Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biologia (S1)
Sylabus przedmiotu Monitoring biologiczny:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Biologia | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | licencjat | ||
| Obszary studiów | nauki przyrodnicze | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Monitoring biologiczny | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Biotechnologii Rozrodu Zwierząt i Higieny Środowiska | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Agnieszka Tomza-Marciniak <Agnieszka.Tomza-Marciniak@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | |||
| ECTS (planowane) | 3,0 | ECTS (formy) | 3,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | 12 | Grupa obieralna | 4 |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | znajomość zagadnień zwiazanych z fizjologią, ekologią i ochroną środowiska |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | zapoznanie studentów ze znaczeniem monitoringu biologicznego w ocenie narażenia zawodowego i środowiskowego na czynniki chemiczne i fizyczne |
| C-2 | zapoznanie studentów z markerami biologicznymi, biowskaźnikami i organizmami monitorowymi stosowanymi w ocenie skażenia środowiska i narażenia na określone czynniki |
| C-3 | wykształcenie umiejętności wykorzystania wyników monitoringu biologicznego w ocenie ryzyka zdrowotnego |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Monitorowanie biologiczne narażenia zawodowego i środowiskowego na metale i półmetale. Zalecane metody oznaczania i ocena narażenia na wybrane metale i półmetale w oparciu o ich stężenie w materiale biologicznym. | 2 |
| T-A-2 | Monitorowanie biologiczne narażenia zawodowego i środowiskowego na związki organiczne. Zalecane metody oznaczania wybranych związków i ich metabolitów w płynach ustrojowych. Ocena narażenia na wybrane substancje chemiczne w oparciu o ich stężenie w materiale biologicznym. | 2 |
| T-A-3 | Monitorowanie biologiczne narażenia na czynniki potencjalnie rakotwórcze. Metody oceny narażenia i wczesnych skutków biologicznych. | 2 |
| T-A-4 | Ocena skażenia środowiska wybranymi związkami organicznymi i metalami ciężkimi – opracowanie i interpretacja wyników badań przeprowadzonych z wykorzystaniem organizmów bioindykacyjnych i metod monitoringu technicznego | 4 |
| 10 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Monitoring biologiczny jako narzędzie oceny narażenia zawodowego i środowiskowego na czynniki chemiczne i fizyczne. | 2 |
| T-W-2 | Monitoring biologiczny narażenia zawodowego i środowiskowego. Pojęcia bat, bei, tlv. Dystrybucja i wiązanie tkankowe substancji chemicznych. | 2 |
| T-W-3 | Monitoring biologiczny w ocenie skażenia środowiska. System zbierania danych o środowisku. Monitoring biologiczny zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego, gleby i wody. | 4 |
| T-W-4 | Wykorzystanie tolerancji ekologicznej w ocenie jakości środowiska. | 2 |
| T-W-5 | Rola markerów biologicznych w identyfikacji zagrożeń i efektów fizjologicznych narażenia na skażenia środowiska. | 2 |
| T-W-6 | Wykorzystanie monitoringu biologicznego, danych epidemiologicznych i monitoringu środowiskowego w ocenie ryzyka zdrowotnego ludności. | 3 |
| 15 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | uczestnictwo w zajęciach | 10 |
| A-A-2 | przygotowanie się do zajęć i zaliczenia części ćwiczeniowej | 35 |
| 45 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | uczestnictwo w zajęciach | 15 |
| A-W-2 | przygotowanie się do zajęć i do kolokwium | 30 |
| 45 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | wykład informacyjny |
| M-2 | ćwiczenia praktyczne |
| M-3 | pogadanka |
| M-4 | objaśnienie |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena podsumowująca: Warunkiem zaliczenia wykładów jest uzyskanie pozytywnego wyniku z testu końcowego. Warunkiem zaliczenia ćwiczeń jest uzyskanie pozytywnej oceny z testu i odpowiedzi ustnej. |
