, Warszawa, 2004
  3. Jakubiec W., Malinowski J., Metrologia wielkości geometrycznych, WNT, Warszawa, 2004
  4. Chwaleba A., Poniński M., Siedlecki A., Metrologia elektryczna, WNT, Warszawa, 2003
  5. Majda P. i inni, Instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych, 2011, www.pmajda.zut.edu.pl

Literatura dodatkowa

  1. Majda P., Wyznaczanie niepewności pomiaru, Laboratorium metrologii ITM ZUT, Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych, Szczecin, 2010, www.pmajda.zut.edu.pl
  2. Jezierski J., Analiza tolerancji i niedokładności pomiarów w budowie maszyn, WNT, Warszawa, 1994
  3. Ratajczak E., Współrzędnościowa technika pomiarowa, OW Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 1996

Treści programowe - laboratoria

KODTreść programowaGodziny
T-L-1Analiza systemu pomiarowego metodą R&R2
T-L-2Pomiary wymiarów zewnętrznych3
T-L-3Pomiary wymiarów wewnętrznych2
T-L-4Pomiary kątów i stożków2
T-L-5Podstawy budowy wirtualnych systemów pomiarowych2
T-L-6Pomiary wielkości elektrycznych - środowisko MultiSim2
T-L-7Przetwarzanie sygnałów elektrycznych2
15

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Podstawy metrologii, koncepcja specyfikowania geometrycznego wyrobu wg ISO.12
T-W-2Zasady działania i charakterystyki metrologiczne przyrządów oraz systemów pomiarowych5
T-W-3Współrzędnościowa technika pomiarowa. Pomiary elementów maszyn o złożonej postaci3
T-W-4Analiza niepewności pomiarów (metoda A, metoda B, wielkości skorelowane)4
T-W-5Akwizycja i przetwarzanie sygnałów6
30

