Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki - Inżynieria transportu (S1)
specjalność: organizacja transportu

Sylabus przedmiotu Mechanika ruchu samochodu:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Inżynieria transportu
Forma studiów studia stacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Mechanika ruchu samochodu
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Katedra Eksploatacji Pojazdów Samochodowych
Nauczyciel odpowiedzialny Maciej Lisowski <Maciej.Lisowski@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele
ECTS (planowane) 5,0 ECTS (formy) 5,0
Forma zaliczenia egzamin Język polski
Blok obieralny 5 Grupa obieralna 1

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
projektyP5 30 1,80,44zaliczenie
wykładyW5 30 3,20,56egzamin

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Wiadomości z matematyki umożliwiające obliczenie zadań (przekształcanie wzorów, proste całki) podstawowe wiadomości z fizyki (kinematyka i dynamika) Podstawowe wiadomości z mechaniki technicznej.

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Ocena źródeł napędu w pojazdach samochodowych i umiejętność obliczania wartości parametrów silnika w dowolnych warunkach otoczenia (temperatura i wysokość npm). Umiejętność wykorzystania charakterystyk prędkościowych silnika do rozwiązywania zagadnień z teorii ruchu.
C-2Poznanie wpływu układu napędowego na wartość siły napędowej
C-3Poznanie sił, momentów i reakcji nawierzchni działających na koło sztywne i odniesienie ich do koła elastycznego. Poznanie strat energetycznych i poślizgów towarzyszących współpracy koła z nawierzchnią
C-4Poznanie oporów ruchu pojazdu i umiejętność ich obliczania. Umiejętność oceny właściwości ruchowuch pojazdu na podstawie wykonanej charakterystyki.
C-5Poznanie metod doboru przełożeń w układzie napędowym pojazdu i umiejętność ich obliczania
C-6Poznanie zjawisk i etapów występujących w ruchu opóźnionym samochodu, równania ruchu opóźnionego,
C-7Poznanie zjawisk występujących podzczas ruchu pojazdu po torze krzywoliniowym
C-8Poznanie wpływu różnych czynników na zużycie paliwa przez samochód oraz umiejętność wyznaczenia charakterystyki zużycia paliwa
C-9Poznanie matematycznych modeli samochodu

