Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa - Ochrona środowiska (S2)

Sylabus przedmiotu Metale ciężkie w środowisku:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Ochrona środowiska
Forma studiów studia stacjonarne Poziom drugiego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta magister inżynier
Obszary studiów nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Metale ciężkie w środowisku
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Katedra Kształtowania Środowiska
Nauczyciel odpowiedzialny Edward Meller <Edward.Meller@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Grzegorz Jarnuszewski <Grzegorz.Jarnuszewski@zut.edu.pl>, Ryszard Malinowski <Ryszard.Malinowski@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 1,0 ECTS (formy) 1,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny 3 Grupa obieralna 1

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
wykładyW2 10 0,50,62zaliczenie
ćwiczenia audytoryjneA2 10 0,50,38zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Podstawowe wiadomości z zakresu: chemii ogólnej; biochemii; fizyki, mikrobiologii

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Głównym celem jest poznanie zagrożeń wynikających z nagromadzania się metali ciężkich w środowisku. Nabycie umiejętności oceny stopnia zanieczyszczenia metalami ciężkimi środowiska przyrodniczego.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Ocena chemicznego zanieczyszczenia gleby i roślin2
T-A-2Sposoby ograniczania przedostawania się metali ciężkich do organizmów.2
T-A-3Ocena zanieczyszczenia wód metalami ciężkimi (wody podziemne, rzeki, jeziora, morza).2
T-A-4Metody analizy zawartości metali ciężkich w próbkach środowiskowych .4
10
wykłady
T-W-1Makroelementy, mikroelementy, pierwiastki śladowe, metale ciężkie. Budowa Ziemi i skład chemiczny jej zewnętrznych sfer.2
T-W-2Źródła metali ciężkich i ich zagrożenie dla środowiska przyrodniczego na przykładzie środowiska Pomorza Zachodniego.2
T-W-3Metale ciężkie w łańcuchu nośnik metalu – gleba – roślina i skutki wywołane podwyższeniem zawartości metali ciężkich w organizmach żywych.2
T-W-4Bilans metali ciężkich w glebach Polski.2
T-W-5Metody oznazania zawartości metali ciężkich. Sposoby ograniczania akumulacji metali ciężkich w środowisku przyrodniczym oraz metody oczyszczania różnych elementów środowiska z nadmiernej ilości metali ciężkich.2
10

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1Udział studenta w ćwiczeniach audytoryjnych10
A-A-2Przygotowanie do zaliczenia5
15
wykłady
A-W-1Udział studenta w wykładach10
A-W-2Przygotowanie do zaliczenia5
15

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny przedwtawiający zagadnienia teoretyczne
M-2Prezentacje multimedialne
M-3Dyskusja dydaktyczna

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena podsumowująca: Sumaryczna ocena aktywności i zdobytej wiedzy na ćwiczeniach audytoryjnych
S-2Ocena podsumowująca: Zaliczenie podsumowujące zdobytą wiedzę na wykładach

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OS_2A_O03-1_W01
W zakresie wiedzy student potrafi zcharakteryzować główne źródła zanieczyszczenia środowiska metalami ciężkimi oraz określić wpływ ich akumulacji na żywe organizmy.
OS_2A_W09R2A_W06, R2A_W07C-1T-W-4, T-W-1, T-W-2, T-W-3M-1, M-2, M-3S-1, S-2

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OS_2A_O03-1_U01
Student potrafi ocenić stopień zanieczyszczenia metalami ciężkimi wody, gleby. Zna metody oznaczania zawartości metali ciężkich.
OS_2A_U07R2A_U06, R2A_U07, R2A_U08, R2A_U09C-1T-W-5, T-A-4, T-A-2M-1, M-2, M-3S-1, S-2

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OS_2A_O03-1_K01
Wykazuje zrozumienie podstawowych procesów wpływających na zawartość metali ciężkich w środowisku. Potrafi zaproponować działania mające na celu przeciwdziałanie negatywnym skutkom akumulacji metali ciężkich w wybranych elementach środowiska przyodniczego.
OS_2A_K04, OS_2A_K05R2A_K04, R2A_K05, R2A_K06C-1T-A-1, T-A-3M-1, M-2, M-3S-1, S-2

