Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Kynologia (S1)

Sylabus przedmiotu Fizjologia zwierząt:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Kynologia
Forma studiów studia stacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów nauki rolnicze, leśne i weterynaryjne, studia inżynierskie
Profil praktyczny
Moduł
Przedmiot Fizjologia zwierząt
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Katedra Fizjologii, Cytobiologii i Proteomiki
Nauczyciel odpowiedzialny Wiesław Skrzypczak <Wieslaw.Skrzypczak@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Alicja Dratwa-Chałupnik <Alicja.Dratwa-Chalupnik@zut.edu.pl>, Agnieszka Herosimczyk <Agnieszka.Herosimczyk@zut.edu.pl>, Adam Lepczyński <Adam.Lepczynski@zut.edu.pl>, Katarzyna Michałek <Katarzyna.Michalek@zut.edu.pl>, Małgorzata Ożgo <Malgorzata.Ozgo@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 4,0 ECTS (formy) 4,0
Forma zaliczenia egzamin Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
wykładyW3 20 1,50,40egzamin
laboratoriaL3 30 2,50,60zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Podstawowa wiedza z zakresu biologii komórki.
W-2Podstawowa wiedza z zakresu anatomii zwierząt.
W-3Podstawowa wiedza z zakresu biochemii.

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Zapoznanie studentów z funkcją głównych narządów i układów organizmu.
C-2Zapoznanie studentów w zakresie odrębności fizjologicznych poszczególnych układów i narządów u wybranych gatunków zwierzat.
C-3Zapoznanie z podstawowymi metodami laboratoryjnymi pozwalajacymi analizować funkcję wybranych narzadów.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
laboratoria
T-L-1Wstęp do elektrofizjologii. Potencjał spoczynkowy i czynnościowy. Prawo „wszystko albo nic”. Budowa i rola synapsy nerwowo-mięśniowej. Komórka nerwowa i jej funkcje. Ośrodkowy i obwodowy, somatyczny i wegetatywny (przywspółczulny i współczulny) układ nerwowy. Synapsy – budowa, rodzaje, czynność, rola i mediatory. Odruch, łuk odruchowy i jego elementy: receptory – rodzaje i rola, ośrodki nerwowe i ich właściwości, efektory. Odruchy bezwarunkowe i warunkowe – przykłady. Mechanizm powstawania odruchów warunkowych. 1.Badanie odruchów bezwarunkowych 2.Analiza odruchów warunkowych.5
T-L-2Mechanizm skurczu mięśni. Rodzaje skurczów. Energetyka skurczu mięśni. Zmęczenie mięśni – przyczyny i objawy. Różnice we właściwościach fizjologicznych mięśni szkieletowych i gładkich. 1. Obserwacja pod mikroskopem preparatów mięśni. 2. Mechanizm skurczu mięśni. 3. Obserwacja skurczu pojedynczego oraz skurczu tężcowego zupełnego i niezupełnego mięśnia szkieletowego 4. Badanie zależności między siłą bodźca a siłą skurczu mięśnia3
T-L-3Objętość, skład i rola krwi. Skład i rola osocza krwi. Podział, powstawanie i rola elementów morfotycznych. Budowa i rola hemoglobiny. Objętość, skład i rola krwi. Schemat krzepnięcia krwi. Czynniki oddziałujące na proces krzepnięcia. Wskaźnik hematokrytowy. Podział i rola leukocytów. Bariery ochronne organizmu. Zjawiska odpornościowe: odporność wrodzona i nabyta, nieswoista i swoista, czynna i bierna. Grupy krwi. 1. Oglądanie pod mikroskopem rozmazów świeżej krwi kręgowców 2. Rozpoznawanie erytrocytów różnych gatunków zwierząt 3. Wpływ czynników środowiska na krwinki czerwone 4.Oznaczanie wskaźnika hematokrytowego 5. Badanie szybkości opadania krwinek 6. Badanie wpływu jonów wapnia na proces krzepnięcia krwi 7. Barwienie rozmazu krwi metodą Pappenheima 8. Różnicowanie leukocytów 9. Oznaczanie oporności osmotycznej krwinek czerwonych5
T-L-4Budowa serca. Podstawowe właściwości mięśnia sercowego. Automatyzm i cykl pracy serca, rola zastawek. Nerwowa i humoralna regulacja pracy serca. Regulacja stanu naczyń krwionośnych i ciśnienia krwi, rozkład ciśnienia w układzie krążenia. Budowa i rola naczyń włosowatych. Powstawanie, krążenie, skład i rola chłonki. 1. Osłuchiwanie tonów serca u człowieka. 2. Obserwacja uderzenia koniuszkowego u człowieka. 3. Badanie tętna u człowieka. 4. Pomiar ciśnienia krwi u człowieka. 5. Wpływ wysiłku fizycznego na tętno i ciśnienie krwi. 6. Obserwacja mikrokrążenia.3
T-L-5Trawienie w jamie gębowej i rola śliny, trawienie. Procesy trawienne w żołądku wielokomorowym przeżuwaczy. Specyfika trawienna u monogastrycznych zwierząt roślinożernych.Skład soku żołądkowego i regulacja jego wydzielania. Trawienie w dwunastnicy. Skład soku trzustkowego i regulacja jego wydzielania. Wchłanianie w jelitach. Skład i rola żółci. Pozatrawienne funkcje wątroby. Charakterystyka procesów trawiennych noworodka 1.Analiza jakościowa składu śliny. 2.Badanie etapów rozkładu skrobi przez amylazę ślinową. 3.Badanie aktywności amylazy ślinowej w różnych warunkach środowiska. 4.Badanie aktywności pepsyny w różnych warunkach środowiska. 5. Badanie aktywności podpuszczki. 6.Obserwacja pierwotniaków żwacza pod mikroskopem. 7.Wykazanie amylolitycznych właściwości soku trzustkowego. 8.Wykazanie lipolitycznych właściwości soku trzustkowego. 9.Wykazanie proteolitycznych właściwości soku trzustkowego. 10. Wykazanie emulgującego (obniżającego napięcie powierzchniowe) działania żółci.5
T-L-6Rola nerek w organizmie. Budowa makro i mikroskopowa nerek. Właściwości fizyczne moczu różnych gatunków zwierząt. Składniki patologiczne w moczu. Mechanizm powstawania moczu w nerkach. Filtracja kłębkowa. Wchłanianie i wydzielanie kanalikowe. Skład moczu pierwotnego i ostatecznego. Mechanizm zagęszczania i rozcieńczania moczu. Hormonalna regulacja czynności nerek (wazopresyna, układ RAA, ANP). Autoregulacja przepływu krwi przez nerki. Klirens, diureza, wielkość filtracji kłębkowej (GFR). 1. Obserwacja pod mikroskopem preparatów nerki. 2. Badanie właściwości fizycznych moczu różnych gatunków zwierząt. 3. Test na zawartość glukozy i ciał ketonowych w moczu człowieka. 4.Badanie wpływu obciążenia organizmu wodą na wielkość diurezy oraz ciężar właściwy i molalność moczu. 5. Obserwacja pod mikroskopem akwaporyny 2 (AQP 2). 6. Klirensowe metody badania funkcji nerek.3
T-L-7Mechanizm wentylacji płuc. Wymiana gazów w płucach i tkankach. Transport tlenu i dwutlenku węgla. Regulacja oddychania. 1. Mechanizm wentylacji płuc – preparat Dondersa. 2. Pomiar pojemności życiowej płuc u człowieka i jej składowych przy użyciu spirometru. 3. Zapisywanie ruchów oddechowych klatki piersiowej przy użyciu torakografu.1
T-L-8Bilans cieplny ustroju. Źródła ciepła w organizmie, efektory oddawania ciepła. Nerwowa i behawioralna regulacja temperatury, Bilans cieplny u kręgowców. Termoregulacja noworodka. Hipotermia, hipertermia, gorączka. 1.Badanie wpływu ukrwienia skóry człowieka na jej temperaturę. 2.Badanie wpływu parowania wody i konwekcji na temperaturę powierzchni ciała u człowieka. 3.Badanie wpływu wysiłku fizycznego na temperaturę ciała człowieka (IX.5).2
T-L-9Mammogeneza. Laktogeneza. Odruch wydalania mleka. Fizjologiczna rola siary i różnice gatunkowe w składzie mleka. 1.Oznaczanie laktozy w mleku różnych gatunków zwierząt. 2.Analiza łuku odruchowego wydalania mleka.2
T-L-10Budowa i czynność zmysłu wzroku, słuchu, równowagi, smaku, węchu, dotyku. 1. Lokalizacja plamki ślepej – doświadczenie Mariotta 2. Określanie progu słuchu 3. Badanie zmysłu równowagi 5. Analiza rozmieszczenia receptorów smakowych w błonie śluzowej języka 6. Badanie współzależności pomiędzy zmysłami smaku i węchu1
30
wykłady
T-W-1Układ nerwowy. Molekularne podstawy pobudliwości, pobudzenie i hamowanie, fizjologia receptorów - odbiór i kodowanie informacji, procesy przetwarzania informacji w ośrodkowym układzie nerwowym, efektory (fizjologia mięśni), odruchy.2
T-W-2Krwiotworzenie, ogólna rola krwi w organizmie, elementy morfotyczne krwi i ich rola. Osocze krwi, hemostaza. Bramy i bariery ochronne organizmu.2
T-W-3Fizjologia serca i naczyń krwionośnych, hemodynamika wybranych obszarów naczyniowych (krążenie wątrobowe, mózgowe, wieńcowe, nerkowe i .in.). Nerwowa i humoralna regulacja pracy serca i ciśnienia krwi.2
T-W-4Przystosowanie przewodu pokarmowego do trawienia i wchłaniania, motoryka przewodu pokarmowego, soki trawienne, trawienie w jamie ustnej i żołądku.2
T-W-5Trawienie w jelitach. Fizjologia wątroby i trzustki, wchłanianie jelitowe, rola składników mineralnych i witamin.2
T-W-6Fizjologia układu wydalniczego. Rola nerek, mechanizm wytwarzania moczu, nerkowa regulacja gospodarki kwasowo-zasadowej.2
T-W-7Wybrane mechanizmy nerkowej regulacji homeostazy wodno-elektrolitowej. Autoregulacja, wpływ układu nerwowego na czynność nerek, regulacja hormonalna (układ RAA, wazporesyna, przedsionkowe czynniki natriuretyczne, prostaglandyny i in.).2
T-W-8Fizjologia oddychania. Wentylacja płuc, mechanizm wymiany gazów w płucach i tkankach, regulacja oddychania.2
T-W-9Mechanizmy kontroli i regulacji temperatury ciała. Bilans cieplny, źródła ciepła, efektory termoregulacji, rola podwzgórza. Zaburzenia regulacji temperatury ciała.2
T-W-10Podstawowe mechanizmy regulacji fizjologicznych - sprzężęnia zwrotne. Układ auto-, - para i endokrynny jako regulator czynności organizmu. Biosynteza i uwalnianie hormonów, receptory błonowe, cytoplazmatyczne i jądrowe. molekularny mechanizm działania hormonów.2
20