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
projekty
T-P-1Wykonanie teoretycznej charakterystyki zużycia paliwa przez samochód - założenia projektowe (dane techniczne pojazdu, przekształcenie charakterystyki silnika M=f(n) i Ge=f(n) na formę tabelaryczną.3
T-P-2Wykonanie charakterystyki właściwości trakcyjnych samochodu cd - wykorzystanie elastyczności silnika, wpływu warunków zewnętrznych na moc i moment obrotowy oraz zależności pomiędzy mocą, momentem obrotowym i prędkością obrotową do obliczania potrzebnych wartości, - obliczenie zużycia paliwa przez samochód w warunkach pracy silnika na charakterystyce zewnętrznej.2
T-P-3Wykonanie charakterystyki właściwości trakcyjnych samochodu cd - metodyka wyznaczania linii podaży siły napędowej na kołach w funkcji prędkości liniowej pojazdu, - metodyka wyznaczania przebiegowwego zużycia paliwa przez samochód dla poszczególnych przełożeń2
T-P-4Wykonanie charakterystyki właściwości trakcyjnych samochodu cd - metodyka wyznaczania linii zapotrzebowania na siłę napędową na kołach (suma oporów ruchu)2
T-P-5Wykonanie charakterystyki właściwości trakcyjnych samochodu cd - metodyka tworzenia lini stałego przebiegowego zużycia paliwa przez samochód dla danego przełożenia, - wykonanie całej charakterystyki4
T-P-6Omówienie otrzymanych charakterystyk zużycia paliwa - ocena ewentualnych błędów, - określenie prędkości maksymalnej samochodu, - określenie maksymalnej siły napędowej i maksymalnego zapasu siły napędowej na kołach, - ocena mozliwości pokanania dodatkowych oporów ruchu, - próba porównania wyznaczonych, na podstawie charakterystyki, właściwości z danymi podanymi przez producenta.3
T-P-7Omówienie propozycji zmian w układzie napędowym w celu dostosowania samochodu do spełnienia określonych wymogów.3
T-P-8Prezentacja otrzymanych wyników1
T-P-9Ocena możliwości ruchu pojazdu ze względu na przyczepność3
T-P-10Ocena charakterystyki sterowności pojazdu2
T-P-11Wykreślna ocena mechanizmu zwrotniczego na podstawie krzywej błędów Wyznaczenie maksymalnych prędkości jazdy po łuku o określonym promieniu3
T-P-12Końcowa ocena otrzymanych wyników i zaliczenie projektu2
30
wykłady
T-W-1Charakterystyka źródła napędu, moc, moment obrotowy silnika, godzinowe i jednostkowe zużycie paliwa, elastyczność silnika2
T-W-2Układ napędowy pojazdu, sprawność mechaniczna układu napędowego, przełożenie całkowite w układzie napędowym1
T-W-3Ruch toczny koła sztywnego, rodzaje2
T-W-4Reakcje nawierzchni koła elastycznego - odkształcenie obwodowe koła elastycznego spowodowane momentem (napędzającym, hamującym)1
T-W-5Przyczepność koła elastycznego - siła przyczepności, - współczynnik przyczepności, - zależność współczynnika przyczepności od poślizgu.1
T-W-6Straty energetyczne wruchu tocznym koła elastycznego - straty związane z odkształceniem ogumienia (histerezy, bezwładności, rezonans), - straty tarcia ślizgowego, - straty uderzenia bieżnika o nawierzchnię, - straty przyssawania, - straty wentylacyjne, - straty spowodowane odkształceniem nawierzchni, - straty tarcia w łożyskach.1
T-W-7Opory ruchu samochodu - opory toczenia, - opory powietrza, - opór wzniesienia, - opory bezwładności, - opór skrętu, - opór uciągu, - opór całkowity zestawu (ciągnik, przyczepa).2
T-W-8Reakcje nawierzchni - graniczne wartości reakcji nawierzchni, siły napędowej i momentu napędowego na kołach1
T-W-9Charakterystyka właściwości trakcyjnych - zapotrzebowanie mocy na kołach, pole zapotrzebowania mocy, - suma podstawowych sił oporów ruchu jako ograniczenie pola zapotrzebowania siły napędowej na kołach, - podaż siły napędowej na kołach, - charakterystyka trakcyjna samochodu.3
T-W-10Dobór przełożeń w układzie napędowym - pojęcia podstawowe, rodzaje przełożeń (obrotów, momentu, kinematyczne, dynamiczne szybkobieżności), - etapy doboru przełożeń, - dobór przełożenia całkowitego na biegu najszybszym.2
T-W-11Dobór przełożeń cd. - wyodrębnienie przełożenia przekładni głównej, - dobór przełożenia biegu najwolniejszego (kryteria doboru przełożenia biegu najwolniejszego)2
T-W-12Dobór przełożeń cd. - dobór liczby przełożeń, - dobór wartości przełożeń biegów pośrednich według postępu geometrycznego pojedynczego, - współczynnik korekcji i dobór liczby i wartości przełożeń według podwójnego postępu geometrycznego.2
T-W-13Ruch opóźniony samochodu - zadania układu hamulcowego, - momenty i siły hamujące, wskaźnik intensywności hamowania, - droga hamowania, - wykorzystanie przyczepności, - ograniczenie sił hamowania, - idealny rozkład sił hamowania, - blokowanie koła.3
T-W-14Ruch samochodu po torze krzywoliniowym - siły przy ruchu po okręgu, - przyczepność graniczna przy ruchu po okręgu, - podsterowność i nadsterowność, skręt kół, - wpływ wielkości i konstrukcji opon, przyczepności, ciśnienia w ogumieniu na ruch po okręgu, - ograniczenia w ruchu po okręgu.4
T-W-15Teoretyczna charakterystyka zużycia paliwa przez samochód - zużycie paliwa przez silnik spalinowy, - teoretyczne zużycie paliwa przez samochód wynikający z godzinowego zużycia paliwa, - wpływ przełożenia szybkobieżności na zużycie paliwa, - charakterystyka teoretyczna zużycia paliwa w warunkach charakterystyki zewnętrznej silnika, - charakterystyka teoretyczna zużycia paliwa w warunkach charakterystyk częściowych silnika,3
30

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
projekty
A-P-1uczestnictwo w zajęciach15
A-P-2Wykonanie omówionych na zajęciach zadań22
A-P-3Przygotowanie do zaliczenia projektu9
46
wykłady
A-W-1uczestnictwo w zajęciach30
A-W-2Przygotowanie do wykładów problemowych (część wykładów prowadzona jest w formie dyskusji nad określonym problemem. Tematyka kolejnych wykładów jest zapowiadana. Do rozwiązywania postawionych problemów wykorzystywana jest wiedza nabyta na poprzednich wykładach. Niezbędne jest zatem zapoznanie się studenta z treściami zawartymi w podanej literaturze.25
A-W-3przygotowanie do egzaminu25
80

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Metoda podająca - wykład informacyjny Metoda problemowa - wykład problemowy
M-2symulacja własciwości ruchowych pojazdu i zużycia paliwa

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena podsumowująca: Egzamin pisemny w formie testu wielokrotnego wyboru - obejmuje całość materiału, - brak punktów ujemnych (za niewłaściwą odpowiedź jest 0 pkt) - odpowiedzi częściowe punktowane proporcjonalnie
S-2Ocena podsumowująca: Zajęcia projektowe oceniane są na koniec po wykonaniu projektu.

