Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biotechnologia (S1)
Sylabus przedmiotu Zoologia i podstawy ekologii:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Biotechnologia | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | nauki rolnicze, leśne i weterynaryjne, studia inżynierskie | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Zoologia i podstawy ekologii | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Zakład Zoologii i Pszczelnictwa | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Katarzyna Królaczyk <Katarzyna.Krolaczyk@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Katarzyna Kavetska <katarzyna.kavetska@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 4,0 | ECTS (formy) | 4,0 |
| Forma zaliczenia | egzamin | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | wiadomości z zakresu biologii (poziom szkoły średniej) |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Zapoznanie studentów z zasobami fauny Polski i świata, ich bioróżnorodnością i sposobem klasyfikacji systematycznej. Poznanie najważniejszych cech budowy i funkcji życiowych zwierząt z różnych jednostek systematycznych. Rozmnażanie i rozwój, filogeneza i ontogeneza wybranych grup zwierząt. |
| C-2 | Zapoznanie studenta z ważniejszymi działami ekologii, z atrybutami populacji i biocenoz, typami interakcji międzygatunkowych, wybranymi zagadnieniami z ekologii behawioralnej i ekologii miasta. Wykształcenie u studenta wrażliwości na zagadnienia związane z ochroną zasobów naturalnych. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Regulamin zajęć oraz BHP. Protisty i wirki. Budowa mikroskopu laboratoryjnego i stereoskopowego, technika mikroskopowania. Obserwacja żywych protistów z własnej hodowli. Film „Organizmy jednokomórkowe". Budowa wybranych przedstawicieli zwierząt jednokomórkowych wolno żyjących, symbiotycznych i pasożytniczych (pantofelek, otwornice, pełzaki, szparkosz okrężnicy, wirczyki, Entodiniomorpha). Obserwacja przyżyciowa wypławka białego. Oznaczanie planu budowy ciała protistów. | 4 |
| T-L-2 | Helminty (przywry, tasiemce, nicienie, kolcogłowy) - pasożyty zwierząt i ludzi. Na podstawie preparatów makro i mikroskopowych zapoznanie się z budową wybranych przedstawicieli przywr, tasiemców, nicieni i kolcogłowów (postacie dorosłe i larwalne helmintów). Cykle życiowe wybranych helmintów ze szczególnym uwzględnieniem pasożytujących u psowatych. Ćwiczenia w przygotowaniu preparatów z płazińców. Oznaczanie planu budowy ciała pasożytów. | 4 |
| T-L-3 | Pierścienice i mięczaki Budowa skąposzczetów na przykładzie dżdżownicy ziemnej. Budowa pijawki lekarskiej. Charakterystyka krajowych mięczaków na przykładzie ślimaka winniczka, szczeżui i skójki. Określanie przynależności systematycznej krajowych mięczaków na podstawie budowy ich muszli. Wykonywanie pomiarów muszli ślimaków i małży. Oznaczanie planu budowy i symetrii obserwowanych zwierząt. | 4 |
| T-L-4 | Stawonogi. Cechy charakterystyczne gromad stawonogów Zapoznanie się z budową wybranych przedstawicieli krajowych skorupiaków (prosionki, raki, oczliki). Rozpoznawanie gatunków raków bytujących w Polsce. Film „ Ośmionożni drapieżcy". Cechy charakterystyczne i rozpoznawanie krajowych przedstawicieli gromady pajęczaków. Morfologia owada. Typy aparatów gębowych, odnóży i skrzydeł owadów. Budowa tchawki owada. Rozpoznawanie krajowych rzędów owadów. Rodzaje larw i poczwarek. Oznaczanie symetrii obserwowanych zwierząt. | 4 |