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
OS_2A_O03-1_W01
W zakresie wiedzy student potrafi zcharakteryzować główne źródła zanieczyszczenia środowiska metalami ciężkimi oraz określić wpływ ich akumulacji na żywe organizmy.
2,0
3,0Student: - w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy, - w zakresie rozumienia wiedzy opanował podstawowy zakres materiału, - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe, - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie, - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów.
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
OS_2A_O03-1_U01
Student potrafi ocenić stopień zanieczyszczenia metalami ciężkimi wody, gleby. Zna metody oznaczania zawartości metali ciężkich.
2,0Student: -nie potrafi zidentyfikować i poradzić sobie samodzielnie z trudnościami mogącymi pojawić się na każdym z etapów tworzenia pracy, nie operuje wiedzą kontekstową.
3,0Student: - potrafi zidentyfikować i poradzić sobie, z wydatną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy.
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
OS_2A_O03-1_K01
Wykazuje zrozumienie podstawowych procesów wpływających na zawartość metali ciężkich w środowisku. Potrafi zaproponować działania mające na celu przeciwdziałanie negatywnym skutkom akumulacji metali ciężkich w wybranych elementach środowiska przyodniczego.
2,0W zakresie prac zespołowych student: - nie potrafi zaplanować i wykonać pracy na każdym z jej etapów. W zakresie działania, postaw i motywacji: - student unika podejmowania działań, nie wykazuje inicjatywy, wykazuje postawę nieprzychylną wobec wszelkich poczynań nauczyciela.
3,0W zakresie prac zespołowych student: - planuje i wykonuje pracę w sposób nieudolny na każdym z jej etapów W zakresie działania, postaw i motywacji: - student nie unika podejmowania działań, ale też nie podejmuje ich z własnej woli. Wykazuje postawę neutralną (obojętną) wobec poleceń nauczyciela.
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Kabata-Pendias A., Pendias H., Biochemia pierwiastków śladowych, PWN, Warszawa, 1999
  2. Kabata-Pendias A., Pendias H., Pierwiastki śladowe w środowisku biologicznym, Wyd. Geologiczne, Warszawa, 1979
  3. Pokojska U., Prusinkiewicz Z., Wybrane zagadnienia z chemizmu epigeosfery, PWN, Warszawa, 1992
  4. Mizerski W., Geologia dynamiczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1999
  5. Zawadzki S, Gleboznawstwo, PWRiL, Warszawa, 1999
  6. Bednarek R., Dziadowiec H., Pokojska U., Prusinkiewicz Z., Badania ekologiczno-gleboznawcze, PWN, Warszawa, 2004

Literatura dodatkowa

  1. Turski R., Słowińska-Jurkiewicz A., Hetman J., Zarys Gleboznawstwa, AR Lublin, Lublin, 1999

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Ocena chemicznego zanieczyszczenia gleby i roślin2
T-A-2Sposoby ograniczania przedostawania się metali ciężkich do organizmów.2
T-A-3Ocena zanieczyszczenia wód metalami ciężkimi (wody podziemne, rzeki, jeziora, morza).2
T-A-4Metody analizy zawartości metali ciężkich w próbkach środowiskowych .4
10

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Makroelementy, mikroelementy, pierwiastki śladowe, metale ciężkie. Budowa Ziemi i skład chemiczny jej zewnętrznych sfer.2
T-W-2Źródła metali ciężkich i ich zagrożenie dla środowiska przyrodniczego na przykładzie środowiska Pomorza Zachodniego.2
T-W-3Metale ciężkie w łańcuchu nośnik metalu – gleba – roślina i skutki wywołane podwyższeniem zawartości metali ciężkich w organizmach żywych.2
T-W-4Bilans metali ciężkich w glebach Polski.2
T-W-5Metody oznazania zawartości metali ciężkich. Sposoby ograniczania akumulacji metali ciężkich w środowisku przyrodniczym oraz metody oczyszczania różnych elementów środowiska z nadmiernej ilości metali ciężkich.2
10

