Wydział Technologii i Inżynierii Chemicznej - Inżynieria chemiczna i procesowa (S2)
specjalność: Inżynieria procesów ekoenergetyki
Sylabus przedmiotu Bezpieczeństwo procesowe i ocena ryzyka w przemysłach przetwórczych:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Inżynieria chemiczna i procesowa | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | drugiego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | magister inżynier | ||
| Obszary studiów | nauk technicznych, studiów inżynierskich | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Bezpieczeństwo procesowe i ocena ryzyka w przemysłach przetwórczych | ||
| Specjalność | Informatyka procesowa | ||
| Jednostka prowadząca | Instytut Inżynierii Chemicznej i Procesów Ochrony Środowiska | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Sylwia Peryt-Stawiarska <peryt@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Sylwia Peryt-Stawiarska <peryt@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 2,0 | ECTS (formy) | 2,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Bezpieczeństwo i ryzyko procesów przemysłowych |
| W-2 | Procesy i aparatura procesowa |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Ukształtowanie umiejętności przeprowadzenia analizy zagrożeń i ryzyka instalacji w przemyśle przetwórczym oraz umiejętności zabezpieczania instalacji o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| wykłady | ||
| T-W-1 | Identyfikacja i klasyfikacja zakładów przemysłowych. Główny Inspektor Ochrony Środowiska - rejestry poważnych awarii przemysłowych. | 4 |
| T-W-2 | Obowiązki prowadzących zakłady zwiększonego lub dużego ryzyka wystąpienia awarii przemysłowej. | 2 |
| T-W-3 | System przeciwdziałania poważnym awariom przemysłowym w Polsce. | 2 |
| T-W-4 | Bezpieczeństwo produkcji (omówienie m.in. systemu klasyfikacji i oznakowania substancji niebezpiecznych, środki ochrony osobistej pracowników). | 2 |
| T-W-5 | Zarządzanie ryzykiem w przemyśle przetwórczym ze szczególnym uwzględnieniem przemysłu chemicznego. | 4 |
| T-W-6 | Warstwy zabezpieczeń reaktora zagrożonego wybuchem. | 2 |
| T-W-7 | Analiza HAZOP dla reaktora zagrożonego wybuchem oraz analiza drzewa zdarzeń i drzewa błędów. | 4 |
| T-W-8 | Procedury operacyjne, scenariusze awaryjne, a awarie przemysłowe - analiza przypadków (case study). | 4 |
| T-W-9 | Ocena zagrożeń pożarowo-wybuchowych reaktora - studium przypadku (case study). | 4 |
| T-W-10 | Komputerowe wspomaganie identyfikacji i analizy zagrożen procesowych oraz szacowania ryzyka wystąpienia awarii przemyslowej - omówienie przykładowych programów. | 2 |
| 30 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| wykłady | ||
| A-W-1 | Udział w wykładach | 30 |
| A-W-2 | Studiowanie literatury przedmiotu | 15 |
| A-W-3 | Przygotowanie się do kolokwium | 10 |
| A-W-4 | Konsultacje | 5 |
| 60 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Metoda podająca: wykład informacyjny. |
| M-2 | Metoda aktywizująca: analiza przypadków (case study) oraz dyskusja dydaktyczna. |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena podsumowująca: Ocena z kolokwium zaliczeniowego (wykłady). |
| S-2 | Ocena formująca: Ocena pracy w grupie podczas analizy przypadku (case study). |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ICHP_2A_C01-13_W01 Student ma wiedzę dotyczącą standardów bezpieczeństwa i warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać instalacje w przemyśle przetwórczym (ze szczególnym uwzględnieniem przemysłu chemicznego). Student ma wiedzę w zakresie zagrożeń występujących w trakcie przetwarzania substancji niebezpiecznych. Student potrafi omówić problematykę związaną z analizą ryzyka i oceną zagrożeń instalacji w przemyśle przetwórczym. | ICHP_2A_W10 | T2A_W08 | InzA2_W03 | C-1 | T-W-3, T-W-1, T-W-2, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-8, T-W-7, T-W-9, T-W-10 | M-1, M-2 | S-1, S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ICHP_2A_C01-13_U01 