Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biologia (S2)
specjalność: Biologia molekularna i podstawy analityki
Sylabus przedmiotu Bioetyka:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Biologia | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | drugiego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | magister | ||
| Obszary studiów | nauk przyrodniczych | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Bioetyka | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Studium Nauk Humanistycznych i Pedagogicznych | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Bożena Dydycz <Bozena.Dydycz@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Aleksander Butrynowski <Aleksander.Butrynowski@zut.edu.pl>, Bożena Dydycz <Bozena.Dydycz@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 1,0 | ECTS (formy) | 1,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | 3 | Grupa obieralna | 1 |
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Student powinien posiadać podstwową wiedzę z zakresu etyki, biologii rozwoju oraz biotechnologicznych metod stosowanych w rozrodzie |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Zapoznanie studentów z wieloaspektowym charakterem problemów etycznych i prawnych związanych z rozwojem i stosowaniem nowych biotechnologii we wspomaganej medycznie prokreacji |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| wykłady | ||
| T-W-1 | Wiedza biologiczna, ludzkie działania i wartości – bioetyka narzędziem regulacji korzystania z nowych biotechnologii (geneza bioetyki; zakres zagadnień stanowiący przedmiot i zadania stawiane dyscyplinie). | 2 |
| T-W-2 | Płodność, niepłodność, bezpłodność: współczesne metody planowania rodziny; zjawiska populacyjne i uwarunkowania biologiczne w rozrodzie człowieka; niepłodność jako choroba; społeczne i psychiczne aspekty niepłodności. | 2 |
| T-W-3 | Medyczne i etyczne aspekty metod leczenia i rozwiązywania problemu niepłodności: techniki sztucznego zapłodnienia wewnątrz- i pozaustrojowego; zapłodnienie homologiczne i heterologiczne; macierzyństwo zastępcze; naprotechnologia; adopcja i rodzicielstwo społeczne; powoływanie do życia w świetle norm moralnych - względy społeczno-kulturowe w ocenie procedur wspieranej prokreacji. | 4 |
| T-W-4 | Etyczno-prawne kontrowersje dotyczące zapłodnienia in vitro: zapłodnienie pozaustrojowe w regulacjach Rady Europy; znaczenie Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Europejskiej Konwencji Bioetycznej w procesie kształtowania standardów bioetycznych; uregulowania w prawie wybranych krajów oraz w Polsce; wykorzystanie technik wspomaganego rozrodu a opinia publiczna i inicjatywy społeczne. | 2 |
| T-W-5 | Ochrona życia nienarodzonego: etyczno-prawne dylematy diagnostyki preimplantacyjnej, prenatalnej i aborcji; status prawny embrionu i płodu ludzkiego oraz dopuszczalność diagnostyki preimplantacyjnej, prenatalnej i aborcji w Polsce; badania na embrionach in vitro oraz klonowanie istot ludzkich. | 4 |
| T-W-6 | Wartości etyczne w zawodzie diagnosty laboratoryjnego (Kodeks Etyki Diagnosty Laboratoryjnego). | 1 |
| 15 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| wykłady | ||
| A-W-1 | Uczestnictwo w zajęciach | 15 |
| A-W-2 | Samodzielne studiowanie wskazanego piśmiennictwa i przygotowanie się do zaliczenia przedmiotu | 7 |
| A-W-3 | Przygotowanie prezentacji | 5 |
| A-W-4 | Uczestnictwo w konsultacjach | 2 |
| A-W-5 | Zaliczenie przedmiotu | 1 |
| 30 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykład informacyjny z zastosowaniem technik multimedialnych. |
| M-2 | Wykład konwersatoryjny i dyskusja dydaktyczna. |
