Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa - Ochrona środowiska (N2)
specjalność: Rekultywacja i zagospodarowanie gruntów

Sylabus przedmiotu Ocena stanu środowiska na podstawie szaty roślinnej:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Ochrona środowiska
Forma studiów studia niestacjonarne Poziom drugiego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta magister inżynier
Obszary studiów nauki rolnicze, leśne i weterynaryjne, studia inżynierskie
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Ocena stanu środowiska na podstawie szaty roślinnej
Specjalność Ocena stanu i zagrożeń środowiska
Jednostka prowadząca Katedra Kształtowania Środowiska
Nauczyciel odpowiedzialny Renata Gamrat <Renata.Gamrat@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Elżbieta Dusza-Zwolińska <Elzbieta.Dusza@zut.edu.pl>, Joanna Podlasińska <Joanna.Podlasinska@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 2,0 ECTS (formy) 2,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
wykładyW3 10 1,00,62zaliczenie
ćwiczenia audytoryjneA3 6 1,00,38zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Przed rozpoczęciem nauki przedmiotu Student powinien posiadać podstawową wiedzę z zakresu praw ochrony środowiska, podstawowych wymagań roślin, powinien znać podstawy właściwości gleb

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Głównym celem zajęć jest przekazanie Studentom podstawowej wiedzy z zakresu oceny środowiska wykorzystując wiadomości o roślinach
C-2Zapoznanie Studentów z różnymi metodami określania jakości siedliska na podstawie szaty roślinnej

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Rośliny jako wskaźniki siedliska - metoda Ellenberga. Na podstawie cech morfologicznych wybranych gatunków roślin określenie ich przynależności do grup ekologicznych.1
T-A-2Określenie tendencji zmian uwilgotnienia siedliska – metoda Oświta.1
T-A-3Grupy synantropodynamiczne jako przejaw degeneracji zmian siedlisko przyrodniczych.1
T-A-4Opracowanie części tabeli fitosocjologicznej wykorzystując metodę Braun-Blanquet’a.1
T-A-5Ocena naturalności zbiorowisk roślinnych. Zaliczenie ćwiczeń2
6
wykłady
T-W-1Rys historyczny rozwoju fitoindykacji1
T-W-2Gatunki i zbiorowiska roślinne jako bioindykatory oceny siedliska.1
T-W-3Przegląd zbiorowisk roślinnych Polski. Zaliczenie wykładów1
T-W-4Metoda oceny wilgotnościowej siedlisk według Oświta1
T-W-5Metoda oceny waloryzacji zbiorowisk według Oświta1
T-W-6Omówienie zasad stosowania metody fitosocjologicznej - ocena szaty roślinnej metodą Braun-Blanquet’a.1
T-W-7Przekształcenia siedlisk przyrodniczych na skutek zmian szaty roślinnej.1
T-W-8Synantropizacja szaty roślinnej Polski. Potencjalna roślinność naturalna.1
T-W-9Kryteria wyróżniania i waloryzacji obiektów przyrodniczych jako użytków ekologicznych1
T-W-10Sposoby ochrony wybranych obiektów. Zaliczenie wykładów.1
10

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1Udział Studenta w ćwiczeniach audytoryjnych10
A-A-2Przygotowanie się Studenta do zaliczenia pisemnego z części ćwiczeniowej5
A-A-3Przygotowanie przez Studenta prezentacji multimedialnej10
A-A-4Przygotowanie się Studenta do zajęć audytoryjnych3
A-A-5Czytanie przez Studenta wskazanej literatury2
30
wykłady
A-W-1Udział Studenta w wykładach10
A-W-2Przygotowanie Studenta do zaliczenia końcowego w formie pisemnej5
A-W-3Samodzielne studiowanie tematyki wykładów przez Studenta5
A-W-4Czytanie wskazanej literatury5
A-W-5Przygotowanie przez Studenta części wstępnej do wykładu5
30

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne. Dyskusja dydaktyczna

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena podsumowująca: Potwierdzenie obecności Studenta na zajęciach. Zaliczenie pisemne z części ćwiczeniowej i wykładowej przez Studenta

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OS_2A_D02-oz_W08
Student po zrealizowaniu części wykładowej i ćwiczeniowej przedmiotu będzie znał czynniki antropogeniczne przekształcające środowisko, będzie potrafił interpretować i oceniać zmiany środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.
OS_2A_W08C-1T-W-2, T-A-1, T-A-2M-1S-1