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
laboratoria
A-L-1Uczestnictwo w ćwiczeniach30
A-L-2Przygotowanie teoretyczne do wykonania analiz laboratoryjnych.35
A-L-3Przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń w formie pisemnej.10
75
wykłady
A-W-1Uczestnictwo w wykładach20
A-W-2Samodzielne studiowanie tematyki wykładów20
A-W-3Przygotowanie do pisemnego zaliczenia tematyki wykładów.5
45

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny
M-2Prezentacja multimedialna z wykorzystaniem komputera i projektora multimedialnego.
M-3Praca w grupach.
M-4Dyskusja dydaktyczna.

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: Zaliczenie ćwiczeń - kolokwia cząstkowe
S-2Ocena formująca: Zaliczenie ćwiczeń - samodzielne pisemne opracowanie zagadnień problematycznych
S-3Ocena podsumowująca: Zaliczenie ćwiczeń - średnia ocen z kolokwiów cząstkowych oraz pisemnych opracowań zagadnień problematycznych
S-4Ocena podsumowująca: Zaliczenie wykładów w formie pisemnej

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
Kn_1P_B17_W01
Student zna i opisuje główne zasady funkcjonowania organizmu na poziomie wybranych tkanek, a także cechy je różnicujace u wybranych gatunków zwierząt.
Kn_1P_W01, Kn_1P_W08C-2, C-1T-W-1, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-2, T-W-3, T-W-8, T-W-7, T-L-5, T-L-6, T-L-7, T-L-3, T-L-4, T-L-8, T-L-9, T-L-2, T-L-1, T-W-9, T-W-10, T-L-10M-1, M-3, M-2S-4, S-1

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
Kn_1P_B17_U01
Wykonuje podstawowe doświadczenia laboratoryjne in-vitro umożliwiające interpretację zjawisk fizjologicznych zachodzacych na poziomie wybranych tkanek i układów organizmu zwierzat. Rozumie podstawowe funkcje wybranych tkanek i narządów i potrafi powiązać je ze zjawiskami zachodzącymi w organizmie.
Kn_1P_U02, Kn_1P_U03C-2, C-3, C-1T-L-5, T-L-6, T-L-7, T-L-3, T-L-4, T-L-8, T-L-9, T-L-2, T-L-1, T-L-10M-3, M-2S-2

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
Kn_1P_B17_K01
Student ma świadomość konieczności systematycznego dokształacania. W oparciu o wiedzę i umiejętności dotyczące funkcjonowania organizmów żywych jest świadomy ich potrzeb
Kn_1P_K03, Kn_1P_K01, Kn_1P_K06C-2, C-3, C-1T-W-1, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-2, T-W-3, T-W-8, T-W-7, T-L-5, T-L-6, T-L-7, T-L-3, T-L-4, T-L-8, T-L-9, T-L-2, T-L-1, T-L-10M-4, M-2S-3, S-4, S-2, S-1

