ZUT - Krajowe Ramy Kwalifikacji / Rok 2014/2015 / Wydział Ekonomiczny / Ekonomia (S1) / Ekonomika i zarządzanie potencjałem ludzkim / Sylabus przedmiotu - Ergonomia

Wydział Ekonomiczny - Ekonomia (S1)
specjalność: Ekonomika i zarządzanie potencjałem ludzkim

Sylabus przedmiotu Ergonomia - przedmiot do wyboru II:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów	Ekonomia
Forma studiów	studia stacjonarne	Poziom	pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta	licencjat
Obszary studiów	nauk społecznych
Profil	ogólnoakademicki
Moduł	—
Przedmiot	Ergonomia - przedmiot do wyboru II
Specjalność	przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca	Katedra Nieruchomości, Agrobiznesu i Ekonomii Środowiska
Nauczyciel odpowiedzialny	Jerzy Bielec <Jerzy.Bielec@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele	Milena Bera <Milena.Bera@zut.edu.pl>, Bartosz Mickiewicz <Bartosz.Mickiewicz@zut.edu.pl>, Aneta Zaremba <Aneta.Zaremba@zut.edu.pl>
ECTS (planowane)	2,0	ECTS (formy)	2,0
Forma zaliczenia	zaliczenie	Język	polski
Blok obieralny	1	Grupa obieralna	1

Formy dydaktyczne

Forma dydaktyczna	KOD	Semestr	Godziny	ECTS	Waga	Zaliczenie
wykłady	W	3	22	2,0	1,00	zaliczenie

Wymagania wstępne

KOD	Wymaganie wstępne
W-1	Wybrane aspekty wiedzy z zakresu mikroekonomii i zarządzania.

Cele przedmiotu

KOD	Cel modułu/przedmiotu
C-1	Uzyskanie podstaw wiedzy o ergonomii. Opanowanie podstawowych terminów i kategorii pojęciowych.
C-2	Rozumienie procesu poprawy warunków pracy i poprawy organizacji stanowisk pracy jako aspektu efektywnego i nowoczesnego zarządzania. Rozumienie związku między dobrą organizacją stanowiska pracy a efektywnością pracy.
C-3	Umiejętność zastosowania oceny kosztu biologicznego pracy. Umiejętność oceny stanowisk pracy i czynników negatywnie oddziałujących na wydajność pracy oraz znajomość metod diagnozowania nieefektywności organizacji stanowisk pracy.
C-4	Umiejętność sformułowania zaleceń co do poprawy zdiagnozowanej niesprawności organizacji stanowisk pracy oraz sposobów ograniczania ich skutków.
C-5	Posiadanie wiedzy nt. obowiązków pracodawcy i wymogów BHP oraz zdolność łączenia ich z zaleceniami ergonomii w zakresie właściwej i efektywnej organizacji pracy.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KOD	Treść programowa	Godziny
wykłady
T-W-1	Przedmiot i zakres ergonomii. Układ: człowiek – obiekt techniczny – otoczenie człowieka jako przedmiot ergonomii. Ergonomia jako wiedza multidyscyplinarna, ze szczególną uwagą na antropometrię. Ergonomia koncepcyjna i korekcyjna.	3
T-W-2	Zarys wiedzy o pracy ludzkiej. Rodzaje pracy.	1
T-W-3	Koszt biologiczny pracy. Analiza procesu pracy. Wysiłek fizyczny przy pracy. Obciążenie statyczne i dynamiczne przy pracy. Fizjologia wysiłku psychicznego, jego ocena. Zmęczenie fizyczne i psychiczne. Monotypia i monotonia.	4
T-W-4	Materialne środowisko pracy, jako element oceny kosztu biologicznego pracy: hałas, wibracje, mikroklimat, oświetlenie, promieniowanie i inne zagrożenia (chemiczne, biologiczne). Wpływ na zdrowie, bezpieczeństwo pracy i efektywność pracy. Zagrożenia w miejscu pracy i środki ochrony.	4
T-W-5	Organizacja czasu pracy, przerwy w pracy, praca zmianowa. Udział fizjologii i medycyny pracy w kształtowaniu warunków pracy.	1
T-W-6	Psychologiczne czynniki organizacji pracy. Percepcja sygnałów. Układ: człowiek – obiekt techniczny, obieg informacji, zdolności sensoryczne człowieka, relacje z układem nerwowym człowieka. Komunikacja wizualna (symbole graficzne, kody itp.) i głosowa.	2
T-W-7	Stres psychiczny w pracy: źródła, zagrożenia, deficyt / nadmiar informacji, deficyt czasu.	3
T-W-8	Aparatura pomiaru zdolności psychofizycznych (pracownika).	2
T-W-9	Stanowisko pracy z monitorem ekranowym - ergonomia przestrzeni biurowej. Prezentacja i omówienie przykładów (a także zasad sporządzania pracy zaliczeniowej przy danej formie zaliczenia).	1
T-W-10	Metody i techniki oceny ergonomicznej urządzeń. Listy kontrolne. Ocena ryzyka zawodowego w miejscu pracy.	1
		22