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OS_2A_D02-oz_U04
Student po zrealizowaniu części wykładowej i ćwiczeniowej przedmiotu będzie posiadał umiejętność wykonywania obserwacjii środowiskowych wykorzystując poznane właściwości roślin.
OS_2A_U04C-2T-W-1, T-W-3, T-A-4, T-A-5M-1S-1

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OS_2A_D02-oz_K04
Student po zrealizowaniu części wykładowej i ćwiczeniowej przedmiotu będzie potrafił dobrać najbardziej właściwą metodę oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu
OS_2A_K04C-1, C-2T-A-2, T-A-3M-1S-1

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
OS_2A_D02-oz_W08
Student po zrealizowaniu części wykładowej i ćwiczeniowej przedmiotu będzie znał czynniki antropogeniczne przekształcające środowisko, będzie potrafił interpretować i oceniać zmiany środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.
2,0Student nie zna czynników antropogenicznych przekształcających środowisko, nie potrafi tym samym interpretować i oceniać zmian środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.
3,0Student zna nieliczne czynniki antropogeniczne przekształcające środowisko, potrafi w nieznacznym stopniu interpretować i oceniać zmiany środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.
3,5Student zna podstawowe czynniki antropogeniczne przekształcające środowisko, potrafi w stopniu podstawowym interpretować i oceniać zmiany środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.
4,0Student zna liczne czynniki antropogeniczne przekształcające środowisko, potrafi w stopniu dobrym interpretować i oceniać zmiany środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.
4,5Student zna wszystkie czynniki antropogeniczne przekształcające środowisko, potrafi w stopniu dobrym interpretować i oceniać zmiany środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.
5,0Student zna wszystkie czynniki antropogeniczne przekształcające środowisko, potrafi szybko i trafnie interpretować i oceniać zmiany środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
OS_2A_D02-oz_U04
Student po zrealizowaniu części wykładowej i ćwiczeniowej przedmiotu będzie posiadał umiejętność wykonywania obserwacjii środowiskowych wykorzystując poznane właściwości roślin.
2,0Student nie posiada umiejętność wykonywania obserwacjii środowiskowych na podstawie właściwości roślin.
3,0Student posiada w niewielkim stopniu umiejętność wykonywania obserwacjii środowiskowych na podstawie właściwości roślin.
3,5Student posiada w stopniu dobrym umiejętność wykonywania obserwacjii środowiskowych na podstawie właściwości roślin.
4,0Student posiada umiejętność wykonywania właściwej obserwacji środowiskowej na podstawie właściwości roślin.
4,5Student posiada umiejętność wykonywania szybkich i właściwych obserwacji środowiskowych na podstawie właściwości roślin.
5,0Student posiada umiejętność wykonywania trafnych obserwacjii środowiskowych na podstawie właściwości roślin wykorzystując nowe dane literaturowe.

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
OS_2A_D02-oz_K04
Student po zrealizowaniu części wykładowej i ćwiczeniowej przedmiotu będzie potrafił dobrać najbardziej właściwą metodę oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu
2,0Student nie potrafi dobrać metody oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu
3,0Student nie potrafi dobrać jednej najbardziej właściwej metody oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu
3,5Student potrafi dobrać właściwą metodę oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu, nie potrafi jej jednakże uzasadnić
4,0Student potrafi dobrać właściwą metodę oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu, potrafi ją uzasadnić w znacznym stopniu
4,5Student potrafi dobrać właściwą metodę oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu, potrafi ją uzasadnić w stopniu dobrym
5,0Student potrafi szybko dobrać właściwą metodę oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu i potrafi ją trafnie i właściwie scharakteryzywać

Literatura podstawowa

  1. Dzwonko Z., Przewodnik do badań fitosocjologicznych, Wyd. Sorus, Poznań, 2007, I
  2. Ellenberg H., Landwirtschaftliche Pflanzencoziologie. 2. Wiesen und Weiden und ihre standortliche Bewertung., Sttutgart/Ludwigsburg, Ulmer, 1952
  3. Mróz. W., Monitoring siedlisk przyrodniczych. Przewodnik metodyczny. Część I., Biblioteka Monitoringu Środowiska., Warszawa, 2010, I
  4. Starkel L, Kozłowska-Szczęsna T., Korceli P., Ocena stanu przekształceń środowiska przyrodniczego na podstawie wskaźników geobotanicznych, krajobrazowych i glebowych., PAN, IG i PZ, Warszawa, 2007, I