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
Kn_1P_B17_W01
Student zna i opisuje główne zasady funkcjonowania organizmu na poziomie wybranych tkanek, a także cechy je różnicujace u wybranych gatunków zwierząt.
2,0
3,0- w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
Kn_1P_B17_U01
Wykonuje podstawowe doświadczenia laboratoryjne in-vitro umożliwiające interpretację zjawisk fizjologicznych zachodzacych na poziomie wybranych tkanek i układów organizmu zwierzat. Rozumie podstawowe funkcje wybranych tkanek i narządów i potrafi powiązać je ze zjawiskami zachodzącymi w organizmie.
2,0
3,0Student:radzi sobie, z dużą pomocą nauczyciela, z wybranymi zagadnieniami związanymi z wykonywaniem zleconej pracy.
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
Kn_1P_B17_K01
Student ma świadomość konieczności systematycznego dokształacania. W oparciu o wiedzę i umiejętności dotyczące funkcjonowania organizmów żywych jest świadomy ich potrzeb
2,0
3,0Ma ograniczoną świadomość dokształcania się. Wykazuje ograniczoną świadomość co do potrzeb zwierząt.
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Krzymowski T., Przała J., Fizjologia zwierząt., PWRiL, Warszawa, 2015
  2. von Engelhardt W., Fizjologia zwierząt domowych, tom. 1, 2, Galaktyka, Łódź, 2011
  3. Dusza L., Fizjologia zwierząt z elementami anatomii., Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn, 2001

Literatura dodatkowa

  1. Schmidt-Nielsen K., Fizjologia zwierząt. Adaptacja do środowiska., Naukowe PWN, Warszawa, 2008

Treści programowe - laboratoria

KODTreść programowaGodziny
T-L-1Wstęp do elektrofizjologii. Potencjał spoczynkowy i czynnościowy. Prawo „wszystko albo nic”. Budowa i rola synapsy nerwowo-mięśniowej. Komórka nerwowa i jej funkcje. Ośrodkowy i obwodowy, somatyczny i wegetatywny (przywspółczulny i współczulny) układ nerwowy. Synapsy – budowa, rodzaje, czynność, rola i mediatory. Odruch, łuk odruchowy i jego elementy: receptory – rodzaje i rola, ośrodki nerwowe i ich właściwości, efektory. Odruchy bezwarunkowe i warunkowe – przykłady. Mechanizm powstawania odruchów warunkowych. 1.Badanie odruchów bezwarunkowych 2.Analiza odruchów warunkowych.5
T-L-2Mechanizm skurczu mięśni. Rodzaje skurczów. Energetyka skurczu mięśni. Zmęczenie mięśni – przyczyny i objawy. Różnice we właściwościach fizjologicznych mięśni szkieletowych i gładkich. 1. Obserwacja pod mikroskopem preparatów mięśni. 2. Mechanizm skurczu mięśni. 3. Obserwacja skurczu pojedynczego oraz skurczu tężcowego zupełnego i niezupełnego mięśnia szkieletowego 4. Badanie zależności między siłą bodźca a siłą skurczu mięśnia3
T-L-3Objętość, skład i rola krwi. Skład i rola osocza krwi. Podział, powstawanie i rola elementów morfotycznych. Budowa i rola hemoglobiny. Objętość, skład i rola krwi. Schemat krzepnięcia krwi. Czynniki oddziałujące na proces krzepnięcia. Wskaźnik hematokrytowy. Podział i rola leukocytów. Bariery ochronne organizmu. Zjawiska odpornościowe: odporność wrodzona i nabyta, nieswoista i swoista, czynna i bierna. Grupy krwi. 1. Oglądanie pod mikroskopem rozmazów świeżej krwi kręgowców 2. Rozpoznawanie erytrocytów różnych gatunków zwierząt 3. Wpływ czynników środowiska na krwinki czerwone 4.Oznaczanie wskaźnika hematokrytowego 5. Badanie szybkości opadania krwinek 6. Badanie wpływu jonów wapnia na proces krzepnięcia krwi 7. Barwienie rozmazu krwi metodą Pappenheima 8. Różnicowanie leukocytów 9. Oznaczanie oporności osmotycznej krwinek czerwonych5
T-L-4Budowa serca. Podstawowe właściwości mięśnia sercowego. Automatyzm i cykl pracy serca, rola zastawek. Nerwowa i humoralna regulacja pracy serca. Regulacja stanu naczyń krwionośnych i ciśnienia krwi, rozkład ciśnienia w układzie krążenia. Budowa i rola naczyń włosowatych. Powstawanie, krążenie, skład i rola chłonki. 1. Osłuchiwanie tonów serca u człowieka. 2. Obserwacja uderzenia koniuszkowego u człowieka. 3. Badanie tętna u człowieka. 4. Pomiar ciśnienia krwi u człowieka. 5. Wpływ wysiłku fizycznego na tętno i ciśnienie krwi. 6. Obserwacja mikrokrążenia.3
T-L-5Trawienie w jamie gębowej i rola śliny, trawienie. Procesy trawienne w żołądku wielokomorowym przeżuwaczy. Specyfika trawienna u monogastrycznych zwierząt roślinożernych.Skład soku żołądkowego i regulacja jego wydzielania. Trawienie w dwunastnicy. Skład soku trzustkowego i regulacja jego wydzielania. Wchłanianie w jelitach. Skład i rola żółci. Pozatrawienne funkcje wątroby. Charakterystyka procesów trawiennych noworodka 1.Analiza jakościowa składu śliny. 2.Badanie etapów rozkładu skrobi przez amylazę ślinową. 3.Badanie aktywności amylazy ślinowej w różnych warunkach środowiska. 4.Badanie aktywności pepsyny w różnych warunkach środowiska. 5. Badanie aktywności podpuszczki. 6.Obserwacja pierwotniaków żwacza pod mikroskopem. 7.Wykazanie amylolitycznych właściwości soku trzustkowego. 8.Wykazanie lipolitycznych właściwości soku trzustkowego. 9.Wykazanie proteolitycznych właściwości soku trzustkowego. 10. Wykazanie emulgującego (obniżającego napięcie powierzchniowe) działania żółci.5
T-L-6Rola nerek w organizmie. Budowa makro i mikroskopowa nerek. Właściwości fizyczne moczu różnych gatunków zwierząt. Składniki patologiczne w moczu. Mechanizm powstawania moczu w nerkach. Filtracja kłębkowa. Wchłanianie i wydzielanie kanalikowe. Skład moczu pierwotnego i ostatecznego. Mechanizm zagęszczania i rozcieńczania moczu. Hormonalna regulacja czynności nerek (wazopresyna, układ RAA, ANP). Autoregulacja przepływu krwi przez nerki. Klirens, diureza, wielkość filtracji kłębkowej (GFR). 1. Obserwacja pod mikroskopem preparatów nerki. 2. Badanie właściwości fizycznych moczu różnych gatunków zwierząt. 3. Test na zawartość glukozy i ciał ketonowych w moczu człowieka. 4.Badanie wpływu obciążenia organizmu wodą na wielkość diurezy oraz ciężar właściwy i molalność moczu. 5. Obserwacja pod mikroskopem akwaporyny 2 (AQP 2). 6. Klirensowe metody badania funkcji nerek.3
T-L-7Mechanizm wentylacji płuc. Wymiana gazów w płucach i tkankach. Transport tlenu i dwutlenku węgla. Regulacja oddychania. 1. Mechanizm wentylacji płuc – preparat Dondersa. 2. Pomiar pojemności życiowej płuc u człowieka i jej składowych przy użyciu spirometru. 3. Zapisywanie ruchów oddechowych klatki piersiowej przy użyciu torakografu.1
T-L-8Bilans cieplny ustroju. Źródła ciepła w organizmie, efektory oddawania ciepła. Nerwowa i behawioralna regulacja temperatury, Bilans cieplny u kręgowców. Termoregulacja noworodka. Hipotermia, hipertermia, gorączka. 1.Badanie wpływu ukrwienia skóry człowieka na jej temperaturę. 2.Badanie wpływu parowania wody i konwekcji na temperaturę powierzchni ciała u człowieka. 3.Badanie wpływu wysiłku fizycznego na temperaturę ciała człowieka (IX.5).2
T-L-9Mammogeneza. Laktogeneza. Odruch wydalania mleka. Fizjologiczna rola siary i różnice gatunkowe w składzie mleka. 1.Oznaczanie laktozy w mleku różnych gatunków zwierząt. 2.Analiza łuku odruchowego wydalania mleka.2
T-L-10Budowa i czynność zmysłu wzroku, słuchu, równowagi, smaku, węchu, dotyku. 1. Lokalizacja plamki ślepej – doświadczenie Mariotta 2. Określanie progu słuchu 3. Badanie zmysłu równowagi 5. Analiza rozmieszczenia receptorów smakowych w błonie śluzowej języka 6. Badanie współzależności pomiędzy zmysłami smaku i węchu1
30