Student potrafi ustalić warstwy zabezpieczeń instalacji produkcyjnej przemysłu przetwórczego (ze szczególnym uwzględnieniem przemysłu chemicznego). Student potrafi wykonać analizę ryzyka oraz zidentyfikować zagrożenia wybranej instalacji do produkcji, przetwarzania lub magazynowania substancji niebezpiecznych. | ICHP_2A_U13 | T2A_U13 | — | C-1 | T-W-3, T-W-1, T-W-2, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-8, T-W-7, T-W-9, T-W-10 | M-1, M-2 | S-1, S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ICHP_2A_C01-13_K01 Student ma świadomość pozatechnicznych aspektów i skutków działalności inżynierskiej - potrafi postępować zgodnie z zasadami bezpieczeństwa procesowego podczas oceny ryzka dla danej instalacji. | ICHP_2A_K02 | T2A_K02 | InzA2_K01 | C-1 | T-W-3, T-W-1, T-W-2, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-8, T-W-7, T-W-9, T-W-10 | M-1, M-2 | S-1, S-2 |
| ICHP_2A_C01-13_K02 Student prawidłowo identyfikuje zagrożenia, jakie mogą wystąpić w trakcie pracy instalacji stosowanych w przemysłach przetwórczych. Potrafi dobrać odpowiednie zabezpieczenia instalacji, a tym samym zmniejszyć do minimum ryzyko awarii przemysłowej. | ICHP_2A_K05 | T2A_K05 | — | C-1 | T-W-3, T-W-1, T-W-2, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-8, T-W-7, T-W-9, T-W-10 | M-1, M-2 | S-1, S-2 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| ICHP_2A_C01-13_W01 Student ma wiedzę dotyczącą standardów bezpieczeństwa i warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać instalacje w przemyśle przetwórczym (ze szczególnym uwzględnieniem przemysłu chemicznego). Student ma wiedzę w zakresie zagrożeń występujących w trakcie przetwarzania substancji niebezpiecznych. Student potrafi omówić problematykę związaną z analizą ryzyka i oceną zagrożeń instalacji w przemyśle przetwórczym. | 2,0 | Student nie opanował podstawowej wiedzy podanej na wykładzie |
| 3,0 | Student opanował podstawową wiedzę podaną na wykładzie i potrafi ją zinterpretować i wykorzystać w nieznacznym stopniu | |
| 3,5 | Student opanował podstawową wiedzę podaną na wykładzie i potrafi ją zinterpretować i wykorzystać w stopniu dostatecznym | |
| 4,0 | Student opanował większość podanych na wykładzie informacji i potrafi je właściwie zinterpretować i wykorzystać w stopniu dobrym | |
| 4,5 | Student opanował całą wiedzę podaną na wykładzie i potrafi ją właściwie zinterpretować i wykorzystać w znacznym stopniu | |
| 5,0 | Student opanował cała wiedzę podaną na wykładzie i potrafi ją właściwie zinterpretować i w pełni wykorzystać praktycznie |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| ICHP_2A_C01-13_U01 Student potrafi ustalić warstwy zabezpieczeń instalacji produkcyjnej przemysłu przetwórczego (ze szczególnym uwzględnieniem przemysłu chemicznego). Student potrafi wykonać analizę ryzyka oraz zidentyfikować zagrożenia wybranej instalacji do produkcji, przetwarzania lub magazynowania substancji niebezpiecznych. | 2,0 | Student nie potrafi wykorzystać wiedzy teoretycznej do samodzielnego rozwiązania najprostszych zadań. |
| 3,0 | Student potrafi przeprowadzić analizę ryzyka instalacji do przetwarzania substancji niebezpiecznych korzystając w znacznym stopniu z pomocy innych. | |
| 3,5 | Student potrafi wykorzystać wiedzę teoretyczną i przeprowadzić z nieznacznymi uchybieniami analizę ryzyka instalacji do przetwarzania substancji niebezpiecznych. W nieznacznym stopniu korzysta z pomocy innych. | |
| 4,0 | Student potrafi samodzielnie przeprowadzić analizę ryzyka instalacji do przetwarzania substancji niebezpiecznych. Analiza obarczona jest nielicznymi i niedyskwalifikującymi błędami | |
| 4,5 | Student potrafi samodzielnie dobrać zabezpieczenia instalacji do przetwarzania substancji niebezpiecznych bez znaczących błędów. | |
