Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Technologii i Inżynierii Chemicznej - Chemia (S1)

Sylabus przedmiotu Identyfikacja związków chemicznych:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Chemia
Forma studiów studia stacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów nauk ścisłych, studiów inżynierskich
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Identyfikacja związków chemicznych
Specjalność Chemia ogólna i analityka chemiczna
Jednostka prowadząca Katedra Chemii Nieorganicznej i Analitycznej
Nauczyciel odpowiedzialny Zbigniew Rozwadowski <Zbigniew.Rozwadowski@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Monika Bosacka <Monika.Bosacka@zut.edu.pl>, Anna Błońska-Tabero <Anna.Blonska-Tabero@zut.edu.pl>, Grażyna Dąbrowska <Grazyna.Dabrowska@zut.edu.pl>, Elżbieta Filipek <Elzbieta.Filipek@zut.edu.pl>, Ewa Janus <Ewa.Janus@zut.edu.pl>, Beata Kołodziej <Beata.Kolodziej@zut.edu.pl>, Mateusz Piz <Mateusz.Piz@zut.edu.pl>, Zbigniew Rozwadowski <Zbigniew.Rozwadowski@zut.edu.pl>, Anna Szady-Chełmieniecka <Anna.Szady@zut.edu.pl>, Piotr Tabero <Piotr.Tabero@zut.edu.pl>, Elżbieta Tomaszewicz <Elzbieta.Tomaszewicz@zut.edu.pl>, Aneta Wesołowska <Aneta.Wesolowska@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 4,0 ECTS (formy) 4,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
wykładyW5 15 1,00,50zaliczenie
laboratoriaL5 45 3,00,50zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Zaliczenie z przedmiotów Chemia nieorganiczna I, Chemia organiczna I, Analiza instrumentalna I
W-2Zaliczenie z przedmiotu Klasyczna chemia analityczna

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Zapoznanie z metodami fizycznymi, chemicznymi i instrumentalnymi stosowanymi do identyfikacji związków chemicznych
C-2Nauczenie całościowego podejścia do próbek analitycznych oraz zasad pracy i rygorów jakie muszą być przestrzegane w laboratorium w czasie analizy jakościowej umożliwiajacych prawidłową identyfikację próbki.
C-3Umiejętność umożliwiającą zastosowanie różnych metod analitycznych, również instrumentalnych do identyfikacji związków chemicznych nieorganicznych i organicznych oraz prawidłowej oceny uzyskanych wyników analizy z punktu widzenia ich wiarygodności
C-4Umiejętność doboru najbardziej korzystnej metody analitycznej niezbędnej w identyfikacji związków chemicznych

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
laboratoria
T-L-1Wprowadzenie do laboratorium. Zasady BHP. Regulamin pracowni. Omówienie programu ćwiczeń1
T-L-2Oznaczanie właściwości fizycznych (temperatura topnienia, wrzenia, odczyn, rozpuszczalność), umożliwiających wstępną identyfikację związków organicznych4
T-L-3Wykorzystanie chemicznych metod identyfikacji związków organicznych (reakcje charakterystyczne grup funkcyjnych) dla wybranych związków organicznych4
T-L-4Wykorzystanie metod instrumentalnych (IR, UV-Vis, NMR, GC-MS) w identyfikacji wybranych związków organicznych8
T-L-5Identyfikacja nieznanego związku organicznego w oparciu o właściwości fizykochemiczne oraz z wykorzystaniem metod instrumentalnych8
T-L-6Identyfikacja tlenków oraz soli prostych i złożonych (kationów i anionów) z wykorzystaniem metod jakościowej analizy chemicznej8
T-L-7Badania stabilności termicznej związków chemicznych metodami DTA-TG oraz oznaczanie ich gęstości metodami piknometrycznymi.4
T-L-8Wykorzystanie metod instrumentalnych (XRD, IR, UV-VIS-NIR) do identyfikacji wybranych związków nieorganicznych8
45
wykłady
T-W-1Parametry definiujące związki chemiczne nieorganiczne i organiczne (temperatura topnienia, wrzenia, temperatura polimorficznych przemian fazowych, typ sieci krystalicznej, gęstość, barwa, twardość).2
T-W-2Fizyczne metody identyfikacji związków chemicznych.1
T-W-3Chemiczne metody identyfikacji związków nieorganicznych (reakcje charakterystyczne).3
T-W-4Chemiczne metody identyfikacji związków organicznych (reakcje charakterystyczne grup funkcyjnych, grupy rozpuszczalności).3
T-W-5Wykorzystanie metod instrumentalnych do identyfikacji związków nieorganicznych i organicznych.4
T-W-6Szybkie testy analityczne1
T-W-7Zaliczenie1
15