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Układ nerwowy. Molekularne podstawy pobudliwości, pobudzenie i hamowanie, fizjologia receptorów - odbiór i kodowanie informacji, procesy przetwarzania informacji w ośrodkowym układzie nerwowym, efektory (fizjologia mięśni), odruchy.2
T-W-2Krwiotworzenie, ogólna rola krwi w organizmie, elementy morfotyczne krwi i ich rola. Osocze krwi, hemostaza. Bramy i bariery ochronne organizmu.2
T-W-3Fizjologia serca i naczyń krwionośnych, hemodynamika wybranych obszarów naczyniowych (krążenie wątrobowe, mózgowe, wieńcowe, nerkowe i .in.). Nerwowa i humoralna regulacja pracy serca i ciśnienia krwi.2
T-W-4Przystosowanie przewodu pokarmowego do trawienia i wchłaniania, motoryka przewodu pokarmowego, soki trawienne, trawienie w jamie ustnej i żołądku.2
T-W-5Trawienie w jelitach. Fizjologia wątroby i trzustki, wchłanianie jelitowe, rola składników mineralnych i witamin.2
T-W-6Fizjologia układu wydalniczego. Rola nerek, mechanizm wytwarzania moczu, nerkowa regulacja gospodarki kwasowo-zasadowej.2
T-W-7Wybrane mechanizmy nerkowej regulacji homeostazy wodno-elektrolitowej. Autoregulacja, wpływ układu nerwowego na czynność nerek, regulacja hormonalna (układ RAA, wazporesyna, przedsionkowe czynniki natriuretyczne, prostaglandyny i in.).2
T-W-8Fizjologia oddychania. Wentylacja płuc, mechanizm wymiany gazów w płucach i tkankach, regulacja oddychania.2
T-W-9Mechanizmy kontroli i regulacji temperatury ciała. Bilans cieplny, źródła ciepła, efektory termoregulacji, rola podwzgórza. Zaburzenia regulacji temperatury ciała.2
T-W-10Podstawowe mechanizmy regulacji fizjologicznych - sprzężęnia zwrotne. Układ auto-, - para i endokrynny jako regulator czynności organizmu. Biosynteza i uwalnianie hormonów, receptory błonowe, cytoplazmatyczne i jądrowe. molekularny mechanizm działania hormonów.2
20