Zamierzone efekty uczenia się - wiedza

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
IT_1A_C16-2_W01
Student powinien: - definiować parametry układu napędowego pojazdu, - opisać siły i zjawiska występujące w kole samochodowym, - rozpoznać i opisać siły z jakimi pojazd oddziałuje na otoczenie oraz siły z jakimi otoczenie oddziałuje na pojazd stojący i będący w ruchu, - wie jak dobierać najważniejsze parametry eksploatacyjne układu napędowego pojazdu, - jest w stanie opisać zachowanie się pojazdu na drodze, - rozpoznać i opisać siły i momenty występujące w ruchu samochodu opóźnionym i po torze krzywoliniowym - opisać czynniki wpływające na zużycie paliwa przez samochód,
IT_1A_W03, IT_1A_W05, IT_1A_W06, IT_1A_W08, IT_1A_W12, IT_1A_W13C-5, C-7, C-3, C-4, C-2, C-1, C-6T-W-1, T-W-6, T-W-13, T-W-10, T-W-11, T-W-9, T-W-12, T-W-7, T-W-14, T-W-15, T-W-2, T-W-3, T-W-5, T-W-4, T-W-8M-1S-1

Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
IT_1A_C16-2_U01
W wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien umieć: - obliczać parametry pracy źródła napędu, ocenić wpływ warunków zewnętrznych na parametry pracy silnika, - umieć rozwiązywać typowe zadania z zakresu teorii ruchu samochodu, - umieć wykonać charakterystykę trakcyjną pojazdu i na jej podstawie przeprowadzić analizę parametrów użytkowych pojazdu, wskazać ewentualne mankamenty i posługując się odpowiednimi narzędziami dobrać parametry układu napędowego spełniające określone wymagania, - umieć wykonać teoretyczną charakterystykę zużycia paliwa, - obliczyć siły i momenty działające na samochód poruszający się ruchem opóźnionym i krzywoliniowym.
IT_1A_U01, IT_1A_U02, IT_1A_U03, IT_1A_U04, IT_1A_U06, IT_1A_U07, IT_1A_U10, IT_1A_U11C-8, C-9, C-5, C-7, C-4, C-2, C-6T-P-7, T-P-4, T-P-1, T-P-2, T-P-3, T-P-6, T-P-5, T-P-9, T-P-11, T-P-12, T-P-8, T-P-10M-2S-2

Kryterium oceny - wiedza

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
IT_1A_C16-2_W01
Student powinien: - definiować parametry układu napędowego pojazdu, - opisać siły i zjawiska występujące w kole samochodowym, - rozpoznać i opisać siły z jakimi pojazd oddziałuje na otoczenie oraz siły z jakimi otoczenie oddziałuje na pojazd stojący i będący w ruchu, - wie jak dobierać najważniejsze parametry eksploatacyjne układu napędowego pojazdu, - jest w stanie opisać zachowanie się pojazdu na drodze, - rozpoznać i opisać siły i momenty występujące w ruchu samochodu opóźnionym i po torze krzywoliniowym - opisać czynniki wpływające na zużycie paliwa przez samochód,
2,0brak projektu
3,0Oddany w terminie projekt
3,5Oddany w terminie projekt oraz prawidłowe odpowiedzi na dwa pytania,
4,0oddany w terminie projekt oraz odpowiedzi na trzy pytania
4,5oddany w terminie projekt oraz odpowiedzi na trzy pytania płus jedno nie dotyczące bezpośrednio projektu
5,0oddany projekt wraz z prezentacją multimedialną