| 5,0 | Student samodzielnie i bezbłędnie potrafi dobrać zabezpieczenia instalacji do przetwarzania substancji niebezpiecznych. |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| ICHP_2A_C01-13_K01 Student ma świadomość pozatechnicznych aspektów i skutków działalności inżynierskiej - potrafi postępować zgodnie z zasadami bezpieczeństwa procesowego podczas oceny ryzka dla danej instalacji. | 2,0 | Student nie zdaje sobie sprawy z zagrożeń, jakie mogą wystąpić w przemyśle przetwórczym. Nie rozumie, jakie skutki może mieć niewłaściwe zabezpieczenie instalacji w przemyśle przetwórczym |
| 3,0 | Student w stopniu dostatecznym rozumie, jakie zagrożenia mogą wystąpić w przemyśle przetwórczym oraz jakie skutki może mieć niewłaściwe zabezpieczenie instalacji w przemyśle przetwórczym | |
| 3,5 | Student w znacznym stopniu rozumie, jakie zagrożenia mogą wystąpić w przemyśle przetwórczym oraz jakie skutki może mieć niewłaściwe zabezpieczenie instalacji w przemyśle przetwórczym | |
| 4,0 | Student ma dobrą świadomość, jakie zagrożenia mogą wystąpić w przemyśle przetwórczym oraz jakie skutki może mieć niewłaściwe zabezpieczenie instalacji w przemyśle przetwórczym. Rozumie konieczność ścisłego przestrzegania zasad BHP i przepisów obowiązujących w przemyśle przetwórczym | |
| 4,5 | Student ma świadomość skutków niewłaściwego zabezpieczenia instalacji w przemyśle przetwórczym. Rozumie konieczność ścisłego przestrzegania zasad BHP i przepisów obowiązujących w przemyśle przetwórczym. Zna skutki decyzji podejmowanych w działalności inżynierskiej, w tym jej wpływ na środowisko | |
| 5,0 | Student ma pełną świadomość skutków niewłaściwego zabezpieczenia instalacji w przemyśle przetwórczym. Rozumie konieczność ścisłego przestrzegania zasad BHP i przepisów obowiązujących w przemyśle przetwórczym. Zna skutki decyzji podejmowanych w działalności inżynierskiej, w tym jej wpływ na środowisko, i związaną z tym odpowiedzialność za podejmowane decyzje. | |
| ICHP_2A_C01-13_K02 Student prawidłowo identyfikuje zagrożenia, jakie mogą wystąpić w trakcie pracy instalacji stosowanych w przemysłach przetwórczych. Potrafi dobrać odpowiednie zabezpieczenia instalacji, a tym samym zmniejszyć do minimum ryzyko awarii przemysłowej. | 2,0 | Student nie zdaje sobie sprawy z zagrożeń, jakie mogą wystąpić w przemyśle przetwórczym. Nie rozumie, jakie skutki może mieć niewłaściwe zabezpieczenie instalacji w przemyśle przetwórczym |
| 3,0 | Student w stopniu dostatecznym rozumie, jakie zagrożenia mogą wystąpić w przemyśle przetwórczym oraz jakie skutki może mieć niewłaściwe zabezpieczenie instalacji w przemyśle przetwórczym | |
| 3,5 | Student w znacznym stopniu rozumie, jakie zagrożenia mogą wystąpić w przemyśle przetwórczym oraz jakie skutki może mieć niewłaściwe zabezpieczenie instalacji w przemyśle przetwórczym | |
| 4,0 | Student ma dobrą świadomość, jakie zagrożenia mogą wystąpić w przemyśle przetwórczym oraz jakie skutki może mieć niewłaściwe zabezpieczenie instalacji w przemyśle przetwórczym. | |
| 4,5 | Student ma świadomość skutków niewłaściwego zabezpieczenia instalacji w przemyśle przetwórczym. Zna skutki decyzji podejmowanych w działalności inżynierskiej, w tym jej wpływ na środowisko | |
| 5,0 | Student ma pełną świadomość skutków niewłaściwego zabezpieczenia instalacji w przemyśle przetwórczym. Zna skutki decyzji podejmowanych w działalności inżynierskiej, w tym jej wpływ na środowisko, i związaną z tym odpowiedzialność za podejmowane decyzje. |
Literatura podstawowa
- Borysiewicz M., Furtek A., Potempski S., Poradnik metod oceny ryzyka związanego z niebezpiecznymi instalacjami procesowymi, Instytut Energii Atomowej, Otwock-Świerk, 2000
- Michalik J. S., Zapobieganie poważnym awariom przemysłowym, Główny Inspektorat Pracy, Warszawa, 2005
- Markowski A., Zarządzanie ryzykiem w przmyśle chemicznym i procesowym, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź, 2000
Literatura dodatkowa
- Markowski A., Zapobieganie stratom w Przemyśle cz. III, Wyd. Politechniki Łódzkiej, Łódź, 2000
- Kubasiak S., Bezpieczeństwo pracy w przemyśle chemicznym organicznym, Inst. Wydaw. CRZZ, Warszawa, 1980