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
laboratoria
A-L-1uczestnictwo w zajęciach45
A-L-2Przygotowanie do laboratorium15
A-L-3Indywidualne zapoznanwanie się z polecaną literaturą15
A-L-4Przygotowanie sprawozdań z wykonywanych ćwiczeń15
90
wykłady
A-W-1uczestnictwo w zajęciach15
A-W-2Przygotowanie do zaliczenia15
30

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Metody podające: wykład informacyjny, objaśnienie lub wyjaśnienie
M-2Metody praktyczne: ćwiczenia laboratoryjne
M-3Metody aktywizujące: dyskusja dydaktyczna

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena podsumowująca: Ocena z zaliczenia pisemnego
S-2Ocena formująca: Ocena z poprawności wykonania oznaczeń (laboratorium)
S-3Ocena podsumowująca: Ocena z poprawności identyfikacji związków nieorganicznych i organicznych z wykorzystaniem metod fizycznych, chemicznych i instrumentalnych oraz kolokwiów zaliczeniowych (laboratorium)

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
KCh_1A_D01-12_W01
Posiada wiedzę z zakresu chemii analitycznej umożliwiającą wybór odpowiednich metod analitycznych wykorzystywanych w identyfikacji związków chemicznych oraz zakresu ich stosowania
KCh_1A_W01, KCh_1A_W03, KCh_1A_W04, KCh_1A_W05, KCh_1A_W06X1A_W01, X1A_W02, X1A_W03, X1A_W04, X1A_W05, X1A_W06C-1, C-2T-W-1, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-L-1M-1, M-2, M-3S-1

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
KCh_1A_D01-12_U01
Potrafi dokonać wyboru właściwej metody analitycznej w celu identyfikacji związków organicznych i nieorganicznych, wykonać oznaczenie, a następnie zinterpretować uzyskane wyniki pod kątem ich wiarygodności
KCh_1A_U02, KCh_1A_U06, KCh_1A_U07X1A_U02, X1A_U06, X1A_U07C-3, C-4T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6M-1, M-2, M-3S-2, S-3

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
KCh_1A_D01-12_K01
Potrafi określić i dostosować swoje działania w przypadku pojawienia się nieoczekiwanych problemów z rozwiązaniem przydzielonego zadania oraz odpowiada za rzetelność uzyskanych wyników
KCh_1A_K03X1A_K03C-2T-L-5, T-L-6M-2S-3