Formy aktywności - laboratoria

KODForma aktywnościGodziny
A-L-1Uczestnictwo w ćwiczeniach30
A-L-2Przygotowanie teoretyczne do wykonania analiz laboratoryjnych.35
A-L-3Przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń w formie pisemnej.10
75
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Uczestnictwo w wykładach20
A-W-2Samodzielne studiowanie tematyki wykładów20
A-W-3Przygotowanie do pisemnego zaliczenia tematyki wykładów.5
45
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaKn_1P_B17_W01Student zna i opisuje główne zasady funkcjonowania organizmu na poziomie wybranych tkanek, a także cechy je różnicujace u wybranych gatunków zwierząt.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówKn_1P_W01Posiada wiedzę ogólną o charakterze aplikacyjnym oraz zna nomenklaturę oraz pojęcia, teorie i prawa z zakresu biologii, chemii, matematyki i informatyki
Kn_1P_W08Ma wiedzę z zakresu budowy oraz funkcjonowania organizmów żywych na różnych poziomach ich złożoności
Cel przedmiotuC-2Zapoznanie studentów w zakresie odrębności fizjologicznych poszczególnych układów i narządów u wybranych gatunków zwierzat.
C-1Zapoznanie studentów z funkcją głównych narządów i układów organizmu.
Treści programoweT-W-1Układ nerwowy. Molekularne podstawy pobudliwości, pobudzenie i hamowanie, fizjologia receptorów - odbiór i kodowanie informacji, procesy przetwarzania informacji w ośrodkowym układzie nerwowym, efektory (fizjologia mięśni), odruchy.
T-W-4Przystosowanie przewodu pokarmowego do trawienia i wchłaniania, motoryka przewodu pokarmowego, soki trawienne, trawienie w jamie ustnej i żołądku.
T-W-5Trawienie w jelitach. Fizjologia wątroby i trzustki, wchłanianie jelitowe, rola składników mineralnych i witamin.
T-W-6Fizjologia układu wydalniczego. Rola nerek, mechanizm wytwarzania moczu, nerkowa regulacja gospodarki kwasowo-zasadowej.
T-W-2Krwiotworzenie, ogólna rola krwi w organizmie, elementy morfotyczne krwi i ich rola. Osocze krwi, hemostaza. Bramy i bariery ochronne organizmu.
T-W-3Fizjologia serca i naczyń krwionośnych, hemodynamika wybranych obszarów naczyniowych (krążenie wątrobowe, mózgowe, wieńcowe, nerkowe i .in.). Nerwowa i humoralna regulacja pracy serca i ciśnienia krwi.
T-W-8Fizjologia oddychania. Wentylacja płuc, mechanizm wymiany gazów w płucach i tkankach, regulacja oddychania.
T-W-7Wybrane mechanizmy nerkowej regulacji homeostazy wodno-elektrolitowej. Autoregulacja, wpływ układu nerwowego na czynność nerek, regulacja hormonalna (układ RAA, wazporesyna, przedsionkowe czynniki natriuretyczne, prostaglandyny i in.).
T-L-5Trawienie w jamie gębowej i rola śliny, trawienie. Procesy trawienne w żołądku wielokomorowym przeżuwaczy. Specyfika trawienna u monogastrycznych zwierząt roślinożernych.Skład soku żołądkowego i regulacja jego wydzielania. Trawienie w dwunastnicy. Skład soku trzustkowego i regulacja jego wydzielania. Wchłanianie w jelitach. Skład i rola żółci. Pozatrawienne funkcje wątroby. Charakterystyka procesów trawiennych noworodka 1.Analiza jakościowa składu śliny. 2.Badanie etapów rozkładu skrobi przez amylazę ślinową. 3.Badanie aktywności amylazy ślinowej w różnych warunkach środowiska. 4.Badanie aktywności pepsyny w różnych warunkach środowiska. 5. Badanie aktywności podpuszczki. 6.Obserwacja pierwotniaków żwacza pod mikroskopem. 7.Wykazanie amylolitycznych właściwości soku trzustkowego. 8.Wykazanie lipolitycznych właściwości soku trzustkowego. 9.Wykazanie proteolitycznych właściwości soku trzustkowego. 10. Wykazanie emulgującego (obniżającego napięcie powierzchniowe) działania żółci.
T-L-6Rola nerek w organizmie. Budowa makro i mikroskopowa nerek. Właściwości fizyczne moczu różnych gatunków zwierząt. Składniki patologiczne w moczu. Mechanizm powstawania moczu w nerkach. Filtracja kłębkowa. Wchłanianie i wydzielanie kanalikowe. Skład moczu pierwotnego i ostatecznego. Mechanizm zagęszczania i rozcieńczania moczu. Hormonalna regulacja czynności nerek (wazopresyna, układ RAA, ANP). Autoregulacja przepływu krwi przez nerki. Klirens, diureza, wielkość filtracji kłębkowej (GFR). 1. Obserwacja pod mikroskopem preparatów nerki. 2. Badanie właściwości fizycznych moczu różnych gatunków zwierząt. 3. Test na zawartość glukozy i ciał ketonowych w moczu człowieka. 4.Badanie wpływu obciążenia organizmu wodą na wielkość diurezy oraz ciężar właściwy i molalność moczu. 5. Obserwacja pod mikroskopem akwaporyny 2 (AQP 2). 6. Klirensowe metody badania funkcji nerek.
T-L-7Mechanizm wentylacji płuc. Wymiana gazów w płucach i tkankach. Transport tlenu i dwutlenku węgla. Regulacja oddychania. 1. Mechanizm wentylacji płuc – preparat Dondersa. 2. Pomiar pojemności życiowej płuc u człowieka i jej składowych przy użyciu spirometru. 3. Zapisywanie ruchów oddechowych klatki piersiowej przy użyciu torakografu.
T-L-3Objętość, skład i rola krwi. Skład i rola osocza krwi. Podział, powstawanie i rola elementów morfotycznych. Budowa i rola hemoglobiny. Objętość, skład i rola krwi. Schemat krzepnięcia krwi. Czynniki oddziałujące na proces krzepnięcia. Wskaźnik hematokrytowy. Podział i rola leukocytów. Bariery ochronne organizmu. Zjawiska odpornościowe: odporność wrodzona i nabyta, nieswoista i swoista, czynna i bierna. Grupy krwi. 1. Oglądanie pod mikroskopem rozmazów świeżej krwi kręgowców 2. Rozpoznawanie erytrocytów różnych gatunków zwierząt 3. Wpływ czynników środowiska na krwinki czerwone 4.Oznaczanie wskaźnika hematokrytowego 5. Badanie szybkości opadania krwinek 6. Badanie wpływu jonów wapnia na proces krzepnięcia krwi 7. Barwienie rozmazu krwi metodą Pappenheima 8. Różnicowanie leukocytów 9. Oznaczanie oporności osmotycznej krwinek czerwonych
T-L-4Budowa serca. Podstawowe właściwości mięśnia sercowego. Automatyzm i cykl pracy serca, rola zastawek. Nerwowa i humoralna regulacja pracy serca. Regulacja stanu naczyń krwionośnych i ciśnienia krwi, rozkład ciśnienia w układzie krążenia. Budowa i rola naczyń włosowatych. Powstawanie, krążenie, skład i rola chłonki. 1. Osłuchiwanie tonów serca u człowieka. 2. Obserwacja uderzenia koniuszkowego u człowieka. 3. Badanie tętna u człowieka. 4. Pomiar ciśnienia krwi u człowieka. 5. Wpływ wysiłku fizycznego na tętno i ciśnienie krwi. 6. Obserwacja mikrokrążenia.