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
IT_1A_C16-2_U01
W wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien umieć: - obliczać parametry pracy źródła napędu, ocenić wpływ warunków zewnętrznych na parametry pracy silnika, - umieć rozwiązywać typowe zadania z zakresu teorii ruchu samochodu, - umieć wykonać charakterystykę trakcyjną pojazdu i na jej podstawie przeprowadzić analizę parametrów użytkowych pojazdu, wskazać ewentualne mankamenty i posługując się odpowiednimi narzędziami dobrać parametry układu napędowego spełniające określone wymagania, - umieć wykonać teoretyczną charakterystykę zużycia paliwa, - obliczyć siły i momenty działające na samochód poruszający się ruchem opóźnionym i krzywoliniowym.
2,0Brak projektu
3,0Oddany w terminie projekt podstawowy lub oddany projekt kompletny po terminie
3,5Oddany w terminie projekt podstawowy oraz prawidłowe odpowiedzi na dwa pytania dotyczące projektu, oddany w terminie projekt kompletny
4,0Oddany w terminie projekt kompletny oraz prawidłowe odpowiedzi na dwa pytania dotyczące projektu
4,5Oddany w terminie projekt kompletny oraz prawidłowe odpowiedzi na wszystkie pytania dotyczące projektu
5,0Oddany w terminie projekt kompletny oraz prawidłowe odpowiedzi na wszystkie pytania dotyczące projektu i szczególna aktywność na zajęciach

Literatura podstawowa

  1. Lisowski M., Teoria ruchu samochodu. Teoria napędu, Wyd. Uczelniane PS, Szczecin, 2003, 1
  2. Dębicki M., Teoria ruchu samochodu. Teoria napędu, WNT, Warszawa, 1976, 3
  3. Siłka W., Teoria ruchu samochodu, WNT, Warszawa, 2002
  4. Siłka W., Energochłonność ruchu samochodu, WNT, Warszawa, 1997

Literatura dodatkowa

  1. Lanzendoerfer J., Szczepaniak C., Teoria ruchu samochodu, WKiŁ, Warszawa, 1980
  2. Mitschke M., Dynamika samochodu, WKiŁ, Warszawa, 1977

Treści programowe - projekty

KODTreść programowaGodziny
T-P-1Wykonanie teoretycznej charakterystyki zużycia paliwa przez samochód - założenia projektowe (dane techniczne pojazdu, przekształcenie charakterystyki silnika M=f(n) i Ge=f(n) na formę tabelaryczną.3
T-P-2Wykonanie charakterystyki właściwości trakcyjnych samochodu cd - wykorzystanie elastyczności silnika, wpływu warunków zewnętrznych na moc i moment obrotowy oraz zależności pomiędzy mocą, momentem obrotowym i prędkością obrotową do obliczania potrzebnych wartości, - obliczenie zużycia paliwa przez samochód w warunkach pracy silnika na charakterystyce zewnętrznej.2
T-P-3Wykonanie charakterystyki właściwości trakcyjnych samochodu cd - metodyka wyznaczania linii podaży siły napędowej na kołach w funkcji prędkości liniowej pojazdu, - metodyka wyznaczania przebiegowwego zużycia paliwa przez samochód dla poszczególnych przełożeń2
T-P-4Wykonanie charakterystyki właściwości trakcyjnych samochodu cd - metodyka wyznaczania linii zapotrzebowania na siłę napędową na kołach (suma oporów ruchu)2
T-P-5Wykonanie charakterystyki właściwości trakcyjnych samochodu cd - metodyka tworzenia lini stałego przebiegowego zużycia paliwa przez samochód dla danego przełożenia, - wykonanie całej charakterystyki4
T-P-6Omówienie otrzymanych charakterystyk zużycia paliwa - ocena ewentualnych błędów, - określenie prędkości maksymalnej samochodu, - określenie maksymalnej siły napędowej i maksymalnego zapasu siły napędowej na kołach, - ocena mozliwości pokanania dodatkowych oporów ruchu, - próba porównania wyznaczonych, na podstawie charakterystyki, właściwości z danymi podanymi przez producenta.3
T-P-7Omówienie propozycji zmian w układzie napędowym w celu dostosowania samochodu do spełnienia określonych wymogów.3
T-P-8Prezentacja otrzymanych wyników1
T-P-9Ocena możliwości ruchu pojazdu ze względu na przyczepność3
T-P-10Ocena charakterystyki sterowności pojazdu2
T-P-11Wykreślna ocena mechanizmu zwrotniczego na podstawie krzywej błędów Wyznaczenie maksymalnych prędkości jazdy po łuku o określonym promieniu3
T-P-12Końcowa ocena otrzymanych wyników i zaliczenie projektu2
30