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KOD	Forma aktywności	Godziny
wykłady
A-W-1	Uczestnictwo w wykładach.	22
A-W-2	Lektura materiałów oraz literatury przedmiotu.	17
A-W-3	Przygotowanie pracy zaliczeniowej lub przygotowanie się do testu.	21
		60

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KOD	Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1	Metody podające (opowiadanie, opis, anegdota, wyjaśnianie).
M-2	Metody problemowe (wykład problemowy, wykład konwersatoryjny, metoda przypadków, dyskusja dydaktyczna).
M-3	Metody eksponujące ( film, ekspozycja).
M-4	Metody programowane (z użyciem komputera, z użyciem aparatury pomiarowej i maszyn dydaktycznych).
M-5	Metody praktyczne (pokaz, ćwiczenia przedmiotowe).

Sposoby oceny

KOD	Sposób oceny
S-1	Ocena formująca: Poprawne odpowiedzi na pytania sprawdzające zadawane w trakcie zajęć nagradzane są jako aktywność i podnoszą ocenę końcową.
S-2	Ocena podsumowująca: Test zaliczeniowy lub praca projektowa wg wcześniej wyjaśnionego schematu. Rodzaj zaliczenia jest podawany do wiadomości na pierwszych zajęciach i pozostaje niezmienny. Jeśli zaliczenie stanowi praca projektowa, to test jest wykorzystywany wyłącznie wobec osób, który praca została oceniona poniżej 3,5 i stanowi dodatkowy element sprawdzający wiedzę i umijętności a ocena końcowa dla takich osób to średnia z ocen z pracy projektowej i testu.

KOD

Sposób oceny

S-1

Ocena formująca: Poprawne odpowiedzi na pytania sprawdzające zadawane w trakcie zajęć nagradzane są jako aktywność i podnoszą ocenę końcową.

S-2

Ocena podsumowująca: Test zaliczeniowy lub praca projektowa wg wcześniej wyjaśnionego schematu. Rodzaj zaliczenia jest podawany do wiadomości na pierwszych zajęciach i pozostaje niezmienny. Jeśli zaliczenie stanowi praca projektowa, to test jest wykorzystywany wyłącznie wobec osób, który praca została oceniona poniżej 3,5 i stanowi dodatkowy element sprawdzający wiedzę i umijętności a ocena końcowa dla takich osób to średnia z ocen z pracy projektowej i testu.

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
E_1A_O1/1_W01 Znajomość psychofizycznych cech konstutuujących zdolność do pracy.	E_1A_W05	S1A_W05	C-1, C-2, C-3, C-5	T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-6, T-W-7	M-1, M-2, M-5	S-1, S-2
E_1A_O1/1_W02 Posiada wiedzę z zakresu instrumentów mających wpływ na efektywność pracy.	E_1A_W10	S1A_W03, S1A_W05, S1A_W08	C-2, C-3, C-4	T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-8, T-W-10	M-2, M-4, M-5	S-1, S-2
E_1A_O1/1_W03 Wiedza w zakresie pracy ludzkiej jako elementu tworzenia przedsiębiorczości.	E_1A_W15	S1A_W11	C-4, C-5	T-W-2, T-W-4, T-W-5, T-W-9	M-1, M-2	S-1, S-2

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
E_1A_O1/1_U01 Zarządzanie zasobem ludzkim w taki sposób, aby przy najniższym koszcie biologicznym uzyskiwać najwyższą wydajność.	E_1A_U18, E_1A_U03	S1A_U01, S1A_U02, S1A_U03, S1A_U05, S1A_U06	C-1, C-2, C-3, C-4, C-5	T-W-3, T-W-4	M-1, M-2, M-5	S-1, S-2
E_1A_O1/1_U02 Posiada umiejętność zastosowania norm dotyczących kształtowania materialnego środowiska pracy.	E_1A_U05	S1A_U05	C-1, C-2, C-4, C-5	T-W-4, T-W-5, T-W-9	M-4, M-5	S-1, S-2

