Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biologia (N2)
Sylabus przedmiotu Diagnostyka laboratoryjna:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Biologia | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia niestacjonarne | Poziom | drugiego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | magister | ||
| Obszary studiów | nauki przyrodnicze | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Diagnostyka laboratoryjna | ||
| Specjalność | Biologia molekularna i podstawy analityki | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Biotechnologii Rozrodu Zwierząt i Higieny Środowiska | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Aleksandra Balicka-Ramisz <Aleksandra.Balicka-Ramisz@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Bogumiła Pilarczyk <Bogumila.Pilarczyk@zut.edu.pl>, Agnieszka Tomza-Marciniak <Agnieszka.Tomza-Marciniak@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 4,0 | ECTS (formy) | 4,0 |
| Forma zaliczenia | egzamin | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Podstawowa wiedza z zakresu technik mikroskopowych |
| W-2 | Podstawowa wiedza z zakresu biochemii i fizjologii zwierząt |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Głównym celem zajęć jest przekazanie studentom podstawowej wiedzy z zakresu wykonywania analiz labaratoryjnych oraz wskazanie możliwości możliwości zastosowania zdobytej wiedzy |
| C-2 | Zapoznanie studentów z podstawowymi technikami laboratoryjnymi stosowanymi w laboratoriach diagnostycznych |
| C-3 | Ukształtowanie umiejętności z zakresu wykonywania podstawowych badań laboratoryjnych |
| C-4 | Zapoznanie studentów z zagadnieniami związanymi z diagnostyką laboratoryjną |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Podstawowe techniki i metody stosowane w diagnostyce laboratoryjnej. Metody spektroskopowe, rozdzielcze, elektrochemiczne, immunologiczne, receptorowe. | 2 |
| T-A-2 | Podstawy diagnostyki hematologicznej. Badanie morfologiczne krwi obwodowej – metody manualne i automatyczne. Badanie ogólne moczu. | 3 |
| 5 | ||
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Instruktaż do zajęć laboratoryjnych. Zasady BHP w pracowni diagnostycznej. | 2 |
| T-L-2 | Podstawowe metody jakościowe (Kato i Miura, Willis-Schlaafa, Vajdy, Bearmena) i ilościowe (McMastera) stosowane w diagnostyce parazytologicznej. Wykrywanie przeciwciał – test ELISA. | 4 |
| T-L-3 | Hodowla larw nicieni żołądkowo-jelitowych w kulturach kałowych. Hodowla larw nicieni żołądkowo-jelitowych z izolowanych jaj. Sporulacja oocyst pierwotniaków z rodzju Eimeria izolowanych z kału. Rozpoznawanie pierwotniaków z rodzaju Eimeria w preparatach. | 3 |
| T-L-4 | Badania w celu wykrycia ektopasożytów. Pobieranie materiału do badań. Badanie zeskrobiny metodą Stefańskiego. Badanie zeskrobiny z użyciem KOH. Rozpoznawanie najczęściej występujących ektopsaożytów. | 2 |
| T-L-5 | Metody wykrywania lekooporności. Test redukcji liczby wydalanych z kałem jaj. Test wykluwania larw. Test rozwoju larw. Test ruchliwości larw. Test wiązania tubuliny. | 2 |
| T-L-6 | Badanie kału. Zastosowanie metody immunochromatograficznej i klasycznej metody barwienia Ziehl-Nielsena w diagnostyce najczęściej spotykanych schorzeń pasożytniczych ludzi i zwierząt (lamblioza, kryptosporydioza). Mikroskopowe badanie kału w diagnostyce zaburzeń trawienia, wchłaniania i funkcji wydzielniczej. | 3 |
| T-L-7 | Zastosowanie metody trychinoskopii i wytrawiania w wykrywaniu włośnicy | 3 |
| T-L-8 | Badanie sekcyjne: pobranie materiału do badań, utrwalanie i barwienie materiałów z sekcji. Przygotowanie preparatów stałych. | 4 |
| T-L-9 | Badanie morfologiczne krwi. Oznaczenie RBC, WBC, HGB, HCT, MCV, MCH, MCHC, PLT przy użyciu analizatora hematologicznego. Jonogram – oznaczenie stężenia jonów K+, Ca2+, Na+, pH w krwi pełnej, surowicy/osoczu. Interpretacja uzyskanych wyników. | 3 |
