| Pole | KOD | Znaczenie kodu |
|---|
| Zamierzone efekty kształcenia | OS_1A_C11_W01 | Rozróżnia podstawowe zagadnienia dotyczące struktury, mechanizmów i funkcji procesów życiowych organizmów lądowych na różnych poziomach organizacji. Zna podstawowe metody, techniki i narzędzia stosowane w badaniach ekosystemów lądowych. |
|---|
| Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | OS_1A_W01 | Opisuje zjawiska i procesy zachodzące w
przyrodzie. Zna zasady wykorzystania praw przyrody w technice i życiu codziennym |
|---|
| OS_1A_W05 | Identyfikuje zjawiska oraz fizyczne i chemiczne procesy zachodzące w biosferze. Zna podstawy techniki kształtowania środowiska.
Zna podstawowy cykl życia urządzeń, obiektów i systemów technicznych związanych z ochroną i kształtowaniem środowiska. |
| OS_1A_W06 | Rozróżnia podstawowe zagadnienia dotyczące struktury, mechanizmów i funkcji procesów życiowych organizmów na różnych poziomach organizacji. Potrafi rozwiązywać techniczne zadania inżynierskie dostosowane do kierunku ochrona i kształtowanie środowiska. Zna właściwości chemiczne, fizyczne i biologiczne materiałów stosowanych w ochronie i kształtowaniu środowiska. Zna podstawowe metody, techniki, narzędzia stosowane przy rozwiązywaniu prostych zadań inżynierskich z zakresu ochrony i kształtowania środowiska |
| Cel przedmiotu | C-1 | Zaznajomienie studentów z przedmiotem zainteresowań i metodami badań stosowanymi w ekologii (lądowej i wodnej). |
|---|
| Treści programowe | T-L-4 | Metody oceny bogactwa, ogólnej różnorodności, równomierności i dominacji gatunkowej roślin.
Ocena czynników ekologicznych przy pomocy grup ekologicznych gatunków oraz przy pomocy jednostek fitosocjologicznych (zespołów, podzespołów, wariantów),
Ocena wpływu czynników ekologicznych na efekty biologiczne metodą Barnera. |
|---|
| T-L-2 | Zdjęcie fitosocjologiczne i jego elementy. Cechy analityczne zbiorowisk roślinnych i metody ich badania. |
| T-L-3 | Cechy syntetyczne zbiorowisk roślinnych i metody ich określania. Wyliczanie stałości fitosocjologicznej występowania gatunków i wykonywanie tabeli analitycznej zbiorowiska roślinnego na określonej jednostce glebowej. Wyliczanie średniej ilościowości, średniego pokrycia i współczynników pokrycia. Wyliczanie współczynników podobieństwa zbiorowisk roślinnych metodą Kulczyńskiego i Sórensena i przedstawienie ich w diagramie Czekanowskiego. |
| T-L-1 | Podstawowe pojęcia ekologiczne związane ze zbiorowiskami roślinnymi.
Struktura zbiorowisk roślinnych w ujęciu fitosocjologicznym. Podziały zbiorowisk roślinnych i ich funkcjonowanie w środowisku transformacje w czasie. System degeneracji i regeneracji zbiorowisk roślinnych na przykładzie modelu Falińskiego oraz klasyfikacji Olaczka. |
| T-W-3 | Kształtowanie się liczebności populacji w czasie w zależności od obecności rekwizytów wyczerpywalnych i niewyczerpywalnych oraz od działania gatunków eksploatujących, a także od czasu rozrodu krótkiego, długiego i ciągłego. |
| T-W-8 | Struktura biocenoz (przestrzenna, biotyczna). Struktura troficzna biocenoz, poziomy i piramidy troficzne. Łańcuchy pokarmowe i sieci troficzne. Paratroficzna struktura biocenozy. Struktura troficzna pierwotna i wtórna biocenoz. |
| T-W-6 | Ekologia biocenozy. Biocenozy zastępcze, klimaksowe, duże i małe, ciągłe i nieciągłe. Kryteria wyróżniania biocenoz. Dominanty ekologiczne i ich rola w biocenozie. Ekoton i efekt styku |
| T-W-7 | Zasady biocenotyczne (jedność biotopu i biocenozy, organizacja biocenozy, autonomia i równowaga ekologiczna (homeostaza) biocenozy |
| T-W-9 | Sukcesja ekologiczna pierwotna i wtórna. Sukcesja autotroficzna i heterotroficzna. Szeregi sukcesyjne: wg Oduma i Pawłowskiego. Kształtowanie biotopu przez biocenozę. Struktura konkurencyjna biocenoz. Załamanie homeostazy biocenozy |
| T-W-1 | Kryteria klasyfikacji ekologicznej organizmu. Teoria czynników ograniczających. Model Vickersa.