| S-2 | Ocena formująca: odpowiedź ustna |
| S-3 | Ocena formująca: zaliczenie pisemne |
| S-4 | Ocena formująca: ocena aktywności i postawy względem omawianych zagadnień |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_1A_BL-S-O9.4_W01 wymienia i opisuje markery biologiczne stosowane w ocenie narażenia środowiskowego i zawodowego | BL_1A_W20 | — | C-1, C-2 | T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-W-1, T-W-2, T-W-5, T-W-6 | M-3, M-4, M-1 | S-3 |
| BL_1A_BL-S-O9.4_W02 wymienia i opisuje organizmy monitorowe i biowskaźniki stosowane w kontroli zanieczyszczeń określonych elementów środowiska | BL_1A_W13, BL_1A_W14 | — | C-2 | T-W-4, T-W-3, T-W-1 | M-3, M-1 | S-3 |
| BL_1A_BL-S-O9.4_W03 opisuje rolę monitoringu biologicznego w ocenie ryzyka zdrowotnego | BL_1A_W09, BL_1A_W13, BL_1A_W14 | — | C-1 | T-W-1, T-W-2, T-W-5, T-W-6 | M-3, M-4, M-1 | S-3 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_1A_BL-S-O9.4_U01 wykorzystuje wyniki biomonitoringu w ocenie stopnia skażenia środowiska i narażenia na określone czynniki | BL_1A_U02 | — | C-3 | T-A-4 | M-4, M-2 | S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_1A_BL-S-O9.4_K01 wykazuje aktywną postawę w poszukiwaniu wiedzy o współczesnych problemach środowiskowych i znaczeniu monitoringu biologicznego | BL_1A_K03, BL_1A_K05 | — | C-1, C-3, C-2 | T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-W-1, T-W-2, T-W-4, T-W-5, T-W-3, T-W-6 | M-3, M-4, M-1, M-2 | S-2, S-4 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_1A_BL-S-O9.4_W01 wymienia i opisuje markery biologiczne stosowane w ocenie narażenia środowiskowego i zawodowego | 2,0 | |
| 3,0 | Student potrafi wymienić większość omawianych na zajęciach markerów biologicznych stosowanych w ocenie narażenia środowiskowego i zawodowego. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| BL_1A_BL-S-O9.4_W02 wymienia i opisuje organizmy monitorowe i biowskaźniki stosowane w kontroli zanieczyszczeń określonych elementów środowiska | 2,0 | |
| 3,0 | Student potrafi wymienić większość organizmów monitorowych i biowskaźników stosowanych w kontroli zanieczyszczeń określonych elementów środowiska. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| BL_1A_BL-S-O9.4_W03 opisuje rolę monitoringu biologicznego w ocenie ryzyka zdrowotnego | 2,0 | |
| 3,0 | Student potrafi wyjaśnić celowość prowadzenia monitoringu biologicznego. Potrafi wyjaśnic rolę monitoringu biologicznego z oceną narażenia zawodowego i środowiskowego na określone czynniki. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_1A_BL-S-O9.4_U01 wykorzystuje wyniki biomonitoringu w ocenie stopnia skażenia środowiska i narażenia na określone czynniki | 2,0 | |
| 3,0 | Student, z pewną pomocą nauczyciela, wyjaśnia różnice między wynikami otrzymanymi z wykorzystaniem monitoringu biologicznego a wynikami z monitoringu technicznego. W podstawowym zakresie wykorzystuje tę wiedzę w ocenie narażenia na określone czynniki. Student wykazuje niewielkie trudności w interpretacji wyników. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_1A_BL-S-O9.4_K01 wykazuje aktywną postawę w poszukiwaniu wiedzy o współczesnych problemach środowiskowych i znaczeniu monitoringu biologicznego | 2,0 | |
| 3,0 | Student w średnim stopniu interesuje się aktualnymi problemami środowiskowymi i zagrożeniami z tym związanymi. Nie w pełni rozumie znaczenie i konieczność prowadzenia monitoringu biologicznego w ocenie narażenia na szkodliwe czynniki. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Literatura podstawowa
- Zimny H., Ekologiczna ocena stanu srodowiska. Bioindykacja i biomonitoring, AR-W, A. Grzegorczyk, Warszawa, 2006
- Szumska M., Tyrpień K., Biomonitoring ksenobiotyków - wybrane zagadnienia, MedPharm, Wrocław, 2011