| M-3 | Samodzielne dochodzenie do wiedzy i jej prezentacja (przygotowanie prezentacji multimedialnej). |
| M-4 | Film dydaktyczny. |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Ocena aktywności w dyskusji i merytorycznego podejścia podczas analizy problemu. |
| S-2 | Ocena formująca: Ocena prezentacji przygotowanych i wygłoszonych przez studentów. |
| S-3 | Ocena podsumowująca: Zaliczenie końcowe w formie testu jednokrotnego wyboru i pytań otwartych. |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_2A_BL-S-A3.5_W01 Student wyjaśnia podstawowe dylematy etyczno-prawne związane z prokreacją człowieka i wskazuje różne możliwości postępowania w celu rozwiązywania problemu niepłodności i bezpłodności. | BL_2A_W21 | P2A_W04 | C-1 | T-W-1, T-W-2, T-W-5, T-W-3, T-W-4 | M-1, M-3, M-2, M-4 | S-1, S-2, S-3 |
| BL_2A_BL-S-A3.5_W02 Student zna podstawowe techniki sztucznego zapłodnienia wewnątrz- i pozaustrojowego wskazując i opisując procedury lub ich etapy, które są źródłem kluczowych problemów bioetycznych. | BL_2A_W11, BL_2A_W21 | P2A_W04, P2A_W05 | C-1 | T-W-5, T-W-3, T-W-4 | M-1, M-3, M-2, M-4 | S-1, S-2, S-3 |
| BL_2A_BL-S-A3.5_W03 Student zna zasadnicze międzynarodowe i krajowe uregulowania prawne oraz tłumaczy konieczność działań legislacyjnych dotyczących rozrodu człowieka i badań z nim związanych | BL_2A_W21 | P2A_W04 | C-1 | T-W-5, T-W-4 | M-1, M-3, M-2 | S-1, S-2, S-3 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_2A_BL-S-A3.5_U01 Student jest zdolny do merytorycznej analizy problemów etyczno-prawnych związanych z prokreacją człowieka i wykazuje obiektywne podejście do ich prezentowania | BL_2A_U01, BL_2A_U02 | P2A_U03, P2A_U04, P2A_U06, P2A_U07, P2A_U08, P2A_U11 | C-1 | T-W-1, T-W-2, T-W-5, T-W-3, T-W-4 | M-1, M-3, M-2, M-4 | S-1, S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_2A_BL-S-A3.5_K01 Student ma świadomość postępowania w życiu osobistym i zawodowym zgodnego z zasadami etyki i normami prawnymi | BL_2A_K02, BL_2A_K03, BL_2A_K04 | P2A_K01, P2A_K03, P2A_K04, P2A_K05, P2A_K07 | C-1 | T-W-1, T-W-2, T-W-5, T-W-6, T-W-3, T-W-4 | M-1, M-3, M-2, M-4 | S-1, S-2 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_2A_BL-S-A3.5_W01 Student wyjaśnia podstawowe dylematy etyczno-prawne związane z prokreacją człowieka i wskazuje różne możliwości postępowania w celu rozwiązywania problemu niepłodności i bezpłodności. | 2,0 | Student nie zna i nie rozumie podstawowych dylematów etyczno-prawnych związanych z prokreacją człowieka; nie potrafi wskazać żadnych możliwości rozwiązywania problemu niepłodności i bezpłodności |
| 3,0 | Student ma podstawową wiedzę o etyczno-prawnych dylematach związanych z prokreacją człowieka; definiuje podstawowe problemy w tym zakresie, nie potrafi jednak wskazać możliwości postępowania w celu ich rozwiązywania | |
| 3,5 | Student ma podstawową wiedzę o etyczno-prawnych dylematach związanych z prokreacją; definiuje podstawowe problemy w tym zakresie i potrafi wskazać niektóre możliwości postępowania w celu ich rozwiązywania; wykazuje częściowe rozumienie zjawisk bioetycznych związanych z rozrodem człowieka | |
| 4,0 | Student posiada szczegółową wiedzę na temat etyczno-prawnych dylematów związanych z prokreacją człowieka; definiuje podstawowe problemy w tym zakresie i wskazuje możliwości ich rozwiązywania wykazując poprawne rozumienie treści programowych | |
| 4,5 | Student posiada szczegółową wiedzę na temat etyczno-prawnych dylematów związanych z prokreacją człowieka; dokładnie definiuje podstawowe problemy w tym zakresie i wskazuje możliwości ich rozwiązywania; wykazuje pełne rozumienie treści programowych | |