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
KCh_1A_D01-12_W01
Posiada wiedzę z zakresu chemii analitycznej umożliwiającą wybór odpowiednich metod analitycznych wykorzystywanych w identyfikacji związków chemicznych oraz zakresu ich stosowania
2,0
3,0Posiada wiedzę na poziomie podstawowym umożliwiającą identyfikację związku chemicznego
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
KCh_1A_D01-12_U01
Potrafi dokonać wyboru właściwej metody analitycznej w celu identyfikacji związków organicznych i nieorganicznych, wykonać oznaczenie, a następnie zinterpretować uzyskane wyniki pod kątem ich wiarygodności
2,0
3,0Student potrafi dokonać wyboru właściwej metody analitycznej, dokonać wstępnej identyfikacji badanego związku chemicznego (właściwości fizyczne, obecność grup funkcyjnych, grup kationów, anionu) oraz ocenić ich wiarygodność
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
KCh_1A_D01-12_K01
Potrafi określić i dostosować swoje działania w przypadku pojawienia się nieoczekiwanych problemów z rozwiązaniem przydzielonego zadania oraz odpowiada za rzetelność uzyskanych wyników
2,0
3,0Student potrafi określić swoje zadania na poziomie podstawowym i nie potrafi ich zmodyfikować w wypadku pojawienia się problemu. Otrzymane wyniki są błędne, jednak błędy wynikają z pomyłki w oznaczeniu.
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. D.A Skoog, Podstawy chemii analitycznej, PWN, Warszawa, 2007
  2. A. Cygański, Metody spektroskopowe w chemii analitycznej, WNT, Warszawa, 2009
  3. J. Minczewski, Z. Marczenko, Chemia analityczna, PWN, Warszawa, 2012
  4. W. Szczepaniak, Metody instrumentalne w analizie chemicznej, PWN, Warszawa, 2010
  5. A. Cygański, Chemiczne metody analizy ilościowej, WNT, 1999
  6. Red. M. Jarosz, Nowoczesne techniki analityczne, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 2006
  7. S. Goszczyński, Analiza identyfikacyjna związków organicznych, Politechnika Poznańska, Poznań, 1976
  8. red. A. Bolewski, W. Żabiński, Metody badań minerałów i skał, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, 1988
  9. Z. S. Szmal, T. Lipiec, Chemia analityczna z elementami analizy instrumentalnej, PZWL, Warszawa, 1988

Literatura dodatkowa

  1. A. Śliwa (redaktor), Obliczenia chemiczne, PWN, Warszawa, 1987

Treści programowe - laboratoria

KODTreść programowaGodziny
T-L-1Wprowadzenie do laboratorium. Zasady BHP. Regulamin pracowni. Omówienie programu ćwiczeń1
T-L-2Oznaczanie właściwości fizycznych (temperatura topnienia, wrzenia, odczyn, rozpuszczalność), umożliwiających wstępną identyfikację związków organicznych4
T-L-3Wykorzystanie chemicznych metod identyfikacji związków organicznych (reakcje charakterystyczne grup funkcyjnych) dla wybranych związków organicznych4
T-L-4Wykorzystanie metod instrumentalnych (IR, UV-Vis, NMR, GC-MS) w identyfikacji wybranych związków organicznych8
T-L-5Identyfikacja nieznanego związku organicznego w oparciu o właściwości fizykochemiczne oraz z wykorzystaniem metod instrumentalnych8
T-L-6Identyfikacja tlenków oraz soli prostych i złożonych (kationów i anionów) z wykorzystaniem metod jakościowej analizy chemicznej8
T-L-7Badania stabilności termicznej związków chemicznych metodami DTA-TG oraz oznaczanie ich gęstości metodami piknometrycznymi.4
T-L-8Wykorzystanie metod instrumentalnych (XRD, IR, UV-VIS-NIR) do identyfikacji wybranych związków nieorganicznych8
45

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Parametry definiujące związki chemiczne nieorganiczne i organiczne (temperatura topnienia, wrzenia, temperatura polimorficznych przemian fazowych, typ sieci krystalicznej, gęstość, barwa, twardość).2
T-W-2Fizyczne metody identyfikacji związków chemicznych.1
T-W-3Chemiczne metody identyfikacji związków nieorganicznych (reakcje charakterystyczne).3
T-W-4Chemiczne metody identyfikacji związków organicznych (reakcje charakterystyczne grup funkcyjnych, grupy rozpuszczalności).3
T-W-5Wykorzystanie metod instrumentalnych do identyfikacji związków nieorganicznych i organicznych.4
T-W-6Szybkie testy analityczne1
T-W-7Zaliczenie1
15

