Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biotechnologia (S1)

Sylabus przedmiotu Metody in vitro i in vivo w ocenie toksyczności ksenobiotyków:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Biotechnologia
Forma studiów studia stacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów nauki rolnicze, leśne i weterynaryjne, studia inżynierskie
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Metody in vitro i in vivo w ocenie toksyczności ksenobiotyków
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Katedra Biotechnologii Rozrodu Zwierząt i Higieny Środowiska
Nauczyciel odpowiedzialny Agnieszka Tomza-Marciniak <Agnieszka.Tomza-Marciniak@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Bogumiła Pilarczyk <Bogumila.Pilarczyk@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 3,0 ECTS (formy) 3,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny 12 Grupa obieralna 2

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
wykładyW5 10 1,00,59zaliczenie
ćwiczenia audytoryjneA5 20 2,00,41zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1brak wymagań

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1zapoznanie studentów z metodami alternatywnymi in vivo i in vitro wykorzystywanymi w ocenie toksyczność ksenobiotyków
C-2zaponanie z klasycznymi metodami in vivo wykorzystywanych w badaniach toksykologiczności ksenobiotyków
C-3zapoznanie studentów z badaniami podstawowymi i pomocniczymi stosowanymi w ocenie toksyczności
C-4zapoznanie studentów z możliwymi mechanizmami działania toksycznego substancji
C-5zapoznanie studentów z etapami oceny ryzyka dla środowiska i organizmu wynikającego z narażenia na daną substację

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Mechanizmy działania toksycznego. Przegląd koncepcji farmakologicznych. Receptorowy i pozareceptorowy mechanizm działania toksycznego.2
T-A-2Metody wyznaczania dawek/stężeń śmiertelnych (LD50 i LC50).4
T-A-3Metabolizm ksenobiotyków. Biotransformacje i sprzęganie.2
T-A-4Testowanie in vivo i in vitro w badaniu rakotwórczości i mutagenności ksenobiotyków.2
T-A-5Badanie toksyczności po podaniu wielokrotnym, toksyczności podprzewlekłej i przewlekłej. Wyznaczanie NOAEL, LOAEL, LOAL i RfD.3
T-A-6Metody obliczeniowe w ocenie toksyczności. Ocena narażenia i ryzyka.2
T-A-7Ocena toksykologiczna surowców i produktów kosmetycznych.2
T-A-8Metody alternatywne w badaniach ekotoksykologicznych.3
20
wykłady
T-W-1Wykorzystanie zwierząt w badaniach toksykometrycznych. Główne organizacje promujące metody alternatywne w świecie. Bazy danych o technikach in vitro stosowanych w toksykologii.2
T-W-2Ocena toksyczności substancji chemicznych z użyciem testów in vivo. Rodzaje i kierunki badań. Badania podstawowe i pomocnicze.3
T-W-3Przegląd podstawowych metod alternatywnych do badań na zwierzętach. Ocena toksyczności substancji chemicznych z użyciem testów alternatywnych in vitro.3
T-W-4Ocena toksyczności związku na podstawie zależności miedzy jego budową chemiczną a aktywnością biologiczną. Czynniki genetyczne a kumulacja związków chemicznych.1
T-W-5Bezpieczeństwo chemiczne. Ważniejsze przepisy regulujące zagadnienie bezpieczeństwa chemicznego. Klasyfikacja i oznakowanie substancji chemicznych.1
10

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1uczestnictwo w zajęciach20
A-A-2przygotowanie się zajęć i do zaliczenia części ćwiczeniowej38
A-A-3konsultacje2
60
wykłady
A-W-1uczestnictwo w zajęciach10
A-W-2przygotowanie się do zaliczenia części wykładowej20
30

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Metody podające: wykład informacyjny, pogadanka, objaśnienie

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena podsumowująca: zaliczenie pisemne
S-2Ocena formująca: odpowiedź ustna
S-3Ocena formująca: ocena aktywności i postawy względem omawianych zagadnień