| 5,0 | Student posiada szczegółową wiedzę na temat etyczno-prawnych dylematów związanych z prokreacją człowieka; wyczerpująco definiuje podstawowe problemy w tym zakresie i wskazuje możliwości ich rozwiązywania; wykazuje pełne rozumienie treści programowych podbudowane wiedzą wykraczającą poza obowiązkowe piśmiennictwo | |
| BL_2A_BL-S-A3.5_W02 Student zna podstawowe techniki sztucznego zapłodnienia wewnątrz- i pozaustrojowego wskazując i opisując procedury lub ich etapy, które są źródłem kluczowych problemów bioetycznych. | 2,0 | Student posiada fragmentaryczną wiedzę dotyczącą technik sztucznego zapłodnienia; nie potrafi wskazać i opisać procedur wspomaganego rozrodu lub ich etapów stanowiących źródło kluczowych problemów bioetycznych |
| 3,0 | Student zna podstawowe techniki sztucznego zapłodnienia wewnątrz- i pozaustrojowego; wskazuje i ogólnie opisuje niektóre procedury wspomaganego rozrodu lub ich etapy stanowiące źródło kluczowych problemów bioetycznych, nie potrafi jednak uzasadnić istoty ich etycznych dylematów | |
| 3,5 | Student zna podstawowe techniki sztucznego zapłodnienia wewnątrz- i pozaustrojowego; wskazuje i ogólnie opisuje niektóre procedury wspomaganego rozrodu lub ich etapy stanowiące źródło kluczowych problemów bioetycznych oraz potrafi to uzasadnić | |
| 4,0 | Student zna podstawowe techniki sztucznego zapłodnienia wewnątrz- i pozaustrojowego; wskazuje i opisuje większość poznanych procedur wspomaganego rozrodu lub ich etapów stanowiących źródło kluczowych problemów bioetycznych, przedstawia i uzasadnia istotę ich etycznych dylematów | |
| 4,5 | Student zna podstawowe techniki sztucznego zapłodnienia wewnątrz- i pozaustrojowego; wskazuje i opisuje wszystkie poznane procedury wspomaganego rozrodu lub ich etapy stanowiące źródło kluczowych problemów bioetycznych, dokładnie przedstawia i uzasadnia istotę etycznych dylematów większości z nich | |
| 5,0 | Student zna podstawowe techniki sztucznego zapłodnienia wewnątrz- i pozaustrojowego; wskazuje i opisuje wszystkie poznane procedury wspomaganego rozrodu lub ich etapy stanowiące źródło kluczowych problemów bioetycznych, dokładnie przedstawia i uzasadnia istotę ich etycznych dylematów | |
| BL_2A_BL-S-A3.5_W03 Student zna zasadnicze międzynarodowe i krajowe uregulowania prawne oraz tłumaczy konieczność działań legislacyjnych dotyczących rozrodu człowieka i badań z nim związanych | 2,0 | Student nie zna zasadniczych międzynarodowych i krajowych aktów prawnych dotyczących problemów etycznych rozrodu człowieka i badań z nim związanych |
| 3,0 | Student wymienia i ogólnie opisuje większość poznanych międzynarodowych i krajowych uregulowań prawnych związanych z problemami etycznymi prokreacji człowieka; w niewielkim stopniu jednak tłumaczy konieczność prowadzenia dalszych działań legislacyjnych w tym zakresie | |
| 3,5 | Student wymienia i ogólnie opisuje większość poznanych międzynarodowych i krajowych uregulowań prawnych związanych z problemami etycznymi prokreacji człowieka; ogólnie tłumaczy konieczność prowadzenia dalszych działań legislacyjnych w tym zakresie | |
| 4,0 | Student wymienia i ogólnie opisuje większość poznanych międzynarodowych i krajowych aktów prawnych związanych z problemami etycznymi prokreacji człowieka; tłumaczy konieczność prowadzenia dalszych działań legislacyjnych w tym zakresie wskazując w uregulowaniach rozwiązania problematyczne w kontekście bioetycznym | |
| 4,5 | Student wymienia i ogólnie opisuje wszystkie poznane międzynarodowe i krajowe akty prawne związanych z problemami etycznymi prokreacji człowieka; tłumaczy konieczność prowadzenia dalszych działań legislacyjnych w tym zakresie wskazując w uregulowaniach rozwiązania problematyczne w kontekście bioetycznym | |