Formy aktywności - laboratoria

KODForma aktywnościGodziny
A-L-1uczestnictwo w zajęciach15
A-L-2przygotowanie do zajęć laboratoryjnych i ich zaliczenie8
A-L-3Opracowanie wyników pomiarów i sprawozdania10
33
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1uczestnictwo w zajęciach30
A-W-2przygotowanie się do egzaminu8
A-W-3czytanie wskazanej literatury5
43
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięMBM_1A_C19_W01Zapoznanie Studentów z podstawami metrologi w tym także współrzędnościowej, technikami pomiarru wielkości mechaniocznych oeaz elektrycznych inżynierskich koniecznych do wykorzystania w dalszym procesie kształcenia oraz przyszłej pracy zawodowej.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówMBM_1A_W04ma uporządkowaną i podbudowaną teoretycznie wiedzę w kluczowych zagadnieniach kierunku MiBM takich jak: konstrukcja maszyn, techniki wytwarzania, metrologia, eksploatacja maszyn, energetyka oraz zna pojęcia w języku obcym na poziomie B2
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie Studentów z istotą pomiarów. Ukształtowanie umiejętności interpretacji otrzymanych wyników pomiarów i ich wizualizacji.
C-2Ukształtowanie umiejętności przygotowania, doboru odpowiednich przyrządów pomiarowych, oraz przeprowadzania pomiarów.
C-3Ukształtowanie umiejętności klasyfikacji błędów i ich źródeł, szacowanie niepewności pomiarów.
Treści programoweT-W-3Współrzędnościowa technika pomiarowa. Pomiary elementów maszyn o złożonej postaci
T-W-2Zasady działania i charakterystyki metrologiczne przyrządów oraz systemów pomiarowych
T-W-4Analiza niepewności pomiarów (metoda A, metoda B, wielkości skorelowane)
T-W-1Podstawy metrologii, koncepcja specyfikowania geometrycznego wyrobu wg ISO.
T-W-5Akwizycja i przetwarzanie sygnałów
Metody nauczaniaM-3Ćwiczenia laboratoryjne z użyciem przyrządów pomiarowych do mierzenia wielkości geometrycznych i elektrycznych.
M-1Wyjkład informacyjny
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: Ocena sprawozdań i zaliczeń z zajęć laboratoryjnych
S-1Ocena podsumowująca: Egzamin pisemny
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0conajmniej 50% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
3,0conajmniej 65% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
3,5conajmniej 72,5% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
4,0conajmniej 80% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
4,5conajmniej 87,5% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
5,0conajmniej 98% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięMBM_1A_C19_U01Student powinien umieć dobrać odpowiednie przyrządy pomiarowe, umieć posługiwać się tymi przyrządmi oraz ocenić ich praktyczną przydatność do danego zastosowania (tj. oszacować niepewność pomiaru).
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówMBM_1A_U08potrafi planować i przeprowadzać eksperymenty, w tym symulacje komputerowe, interpretować uzyskane wyniki i wyciągać wnioski
MBM_1A_U15potrafi dokonać identyfikacji i sformułować specyfikację prostych zadań inżynierskich o charakterze praktycznym, charakterystycznych dla obszaru inżynierii mechanicznej
MBM_1A_U16potrafi ocenić przydatność rutynowych metod i narzędzi służących do rozwiązania prostego zadania inżynierskiego o charakterze praktycznym w zakresie właściwym dla inżynierii mechanicznej oraz wybrać i zastosować właściwą metodę wykonania oraz wybrać narzędzia
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie Studentów z istotą pomiarów. Ukształtowanie umiejętności interpretacji otrzymanych wyników pomiarów i ich wizualizacji.
C-2Ukształtowanie umiejętności przygotowania, doboru odpowiednich przyrządów pomiarowych, oraz przeprowadzania pomiarów.
C-3Ukształtowanie umiejętności klasyfikacji błędów i ich źródeł, szacowanie niepewności pomiarów.
Treści programoweT-L-1Analiza systemu pomiarowego metodą R&R
T-L-2Pomiary wymiarów zewnętrznych
T-L-3Pomiary wymiarów wewnętrznych
T-L-7Przetwarzanie sygnałów elektrycznych
T-L-5Podstawy budowy wirtualnych systemów pomiarowych
T-L-6Pomiary wielkości elektrycznych - środowisko MultiSim
T-L-4Pomiary kątów i stożków
Metody nauczaniaM-3Ćwiczenia laboratoryjne z użyciem przyrządów pomiarowych do mierzenia wielkości geometrycznych i elektrycznych.
M-1Wyjkład informacyjny
M-2Wykład problemowy
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: Ocena sprawozdań i zaliczeń z zajęć laboratoryjnych
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie potrafi w najprostszy sposób zaprezentować wyników swoich badań.
3,0Student prezentuje "suche" wyniki bez umiejętności ich efektywnej analizy.
3,5Student prezentuje wyniki z umiejętnością ich efektywnej analizy.
4,0Student nie tylko efektywnie prezentuje wyniki, ale również dokonuje ich analizy. Potrafi również prowadzić dyskusję o osiągniętych wynikach.
4,5Student potrafi efektywnie prezentować, analizować, dyskutować o osiągniętych wynikach oraz oszacować niepewność pomiarów.
5,0Student potrafi efektywnie prezentować, analizować, dyskutować o osiągniętych wynikach, a także proponować modyfikacje w układzie pomiarowym.
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięMBM_1A_C19_K01Student pozyskuje świadomość roli inżyniera we współczesnej gospodarce i społeczeństwie.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówMBM_1A_K07ma świadomość roli społecznej absolwenta uczelni technicznej a zwłaszcza rozumie potrzebę formułowania i przekazywania społeczeństwu, w szczególności poprzez środki masowego przekazu, informacji i opinii dotyczących osiągnięć techniki i innych aspektów działalności inżynierskiej; podejmuje starania, aby przekazać takie informacje i opinie w sposób powszechnie zrozumiały
Cel przedmiotuC-2Ukształtowanie umiejętności przygotowania, doboru odpowiednich przyrządów pomiarowych, oraz przeprowadzania pomiarów.
C-3Ukształtowanie umiejętności klasyfikacji błędów i ich źródeł, szacowanie niepewności pomiarów.
Treści programoweT-W-3Współrzędnościowa technika pomiarowa. Pomiary elementów maszyn o złożonej postaci
T-W-4Analiza niepewności pomiarów (metoda A, metoda B, wielkości skorelowane)
T-W-1Podstawy metrologii, koncepcja specyfikowania geometrycznego wyrobu wg ISO.
Metody nauczaniaM-3Ćwiczenia laboratoryjne z użyciem przyrządów pomiarowych do mierzenia wielkości geometrycznych i elektrycznych.
M-1Wyjkład informacyjny
M-2Wykład problemowy
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: Ocena sprawozdań i zaliczeń z zajęć laboratoryjnych
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie opanował podstawowej wiedzy z zakresu przedmiotu.
3,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Jednak wykazuje braki w tej wiedzy i nie potrafi jej analizować.
3,5Student opanował wiedzę w stopniu pośrednim między oceną 3,0 a 4,0.
4,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Zna ograniczenia i obszary jej stosowania.
4,5Student opanował wiedzę w stopniu pośrednim między oceną 4,0 a 5,0.
5,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Rozumie ograniczenia i zna obszary jej stosowania. Samodzielnie i kreatywnie potrafi analizować nabytą wiedzę.