T-L-8Bilans cieplny ustroju. Źródła ciepła w organizmie, efektory oddawania ciepła. Nerwowa i behawioralna regulacja temperatury, Bilans cieplny u kręgowców. Termoregulacja noworodka. Hipotermia, hipertermia, gorączka. 1.Badanie wpływu ukrwienia skóry człowieka na jej temperaturę. 2.Badanie wpływu parowania wody i konwekcji na temperaturę powierzchni ciała u człowieka. 3.Badanie wpływu wysiłku fizycznego na temperaturę ciała człowieka (IX.5).
T-L-9Mammogeneza. Laktogeneza. Odruch wydalania mleka. Fizjologiczna rola siary i różnice gatunkowe w składzie mleka. 1.Oznaczanie laktozy w mleku różnych gatunków zwierząt. 2.Analiza łuku odruchowego wydalania mleka.
T-L-2Mechanizm skurczu mięśni. Rodzaje skurczów. Energetyka skurczu mięśni. Zmęczenie mięśni – przyczyny i objawy. Różnice we właściwościach fizjologicznych mięśni szkieletowych i gładkich. 1. Obserwacja pod mikroskopem preparatów mięśni. 2. Mechanizm skurczu mięśni. 3. Obserwacja skurczu pojedynczego oraz skurczu tężcowego zupełnego i niezupełnego mięśnia szkieletowego 4. Badanie zależności między siłą bodźca a siłą skurczu mięśnia
T-L-1Wstęp do elektrofizjologii. Potencjał spoczynkowy i czynnościowy. Prawo „wszystko albo nic”. Budowa i rola synapsy nerwowo-mięśniowej. Komórka nerwowa i jej funkcje. Ośrodkowy i obwodowy, somatyczny i wegetatywny (przywspółczulny i współczulny) układ nerwowy. Synapsy – budowa, rodzaje, czynność, rola i mediatory. Odruch, łuk odruchowy i jego elementy: receptory – rodzaje i rola, ośrodki nerwowe i ich właściwości, efektory. Odruchy bezwarunkowe i warunkowe – przykłady. Mechanizm powstawania odruchów warunkowych. 1.Badanie odruchów bezwarunkowych 2.Analiza odruchów warunkowych.
T-W-9Mechanizmy kontroli i regulacji temperatury ciała. Bilans cieplny, źródła ciepła, efektory termoregulacji, rola podwzgórza. Zaburzenia regulacji temperatury ciała.
T-W-10Podstawowe mechanizmy regulacji fizjologicznych - sprzężęnia zwrotne. Układ auto-, - para i endokrynny jako regulator czynności organizmu. Biosynteza i uwalnianie hormonów, receptory błonowe, cytoplazmatyczne i jądrowe. molekularny mechanizm działania hormonów.
T-L-10Budowa i czynność zmysłu wzroku, słuchu, równowagi, smaku, węchu, dotyku. 1. Lokalizacja plamki ślepej – doświadczenie Mariotta 2. Określanie progu słuchu 3. Badanie zmysłu równowagi 5. Analiza rozmieszczenia receptorów smakowych w błonie śluzowej języka 6. Badanie współzależności pomiędzy zmysłami smaku i węchu
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny
M-3Praca w grupach.
M-2Prezentacja multimedialna z wykorzystaniem komputera i projektora multimedialnego.
Sposób ocenyS-4Ocena podsumowująca: Zaliczenie wykładów w formie pisemnej
S-1Ocena formująca: Zaliczenie ćwiczeń - kolokwia cząstkowe
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0- w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaKn_1P_B17_U01Wykonuje podstawowe doświadczenia laboratoryjne in-vitro umożliwiające interpretację zjawisk fizjologicznych zachodzacych na poziomie wybranych tkanek i układów organizmu zwierzat. Rozumie podstawowe funkcje wybranych tkanek i narządów i potrafi powiązać je ze zjawiskami zachodzącymi w organizmie.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówKn_1P_U02W oparciu o powszechnie stosowane metody diagnostyki laboratoryjnej i molekularnej potrafi przeprowadzić podstawowe procedury analityczne, w tym także z zastosowaniem podstawowych narzędzi bioinformatycznych; interpretuje wyniki przeprowadzonych doświadczeń
Kn_1P_U03Posiada podstawową umiejętność oceny zjawisk wpływających na stan środowiska naturalnego i zasobów naturalnych. Umie zatosować podstawowe prawa biologiczne, w tym genetyczne, oraz potrafi przewidzieć pozytywne i negatywne skutki ich działania u różnych zwierząt, w tym udomowionych
Cel przedmiotuC-2Zapoznanie studentów w zakresie odrębności fizjologicznych poszczególnych układów i narządów u wybranych gatunków zwierzat.
C-3Zapoznanie z podstawowymi metodami laboratoryjnymi pozwalajacymi analizować funkcję wybranych narzadów.
C-1Zapoznanie studentów z funkcją głównych narządów i układów organizmu.
Treści programoweT-L-5Trawienie w jamie gębowej i rola śliny, trawienie. Procesy trawienne w żołądku wielokomorowym przeżuwaczy. Specyfika trawienna u monogastrycznych zwierząt roślinożernych.Skład soku żołądkowego i regulacja jego wydzielania. Trawienie w dwunastnicy. Skład soku trzustkowego i regulacja jego wydzielania. Wchłanianie w jelitach. Skład i rola żółci. Pozatrawienne funkcje wątroby. Charakterystyka procesów trawiennych noworodka 1.Analiza jakościowa składu śliny. 2.Badanie etapów rozkładu skrobi przez amylazę ślinową. 3.Badanie aktywności amylazy ślinowej w różnych warunkach środowiska. 4.Badanie aktywności pepsyny w różnych warunkach środowiska. 5. Badanie aktywności podpuszczki. 6.Obserwacja pierwotniaków żwacza pod mikroskopem. 7.Wykazanie amylolitycznych właściwości soku trzustkowego. 8.Wykazanie lipolitycznych właściwości soku trzustkowego. 9.Wykazanie proteolitycznych właściwości soku trzustkowego. 10. Wykazanie emulgującego (obniżającego napięcie powierzchniowe) działania żółci.
T-L-6Rola nerek w organizmie. Budowa makro i mikroskopowa nerek. Właściwości fizyczne moczu różnych gatunków zwierząt. Składniki patologiczne w moczu. Mechanizm powstawania moczu w nerkach. Filtracja kłębkowa. Wchłanianie i wydzielanie kanalikowe. Skład moczu pierwotnego i ostatecznego. Mechanizm zagęszczania i rozcieńczania moczu. Hormonalna regulacja czynności nerek (wazopresyna, układ RAA, ANP). Autoregulacja przepływu krwi przez nerki. Klirens, diureza, wielkość filtracji kłębkowej (GFR). 1. Obserwacja pod mikroskopem preparatów nerki. 2. Badanie właściwości fizycznych moczu różnych gatunków zwierząt. 3. Test na zawartość glukozy i ciał ketonowych w moczu człowieka. 4.Badanie wpływu obciążenia organizmu wodą na wielkość diurezy oraz ciężar właściwy i molalność moczu. 5. Obserwacja pod mikroskopem akwaporyny 2 (AQP 2). 6. Klirensowe metody badania funkcji nerek.
T-L-7Mechanizm wentylacji płuc. Wymiana gazów w płucach i tkankach. Transport tlenu i dwutlenku węgla. Regulacja oddychania. 1. Mechanizm wentylacji płuc – preparat Dondersa. 2. Pomiar pojemności życiowej płuc u człowieka i jej składowych przy użyciu spirometru. 3. Zapisywanie ruchów oddechowych klatki piersiowej przy użyciu torakografu.