| T-L-5 | Smoczkouste, ryby płazy i gady. Morfologia minoga i jego larwy ślepicy. Rozwój pozazarodkowy pstrąga. Budowa zewnętrzna ryb na przykładzie płoci. Cechy charakterystyczne ryb spoczywających na dnie na przykładzie dowolnego gatunku z grupy płastug i płaszczek. Film „Nasze gady i płazy". Szkielet kręgowca na przykładzie żaby. Praktyczna umiejętność odróżniania przedstawicieli rodziny ropuchowatych i żabowatych. Rozwój pozazarodkowy żab. | 4 |
| T-L-6 | Ptaki i ssaki. Określanie cech budowy ptaków żyjących w różnych środowiskach na wybranych przykładach - np. brodzących po dnie lub biegających po roślinności wodnej, dobrze pływających w wodzie i dobrze nurkujących, ptaków drapieżnych. Typy uzębienia ssaków. Oznaczanie przynależności systematycznej ssaka na podstawie czaszki. Cechy budowy ssaków przystosowanych do podziemnego trybu życia. Cechy budowy ssaków latających. Sekcja ptaka. | 4 |
| T-L-7 | Interakcje międzygatunkowe. Metody badania struktury i funkcjonowania biocenozy. | 4 |
| T-L-8 | Struktura miasta jako układu ekologicznego - zajęcia terenowe w Oczyszczalni Ścieków Pomorzany | 2 |
| 30 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Zoologia jako nauka. Podstawy taksonomii i systematyki zoologicznej. Od komórki prokariotycznej do eukariotycznej. Filogeneza zwierząt. Podział systematyczny świata zwierząt i jego różnorodność. Badania naukowe w Zakładzie Zoologii i Pszczelnictwa. | 2 |
| T-W-2 | Wielkość oraz symetria ciała zwierząt i ich konsekwencje | 2 |
| T-W-3 | Zwierzęta bezkręgowe o dwuwarstwowej i trójwarstwowej organizacji ciała (biologia, ekologia, środowisko życia). Sposoby rozmnażania i rozwój pozazarodkowy zwierząt bezkręgowych. | 2 |
| T-W-4 | Najważniejsze cechy charakterystyczne zwierząt kręgowych. Znaczenie krajowej fauny. Sposoby rozmnażania i rozwój pozazarodkowy kręgowców. | 2 |
| T-W-5 | Rozmieszczenie i migracje zwierząt. Synantropizacja i domestykacja zwierząt. | 2 |
| T-W-6 | Ekologia jako dyspcyplina naukowa. Podstawowe pojęcia. | 2 |
| T-W-7 | Ekologia organizmu (wymagania życiowe, klasyfikacja czynników środowiskowych, czynniki ograniczające, tolerancja organizmów). | 2 |
| T-W-8 | Ekologia populacji (struktura ekologiczna populacji, dynamika populacji, strategie rozwoju populacji). | 2 |
| T-W-9 | Wybrane zagadnienia ekologii biocenoz (struktura biocenozy, zależności biocenotyczne, typy interakcji). | 2 |
| T-W-10 | Ekologia ekosystemów (budowa i funkcjonowanie ekosystemu, sukcesja ekologiczna, ekosystemy antropogenne). | 2 |
| 20 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| A-L-1 | uczestnictwo w zajęciach | 30 |
| A-L-2 | czytanie wskazanej literatury | 7 |
| A-L-3 | przygotowanie do zajęć | 8 |
| A-L-4 | konsultacje | 2 |
| A-L-5 | przygotowanie do sprawdzianów | 8 |
| A-L-6 | pisemne zaliczenia | 5 |
| 60 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | uczestnictwo w zajęciach | 20 |
| A-W-2 | czytanie wskazanej literatury | 7 |
| A-W-3 | przygotowanie do zajęć | 12 |
| A-W-4 | konsultacje | 4 |