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Charakterystyka źródła napędu, moc, moment obrotowy silnika, godzinowe i jednostkowe zużycie paliwa, elastyczność silnika2
T-W-2Układ napędowy pojazdu, sprawność mechaniczna układu napędowego, przełożenie całkowite w układzie napędowym1
T-W-3Ruch toczny koła sztywnego, rodzaje2
T-W-4Reakcje nawierzchni koła elastycznego - odkształcenie obwodowe koła elastycznego spowodowane momentem (napędzającym, hamującym)1
T-W-5Przyczepność koła elastycznego - siła przyczepności, - współczynnik przyczepności, - zależność współczynnika przyczepności od poślizgu.1
T-W-6Straty energetyczne wruchu tocznym koła elastycznego - straty związane z odkształceniem ogumienia (histerezy, bezwładności, rezonans), - straty tarcia ślizgowego, - straty uderzenia bieżnika o nawierzchnię, - straty przyssawania, - straty wentylacyjne, - straty spowodowane odkształceniem nawierzchni, - straty tarcia w łożyskach.1
T-W-7Opory ruchu samochodu - opory toczenia, - opory powietrza, - opór wzniesienia, - opory bezwładności, - opór skrętu, - opór uciągu, - opór całkowity zestawu (ciągnik, przyczepa).2
T-W-8Reakcje nawierzchni - graniczne wartości reakcji nawierzchni, siły napędowej i momentu napędowego na kołach1
T-W-9Charakterystyka właściwości trakcyjnych - zapotrzebowanie mocy na kołach, pole zapotrzebowania mocy, - suma podstawowych sił oporów ruchu jako ograniczenie pola zapotrzebowania siły napędowej na kołach, - podaż siły napędowej na kołach, - charakterystyka trakcyjna samochodu.3
T-W-10Dobór przełożeń w układzie napędowym - pojęcia podstawowe, rodzaje przełożeń (obrotów, momentu, kinematyczne, dynamiczne szybkobieżności), - etapy doboru przełożeń, - dobór przełożenia całkowitego na biegu najszybszym.2
T-W-11Dobór przełożeń cd. - wyodrębnienie przełożenia przekładni głównej, - dobór przełożenia biegu najwolniejszego (kryteria doboru przełożenia biegu najwolniejszego)2
T-W-12Dobór przełożeń cd. - dobór liczby przełożeń, - dobór wartości przełożeń biegów pośrednich według postępu geometrycznego pojedynczego, - współczynnik korekcji i dobór liczby i wartości przełożeń według podwójnego postępu geometrycznego.2
T-W-13Ruch opóźniony samochodu - zadania układu hamulcowego, - momenty i siły hamujące, wskaźnik intensywności hamowania, - droga hamowania, - wykorzystanie przyczepności, - ograniczenie sił hamowania, - idealny rozkład sił hamowania, - blokowanie koła.3
T-W-14Ruch samochodu po torze krzywoliniowym - siły przy ruchu po okręgu, - przyczepność graniczna przy ruchu po okręgu, - podsterowność i nadsterowność, skręt kół, - wpływ wielkości i konstrukcji opon, przyczepności, ciśnienia w ogumieniu na ruch po okręgu, - ograniczenia w ruchu po okręgu.4
T-W-15Teoretyczna charakterystyka zużycia paliwa przez samochód - zużycie paliwa przez silnik spalinowy, - teoretyczne zużycie paliwa przez samochód wynikający z godzinowego zużycia paliwa, - wpływ przełożenia szybkobieżności na zużycie paliwa, - charakterystyka teoretyczna zużycia paliwa w warunkach charakterystyki zewnętrznej silnika, - charakterystyka teoretyczna zużycia paliwa w warunkach charakterystyk częściowych silnika,3
30