T-L-3Objętość, skład i rola krwi. Skład i rola osocza krwi. Podział, powstawanie i rola elementów morfotycznych. Budowa i rola hemoglobiny. Objętość, skład i rola krwi. Schemat krzepnięcia krwi. Czynniki oddziałujące na proces krzepnięcia. Wskaźnik hematokrytowy. Podział i rola leukocytów. Bariery ochronne organizmu. Zjawiska odpornościowe: odporność wrodzona i nabyta, nieswoista i swoista, czynna i bierna. Grupy krwi. 1. Oglądanie pod mikroskopem rozmazów świeżej krwi kręgowców 2. Rozpoznawanie erytrocytów różnych gatunków zwierząt 3. Wpływ czynników środowiska na krwinki czerwone 4.Oznaczanie wskaźnika hematokrytowego 5. Badanie szybkości opadania krwinek 6. Badanie wpływu jonów wapnia na proces krzepnięcia krwi 7. Barwienie rozmazu krwi metodą Pappenheima 8. Różnicowanie leukocytów 9. Oznaczanie oporności osmotycznej krwinek czerwonych
T-L-4Budowa serca. Podstawowe właściwości mięśnia sercowego. Automatyzm i cykl pracy serca, rola zastawek. Nerwowa i humoralna regulacja pracy serca. Regulacja stanu naczyń krwionośnych i ciśnienia krwi, rozkład ciśnienia w układzie krążenia. Budowa i rola naczyń włosowatych. Powstawanie, krążenie, skład i rola chłonki. 1. Osłuchiwanie tonów serca u człowieka. 2. Obserwacja uderzenia koniuszkowego u człowieka. 3. Badanie tętna u człowieka. 4. Pomiar ciśnienia krwi u człowieka. 5. Wpływ wysiłku fizycznego na tętno i ciśnienie krwi. 6. Obserwacja mikrokrążenia.
T-L-8Bilans cieplny ustroju. Źródła ciepła w organizmie, efektory oddawania ciepła. Nerwowa i behawioralna regulacja temperatury, Bilans cieplny u kręgowców. Termoregulacja noworodka. Hipotermia, hipertermia, gorączka. 1.Badanie wpływu ukrwienia skóry człowieka na jej temperaturę. 2.Badanie wpływu parowania wody i konwekcji na temperaturę powierzchni ciała u człowieka. 3.Badanie wpływu wysiłku fizycznego na temperaturę ciała człowieka (IX.5).
T-L-9Mammogeneza. Laktogeneza. Odruch wydalania mleka. Fizjologiczna rola siary i różnice gatunkowe w składzie mleka. 1.Oznaczanie laktozy w mleku różnych gatunków zwierząt. 2.Analiza łuku odruchowego wydalania mleka.
T-L-2Mechanizm skurczu mięśni. Rodzaje skurczów. Energetyka skurczu mięśni. Zmęczenie mięśni – przyczyny i objawy. Różnice we właściwościach fizjologicznych mięśni szkieletowych i gładkich. 1. Obserwacja pod mikroskopem preparatów mięśni. 2. Mechanizm skurczu mięśni. 3. Obserwacja skurczu pojedynczego oraz skurczu tężcowego zupełnego i niezupełnego mięśnia szkieletowego 4. Badanie zależności między siłą bodźca a siłą skurczu mięśnia
T-L-1Wstęp do elektrofizjologii. Potencjał spoczynkowy i czynnościowy. Prawo „wszystko albo nic”. Budowa i rola synapsy nerwowo-mięśniowej. Komórka nerwowa i jej funkcje. Ośrodkowy i obwodowy, somatyczny i wegetatywny (przywspółczulny i współczulny) układ nerwowy. Synapsy – budowa, rodzaje, czynność, rola i mediatory. Odruch, łuk odruchowy i jego elementy: receptory – rodzaje i rola, ośrodki nerwowe i ich właściwości, efektory. Odruchy bezwarunkowe i warunkowe – przykłady. Mechanizm powstawania odruchów warunkowych. 1.Badanie odruchów bezwarunkowych 2.Analiza odruchów warunkowych.
T-L-10Budowa i czynność zmysłu wzroku, słuchu, równowagi, smaku, węchu, dotyku. 1. Lokalizacja plamki ślepej – doświadczenie Mariotta 2. Określanie progu słuchu 3. Badanie zmysłu równowagi 5. Analiza rozmieszczenia receptorów smakowych w błonie śluzowej języka 6. Badanie współzależności pomiędzy zmysłami smaku i węchu
Metody nauczaniaM-3Praca w grupach.
M-2Prezentacja multimedialna z wykorzystaniem komputera i projektora multimedialnego.
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: Zaliczenie ćwiczeń - samodzielne pisemne opracowanie zagadnień problematycznych
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student:radzi sobie, z dużą pomocą nauczyciela, z wybranymi zagadnieniami związanymi z wykonywaniem zleconej pracy.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaKn_1P_B17_K01Student ma świadomość konieczności systematycznego dokształacania. W oparciu o wiedzę i umiejętności dotyczące funkcjonowania organizmów żywych jest świadomy ich potrzeb
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówKn_1P_K03Ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności oraz rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i osobistego
Kn_1P_K01Ma świadomość roli i znaczenia zwierząt domowych w życiu człowieka
Kn_1P_K06Ma przekonanie o konieczności przestrzegania zasad etyki zawodowej przy pracy ze zwierzętami; zachowuje ostrożność w formułowaniu sądów na temat kwestii społecznych i światopoglądowych nawiązujących do teorii i praktyki chowu, hodowli i użytkowania psów. Przejawia pozytywne postawy wobec ludzi, organizmów żywych i środowiska oraz wrażliwość na ich potrzeby i problemy.
Cel przedmiotuC-2Zapoznanie studentów w zakresie odrębności fizjologicznych poszczególnych układów i narządów u wybranych gatunków zwierzat.
C-3Zapoznanie z podstawowymi metodami laboratoryjnymi pozwalajacymi analizować funkcję wybranych narzadów.
C-1Zapoznanie studentów z funkcją głównych narządów i układów organizmu.
Treści programoweT-W-1Układ nerwowy. Molekularne podstawy pobudliwości, pobudzenie i hamowanie, fizjologia receptorów - odbiór i kodowanie informacji, procesy przetwarzania informacji w ośrodkowym układzie nerwowym, efektory (fizjologia mięśni), odruchy.
T-W-4Przystosowanie przewodu pokarmowego do trawienia i wchłaniania, motoryka przewodu pokarmowego, soki trawienne, trawienie w jamie ustnej i żołądku.
T-W-5Trawienie w jelitach. Fizjologia wątroby i trzustki, wchłanianie jelitowe, rola składników mineralnych i witamin.
T-W-6Fizjologia układu wydalniczego. Rola nerek, mechanizm wytwarzania moczu, nerkowa regulacja gospodarki kwasowo-zasadowej.
T-W-2Krwiotworzenie, ogólna rola krwi w organizmie, elementy morfotyczne krwi i ich rola. Osocze krwi, hemostaza. Bramy i bariery ochronne organizmu.
T-W-3Fizjologia serca i naczyń krwionośnych, hemodynamika wybranych obszarów naczyniowych (krążenie wątrobowe, mózgowe, wieńcowe, nerkowe i .in.). Nerwowa i humoralna regulacja pracy serca i ciśnienia krwi.
T-W-8Fizjologia oddychania. Wentylacja płuc, mechanizm wymiany gazów w płucach i tkankach, regulacja oddychania.
T-W-7Wybrane mechanizmy nerkowej regulacji homeostazy wodno-elektrolitowej. Autoregulacja, wpływ układu nerwowego na czynność nerek, regulacja hormonalna (układ RAA, wazporesyna, przedsionkowe czynniki natriuretyczne, prostaglandyny i in.).