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BT_1A_BT-S-O8.2_W01
Student zna i opisuje rodzaje badań wykorzystywanych w ocenie toksyczności ksenobiotyków i metody (klasyczne i alternatywne) ich przeprowadzania.
BT_1A_W06, BT_1A_W10C-2, C-3, C-1T-W-3, T-W-2, T-W-4M-1S-1
BT_1A_BT-S-O8.2_W02
Student zna mechanizmy działania toksycznego substancji chemicznych.
BT_1A_W07C-4T-A-1, T-A-3M-1S-1
BT_1A_BT-S-O8.2_W03
Student zna etapy oceny ryzyka, wynikającego z narażenia na daną substancję, dla organizmów i środowiska
BT_1A_W14C-5T-A-2, T-A-5, T-A-8M-1S-1

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BT_1A_BT-S-O8.2_U01
Student stosuje metody obliczeniowe w ocenie toksyczności, narażenia i ryzyka.
BT_1A_U14C-3T-A-6, T-A-1, T-A-2M-1S-2

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BT_1A_BT-S-O8.2_K01
Student rozumie potrzebę stosowania metod ograniczających wykorzystanie zwierząt w badaniach toksykologicznych.
BT_1A_K06C-2, C-4, C-3, C-1T-A-7, T-A-2, T-A-3, T-A-5, T-A-8, T-W-3, T-W-2, T-W-4, T-W-1M-1S-3

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
BT_1A_BT-S-O8.2_W01
Student zna i opisuje rodzaje badań wykorzystywanych w ocenie toksyczności ksenobiotyków i metody (klasyczne i alternatywne) ich przeprowadzania.
2,0
3,0Student potrafi wymienić wiekszość badań podstawowych i pomocniczych stosowanych w ocenie toksyczności ksenobiotyków oraz omawia metody ich przeprowadzenia.
3,5
4,0
4,5
5,0
BT_1A_BT-S-O8.2_W02
Student zna mechanizmy działania toksycznego substancji chemicznych.
2,0
3,0Student zna wiekszość mechanizmów działania toksycznego substancji.
3,5
4,0
4,5
5,0
BT_1A_BT-S-O8.2_W03
Student zna etapy oceny ryzyka, wynikającego z narażenia na daną substancję, dla organizmów i środowiska
2,0
3,0Student zna większość etapów oceny ryzyka, wynikającego z narażenia na daną substancję, dla organizmów i środowiska
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
BT_1A_BT-S-O8.2_U01
Student stosuje metody obliczeniowe w ocenie toksyczności, narażenia i ryzyka.
2,0
3,0Student wykonuje podstawowe obliczenia interpretuje uzyskane wyniki.
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
BT_1A_BT-S-O8.2_K01
Student rozumie potrzebę stosowania metod ograniczających wykorzystanie zwierząt w badaniach toksykologicznych.
2,0
3,0Student w podstawowym zakresie rozumie potrzebę stosowania metod ograniczających wykorzystanie zwierząt w badaniach toksykologicznych.
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Seńczuk W. (red.), Toksykologia współczesna, PZWL, Warszawa, 2006

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Mechanizmy działania toksycznego. Przegląd koncepcji farmakologicznych. Receptorowy i pozareceptorowy mechanizm działania toksycznego.2
T-A-2Metody wyznaczania dawek/stężeń śmiertelnych (LD50 i LC50).4
T-A-3Metabolizm ksenobiotyków. Biotransformacje i sprzęganie.2
T-A-4Testowanie in vivo i in vitro w badaniu rakotwórczości i mutagenności ksenobiotyków.2
T-A-5Badanie toksyczności po podaniu wielokrotnym, toksyczności podprzewlekłej i przewlekłej. Wyznaczanie NOAEL, LOAEL, LOAL i RfD.3
T-A-6Metody obliczeniowe w ocenie toksyczności. Ocena narażenia i ryzyka.2
T-A-7Ocena toksykologiczna surowców i produktów kosmetycznych.2
T-A-8Metody alternatywne w badaniach ekotoksykologicznych.3
20

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Wykorzystanie zwierząt w badaniach toksykometrycznych. Główne organizacje promujące metody alternatywne w świecie. Bazy danych o technikach in vitro stosowanych w toksykologii.2
T-W-2Ocena toksyczności substancji chemicznych z użyciem testów in vivo. Rodzaje i kierunki badań. Badania podstawowe i pomocnicze.3
T-W-3Przegląd podstawowych metod alternatywnych do badań na zwierzętach. Ocena toksyczności substancji chemicznych z użyciem testów alternatywnych in vitro.3
T-W-4Ocena toksyczności związku na podstawie zależności miedzy jego budową chemiczną a aktywnością biologiczną. Czynniki genetyczne a kumulacja związków chemicznych.1
T-W-5Bezpieczeństwo chemiczne. Ważniejsze przepisy regulujące zagadnienie bezpieczeństwa chemicznego. Klasyfikacja i oznakowanie substancji chemicznych.1
10