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
E_1A_O1/1_K01 Świadomość potrzeb i możliwości swoich oraz podległych pracowników wpływa na zwiększenie kompetencji kierowniczych i organizatorskich.	E_1A_K09	S1A_K02, S1A_K03, S1A_K04	C-1, C-2, C-3, C-4, C-5	T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8	M-1, M-2, M-3, M-4, M-5	S-1, S-2
E_1A_O1/1_K02 Posiada kompetencje w zakresie humanizacji procesu pracy.	E_1A_K08	S1A_K04	C-1, C-2, C-3, C-4	T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8	M-2, M-4, M-5	S-1, S-2

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształcenia	Ocena	Kryterium oceny
E_1A_O1/1_W01 Znajomość psychofizycznych cech konstutuujących zdolność do pracy.	2,0	Nieprzystąpienie do zaliczenia, oddanie pracy projektowej nie na temat, po terminie, sprzeczne z podanymi zaleceniami lub testu z mniejszą niż 50% liczbą odpowiedzi.
	3,0	Minimalny poziom wypełnienia zadań projektu, z wieloma błędami formalnymi lub merytorycznymi lub test na poziomie powyżej 50%.
	3,5	Na ogół poprawnie wykonana praca projektowa z drobnymi błędami merytorycznymi i formalnymi lub test na poziomie ok. 60%.
	4,0	Dobrze wykonana praca projektowa, wnioski mogą zawierać drobne błędy, lub test na poziomie ok. 70%.
	4,5	Poprawnie i bez błędów, z poprawnym wnioskami, wykonana praca projektowa lub test na poziomie ok. 80%.
	5,0	Bardzo dobrze wykonana praca, bez błędów, zawierająca wszystkie wymagane elementy i poprawną analizę merytoryczną oraz wnioski lub test na poziomie ok. 90%.
E_1A_O1/1_W02 Posiada wiedzę z zakresu instrumentów mających wpływ na efektywność pracy.	2,0	Student nie jest w stanie: - zdefiniować podstawowych pojęć z zakresu przedmiotu, - wskazać, co jest literaturą tematu oraz jaki jest cel, przedmiot i najważniejsze zagadnienia w ramach realizowanego programu, - sformułować krótkiej (nawet niepełnej), ale poprawnej wypowiedzi dla większości poruszanych na zajęciach obszarów tematycznych. Student otrzymuje ocenę niedostateczną, jeśli nie wykazuje zainteresowania treściami programowymi lub uchyla się od aktywności a jego absencja nie daje gwarancji nadrobienia zaległości w materialne.
	3,0	Student, na ocenę dostateczną: - w zakresie wiedzy opanował i przyswoił podstawowy materiał programowy, - w zakresie rozumienia wiedzy opanował podstawowy zakres materiału, - w zakresie stosunku do wiedzy średnio zainteresowany (częściowo obojętny), - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele drobnych błędów w treści i języku (jakość wypowiedzi w przeważającej mierze błędna).
	3,5	Student, na ocenę dostateczną plus: - w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy, - w zakresie rozumienia wiedzy opanował podstawowy zakres materiału, - w zakresie stosunku do przekazywanej wiedzy pozostaje średnio zainteresowany, - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia drobne błędy w treści i języku (jakość wypowiedzi częściowo błędna).
	4,0	Student, na ocenę dobrą: - w zakresie wiedzy opanował prawie cały materiał programowy i wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe prawie dokładnie, - w zakresie rozumienia wiedzy opanował nieomal poprawnie całość zakresu materiału, - w zakresie stosunku do wiedzy przejawia zainteresowanie, - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia nieznaczne uchybienia (wypowiedzi cechują nieznaczne błędy).
	4,5	Student, na ocenę dobrą plus: - w zakresie wiedzy opanował materiał programowy, - w zakresie rozumienia wiedzy opanował wszystkie treści programowe, właściwie tłumaczy ich znaczenie - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje zainteresowanie, - wypowiada się bez trudności operując poprawnie słownictwem merytorycznym.
	5,0	Student, na ocenę bardzo dobrą: - w zakresie wiedzy wykracza poza materiał programowy, - wykazuje zrozumienie wiedzy bez zastrzeżeń do toku rozumowania, - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie i ciekawość poznawczą, potrafi zaproponować kontekst, w którym wiedza znajduje lub może znaleźć zastosowanie praktyczne, - wypowiada się bezbłędnym językiem, prawidłowo merytorycznie.
E_1A_O1/1_W03 Wiedza w zakresie pracy ludzkiej jako elementu tworzenia przedsiębiorczości.	2,0	Nieprzystąpienie do zaliczenia, oddanie pracy projektowej nie na temat, po terminie, sprzeczne z podanymi zaleceniami lub testu z mniejszą niż 50% liczbą odpowiedzi.
	3,0	Minimalny poziom wypełnienia zadań projektu, z wieloma błędami formalnymi lub merytorycznymi lub test na poziomie powyżej 50%.
	3,5	Na ogół poprawnie wykonana praca projektowa z drobnymi błędami merytorycznymi i formalnymi lub test na poziomie ok. 60%.
	4,0	Dobrze wykonana praca projektowa, wnioski mogą zawierać drobne błędy, lub test na poziomie ok. 70%.
	4,5	Poprawnie i bez błędów, z poprawnym wnioskami, wykonana praca projektowa lub test na poziomie ok. 80%.
	5,0	Bardzo dobrze wykonana praca, bez błędów, zawierająca wszystkie wymagane elementy i poprawną analizę merytoryczną oraz wnioski lub test na poziomie ok. 90%.