Formy aktywności - projekty

KODForma aktywnościGodziny
A-P-1uczestnictwo w zajęciach15
A-P-2Wykonanie omówionych na zajęciach zadań22
A-P-3Przygotowanie do zaliczenia projektu9
46
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1uczestnictwo w zajęciach30
A-W-2Przygotowanie do wykładów problemowych (część wykładów prowadzona jest w formie dyskusji nad określonym problemem. Tematyka kolejnych wykładów jest zapowiadana. Do rozwiązywania postawionych problemów wykorzystywana jest wiedza nabyta na poprzednich wykładach. Niezbędne jest zatem zapoznanie się studenta z treściami zawartymi w podanej literaturze.25
A-W-3przygotowanie do egzaminu25
80
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięIT_1A_C16-2_W01Student powinien: - definiować parametry układu napędowego pojazdu, - opisać siły i zjawiska występujące w kole samochodowym, - rozpoznać i opisać siły z jakimi pojazd oddziałuje na otoczenie oraz siły z jakimi otoczenie oddziałuje na pojazd stojący i będący w ruchu, - wie jak dobierać najważniejsze parametry eksploatacyjne układu napędowego pojazdu, - jest w stanie opisać zachowanie się pojazdu na drodze, - rozpoznać i opisać siły i momenty występujące w ruchu samochodu opóźnionym i po torze krzywoliniowym - opisać czynniki wpływające na zużycie paliwa przez samochód,
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówIT_1A_W03ma uporządkowaną i podbudowaną teoretycznie wiedzę zakresie mechaniki, termodynamiki i elektrotechniki niezbędną do zrozumienia procesów zachodzących w silniku spalinowym, oddziaływań mechanicznych występujących w mechanizmach pojazdów samochodowych, zjawisk i procesów elektrycznych w zespołach pojazdu, oddziaływania otoczenia na pojazd
IT_1A_W05ma uporządkowaną wiedzę w zakresie budowy środków transportu
IT_1A_W06ma uporządkowaną wiedzę w zakresie techniki pojazdów budowy i działania źródeł napędu, mechanizmów i podzespołów pojazdów samochodowych
IT_1A_W08ma uporządkowaną i podbudowaną teoretycznie wiedzę w zakresie zasad działania silników i elementów mechanicznych pojazdów samochodowych
IT_1A_W12zna i rozumie procesy konstruowania i wytwarzania elementów maszyn, w tym pojazdu samochodowego i jego zespołów
IT_1A_W13zna i rozumie metodykę projektowania elementów i zespołów pojazdu
Cel przedmiotuC-5Poznanie metod doboru przełożeń w układzie napędowym pojazdu i umiejętność ich obliczania
C-7Poznanie zjawisk występujących podzczas ruchu pojazdu po torze krzywoliniowym
C-3Poznanie sił, momentów i reakcji nawierzchni działających na koło sztywne i odniesienie ich do koła elastycznego. Poznanie strat energetycznych i poślizgów towarzyszących współpracy koła z nawierzchnią
C-4Poznanie oporów ruchu pojazdu i umiejętność ich obliczania. Umiejętność oceny właściwości ruchowuch pojazdu na podstawie wykonanej charakterystyki.
C-2Poznanie wpływu układu napędowego na wartość siły napędowej
C-1Ocena źródeł napędu w pojazdach samochodowych i umiejętność obliczania wartości parametrów silnika w dowolnych warunkach otoczenia (temperatura i wysokość npm). Umiejętność wykorzystania charakterystyk prędkościowych silnika do rozwiązywania zagadnień z teorii ruchu.
C-6Poznanie zjawisk i etapów występujących w ruchu opóźnionym samochodu, równania ruchu opóźnionego,
Treści programoweT-W-1Charakterystyka źródła napędu, moc, moment obrotowy silnika, godzinowe i jednostkowe zużycie paliwa, elastyczność silnika
T-W-6Straty energetyczne wruchu tocznym koła elastycznego - straty związane z odkształceniem ogumienia (histerezy, bezwładności, rezonans), - straty tarcia ślizgowego, - straty uderzenia bieżnika o nawierzchnię, - straty przyssawania, - straty wentylacyjne, - straty spowodowane odkształceniem nawierzchni, - straty tarcia w łożyskach.
T-W-13Ruch opóźniony samochodu - zadania układu hamulcowego, - momenty i siły hamujące, wskaźnik intensywności hamowania, - droga hamowania, - wykorzystanie przyczepności, - ograniczenie sił hamowania, - idealny rozkład sił hamowania, - blokowanie koła.
T-W-10Dobór przełożeń w układzie napędowym - pojęcia podstawowe, rodzaje przełożeń (obrotów, momentu, kinematyczne, dynamiczne szybkobieżności), - etapy doboru przełożeń, - dobór przełożenia całkowitego na biegu najszybszym.