T-L-5Trawienie w jamie gębowej i rola śliny, trawienie. Procesy trawienne w żołądku wielokomorowym przeżuwaczy. Specyfika trawienna u monogastrycznych zwierząt roślinożernych.Skład soku żołądkowego i regulacja jego wydzielania. Trawienie w dwunastnicy. Skład soku trzustkowego i regulacja jego wydzielania. Wchłanianie w jelitach. Skład i rola żółci. Pozatrawienne funkcje wątroby. Charakterystyka procesów trawiennych noworodka 1.Analiza jakościowa składu śliny. 2.Badanie etapów rozkładu skrobi przez amylazę ślinową. 3.Badanie aktywności amylazy ślinowej w różnych warunkach środowiska. 4.Badanie aktywności pepsyny w różnych warunkach środowiska. 5. Badanie aktywności podpuszczki. 6.Obserwacja pierwotniaków żwacza pod mikroskopem. 7.Wykazanie amylolitycznych właściwości soku trzustkowego. 8.Wykazanie lipolitycznych właściwości soku trzustkowego. 9.Wykazanie proteolitycznych właściwości soku trzustkowego. 10. Wykazanie emulgującego (obniżającego napięcie powierzchniowe) działania żółci.
T-L-6Rola nerek w organizmie. Budowa makro i mikroskopowa nerek. Właściwości fizyczne moczu różnych gatunków zwierząt. Składniki patologiczne w moczu. Mechanizm powstawania moczu w nerkach. Filtracja kłębkowa. Wchłanianie i wydzielanie kanalikowe. Skład moczu pierwotnego i ostatecznego. Mechanizm zagęszczania i rozcieńczania moczu. Hormonalna regulacja czynności nerek (wazopresyna, układ RAA, ANP). Autoregulacja przepływu krwi przez nerki. Klirens, diureza, wielkość filtracji kłębkowej (GFR). 1. Obserwacja pod mikroskopem preparatów nerki. 2. Badanie właściwości fizycznych moczu różnych gatunków zwierząt. 3. Test na zawartość glukozy i ciał ketonowych w moczu człowieka. 4.Badanie wpływu obciążenia organizmu wodą na wielkość diurezy oraz ciężar właściwy i molalność moczu. 5. Obserwacja pod mikroskopem akwaporyny 2 (AQP 2). 6. Klirensowe metody badania funkcji nerek.
T-L-7Mechanizm wentylacji płuc. Wymiana gazów w płucach i tkankach. Transport tlenu i dwutlenku węgla. Regulacja oddychania. 1. Mechanizm wentylacji płuc – preparat Dondersa. 2. Pomiar pojemności życiowej płuc u człowieka i jej składowych przy użyciu spirometru. 3. Zapisywanie ruchów oddechowych klatki piersiowej przy użyciu torakografu.
T-L-3Objętość, skład i rola krwi. Skład i rola osocza krwi. Podział, powstawanie i rola elementów morfotycznych. Budowa i rola hemoglobiny. Objętość, skład i rola krwi. Schemat krzepnięcia krwi. Czynniki oddziałujące na proces krzepnięcia. Wskaźnik hematokrytowy. Podział i rola leukocytów. Bariery ochronne organizmu. Zjawiska odpornościowe: odporność wrodzona i nabyta, nieswoista i swoista, czynna i bierna. Grupy krwi. 1. Oglądanie pod mikroskopem rozmazów świeżej krwi kręgowców 2. Rozpoznawanie erytrocytów różnych gatunków zwierząt 3. Wpływ czynników środowiska na krwinki czerwone 4.Oznaczanie wskaźnika hematokrytowego 5. Badanie szybkości opadania krwinek 6. Badanie wpływu jonów wapnia na proces krzepnięcia krwi 7. Barwienie rozmazu krwi metodą Pappenheima 8. Różnicowanie leukocytów 9. Oznaczanie oporności osmotycznej krwinek czerwonych
T-L-4Budowa serca. Podstawowe właściwości mięśnia sercowego. Automatyzm i cykl pracy serca, rola zastawek. Nerwowa i humoralna regulacja pracy serca. Regulacja stanu naczyń krwionośnych i ciśnienia krwi, rozkład ciśnienia w układzie krążenia. Budowa i rola naczyń włosowatych. Powstawanie, krążenie, skład i rola chłonki. 1. Osłuchiwanie tonów serca u człowieka. 2. Obserwacja uderzenia koniuszkowego u człowieka. 3. Badanie tętna u człowieka. 4. Pomiar ciśnienia krwi u człowieka. 5. Wpływ wysiłku fizycznego na tętno i ciśnienie krwi. 6. Obserwacja mikrokrążenia.
T-L-8Bilans cieplny ustroju. Źródła ciepła w organizmie, efektory oddawania ciepła. Nerwowa i behawioralna regulacja temperatury, Bilans cieplny u kręgowców. Termoregulacja noworodka. Hipotermia, hipertermia, gorączka. 1.Badanie wpływu ukrwienia skóry człowieka na jej temperaturę. 2.Badanie wpływu parowania wody i konwekcji na temperaturę powierzchni ciała u człowieka. 3.Badanie wpływu wysiłku fizycznego na temperaturę ciała człowieka (IX.5).
T-L-9Mammogeneza. Laktogeneza. Odruch wydalania mleka. Fizjologiczna rola siary i różnice gatunkowe w składzie mleka. 1.Oznaczanie laktozy w mleku różnych gatunków zwierząt. 2.Analiza łuku odruchowego wydalania mleka.
T-L-2Mechanizm skurczu mięśni. Rodzaje skurczów. Energetyka skurczu mięśni. Zmęczenie mięśni – przyczyny i objawy. Różnice we właściwościach fizjologicznych mięśni szkieletowych i gładkich. 1. Obserwacja pod mikroskopem preparatów mięśni. 2. Mechanizm skurczu mięśni. 3. Obserwacja skurczu pojedynczego oraz skurczu tężcowego zupełnego i niezupełnego mięśnia szkieletowego 4. Badanie zależności między siłą bodźca a siłą skurczu mięśnia
T-L-1Wstęp do elektrofizjologii. Potencjał spoczynkowy i czynnościowy. Prawo „wszystko albo nic”. Budowa i rola synapsy nerwowo-mięśniowej. Komórka nerwowa i jej funkcje. Ośrodkowy i obwodowy, somatyczny i wegetatywny (przywspółczulny i współczulny) układ nerwowy. Synapsy – budowa, rodzaje, czynność, rola i mediatory. Odruch, łuk odruchowy i jego elementy: receptory – rodzaje i rola, ośrodki nerwowe i ich właściwości, efektory. Odruchy bezwarunkowe i warunkowe – przykłady. Mechanizm powstawania odruchów warunkowych. 1.Badanie odruchów bezwarunkowych 2.Analiza odruchów warunkowych.
T-L-10Budowa i czynność zmysłu wzroku, słuchu, równowagi, smaku, węchu, dotyku. 1. Lokalizacja plamki ślepej – doświadczenie Mariotta 2. Określanie progu słuchu 3. Badanie zmysłu równowagi 5. Analiza rozmieszczenia receptorów smakowych w błonie śluzowej języka 6. Badanie współzależności pomiędzy zmysłami smaku i węchu
Metody nauczaniaM-4Dyskusja dydaktyczna.
M-2Prezentacja multimedialna z wykorzystaniem komputera i projektora multimedialnego.
Sposób ocenyS-3Ocena podsumowująca: Zaliczenie ćwiczeń - średnia ocen z kolokwiów cząstkowych oraz pisemnych opracowań zagadnień problematycznych
S-4Ocena podsumowująca: Zaliczenie wykładów w formie pisemnej
S-2Ocena formująca: Zaliczenie ćwiczeń - samodzielne pisemne opracowanie zagadnień problematycznych
S-1Ocena formująca: Zaliczenie ćwiczeń - kolokwia cząstkowe
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Ma ograniczoną świadomość dokształcania się. Wykazuje ograniczoną świadomość co do potrzeb zwierząt.
3,5
4,0
4,5
5,0