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształcenia	Ocena	Kryterium oceny
E_1A_O1/1_U01 Zarządzanie zasobem ludzkim w taki sposób, aby przy najniższym koszcie biologicznym uzyskiwać najwyższą wydajność.	2,0	Nieprzystąpienie do zaliczenia, oddanie pracy projektowej nie na temat, po terminie, sprzeczne z podanymi zaleceniami lub testu z mniejszą niż 50% liczbą odpowiedzi.
	3,0	Minimalny poziom wypełnienia zadań projektu, z wieloma błędami formalnymi lub merytorycznymi lub test na poziomie powyżej 50%.
	3,5	Na ogół poprawnie wykonana praca projektowa z drobnymi błędami merytorycznymi i formalnymi lub test na poziomie od ok. 60%.
	4,0	Dobrze wykonana praca projektowa, wnioski mogą zawierać drobne błędy, lub test na poziomie od ok. 70%.
	4,5	Poprawnie i bez błędów, z poprawnym wnioskami, wykonana praca projektowa lub test na poziomie od ok. 80%.
	5,0	Bardzo dobrze wykonana praca, bez błędów, zawierająca wszystkie wymagane elementy i poprawną analizę merytoryczną oraz wnioski lub test na poziomie ok. 90%.
E_1A_O1/1_U02 Posiada umiejętność zastosowania norm dotyczących kształtowania materialnego środowiska pracy.	2,0	Nie potrafi zidentyfikować i poradzić sobie samodzielnie z trudnościami mogącymi się pojawić w sytuacji stosowania zdobytej wiedzy. Nie potrafi zastosować praktycznie zdobytej wiedzy, ma podstawowe problemy z interpretacją i wnioskowaniem.
	3,0	Student, na ocenę dostateczną potrafi zidentyfikować i poradzić sobie (z wydatną pomocą nauczyciela lub przy wsparciu osób trzecich) z wybranymi trudnościami związanymi ze stosowaniem zdobytej wiedzy. Posiada bardzo ograniczone zdolności do praktycznego zastosowania wiedzy i popełnia błędy w zadaniach innych niż podstawowe.
	3,5	Student, na ocenę dostateczną plus potrafi zidentyfikować i poradzić sobie, pod warunkiem uzyskania dodatkowego wsparcia, z trudnościami związanymi ze stosowaniem zdobytej wiedzy. Posiada ograniczone zdolności do praktycznego zastosowania wiedzy i popełnia błędy w zadaniach w trudniejszych zadaniach.
	4,0	Student, na ocenę dobrą potrafi identyfikować i samodzielnie radzić sobie z podstawowymi trudnościami w sytuacji stosowania zdobytej wiedzy. Bez błędów stosuje zdobytą wiedzę do rozwiązywania prostych i średnio trudnych zadań, popełnia błędy w interpretacji i wnioskowaniu w trudniejszych kontekstach.
	4,5	Student, na ocenę dobrą plus potrafi samodzielnie zidentyfikować i radzić sobie z podstawowymi trudnościami w sytuacji stosowania zdobytej wiedzy. Umiejętnie interpretuje i wnioskuje w większości kontekstów i zadań przed nim stawianych, rozumie sens popełnianych błędów i posiada umiejętność doskonalenia.
	5,0	Student, na ocenę bardzo dobrą samodzielnie identyfikuje i rozwiązuje trudności związane z procesem z stosowaniem wiedzy w praktyce. Bezbłędnie interpretuje i wnioskuje, niezależnie od poziomu trudności stawianych zagadnień w zakresie przedmiotu. Rozszerza swoje umiejętności poprzez łączenie posiadanej dotąd wiedzy i umiejętności oraz poszukiwanie optymalnych rozwiązań.