T-W-11Dobór przełożeń cd. - wyodrębnienie przełożenia przekładni głównej, - dobór przełożenia biegu najwolniejszego (kryteria doboru przełożenia biegu najwolniejszego)
T-W-9Charakterystyka właściwości trakcyjnych - zapotrzebowanie mocy na kołach, pole zapotrzebowania mocy, - suma podstawowych sił oporów ruchu jako ograniczenie pola zapotrzebowania siły napędowej na kołach, - podaż siły napędowej na kołach, - charakterystyka trakcyjna samochodu.
T-W-12Dobór przełożeń cd. - dobór liczby przełożeń, - dobór wartości przełożeń biegów pośrednich według postępu geometrycznego pojedynczego, - współczynnik korekcji i dobór liczby i wartości przełożeń według podwójnego postępu geometrycznego.
T-W-7Opory ruchu samochodu - opory toczenia, - opory powietrza, - opór wzniesienia, - opory bezwładności, - opór skrętu, - opór uciągu, - opór całkowity zestawu (ciągnik, przyczepa).
T-W-14Ruch samochodu po torze krzywoliniowym - siły przy ruchu po okręgu, - przyczepność graniczna przy ruchu po okręgu, - podsterowność i nadsterowność, skręt kół, - wpływ wielkości i konstrukcji opon, przyczepności, ciśnienia w ogumieniu na ruch po okręgu, - ograniczenia w ruchu po okręgu.
T-W-15Teoretyczna charakterystyka zużycia paliwa przez samochód - zużycie paliwa przez silnik spalinowy, - teoretyczne zużycie paliwa przez samochód wynikający z godzinowego zużycia paliwa, - wpływ przełożenia szybkobieżności na zużycie paliwa, - charakterystyka teoretyczna zużycia paliwa w warunkach charakterystyki zewnętrznej silnika, - charakterystyka teoretyczna zużycia paliwa w warunkach charakterystyk częściowych silnika,
T-W-2Układ napędowy pojazdu, sprawność mechaniczna układu napędowego, przełożenie całkowite w układzie napędowym
T-W-3Ruch toczny koła sztywnego, rodzaje
T-W-5Przyczepność koła elastycznego - siła przyczepności, - współczynnik przyczepności, - zależność współczynnika przyczepności od poślizgu.
T-W-4Reakcje nawierzchni koła elastycznego - odkształcenie obwodowe koła elastycznego spowodowane momentem (napędzającym, hamującym)
T-W-8Reakcje nawierzchni - graniczne wartości reakcji nawierzchni, siły napędowej i momentu napędowego na kołach
Metody nauczaniaM-1Metoda podająca - wykład informacyjny Metoda problemowa - wykład problemowy
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Egzamin pisemny w formie testu wielokrotnego wyboru - obejmuje całość materiału, - brak punktów ujemnych (za niewłaściwą odpowiedź jest 0 pkt) - odpowiedzi częściowe punktowane proporcjonalnie
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0brak projektu
3,0Oddany w terminie projekt
3,5Oddany w terminie projekt oraz prawidłowe odpowiedzi na dwa pytania,
4,0oddany w terminie projekt oraz odpowiedzi na trzy pytania
4,5oddany w terminie projekt oraz odpowiedzi na trzy pytania płus jedno nie dotyczące bezpośrednio projektu
5,0oddany projekt wraz z prezentacją multimedialną
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięIT_1A_C16-2_U01W wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien umieć: - obliczać parametry pracy źródła napędu, ocenić wpływ warunków zewnętrznych na parametry pracy silnika, - umieć rozwiązywać typowe zadania z zakresu teorii ruchu samochodu, - umieć wykonać charakterystykę trakcyjną pojazdu i na jej podstawie przeprowadzić analizę parametrów użytkowych pojazdu, wskazać ewentualne mankamenty i posługując się odpowiednimi narzędziami dobrać parametry układu napędowego spełniające określone wymagania, - umieć wykonać teoretyczną charakterystykę zużycia paliwa, - obliczyć siły i momenty działające na samochód poruszający się ruchem opóźnionym i krzywoliniowym.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówIT_1A_U01potrafi pozyskiwać informacje z literatury, baz danych i innych dostępnych źródeł; potrafi łączyć uzyskane informacje, dokonywać ich interpretacji, wyciągać wnioski i formułować i uzasadniać opinie
IT_1A_U02potrafi pracować indywidualnie i w zespole, potrafi opracować i zrealizować harmonogram prac zapewniający terminową realizację zleconego zadania inżynierskiego w transporcie, potrafi porozumieć się w środowisku zawodowym i pozazawodowym używając przy tym różnych technik
IT_1A_U03potrafi opracować dokumentację dotyczącą realizacji zadania inżynierskiego w transporcie i przygotować prezentację wyników jego realizacji