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1Udział studenta w ćwiczeniach audytoryjnych10
A-A-2Przygotowanie do zaliczenia5
15
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Udział studenta w wykładach10
A-W-2Przygotowanie do zaliczenia5
15
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaOS_2A_O03-1_W01W zakresie wiedzy student potrafi zcharakteryzować główne źródła zanieczyszczenia środowiska metalami ciężkimi oraz określić wpływ ich akumulacji na żywe organizmy.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOS_2A_W09Ma rozszerzoną wiedzę na temat stanu i kompleksowego działania czynników determinujących funkcjonowanie i rozwój obszarów wiejskich. Dodatkowo posiada rozszerzoną wiedzę dotyczącą zarządzania, w tym zarządzania jakością.
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR2A_W06ma rozszerzoną wiedzę o roli i znaczeniu środowiska przyrodniczego i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej oraz o jego zagrożeniach
R2A_W07ma rozszerzoną wiedzę na temat stanu i kompleksowego działania czynników determinujących funkcjonowanie i rozwój obszarów wiejskich
Cel przedmiotuC-1Głównym celem jest poznanie zagrożeń wynikających z nagromadzania się metali ciężkich w środowisku. Nabycie umiejętności oceny stopnia zanieczyszczenia metalami ciężkimi środowiska przyrodniczego.
Treści programoweT-W-4Bilans metali ciężkich w glebach Polski.
T-W-1Makroelementy, mikroelementy, pierwiastki śladowe, metale ciężkie. Budowa Ziemi i skład chemiczny jej zewnętrznych sfer.
T-W-2Źródła metali ciężkich i ich zagrożenie dla środowiska przyrodniczego na przykładzie środowiska Pomorza Zachodniego.
T-W-3Metale ciężkie w łańcuchu nośnik metalu – gleba – roślina i skutki wywołane podwyższeniem zawartości metali ciężkich w organizmach żywych.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny przedwtawiający zagadnienia teoretyczne
M-2Prezentacje multimedialne
M-3Dyskusja dydaktyczna
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Sumaryczna ocena aktywności i zdobytej wiedzy na ćwiczeniach audytoryjnych
S-2Ocena podsumowująca: Zaliczenie podsumowujące zdobytą wiedzę na wykładach
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student: - w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy, - w zakresie rozumienia wiedzy opanował podstawowy zakres materiału, - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe, - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie, - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaOS_2A_O03-1_U01Student potrafi ocenić stopień zanieczyszczenia metalami ciężkimi wody, gleby. Zna metody oznaczania zawartości metali ciężkich.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOS_2A_U07Samodzielnie lub w zespole inwentaryzuje i waloryzuje zasoby przyrody. Zna i potrafi sporządzać rozszerzone bilanse związane z prawidłowym funkcjonowaniem ekosystemów. Przeprowadza, analizuje i ocenia poprawność wykonanych przez siebie zadań z zakresu ochrony środowiska i krajobrazu. Posiada znajomość wad i zalet podejmowanych działań mających na celu rozwiązywanie zaistniałych problemów zawodowych.
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR2A_U06posiada umiejętność doboru i modyfikacji typowych działań (w tym technik i technologii) dostosowanych do zasobów przyrody w celu poprawy jakości życia człowieka, zgodnych ze studiowanym kierunkiem studiów
R2A_U07ocenia wady i zalety podjętych działań, w tym ich oryginalność w rozwiązywaniu zaistniałych problemów zawodowych - dla nabrania doświadczenia i doskonalenia kompetencji inżynierskich
R2A_U08posiada pogłębioną umiejętność przygotowania różnych prac pisemnych w języku polskim i języku obcym, uznawanym za podstawowy dla dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów lub w obszarze leżącym na pograniczu różnych dyscyplin naukowych
R2A_U09posiada pogłębioną umiejętność przygotowania wystąpień ustnych w języku polskim i języku obcym, w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów lub w obszarze leżącym na pograniczu różnych dyscyplin naukowych