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1uczestnictwo w zajęciach20
A-A-2przygotowanie się zajęć i do zaliczenia części ćwiczeniowej38
A-A-3konsultacje2
60
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1uczestnictwo w zajęciach10
A-W-2przygotowanie się do zaliczenia części wykładowej20
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBT_1A_BT-S-O8.2_W01Student zna i opisuje rodzaje badań wykorzystywanych w ocenie toksyczności ksenobiotyków i metody (klasyczne i alternatywne) ich przeprowadzania.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBT_1A_W06Posiada ogólną wiedzę z zakresu nauk humanistycznych oraz ich znaczenia w naukach rolniczych; zna i rozumie podstawowe uwarunkowania etyczne i prawne związane z działalnością naukową, dydaktyczną i wdrożeniową.
BT_1A_W10Posiada pogłębioną wiedzę związaną z posługiwaniem się podstawowymi metodami laboratoryjnymi, technikami i narzędziami inżynierskimi pozwalającymi na wykonywanie technicznych zadań dostosowanych do kierunku biotechnologia.
Cel przedmiotuC-2zaponanie z klasycznymi metodami in vivo wykorzystywanych w badaniach toksykologiczności ksenobiotyków
C-3zapoznanie studentów z badaniami podstawowymi i pomocniczymi stosowanymi w ocenie toksyczności
C-1zapoznanie studentów z metodami alternatywnymi in vivo i in vitro wykorzystywanymi w ocenie toksyczność ksenobiotyków
Treści programoweT-W-3Przegląd podstawowych metod alternatywnych do badań na zwierzętach. Ocena toksyczności substancji chemicznych z użyciem testów alternatywnych in vitro.
T-W-2Ocena toksyczności substancji chemicznych z użyciem testów in vivo. Rodzaje i kierunki badań. Badania podstawowe i pomocnicze.
T-W-4Ocena toksyczności związku na podstawie zależności miedzy jego budową chemiczną a aktywnością biologiczną. Czynniki genetyczne a kumulacja związków chemicznych.
Metody nauczaniaM-1Metody podające: wykład informacyjny, pogadanka, objaśnienie
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: zaliczenie pisemne
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student potrafi wymienić wiekszość badań podstawowych i pomocniczych stosowanych w ocenie toksyczności ksenobiotyków oraz omawia metody ich przeprowadzenia.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBT_1A_BT-S-O8.2_W02Student zna mechanizmy działania toksycznego substancji chemicznych.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBT_1A_W07Ma ogólną wiedzę z zakresu budowy organizmów żywych oraz zna podstawy biochemiczne, molekularne i komórkowe funkcjonowania organizmów.
Cel przedmiotuC-4zapoznanie studentów z możliwymi mechanizmami działania toksycznego substancji
Treści programoweT-A-1Mechanizmy działania toksycznego. Przegląd koncepcji farmakologicznych. Receptorowy i pozareceptorowy mechanizm działania toksycznego.
T-A-3Metabolizm ksenobiotyków. Biotransformacje i sprzęganie.
Metody nauczaniaM-1Metody podające: wykład informacyjny, pogadanka, objaśnienie
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: zaliczenie pisemne
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student zna wiekszość mechanizmów działania toksycznego substancji.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBT_1A_BT-S-O8.2_W03Student zna etapy oceny ryzyka, wynikającego z narażenia na daną substancję, dla organizmów i środowiska
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBT_1A_W14Zna i rozumie rolę oraz znaczenie środowiska przyrodniczego i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej oraz jego zagrożenia.
Cel przedmiotuC-5zapoznanie studentów z etapami oceny ryzyka dla środowiska i organizmu wynikającego z narażenia na daną substację
Treści programoweT-A-2Metody wyznaczania dawek/stężeń śmiertelnych (LD50 i LC50).
T-A-5Badanie toksyczności po podaniu wielokrotnym, toksyczności podprzewlekłej i przewlekłej. Wyznaczanie NOAEL, LOAEL, LOAL i RfD.