Ekologia populacji. Kategorie populacji wg Beklemieszewa. Struktura ekologiczna populacji. Liczebność i zagęszczenie. Zmienność populacji w przestrzeni i w czasie. Typy struktur i rozkładów przestrzennych populacji. Struktura płci i wieku populacji. Terytorializm, przewodnictwo i dominacja w stadzie |
| T-W-2 | Piramidy wieku. Typ piramidy płaskiej i wysmukłej (dzwonu) oraz urny. Rozrodczość i śmiertelność -funkcjonalne aspekty struktury populacji. Rodzaje krzywych przeżywania. Przyczyny śmiertelności.
Dynamika liczebności populacji. Typ wykładniczy, logistyczny, cykliczny i ustabilizowany dynamiki liczebności populacji. Fluktuacje liczebności populacji (nieregularne, regularne, sezonowe, cykliczne wieloletnie i przypadkowe). Czynniki “rządzące” zagęszczeniem populacji i “rządzone” przez zagęszczenie populacji. |
| T-W-10 | Biotop i biocenoza najważniejszych biomów w biosferze: tundra i tajga, bory szpikowe i lasy liściaste klimatu umiarkowanego. Step, sawanna, pustynie i półpustynie, puszcza tropikalna (wilgotne lasy równikowe), lasy i zarośla twardolistne (roślinność śródziemnomorska), namorzyny, wiecznie zielone zarośla. |
| T-W-4 | Typy interakcji między gatunkami. Interakcje ujemne: konkurencja międzygatunkowa i międzyosobnicza (wewnątrzgatunkowa), antybioza, allelopatia, drapieżnictwo, pasożytnictwo, amensalizm. Zasada konkurencyjnego wykluczania się gatunków (zasada Gausego). |
| T-W-5 | Konkurencja, a nisza ekologiczna dwóch gatunków. Konkurencja międzygatunkowa i wewnątrzgatunkowa, a wypełnienie środowiska. Model Tribolium-Trifolium. Zależność między drapieżcą a ofiarą wg Volterry. Interakcje dodatnie: komensalizm, protokooperacja, mutualizm (symbioza obligatoryjna). Granice tolerancji dla populacji. |
| Metody nauczania | M-4 | Dyskusja dydaktyczna |
|---|
| M-3 | Film |
| M-5 | Metoda projektów |
| M-1 | Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne |
| M-2 | Wykład problemowy |
| Sposób oceny | S-2 | Ocena formująca: Potwierdzenie obecności Studenta na zajęciach |
|---|
| S-1 | Ocena formująca: Aktywność Studenta na zajęciach |
| S-3 | Ocena formująca: Ocena okresowych osiągnięć Studenta |
| S-4 | Ocena podsumowująca: ocena podsumowująca poprzez sprawdzenie wiedzy objętej treściami wykładowymi i ćwiczeniowymi |
| S-5 | Ocena formująca: Ocena opracowania i interpretacji cech sysntetycznych zbiorowisk roślinnych na podstawie indywidualnych zestawów danych źródłowych |
| S-6 | Ocena formująca: Ocena przygotowania prezentacji multimedialnej |
| Kryteria oceny | Ocena | Kryterium oceny |
|---|
| 2,0 | |
| 3,0 | Student opanował aparatu pojęciowego z zakresu ekologii w nieznacznym stopniu. |
| 3,5 | |
| 4,0 | |
| 4,5 | |
| 5,0 | |