Formy aktywności - laboratoria

KODForma aktywnościGodziny
A-L-1uczestnictwo w zajęciach45
A-L-2Przygotowanie do laboratorium15
A-L-3Indywidualne zapoznanwanie się z polecaną literaturą15
A-L-4Przygotowanie sprawozdań z wykonywanych ćwiczeń15
90
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1uczestnictwo w zajęciach15
A-W-2Przygotowanie do zaliczenia15
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaKCh_1A_D01-12_W01Posiada wiedzę z zakresu chemii analitycznej umożliwiającą wybór odpowiednich metod analitycznych wykorzystywanych w identyfikacji związków chemicznych oraz zakresu ich stosowania
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówKCh_1A_W01posiada uporządkowaną wiedzę w zakresie chemii, zna podstawowe koncepcje i teorie chemiczne, zna terminologię, nomenklaturę i jednostki chemiczne
KCh_1A_W03zna zjawiska chemiczne i fizyczne zachodzące w przyrodzie oraz potrafi wytłumaczyć obserwowane prawidłowości wykorzystując język matematyki, a w szczególności potrafi samodzielnie odtworzyć podstawowe twierdzenia i prawa
KCh_1A_W04zna metody obliczeniowe i statystyczne stosowane do rozwiązywania typowych problemów z zakresu chemii i wie jak zastosować odpowiednie metody obliczeniowe i programy komputerowe do ich rozwiązania; zna podstawy programowania oraz inżynierii oprogramowania
KCh_1A_W05zna podstawowe aspekty budowy i działania aparatury naukowej stosowanej w laboratorium chemicznym
KCh_1A_W06zna podstawowe zasady BHP w laboratorium chemicznym, zna zasady związane z wykorzystywaniem chemikaliów i ich unieszkodliwiania
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaX1A_W01ma ogólną wiedzę w zakresie podstawowych koncepcji, zasad i teorii właściwych dla dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
X1A_W02ma znajomość technik matematyki wyższej w zakresie niezbędnym dla ilościowego opisu, zrozumienia oraz modelowania problemów o średnim poziomie złożoności
X1A_W03rozumie oraz potrafi wytłumaczyć opisy prawidłowości, zjawisk i procesów wykorzystujące język matematyki, w szczególności potrafi samodzielnie odtworzyć podstawowe twierdzenia i prawa
X1A_W04zna podstawowe metody obliczeniowe stosowane do rozwiązywania typowych problemów z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów oraz przykłady praktycznej implementacji takich metod z wykorzystaniem odpowiednich narządzi informatycznych; zna podstawy programowania oraz inżynierii oprogramowania
X1A_W05zna podstawowe aspekty budowy i działania aparatury naukowej z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
X1A_W06zna podstawowe zasady bezpieczeństwa i higieny pracy
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie z metodami fizycznymi, chemicznymi i instrumentalnymi stosowanymi do identyfikacji związków chemicznych
C-2Nauczenie całościowego podejścia do próbek analitycznych oraz zasad pracy i rygorów jakie muszą być przestrzegane w laboratorium w czasie analizy jakościowej umożliwiajacych prawidłową identyfikację próbki.
Treści programoweT-W-1Parametry definiujące związki chemiczne nieorganiczne i organiczne (temperatura topnienia, wrzenia, temperatura polimorficznych przemian fazowych, typ sieci krystalicznej, gęstość, barwa, twardość).
T-W-3Chemiczne metody identyfikacji związków nieorganicznych (reakcje charakterystyczne).
T-W-4Chemiczne metody identyfikacji związków organicznych (reakcje charakterystyczne grup funkcyjnych, grupy rozpuszczalności).
T-W-5Wykorzystanie metod instrumentalnych do identyfikacji związków nieorganicznych i organicznych.
T-W-6Szybkie testy analityczne
T-L-1Wprowadzenie do laboratorium. Zasady BHP. Regulamin pracowni. Omówienie programu ćwiczeń
Metody nauczaniaM-1Metody podające: wykład informacyjny, objaśnienie lub wyjaśnienie
M-2Metody praktyczne: ćwiczenia laboratoryjne
M-3Metody aktywizujące: dyskusja dydaktyczna
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Ocena z zaliczenia pisemnego
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Posiada wiedzę na poziomie podstawowym umożliwiającą identyfikację związku chemicznego