Cel przedmiotuC-1Głównym celem jest poznanie zagrożeń wynikających z nagromadzania się metali ciężkich w środowisku. Nabycie umiejętności oceny stopnia zanieczyszczenia metalami ciężkimi środowiska przyrodniczego.
Treści programoweT-W-5Metody oznazania zawartości metali ciężkich. Sposoby ograniczania akumulacji metali ciężkich w środowisku przyrodniczym oraz metody oczyszczania różnych elementów środowiska z nadmiernej ilości metali ciężkich.
T-A-4Metody analizy zawartości metali ciężkich w próbkach środowiskowych .
T-A-2Sposoby ograniczania przedostawania się metali ciężkich do organizmów.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny przedwtawiający zagadnienia teoretyczne
M-2Prezentacje multimedialne
M-3Dyskusja dydaktyczna
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Sumaryczna ocena aktywności i zdobytej wiedzy na ćwiczeniach audytoryjnych
S-2Ocena podsumowująca: Zaliczenie podsumowujące zdobytą wiedzę na wykładach
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student: -nie potrafi zidentyfikować i poradzić sobie samodzielnie z trudnościami mogącymi pojawić się na każdym z etapów tworzenia pracy, nie operuje wiedzą kontekstową.
3,0Student: - potrafi zidentyfikować i poradzić sobie, z wydatną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaOS_2A_O03-1_K01Wykazuje zrozumienie podstawowych procesów wpływających na zawartość metali ciężkich w środowisku. Potrafi zaproponować działania mające na celu przeciwdziałanie negatywnym skutkom akumulacji metali ciężkich w wybranych elementach środowiska przyodniczego.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOS_2A_K04W sposób odpowiedzialny i kompetentny potrafi podjąć decyzję o sposobach oceny stanu i ochrony środowiska. Ma świadomość znaczenia społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności za kształtowanie i stan środowiska naturalnego.
OS_2A_K05Dostrzega ryzyko i potrafi ocenić skutki zaplanowanych działań w zakresie ochrony środowiska. Zna metody i działania zmierzające do ograniczenia ryzyka i przewidywania skutków działalności w zakresie ochrony środowiska.
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR2A_K04prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu
R2A_K05ma świadomość znaczenia społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności za produkcję wysokiej jakości żywności, dobrostan zwierząt oraz kształtowanie i stan środowiska naturalnego
R2A_K06posiada znajomość działań zmierzających do ograniczenia ryzyka i przewidywania skutków działalności w zakresie szeroko rozumianego rolnictwa i środowiska
Cel przedmiotuC-1Głównym celem jest poznanie zagrożeń wynikających z nagromadzania się metali ciężkich w środowisku. Nabycie umiejętności oceny stopnia zanieczyszczenia metalami ciężkimi środowiska przyrodniczego.
Treści programoweT-A-1Ocena chemicznego zanieczyszczenia gleby i roślin
T-A-3Ocena zanieczyszczenia wód metalami ciężkimi (wody podziemne, rzeki, jeziora, morza).
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny przedwtawiający zagadnienia teoretyczne
M-2Prezentacje multimedialne
M-3Dyskusja dydaktyczna
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Sumaryczna ocena aktywności i zdobytej wiedzy na ćwiczeniach audytoryjnych
S-2Ocena podsumowująca: Zaliczenie podsumowujące zdobytą wiedzę na wykładach
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0W zakresie prac zespołowych student: - nie potrafi zaplanować i wykonać pracy na każdym z jej etapów. W zakresie działania, postaw i motywacji: - student unika podejmowania działań, nie wykazuje inicjatywy, wykazuje postawę nieprzychylną wobec wszelkich poczynań nauczyciela.
3,0W zakresie prac zespołowych student: - planuje i wykonuje pracę w sposób nieudolny na każdym z jej etapów W zakresie działania, postaw i motywacji: - student nie unika podejmowania działań, ale też nie podejmuje ich z własnej woli. Wykazuje postawę neutralną (obojętną) wobec poleceń nauczyciela.
3,5
4,0
4,5
5,0