| T-L-10 | Badanie ogólne moczu – badania jakościowe i ilościowe przy użyciu aparatu Reader Urine Analyser (białko, bilirubina, urobilinogen, glukoza, związki ketonowe, kwas askorbinowy, niebiałkowe związki azotowe, erytrocyty, leukocyty, pH, ciężar właściwy). Ocena mikroskopowa osadu moczu. Interpretacja uzyskanych wyników. | 3 |
| T-L-11 | Badania biochemiczne – oznaczanie wybranych parametrów profilu wątrobowego w surowicy przy użyciu komercyjnych zestawów diagnostycznych i analizatora biochemicznego. | 3 |
| T-L-12 | Ocena układu białokrwinkowego. Przygotowanie preparatów, analiza i interpretacja wyników. | 3 |
| T-L-13 | Badania biochemiczne - oznaczanie wybranych parametrów profilu nerkowego przy użyciu komercyjnych testów diagnostycznych i analizatora biochemicznego. | 3 |
| T-L-14 | Kontrola jakości procedur analitycznych. Czynniki wpływające na jakość badania. Wyznaczanie powtarzalności i precyzji. | 2 |
| 40 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Pojęcie Dobrej Praktyki Laboratoryjnej. Cele i rodzaje badań laboratoryjnych. Rodzaje materiału biologicznego (krew, mocz, ślina, kał, wydzieliny przewodu pokarmowego, płyny biologiczne). Zasady prawidłowego pobierania prób do badań. Wpływ warunków pobrania materiału do badań na jakość uzyskiwanych wyników. | 2 |
| T-W-2 | Analiza wiarygodności wyników badań. Pojęcie zakresu normy i wartości referencyjnych. Czynniki wpływające na jakość badania. Wyniki prawdziwie dodatnie i prawdziwie ujemne, fałszywie dodatnie i fałszywie ujemne. Rodzaje błędów. Walidacja metod analitycznych. Przykłady materiałów odniesienia stosowanych w diagnostyce laboratoryjnej. | 2 |
| T-W-3 | Podstawowe badania biochemiczne krwi i moczu – znaczenie diagnostyczne. Kryteria doboru badań laboratoryjnych. Profile badań laboratoryjnych: ogólny, metaboliczny, lipidowy, wątrobowy, kostny, nerkowy, sercowy, tarczycowy. | 2 |
| T-W-4 | Diagnostyka enzymatyczna. Charakterystyka wybranych enzymów (enzymy wskaźnikowe, ekskrecyjne, sekrecyjne) i ich znaczenia diagnostyczne. Profile enzymatyczne. Badania diagnostyczne w zaburzeniach regulacji hormonalnej | 2 |
| T-W-5 | Charakterystyka przyżyciowych metod stosowanych w diagnostyce schorzeń pasożytniczych. Przegląd metod koproskopowych. Zastosowanie testu ELISA (enzyme linked immunosorbent assay). | 2 |
| 10 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | uczestnictwo w zajęciach | 5 |
| A-A-2 | przygotowanie się do zajęć | 25 |
| 30 | ||
| laboratoria | ||
| A-L-1 | Uczestnictwo w zajęciach | 10 |
| A-L-2 | Przygotowanie się do zaliczenia | 50 |
| 60 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | uczestnictwo w zajęciach | 10 |
| A-W-2 | Zapoznanie się ze wskazaną literaturą oraz fachową prasą (czytanie/krytyczna analiza literatury, czytanie fachowej prasy) | 5 |
| A-W-3 | Samodzielne studiowanie tematyki wykładów | 6 |
| A-W-4 | Przygotowanie do zaliczenia wykładów | 9 |
| 30 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne |
| M-2 | Metoda podająca: wykład informacyjny, pogadanka (z zastosowaniem prezentacji multimedialnych) |
| M-3 | Metoda praktyczna: ćwiczenia laboratoryjne |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Regularna ocena wykonywanych podczas zajęć zadań indywidualnych |
| S-2 | Ocena formująca: Zaliczenie wykładów w formie testu, uwzględniającego cały zakres materiału |
| S-3 | Ocena formująca: ocena postawy studenta względem kolegów i powierzonych mu zadań |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_2A_BLM-S-D5_W01 zna i omawia ważniejsze metody stosowane w diagnostyce laboratoryjnej | BL_2A_W15 | — | C-1, C-4, C-2 | T-A-1, T-A-2, T-W-3, T-W-1, T-W-4, T-W-5, T-W-2 | M-2, M-1 | S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_2A_BLM-S-D5_U01 potrafi stosować podstawowe metody wykorzystywane w diagnostyce laboratoryjnej | BL_2A_U06, BL_2A_U16 | — | C-3, C-4, C-2 | T-L-11, T-L-1, T-L-2, T-L-8, T-L-5, T-L-6, T-L-3, T-L-12, T-L-10, T-L-13, T-L-9, T-L-4, T-L-7 | M-3 | S-1 |
| BL_2A_BLM-S-D5_U02 potrafi wykonywać analizy laboratoryjne i posługiwać się podstawowym sprzętem analitycznym i aparaturą badawczą, | BL_2A_U06, BL_2A_U10 | — | C-3, C-2 | T-A-2, T-L-11, T-L-14, T-L-2, T-L-8, T-L-6, T-L-3, T-L-12, T-L-10, T-L-13, T-L-9, T-L-4, T-L-7 | M-3, M-1 | S-1 |