T-A-8Metody alternatywne w badaniach ekotoksykologicznych.
Metody nauczaniaM-1Metody podające: wykład informacyjny, pogadanka, objaśnienie
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: zaliczenie pisemne
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student zna większość etapów oceny ryzyka, wynikającego z narażenia na daną substancję, dla organizmów i środowiska
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBT_1A_BT-S-O8.2_U01Student stosuje metody obliczeniowe w ocenie toksyczności, narażenia i ryzyka.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBT_1A_U14Umie przedstawić metody przeciwdziałania skażeniu środowiska; zna oznaczania stężeń substancji niebezpiecznych; zna podstawy wpływu substancji toksycznych na organizmy, posługuje się wiedzą z zakresu zastosowania biotechnologii w ochronie środowiska.
Cel przedmiotuC-3zapoznanie studentów z badaniami podstawowymi i pomocniczymi stosowanymi w ocenie toksyczności
Treści programoweT-A-6Metody obliczeniowe w ocenie toksyczności. Ocena narażenia i ryzyka.
T-A-1Mechanizmy działania toksycznego. Przegląd koncepcji farmakologicznych. Receptorowy i pozareceptorowy mechanizm działania toksycznego.
T-A-2Metody wyznaczania dawek/stężeń śmiertelnych (LD50 i LC50).
Metody nauczaniaM-1Metody podające: wykład informacyjny, pogadanka, objaśnienie
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: odpowiedź ustna
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student wykonuje podstawowe obliczenia interpretuje uzyskane wyniki.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBT_1A_BT-S-O8.2_K01Student rozumie potrzebę stosowania metod ograniczających wykorzystanie zwierząt w badaniach toksykologicznych.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBT_1A_K06Wykazuje pozytywne przekonania i postawy wobec ludzi, organizmów i środowiska; ma wysoką wrażliwość na ich potrzeby i problemy.
Cel przedmiotuC-2zaponanie z klasycznymi metodami in vivo wykorzystywanych w badaniach toksykologiczności ksenobiotyków
C-4zapoznanie studentów z możliwymi mechanizmami działania toksycznego substancji
C-3zapoznanie studentów z badaniami podstawowymi i pomocniczymi stosowanymi w ocenie toksyczności
C-1zapoznanie studentów z metodami alternatywnymi in vivo i in vitro wykorzystywanymi w ocenie toksyczność ksenobiotyków
Treści programoweT-A-7Ocena toksykologiczna surowców i produktów kosmetycznych.
T-A-2Metody wyznaczania dawek/stężeń śmiertelnych (LD50 i LC50).
T-A-3Metabolizm ksenobiotyków. Biotransformacje i sprzęganie.
T-A-5Badanie toksyczności po podaniu wielokrotnym, toksyczności podprzewlekłej i przewlekłej. Wyznaczanie NOAEL, LOAEL, LOAL i RfD.
T-A-8Metody alternatywne w badaniach ekotoksykologicznych.
T-W-3Przegląd podstawowych metod alternatywnych do badań na zwierzętach. Ocena toksyczności substancji chemicznych z użyciem testów alternatywnych in vitro.
T-W-2Ocena toksyczności substancji chemicznych z użyciem testów in vivo. Rodzaje i kierunki badań. Badania podstawowe i pomocnicze.
T-W-4Ocena toksyczności związku na podstawie zależności miedzy jego budową chemiczną a aktywnością biologiczną. Czynniki genetyczne a kumulacja związków chemicznych.
T-W-1Wykorzystanie zwierząt w badaniach toksykometrycznych. Główne organizacje promujące metody alternatywne w świecie. Bazy danych o technikach in vitro stosowanych w toksykologii.
Metody nauczaniaM-1Metody podające: wykład informacyjny, pogadanka, objaśnienie
Sposób ocenyS-3Ocena formująca: ocena aktywności i postawy względem omawianych zagadnień
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student w podstawowym zakresie rozumie potrzebę stosowania metod ograniczających wykorzystanie zwierząt w badaniach toksykologicznych.
3,5
4,0
4,5
5,0