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształcenia	Ocena	Kryterium oceny
E_1A_O1/1_K01 Świadomość potrzeb i możliwości swoich oraz podległych pracowników wpływa na zwiększenie kompetencji kierowniczych i organizatorskich.	2,0	W zakresie prac zespołowych student: nie potrafi zaplanować i wykonać pracy poprawnie i w terminie, nie zgłasza potrzeby pomocy na konsultacjach lub mimo tej pomocy nie osiąga minimalnych standardów wykonania.
	3,0	W zakresie prac zespołowych student: planuje i wykonuje pracę w sposób nieudolny na każdym z jej etapów (przygotowawczy, pomysłu i projektu, wykonawczy, kontroli przed prezentacją i samego prowadzenia prezentacji).
	3,5	W zakresie prac zespołowych student: potrafi sprecyzować cele własnej pracy i rozdysponowuje lub pomaga w rozdysponowywaniu zadań wśród członków zespołu, potrafi wykorzystywać informacje kontekstowe do realizacji zadań zespołowych. Uzyskuje na ogół poprawny efekt.
	4,0	W zakresie prac zespołowych student: potrafi sprecyzować cele własnej pracy i rozdysponowuje lub pomaga w rozdysponowywaniu zadań wśród członków zespołu, potrafi wykorzystywać informacje kontekstowe do realizacji zadań zespołowych.
	4,5	W zakresie pracy zespołowej student: potrafi samodzielnie zaplanować, sprecyzować cele i czynnie uczestniczyć w rozdysponowywaniu zadań i ich realizacji na każdym z etapów pracy.
	5,0	W zakresie pracy zespołowej student: potrafi samodzielnie zaplanować, sprecyzować cele i rozdysponować zadania wg umiejętności oraz zapanować sytuacją projektu poprzez właściwe zmotywowanie do działania. Wykazuje się terminowością i bezbłędnym sposobem prezentacji wyników.
E_1A_O1/1_K02 Posiada kompetencje w zakresie humanizacji procesu pracy.	2,0	Nieprzystąpienie do zaliczenia, oddanie pracy projektowej nie na temat, po terminie, sprzeczne z podanymi zaleceniami lub testu z mniejszą niż 50% liczbą odpowiedzi.
	3,0	Minimalny poziom wypełnienia zadań projektu, z wieloma błędami formalnymi lub merytorycznymi lub test na poziomie powyżej 50%.
	3,5	Na ogół poprawnie wykonana praca projektowa z drobnymi błędami merytorycznymi i formalnymi lub test na poziomie ok. 60%.
	4,0	Dobrze wykonana praca projektowa, wnioski mogą zawierać drobne błędy, lub test na poziomie ok. 70%.
	4,5	Poprawnie i bez błędów, z poprawnym wnioskami, wykonana praca projektowa lub test na poziomie ok. 80%.
	5,0	Bardzo dobrze wykonana praca, bez błędów, zawierająca wszystkie wymagane elementy i poprawną analizę merytoryczną oraz wnioski lub test na poziomie ok. 90%.

Literatura podstawowa

Kowal E., Ekonomiczno-społeczne aspekty ergonomii, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa – Poznań, 2002
Bugajska J., Komputerowe stanowisko pracy : aspekty zdrowotne i ergonomiczne, Centralny Instytut OchronPracy, Warszawa, 1997
Bielec J., www.ergonomia.e-ar.pl, WEk. ZUT w Szczecinie, Internet, Warszawa, 2012, Wortal o ergonomii. Zawiera m.in. materiały dydaktyczne dla studentów.