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaKCh_1A_D01-12_U01Potrafi dokonać wyboru właściwej metody analitycznej w celu identyfikacji związków organicznych i nieorganicznych, wykonać oznaczenie, a następnie zinterpretować uzyskane wyniki pod kątem ich wiarygodności
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówKCh_1A_U02potrafi wykonywać analizy ilościowe, szczególnie z wykorzystaniem metod chemicznych i fizycznych oraz formułować na tej podstawie wnioski jakościowe
KCh_1A_U06potrafi przedstawić w sposób przystępny postawowe zagadnienia i problemy natury chemicznej
KCh_1A_U07potrafi uczyć się samodzielnie
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaX1A_U02potrafi wykonywać analizy ilościowe oraz formułować na tej podstawie wnioski jakościowe
X1A_U06potrafi w sposób przystępny przedstawić podstawowe fakty w ramach dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
X1A_U07potrafi uczyć się samodzielnie
Cel przedmiotuC-3Umiejętność umożliwiającą zastosowanie różnych metod analitycznych, również instrumentalnych do identyfikacji związków chemicznych nieorganicznych i organicznych oraz prawidłowej oceny uzyskanych wyników analizy z punktu widzenia ich wiarygodności
C-4Umiejętność doboru najbardziej korzystnej metody analitycznej niezbędnej w identyfikacji związków chemicznych
Treści programoweT-W-1Parametry definiujące związki chemiczne nieorganiczne i organiczne (temperatura topnienia, wrzenia, temperatura polimorficznych przemian fazowych, typ sieci krystalicznej, gęstość, barwa, twardość).
T-W-2Fizyczne metody identyfikacji związków chemicznych.
T-W-3Chemiczne metody identyfikacji związków nieorganicznych (reakcje charakterystyczne).
T-W-4Chemiczne metody identyfikacji związków organicznych (reakcje charakterystyczne grup funkcyjnych, grupy rozpuszczalności).
T-W-5Wykorzystanie metod instrumentalnych do identyfikacji związków nieorganicznych i organicznych.
T-W-6Szybkie testy analityczne
Metody nauczaniaM-1Metody podające: wykład informacyjny, objaśnienie lub wyjaśnienie
M-2Metody praktyczne: ćwiczenia laboratoryjne
M-3Metody aktywizujące: dyskusja dydaktyczna
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: Ocena z poprawności wykonania oznaczeń (laboratorium)
S-3Ocena podsumowująca: Ocena z poprawności identyfikacji związków nieorganicznych i organicznych z wykorzystaniem metod fizycznych, chemicznych i instrumentalnych oraz kolokwiów zaliczeniowych (laboratorium)
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student potrafi dokonać wyboru właściwej metody analitycznej, dokonać wstępnej identyfikacji badanego związku chemicznego (właściwości fizyczne, obecność grup funkcyjnych, grup kationów, anionu) oraz ocenić ich wiarygodność
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaKCh_1A_D01-12_K01Potrafi określić i dostosować swoje działania w przypadku pojawienia się nieoczekiwanych problemów z rozwiązaniem przydzielonego zadania oraz odpowiada za rzetelność uzyskanych wyników
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówKCh_1A_K03potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaX1A_K03potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania
Cel przedmiotuC-2Nauczenie całościowego podejścia do próbek analitycznych oraz zasad pracy i rygorów jakie muszą być przestrzegane w laboratorium w czasie analizy jakościowej umożliwiajacych prawidłową identyfikację próbki.
Treści programoweT-L-5Identyfikacja nieznanego związku organicznego w oparciu o właściwości fizykochemiczne oraz z wykorzystaniem metod instrumentalnych
T-L-6Identyfikacja tlenków oraz soli prostych i złożonych (kationów i anionów) z wykorzystaniem metod jakościowej analizy chemicznej
Metody nauczaniaM-2Metody praktyczne: ćwiczenia laboratoryjne
Sposób ocenyS-3Ocena podsumowująca: Ocena z poprawności identyfikacji związków nieorganicznych i organicznych z wykorzystaniem metod fizycznych, chemicznych i instrumentalnych oraz kolokwiów zaliczeniowych (laboratorium)
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student potrafi określić swoje zadania na poziomie podstawowym i nie potrafi ich zmodyfikować w wypadku pojawienia się problemu. Otrzymane wyniki są błędne, jednak błędy wynikają z pomyłki w oznaczeniu.
3,5
4,0
4,5
5,0