| A-W-5 | przygotowanie do egzaminu | 15 |
| A-W-6 | pisemne zaliczenie | 2 |
| 60 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | wykład z użyciem Power Pointa |
| M-2 | ćwiczenia laboratoryjne z użyciem preparatów mikroskopowych i makroskopowych, filmów, tablic poglądowych oraz kluczy do oznaczania wybranych przedstawicieli fauny krajowej |
| M-3 | ćwiczenia terenowe |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena podsumowująca: sprawdziany cząstkowe z ćwiczeń i wykładów, |
| S-2 | Ocena podsumowująca: sprawozdanie z ćwiczeń terenowych |
| S-3 | Ocena podsumowująca: ocena ciągła zaangażowania, postawy i aktywności studenta podczas zajęć |
| S-4 | Ocena podsumowująca: odpowiedź ustna |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BT_1A_??_W01 Student zna budowę i funkcjonowanie zwierząt; zna zasoby fauny Polski i świata oraz ich bioróżnorodność. Zna zasady systematyki zwierząt. Definiuje podstawowe pojęcia z zakresu filogenezy i ontogenezy zwierząt. | BT_1A_W02, BT_1A_W07, BT_1A_W17 | — | — | C-1 | T-L-1, T-L-4, T-L-2, T-L-5, T-W-4, T-W-1, T-W-3, T-W-2 | M-1, M-2 | S-1 |
| BT_1A_BT-S-C2_W02 Odróżnia zwierzęta synantropijne od synurbijnych. Omawia cechy charakterystyczne zwierząt udomowionych. | BT_1A_W01, BT_1A_W02 | — | — | C-1 | T-W-5 | M-1, M-2 | S-1 |
| BT_1A_BT-S-C2_W03 Student definiuje podstawowe pojęcia ekologiczne; omawia zjawiska i układy ekologiczne, zależności między organizmami | BT_1A_W07, BT_1A_W14, BT_1A_W16 | — | — | C-2 | T-W-6, T-W-7, T-L-7 | M-1, M-2, M-3 | S-1, S-2 |
| BT_1A_BT-S-C2_W04 Student charakteryzuje populację, biocenozę oraz ekosystem | BT_1A_W14, BT_1A_W16 | — | — | C-2 | T-W-8, T-W-9, T-W-10, T-L-8 | M-1, M-2, M-3 | S-1, S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BT_1A_??_U01 Na podstawie kluczy Student rozpoznaje najbardziej rozpowszechnione gatunki fauny Polski i świata. | BT_1A_U03, BT_1A_U05 | — | — | C-1 | T-L-1, T-L-4, T-L-2, T-L-5, T-W-4, T-W-3 | M-1, M-2, M-3 | S-1, S-2, S-4 |
| BT_1A_BT-S-C2_U02 Potrafi wykorzystać w praktyce podstawowe metody badania struktury i funkcjonowania biocenoz | BT_1A_U02, BT_1A_U17 | — | — | C-2 | T-W-7, T-W-9, T-L-7, T-L-8 | M-2, M-3 | S-2 |
| BT_1A_BT-S-C2_U03 Potrafi wykonać sekcję stałocieplnego kręgowca | BT_1A_U07 | — | — | C-1 | T-W-1, T-L-6 | M-2 | S-4 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BT_1A_??_K01 Student wykazuje postawę pełną szacunku wobec różnych gatunków zwierząt, ma poczucie odpowiedzialności za ich egzystencję, tak ważną z punktu widzenia zachowania bioróżnorodności organizmów żywych. | BT_1A_K02 | — | — | C-1 | T-L-1, T-L-4, T-L-2, T-L-5, T-W-4, T-W-1, T-W-3, T-W-2 | M-1, M-2, M-3 | S-3 |
| BT_1A_BT-S-C2_K01 Student wykazuje postawę aktywną, angażuje otoczenie do działań proekologicznych. | BT_1A_K04, BT_1A_K05, BT_1A_K06 | — | — | C-2 | T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-W-9, T-W-10, T-L-7, T-L-8 | M-1, M-2, M-3 | S-3 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BT_1A_??_W01 Student zna budowę i funkcjonowanie zwierząt; zna zasoby fauny Polski i świata oraz ich bioróżnorodność. Zna zasady systematyki zwierząt. Definiuje podstawowe pojęcia z zakresu filogenezy i ontogenezy zwierząt. | 2,0 | |