Literatura dodatkowa

  1. Matuszkiewicz J., Krajobrazy roślinne i regiony geobotaniczne, Prace Geogr. 158: 1-107, Warszawa, 1993, I
  2. Matuszkiewicz W., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski., PWN, Warszawa., 2008, II
  3. Oświt J., Identyfikacja warunków wilgotnościowych w siedliskach łąkowych za pomocą wskaźników roślinnych (metoda fitoindykacji), Bibl. Wiad. IMUZ, Falenty, 1992, I
  4. Zarzycki K. Trzcińska-Tacik H., Różański W., Szeląg Z., Wołek J., Korzeniak U., Ekologiczne liczby wskaźnikowe roślin naczyniowych Polski., W. Szafer Institute of Botany, Kraków, 2002, I

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Rośliny jako wskaźniki siedliska - metoda Ellenberga. Na podstawie cech morfologicznych wybranych gatunków roślin określenie ich przynależności do grup ekologicznych.1
T-A-2Określenie tendencji zmian uwilgotnienia siedliska – metoda Oświta.1
T-A-3Grupy synantropodynamiczne jako przejaw degeneracji zmian siedlisko przyrodniczych.1
T-A-4Opracowanie części tabeli fitosocjologicznej wykorzystując metodę Braun-Blanquet’a.1
T-A-5Ocena naturalności zbiorowisk roślinnych. Zaliczenie ćwiczeń2
6

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Rys historyczny rozwoju fitoindykacji1
T-W-2Gatunki i zbiorowiska roślinne jako bioindykatory oceny siedliska.1
T-W-3Przegląd zbiorowisk roślinnych Polski. Zaliczenie wykładów1
T-W-4Metoda oceny wilgotnościowej siedlisk według Oświta1
T-W-5Metoda oceny waloryzacji zbiorowisk według Oświta1
T-W-6Omówienie zasad stosowania metody fitosocjologicznej - ocena szaty roślinnej metodą Braun-Blanquet’a.1
T-W-7Przekształcenia siedlisk przyrodniczych na skutek zmian szaty roślinnej.1
T-W-8Synantropizacja szaty roślinnej Polski. Potencjalna roślinność naturalna.1
T-W-9Kryteria wyróżniania i waloryzacji obiektów przyrodniczych jako użytków ekologicznych1
T-W-10Sposoby ochrony wybranych obiektów. Zaliczenie wykładów.1
10