IT_1A_U04ma umiejętność samokształcenia się, między innymi w celu podnoszenia kompetencji zawodowych
IT_1A_U06potrafi posługiwać się technikami informacyjno-komunikacyjnymi właściwymi do realizacji zadań typowych dla działalności inżynierskiej
IT_1A_U07potrafi wykorzystać poznane metody, modele matematyczne i symulacje komputerowe do analizy i oceny działania pojazdu i jego zespołów
IT_1A_U10potrafi porównać rozwiązania projektowe pojazdów i ich elementów ze względu na zadane kryteria użytkowe i ekonomiczne (moc, zużycie paliwa, emisja spalin itp.)
IT_1A_U11potrafi posłużyć się właściwie dobranymi narzędziami komputerowego wspomagania projektowania do symulacji, projektowania i weryfikacji elementów pojazdów samochodowych i ich układów
Cel przedmiotuC-8Poznanie wpływu różnych czynników na zużycie paliwa przez samochód oraz umiejętność wyznaczenia charakterystyki zużycia paliwa
C-9Poznanie matematycznych modeli samochodu
C-5Poznanie metod doboru przełożeń w układzie napędowym pojazdu i umiejętność ich obliczania
C-7Poznanie zjawisk występujących podzczas ruchu pojazdu po torze krzywoliniowym
C-4Poznanie oporów ruchu pojazdu i umiejętność ich obliczania. Umiejętność oceny właściwości ruchowuch pojazdu na podstawie wykonanej charakterystyki.
C-2Poznanie wpływu układu napędowego na wartość siły napędowej
C-6Poznanie zjawisk i etapów występujących w ruchu opóźnionym samochodu, równania ruchu opóźnionego,
Treści programoweT-P-7Omówienie propozycji zmian w układzie napędowym w celu dostosowania samochodu do spełnienia określonych wymogów.
T-P-4Wykonanie charakterystyki właściwości trakcyjnych samochodu cd - metodyka wyznaczania linii zapotrzebowania na siłę napędową na kołach (suma oporów ruchu)
T-P-1Wykonanie teoretycznej charakterystyki zużycia paliwa przez samochód - założenia projektowe (dane techniczne pojazdu, przekształcenie charakterystyki silnika M=f(n) i Ge=f(n) na formę tabelaryczną.
T-P-2Wykonanie charakterystyki właściwości trakcyjnych samochodu cd - wykorzystanie elastyczności silnika, wpływu warunków zewnętrznych na moc i moment obrotowy oraz zależności pomiędzy mocą, momentem obrotowym i prędkością obrotową do obliczania potrzebnych wartości, - obliczenie zużycia paliwa przez samochód w warunkach pracy silnika na charakterystyce zewnętrznej.
T-P-3Wykonanie charakterystyki właściwości trakcyjnych samochodu cd - metodyka wyznaczania linii podaży siły napędowej na kołach w funkcji prędkości liniowej pojazdu, - metodyka wyznaczania przebiegowwego zużycia paliwa przez samochód dla poszczególnych przełożeń
T-P-6Omówienie otrzymanych charakterystyk zużycia paliwa - ocena ewentualnych błędów, - określenie prędkości maksymalnej samochodu, - określenie maksymalnej siły napędowej i maksymalnego zapasu siły napędowej na kołach, - ocena mozliwości pokanania dodatkowych oporów ruchu, - próba porównania wyznaczonych, na podstawie charakterystyki, właściwości z danymi podanymi przez producenta.
T-P-5Wykonanie charakterystyki właściwości trakcyjnych samochodu cd - metodyka tworzenia lini stałego przebiegowego zużycia paliwa przez samochód dla danego przełożenia, - wykonanie całej charakterystyki
T-P-9Ocena możliwości ruchu pojazdu ze względu na przyczepność
T-P-11Wykreślna ocena mechanizmu zwrotniczego na podstawie krzywej błędów Wyznaczenie maksymalnych prędkości jazdy po łuku o określonym promieniu
T-P-12Końcowa ocena otrzymanych wyników i zaliczenie projektu
T-P-8Prezentacja otrzymanych wyników
T-P-10Ocena charakterystyki sterowności pojazdu
Metody nauczaniaM-2symulacja własciwości ruchowych pojazdu i zużycia paliwa
Sposób ocenyS-2Ocena podsumowująca: Zajęcia projektowe oceniane są na koniec po wykonaniu projektu.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Brak projektu
3,0Oddany w terminie projekt podstawowy lub oddany projekt kompletny po terminie
3,5Oddany w terminie projekt podstawowy oraz prawidłowe odpowiedzi na dwa pytania dotyczące projektu, oddany w terminie projekt kompletny
4,0Oddany w terminie projekt kompletny oraz prawidłowe odpowiedzi na dwa pytania dotyczące projektu
4,5Oddany w terminie projekt kompletny oraz prawidłowe odpowiedzi na wszystkie pytania dotyczące projektu
5,0Oddany w terminie projekt kompletny oraz prawidłowe odpowiedzi na wszystkie pytania dotyczące projektu i szczególna aktywność na zajęciach