| 5,0 | Student wymienia i opisuje wszystkie poznane międzynarodowe i krajowe akty prawne związanych z problemami etycznymi prokreacji człowieka; potrafi porównać rozwiązania prawne w różnych krajach; tłumaczy konieczność prowadzenia dalszych działań legislacyjnych w tym zakresie wskazując w uregulowaniach rozwiązania problematyczne w kontekście bioetycznym |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_2A_BL-S-A3.5_U01 Student jest zdolny do merytorycznej analizy problemów etyczno-prawnych związanych z prokreacją człowieka i wykazuje obiektywne podejście do ich prezentowania | 2,0 | Student nie jest zdolny do merytorycznej analizy problemów etyczno-prawnych dotyczących zagadnień prokreacji człowieka; nie posiada umiejętności wskazywania dylematów bioetycznych |
| 3,0 | Student identyfikuje niektóre etyczno-prawne dylematy dotyczące prokreacji człowieka; nie wykazuje w pełni obiektywnego podejścia przy rozstrzyganiu i prezentacji zagadnień w tym zakresie | |
| 3,5 | Student identyfikuje większość poznanych etyczno-prawnych dylematów dotyczących prokreacji człowieka; nie wykazuje w pełni obiektywnego podejścia przy rozstrzyganiu i prezentacji zagadnień w tym zakresie | |
| 4,0 | Student identyfikuje większość poznanych etyczno-prawnych dylematów dotyczących prokreacji człowieka; wykazuje obiektywne podejście przy rozstrzyganiu i prezentacji zagadnień w tym zakresie | |
| 4,5 | Student identyfikuje wszystkie poznane etyczno-prawne dylematy dotyczące prokreacji człowieka; wykazuje obiektywne podejście przy rozstrzyganiu i prezentacji zagadnień w tym zakresie | |
| 5,0 | Student identyfikując wszystkie poznane etyczno-prawne dylematy dotyczące zagadnień związanych z prokreacją człowieka jest zdolny do ich merytorycznej i wieloaspektowej analizy, rozstrzygania oraz prezentacji |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_2A_BL-S-A3.5_K01 Student ma świadomość postępowania w życiu osobistym i zawodowym zgodnego z zasadami etyki i normami prawnymi | 2,0 | Student nie ma świadomości postępowania w życiu osobistym i zawodowym zgodnego z zasadami etyki i normami prawnymi |
| 3,0 | Student ma świadomość postępowania w życiu osobistym i zawodowym zgodnego z zasadami etyki i normami prawnymi | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Literatura podstawowa
- Różyńska J. , Waligóra M. (red.), Badania naukowe z udziałem ludzi w biomedycynie. Standardy międzynarodowe., Wolters Kluwer Polska – LEX, Warszawa, 2012
- Kapelańska-Pręgowska J., Prawne i bioetyczne aspekty testów genetycznych., Wolters Kluwer Polska – LEX, Warszawa, 2011
- Szyncel K., Sztuczne zapłodnienie. Jeśli nie in vitro, to co?, Wydawnictwo św. Stanisława BM, Kraków, 2010
- Nawrot O., Ludzka biogeneza w standardach bioetycznych Rady Europy., Wolters Kluwer Polska –Oficyna, Warszawa, 2011
- Aramini M., Bioetyka dla wszystkich., Wydawnictwo eSPe, Kraków, 2011
Literatura dodatkowa
- Sajfan M. (red), Prawo wobec medycyny i biotechnologii. Zbiór orzeczeń z komentarzami., Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska –Oficyna, Warszawa, 2010
- x, Życie i płodność, Kwartalnik Fundacji Życie i Płodność, Kraków, 2007, od nr1/2007 do obecnie, www.zycieiplodnosc.pl/kwartalnik/ (30.03.2012)
- Haberko J., Cywilnoprawna ochrona dziecka poczętego a stosowanie procedur medycznych., Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska –Oficyna, Warszawa, 2010
- Kondratiewa-Bryzik J., Początek prawnej ochrony życia ludzkiego w świetle standardów międzynarodowych., Wolters Kluwer Polska –Oficyna, Warszawa, 2009