Literatura dodatkowa

red. Koradecka D., Bezpieczeństwo pracy i ergonomia, CIOP-PIB, Warszawa, 1997
Batogowska A., Malinowski A., Ergonomia dla każdego, Sorus, Poznań, 1997
Filipkowski S, Ergonomia przemysłowa, Warszawa, 1990
Bugajska J., Ergonomia, CIOP-PIB, Warszawa, 2001
Hansen A., Analiza uciążliwości pracy, Warszawa, 1976
Szlązak, N., Bezpieczeństwo i Higiena Pracy, AGH, Kraków, 2005

Treści programowe - wykłady

KOD	Treść programowa	Godziny
T-W-1	Przedmiot i zakres ergonomii. Układ: człowiek – obiekt techniczny – otoczenie człowieka jako przedmiot ergonomii. Ergonomia jako wiedza multidyscyplinarna, ze szczególną uwagą na antropometrię. Ergonomia koncepcyjna i korekcyjna.	3
T-W-2	Zarys wiedzy o pracy ludzkiej. Rodzaje pracy.	1
T-W-3	Koszt biologiczny pracy. Analiza procesu pracy. Wysiłek fizyczny przy pracy. Obciążenie statyczne i dynamiczne przy pracy. Fizjologia wysiłku psychicznego, jego ocena. Zmęczenie fizyczne i psychiczne. Monotypia i monotonia.	4
T-W-4	Materialne środowisko pracy, jako element oceny kosztu biologicznego pracy: hałas, wibracje, mikroklimat, oświetlenie, promieniowanie i inne zagrożenia (chemiczne, biologiczne). Wpływ na zdrowie, bezpieczeństwo pracy i efektywność pracy. Zagrożenia w miejscu pracy i środki ochrony.	4
T-W-5	Organizacja czasu pracy, przerwy w pracy, praca zmianowa. Udział fizjologii i medycyny pracy w kształtowaniu warunków pracy.	1
T-W-6	Psychologiczne czynniki organizacji pracy. Percepcja sygnałów. Układ: człowiek – obiekt techniczny, obieg informacji, zdolności sensoryczne człowieka, relacje z układem nerwowym człowieka. Komunikacja wizualna (symbole graficzne, kody itp.) i głosowa.	2
T-W-7	Stres psychiczny w pracy: źródła, zagrożenia, deficyt / nadmiar informacji, deficyt czasu.	3
T-W-8	Aparatura pomiaru zdolności psychofizycznych (pracownika).	2
T-W-9	Stanowisko pracy z monitorem ekranowym - ergonomia przestrzeni biurowej. Prezentacja i omówienie przykładów (a także zasad sporządzania pracy zaliczeniowej przy danej formie zaliczenia).	1
T-W-10	Metody i techniki oceny ergonomicznej urządzeń. Listy kontrolne. Ocena ryzyka zawodowego w miejscu pracy.	1
		22

Formy aktywności - wykłady

KOD	Forma aktywności	Godziny
A-W-1	Uczestnictwo w wykładach.	22
A-W-2	Lektura materiałów oraz literatury przedmiotu.	17
A-W-3	Przygotowanie pracy zaliczeniowej lub przygotowanie się do testu.	21
		60