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1Udział Studenta w ćwiczeniach audytoryjnych10
A-A-2Przygotowanie się Studenta do zaliczenia pisemnego z części ćwiczeniowej5
A-A-3Przygotowanie przez Studenta prezentacji multimedialnej10
A-A-4Przygotowanie się Studenta do zajęć audytoryjnych3
A-A-5Czytanie przez Studenta wskazanej literatury2
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Udział Studenta w wykładach10
A-W-2Przygotowanie Studenta do zaliczenia końcowego w formie pisemnej5
A-W-3Samodzielne studiowanie tematyki wykładów przez Studenta5
A-W-4Czytanie wskazanej literatury5
A-W-5Przygotowanie przez Studenta części wstępnej do wykładu5
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaOS_2A_D02-oz_W08Student po zrealizowaniu części wykładowej i ćwiczeniowej przedmiotu będzie znał czynniki antropogeniczne przekształcające środowisko, będzie potrafił interpretować i oceniać zmiany środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOS_2A_W08Ma poszerzoną wiedzę na temat zmian i zagrożeń środowiska spowodowanych działalnością człowieka na powierzchni ziemi i w glebach. Potrafi interpretować i oceniać zmiany środowiska wykorzystując znane metody i techniki inżynierskie.
Cel przedmiotuC-1Głównym celem zajęć jest przekazanie Studentom podstawowej wiedzy z zakresu oceny środowiska wykorzystując wiadomości o roślinach
Treści programoweT-W-2Gatunki i zbiorowiska roślinne jako bioindykatory oceny siedliska.
T-A-1Rośliny jako wskaźniki siedliska - metoda Ellenberga. Na podstawie cech morfologicznych wybranych gatunków roślin określenie ich przynależności do grup ekologicznych.
T-A-2Określenie tendencji zmian uwilgotnienia siedliska – metoda Oświta.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne. Dyskusja dydaktyczna
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Potwierdzenie obecności Studenta na zajęciach. Zaliczenie pisemne z części ćwiczeniowej i wykładowej przez Studenta
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie zna czynników antropogenicznych przekształcających środowisko, nie potrafi tym samym interpretować i oceniać zmian środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.
3,0Student zna nieliczne czynniki antropogeniczne przekształcające środowisko, potrafi w nieznacznym stopniu interpretować i oceniać zmiany środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.
3,5Student zna podstawowe czynniki antropogeniczne przekształcające środowisko, potrafi w stopniu podstawowym interpretować i oceniać zmiany środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.
4,0Student zna liczne czynniki antropogeniczne przekształcające środowisko, potrafi w stopniu dobrym interpretować i oceniać zmiany środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.
4,5Student zna wszystkie czynniki antropogeniczne przekształcające środowisko, potrafi w stopniu dobrym interpretować i oceniać zmiany środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.
5,0Student zna wszystkie czynniki antropogeniczne przekształcające środowisko, potrafi szybko i trafnie interpretować i oceniać zmiany środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaOS_2A_D02-oz_U04Student po zrealizowaniu części wykładowej i ćwiczeniowej przedmiotu będzie posiadał umiejętność wykonywania obserwacjii środowiskowych wykorzystując poznane właściwości roślin.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOS_2A_U04Samodzielnie i wszechstronnie wykonuje lub planuje zaawansowane zadania badawcze związane z obserwacjami środowiskowymi. Prawidłowo interpretuje rezultaty i wyciąga wnioski, potrafi przy formułowaniu i rozwiązywaniu zadań dostrzegać ich aspekty systemowe i pozatechniczne.
Cel przedmiotuC-2Zapoznanie Studentów z różnymi metodami określania jakości siedliska na podstawie szaty roślinnej
Treści programoweT-W-1Rys historyczny rozwoju fitoindykacji
T-W-3Przegląd zbiorowisk roślinnych Polski. Zaliczenie wykładów
T-A-4Opracowanie części tabeli fitosocjologicznej wykorzystując metodę Braun-Blanquet’a.
T-A-5Ocena naturalności zbiorowisk roślinnych. Zaliczenie ćwiczeń
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne. Dyskusja dydaktyczna
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Potwierdzenie obecności Studenta na zajęciach. Zaliczenie pisemne z części ćwiczeniowej i wykładowej przez Studenta
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie posiada umiejętność wykonywania obserwacjii środowiskowych na podstawie właściwości roślin.
3,0Student posiada w niewielkim stopniu umiejętność wykonywania obserwacjii środowiskowych na podstawie właściwości roślin.
3,5Student posiada w stopniu dobrym umiejętność wykonywania obserwacjii środowiskowych na podstawie właściwości roślin.
4,0Student posiada umiejętność wykonywania właściwej obserwacji środowiskowej na podstawie właściwości roślin.
4,5Student posiada umiejętność wykonywania szybkich i właściwych obserwacji środowiskowych na podstawie właściwości roślin.
5,0Student posiada umiejętność wykonywania trafnych obserwacjii środowiskowych na podstawie właściwości roślin wykorzystując nowe dane literaturowe.
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaOS_2A_D02-oz_K04Student po zrealizowaniu części wykładowej i ćwiczeniowej przedmiotu będzie potrafił dobrać najbardziej właściwą metodę oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOS_2A_K04W sposób odpowiedzialny i kompetentny potrafi podjąć decyzję o sposobach oceny stanu i ochrony środowiska. Ma świadomość znaczenia społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności za kształtowanie i stan środowiska naturalnego.
Cel przedmiotuC-1Głównym celem zajęć jest przekazanie Studentom podstawowej wiedzy z zakresu oceny środowiska wykorzystując wiadomości o roślinach
C-2Zapoznanie Studentów z różnymi metodami określania jakości siedliska na podstawie szaty roślinnej
Treści programoweT-A-2Określenie tendencji zmian uwilgotnienia siedliska – metoda Oświta.
T-A-3Grupy synantropodynamiczne jako przejaw degeneracji zmian siedlisko przyrodniczych.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne. Dyskusja dydaktyczna
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Potwierdzenie obecności Studenta na zajęciach. Zaliczenie pisemne z części ćwiczeniowej i wykładowej przez Studenta
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie potrafi dobrać metody oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu
3,0Student nie potrafi dobrać jednej najbardziej właściwej metody oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu
3,5Student potrafi dobrać właściwą metodę oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu, nie potrafi jej jednakże uzasadnić
4,0Student potrafi dobrać właściwą metodę oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu, potrafi ją uzasadnić w znacznym stopniu
4,5Student potrafi dobrać właściwą metodę oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu, potrafi ją uzasadnić w stopniu dobrym
5,0Student potrafi szybko dobrać właściwą metodę oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu i potrafi ją trafnie i właściwie scharakteryzywać