| BL_2A_BLM-S-D5_U03 posiada umiejętność prowadzenia prac badawczych z użyciem materiału biologicznego | BL_2A_U06 | — | C-1, C-3, C-2 | T-A-1, T-A-2, T-L-11, T-L-1, T-L-14, T-L-2, T-L-8, T-L-6, T-L-3, T-L-10, T-L-9, T-L-7 | M-3, M-2 | S-1 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_2A_BLM-S-D5_K01 Wykazuje odpowiedzialność za bezpieczeństwo własne i innych oraz powierzone mu mienie | BL_2A_K06 | — | C-3, C-4, C-2 | T-A-2, T-L-11, T-L-1, T-L-2, T-L-8, T-L-5, T-L-6, T-L-3, T-L-12, T-L-10, T-L-13, T-L-9, T-L-4, T-L-7, T-W-3, T-W-1, T-W-5 | M-3, M-2 | S-3 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_2A_BLM-S-D5_W01 zna i omawia ważniejsze metody stosowane w diagnostyce laboratoryjnej | 2,0 | Student: - nie potrafi zdefiniować podstawowych pojęć, - nie zna podstawowych pozycji literatury przedmiotu, - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje obojętność, -w zakresie wyrażania wiedzy popełnia bardzo dużo błędów merytorycznych. |
| 3,0 | Student: - w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy, - w zakresie rozumienia wiedzy opanował podstawowy zakres materiału, - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe, - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie, - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów. | |
| 3,5 | Student: - w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy, - w zakresie rozumienia wiedzy opanował podstawowy zakres materiału, - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe, - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie, - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów. | |
| 4,0 | Student: - w zakresie wiedzy opanował prawie cały materiał programowy, - w zakresie rozumienia wiedzy opanował poprawnie całość zakresu materiału, - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe prawie dokładnie, - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie, - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia sporadycznie błędy . | |
| 4,5 | Student: - w zakresie wiedzy opanował cały materiał programowy, - w zakresie rozumienia wiedzy opanował wszystkie treści programowe, - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie, - w zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów. | |
| 5,0 | Student: - w zakresie wiedzy wykracza poza materiał programowy, - w zakresie rozumienia wiedzy opanował wszystkie treści programowe, - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie i ciekawość poznawczą, - w zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów. |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_2A_BLM-S-D5_U01 potrafi stosować podstawowe metody wykorzystywane w diagnostyce laboratoryjnej | 2,0 | Student: -nie potrafi zidentyfikować i poradzić sobie samodzielnie z trudnościami mogącymi pojawić się na każdym z etapów tworzenia pracy promocyjnej, nie operuje wiedzą kontekstową. |
| 3,0 | Student: - potrafi zidentyfikować i poradzić sobie, z wydatną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy. | |
| 3,5 | Student: - potrafi zidentyfikować i poradzić sobie, z nieznaczną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy. | |
| 4,0 | Student: - potrafi identyfikować i samodzielnie radzić sobie z podstawowymi trudnościami związanymi z procesem preparacji pracy promocyjnej. | |
| 4,5 | Student: - potrafi samodzielnie zidentyfikować i radzić sobie z podstawowymi trudnościami związanymi z procesem preparacji własnego przedsięwzięcia badawczego | |
| 5,0 | Student: - samodzielnie identyfikuje i rozwiązuje trudności związane z procesem preparacji własnego przedsięwzięcia badawczego. | |
| BL_2A_BLM-S-D5_U02 potrafi wykonywać analizy laboratoryjne i posługiwać się podstawowym sprzętem analitycznym i aparaturą badawczą, | 2,0 | Student: -nie potrafi zidentyfikować i poradzić sobie samodzielnie z trudnościami mogącymi pojawić się na każdym z etapów tworzenia pracy promocyjnej, nie operuje wiedzą kontekstową. |