| 3,0 | Student zna budowę i funkcjonowanie zwierząt; zna zasoby fauny Polski i świata oraz ich bioróżnorodność. Zna zasady systematyki zwierząt. Definiuje podstawowe pojęcia z zakresu filogenezy i ontogenezy zwierząt. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| BT_1A_BT-S-C2_W02 Odróżnia zwierzęta synantropijne od synurbijnych. Omawia cechy charakterystyczne zwierząt udomowionych. | 2,0 | |
| 3,0 | Odróżnia zwierzęta synantropijne od synurbijnych. Omawia cehcy charakterystyczne zwierząt udomowionych. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| BT_1A_BT-S-C2_W03 Student definiuje podstawowe pojęcia ekologiczne; omawia zjawiska i układy ekologiczne, zależności między organizmami | 2,0 | |
| 3,0 | Student definiuje podstawowe pojęcia ekologiczne; omawia zjawiska i układy ekologiczne, zależności między organizmami | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| BT_1A_BT-S-C2_W04 Student charakteryzuje populację, biocenozę oraz ekosystem | 2,0 | |
| 3,0 | Student charakteryzuje populację, biocenozę oraz ekosystem | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BT_1A_??_U01 Na podstawie kluczy Student rozpoznaje najbardziej rozpowszechnione gatunki fauny Polski i świata. | 2,0 | |
| 3,0 | Na podstawie kluczy Student rozpoznaje najbardziej rozpowszechnione gatunki fauny Polski i świata. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| BT_1A_BT-S-C2_U02 Potrafi wykorzystać w praktyce podstawowe metody badania struktury i funkcjonowania biocenoz | 2,0 | |
| 3,0 | Potrafi wykorzystać w praktyce podstawowe metody badania struktury i funkcjonowania biocenoz | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| BT_1A_BT-S-C2_U03 Potrafi wykonać sekcję stałocieplnego kręgowca | 2,0 | |
| 3,0 | Potrafi wykonać sekcję stałocieplnego kręgowca | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BT_1A_??_K01 Student wykazuje postawę pełną szacunku wobec różnych gatunków zwierząt, ma poczucie odpowiedzialności za ich egzystencję, tak ważną z punktu widzenia zachowania bioróżnorodności organizmów żywych. | 2,0 | |
| 3,0 | Student wykazuje postawę pełną szacunku wobec różnych gatunków zwierząt, ma poczucie odpowiedzialności za ich egzystencję, tak ważną z punktu widzenia zachowania bioróżnorodności organizmów żywych. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| BT_1A_BT-S-C2_K01 Student wykazuje postawę aktywną, angażuje otoczenie do działań proekologicznych. | 2,0 | |
| 3,0 | Student wykazuje postawę aktywną, angażuje otoczenie do działań proekologicznych. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Literatura podstawowa
- Jurd R. D., Krótkie wykłady - Biologia zwierząt, Wydawnictwo PWN, Polska - Warszawa, 2007
- Krebs Ch. J., Ekologia, Wydawnictwo PWN, Polska - Warszawa, 1996
- Solomon E., Berg L. R., Martin D. W., Biologia, Oficyna Wydawnicza Multico, Polska, 2007
- Weisz P.B., Biologia ogólna, Wydawnictwo PWN, Polska - Warszawa, 1977
Literatura dodatkowa
- Schmidt-Nielsen K., Fizjologia zwierząt – Adaptacja do środowiska, Wydawnictwo PWN, Polska - Warszawa, 1997
- Rajski A., Zoologia, Wydawnictwo PWN, Polska - Warszawa, 1997, tom I i II
- Begon M., Mortimer M., Thompson D.J., Ekologia populacji. Studium porównawcze zwierząt i roślin, PWN, Polska - Warszawa, 1999