| 3,0 | Student: - potrafi zidentyfikować i poradzić sobie, z wydatną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy. | |
| 3,5 | Student: - potrafi zidentyfikować i poradzić sobie, z nieznaczną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy. | |
| 4,0 | Student: - potrafi identyfikować i samodzielnie radzić sobie z podstawowymi trudnościami związanymi z procesem preparacji pracy promocyjnej. | |
| 4,5 | Student: - potrafi samodzielnie zidentyfikować i radzić sobie z podstawowymi trudnościami związanymi z procesem preparacji własnego przedsięwzięcia badawczego. | |
| 5,0 | Student: - samodzielnie identyfikuje i rozwiązuje trudności związane z procesem preparacji własnego przedsięwzięcia badawczego. | |
| BL_2A_BLM-S-D5_U03 posiada umiejętność prowadzenia prac badawczych z użyciem materiału biologicznego | 2,0 | Student: -nie potrafi zidentyfikować i poradzić sobie samodzielnie z trudnościami mogącymi pojawić się na każdym z etapów tworzenia pracy promocyjnej, nie operuje wiedzą kontekstową. |
| 3,0 | Student: - potrafi zidentyfikować i poradzić sobie, z wydatną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy. | |
| 3,5 | Student: - potrafi zidentyfikować i poradzić sobie, z nieznaczną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy. | |
| 4,0 | Student: - potrafi identyfikować i samodzielnie radzić sobie z podstawowymi trudnościami związanymi z procesem preparacji pracy promocyjnej. | |
| 4,5 | Student: - potrafi samodzielnie zidentyfikować i radzić sobie z podstawowymi trudnościami związanymi z procesem preparacji własnego przedsięwzięcia badawczego. | |
| 5,0 | Student: - samodzielnie identyfikuje i rozwiązuje trudności związane z procesem preparacji własnego przedsięwzięcia badawczego. |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_2A_BLM-S-D5_K01 Wykazuje odpowiedzialność za bezpieczeństwo własne i innych oraz powierzone mu mienie | 2,0 | W zakresie działania, postaw i motywacji: student unika podejmowania działań, nie wykazuje inicjatywy, wykazuje postawę nieprzychylną wobec wszelkich poczynań nauczyciela. |
| 3,0 | W zakresie działania, postaw i motywacji: student nie unika podejmowania działań, ale też nie podejmuje ich z własnej woli. Wykazuje postawę neutralną (obojętną) wobec poleceń nauczyciela. | |
| 3,5 | W zakresie działania, postaw i motywacji: student nie unika podejmowania działań, ale też nie podejmuje ich z własnej woli. Adaptuje się jednak do sytuacji dydaktycznych zaaranżowanych przez nauczyciela. Wykazuje postawę umiarkowanie przychylną wobec poczynań nauczyciela. | |
| 4,0 | W zakresie działania, postaw i motywacji: student dostosowuje się do sytuacji dydaktycznej, w jakiej się znalazł. Podejmuje działania z własnej woli, ale nie angażuje się spontanicznie. | |
| 4,5 | W zakresie działania, postaw i motywacji: student nie tylko dostosowuje się do sytuacji dydaktycznej, w jakiej się znalazł, ale i organizuje ją w pewien sposób wykazując przy tym przychylną postawę wobec poczynań nauczyciela. | |
| 5,0 | W zakresie działania, postaw i motywacji: student samorzutnie rozpoczyna danego rodzaju działania, kierując się przy tym pozytywną postawą wobec poczynań nauczyciela. |
Literatura podstawowa
- Dembińska-Kieć A., Naskalski J., Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej., Elsevier Urban & Partner, Wrocław, 2002
- Gundłach J.L., Sadzikowski A.B, Diagnostyka i zwalczanie inwazji pasożytów u zwierząt, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego, Lublin, 2001
- Malicka E. (red), Sekcja zwłok zwierząt, SGGW, Warszawa, 2008
- Tomaszewski J., Diagnostyka laboratoryjna, PZWL, Warszawa, 1993
- Ziomko I., Cencek T, Inwazje pasożytnicze zwierząt gospodarskich – wybrane metody diagnostyczne, Drukarnia Piotra Włodarskiego, Warszawa, 1999
Literatura dodatkowa
- Konieczka P. Namieśnika J. (red)., Ocena i kontrola jakości wyników pomiarów analitycznych., WNT, Warszawa, 2007
- Winnicka A., Wartości referencyjne podstawowych badań laboratoryjnych w weterynarii, SGGW, Warszawa, 2008