(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	E_1A_O1/1_W01	Znajomość psychofizycznych cech konstutuujących zdolność do pracy.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	E_1A_W05	Ma podstawową wiedzę o człowieku jako podmiocie tworzącym i działającym w strukturach społeczno-gospodarczych oraz zna prawidłowości związane z ich funkcjonowaniem
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	S1A_W05	ma podstawową wiedzę o człowieku, w szczególności jako podmiocie konstytuującym struktury społeczne i zasady ich funkcjonowania, a także działającym w tych strukturach
Cel przedmiotu	C-1	Uzyskanie podstaw wiedzy o ergonomii. Opanowanie podstawowych terminów i kategorii pojęciowych.
	C-2	Rozumienie procesu poprawy warunków pracy i poprawy organizacji stanowisk pracy jako aspektu efektywnego i nowoczesnego zarządzania. Rozumienie związku między dobrą organizacją stanowiska pracy a efektywnością pracy.
	C-3	Umiejętność zastosowania oceny kosztu biologicznego pracy. Umiejętność oceny stanowisk pracy i czynników negatywnie oddziałujących na wydajność pracy oraz znajomość metod diagnozowania nieefektywności organizacji stanowisk pracy.
	C-5	Posiadanie wiedzy nt. obowiązków pracodawcy i wymogów BHP oraz zdolność łączenia ich z zaleceniami ergonomii w zakresie właściwej i efektywnej organizacji pracy.
Treści programowe	T-W-1	Przedmiot i zakres ergonomii. Układ: człowiek – obiekt techniczny – otoczenie człowieka jako przedmiot ergonomii. Ergonomia jako wiedza multidyscyplinarna, ze szczególną uwagą na antropometrię. Ergonomia koncepcyjna i korekcyjna.
	T-W-2	Zarys wiedzy o pracy ludzkiej. Rodzaje pracy.
	T-W-3	Koszt biologiczny pracy. Analiza procesu pracy. Wysiłek fizyczny przy pracy. Obciążenie statyczne i dynamiczne przy pracy. Fizjologia wysiłku psychicznego, jego ocena. Zmęczenie fizyczne i psychiczne. Monotypia i monotonia.
	T-W-6	Psychologiczne czynniki organizacji pracy. Percepcja sygnałów. Układ: człowiek – obiekt techniczny, obieg informacji, zdolności sensoryczne człowieka, relacje z układem nerwowym człowieka. Komunikacja wizualna (symbole graficzne, kody itp.) i głosowa.
	T-W-7	Stres psychiczny w pracy: źródła, zagrożenia, deficyt / nadmiar informacji, deficyt czasu.
Metody nauczania	M-1	Metody podające (opowiadanie, opis, anegdota, wyjaśnianie).
	M-2	Metody problemowe (wykład problemowy, wykład konwersatoryjny, metoda przypadków, dyskusja dydaktyczna).
	M-5	Metody praktyczne (pokaz, ćwiczenia przedmiotowe).
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Poprawne odpowiedzi na pytania sprawdzające zadawane w trakcie zajęć nagradzane są jako aktywność i podnoszą ocenę końcową.
Sposób oceny	S-2	Ocena podsumowująca: Test zaliczeniowy lub praca projektowa wg wcześniej wyjaśnionego schematu. Rodzaj zaliczenia jest podawany do wiadomości na pierwszych zajęciach i pozostaje niezmienny. Jeśli zaliczenie stanowi praca projektowa, to test jest wykorzystywany wyłącznie wobec osób, który praca została oceniona poniżej 3,5 i stanowi dodatkowy element sprawdzający wiedzę i umijętności a ocena końcowa dla takich osób to średnia z ocen z pracy projektowej i testu.
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Nieprzystąpienie do zaliczenia, oddanie pracy projektowej nie na temat, po terminie, sprzeczne z podanymi zaleceniami lub testu z mniejszą niż 50% liczbą odpowiedzi.
	3,0	Minimalny poziom wypełnienia zadań projektu, z wieloma błędami formalnymi lub merytorycznymi lub test na poziomie powyżej 50%.
	3,5	Na ogół poprawnie wykonana praca projektowa z drobnymi błędami merytorycznymi i formalnymi lub test na poziomie ok. 60%.
	4,0	Dobrze wykonana praca projektowa, wnioski mogą zawierać drobne błędy, lub test na poziomie ok. 70%.
	4,5	Poprawnie i bez błędów, z poprawnym wnioskami, wykonana praca projektowa lub test na poziomie ok. 80%.
	5,0	Bardzo dobrze wykonana praca, bez błędów, zawierająca wszystkie wymagane elementy i poprawną analizę merytoryczną oraz wnioski lub test na poziomie ok. 90%.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	E_1A_O1/1_W02	Posiada wiedzę z zakresu instrumentów mających wpływ na efektywność pracy.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	E_1A_W10	Zna podstawowe koncepcje i metody zarządzania procesami gospodarczymi i kapitałem ludzkim, rozumie powiązania między obszarami i funkcjami zarządzania w podmiotach społeczno-gospodarczych
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	S1A_W03	ma podstawową wiedzę o relacjach między strukturami i instytucjami społecznymi w skali krajowej, międzynarodowej i międzykulturowej
	S1A_W05	ma podstawową wiedzę o człowieku, w szczególności jako podmiocie konstytuującym struktury społeczne i zasady ich funkcjonowania, a także działającym w tych strukturach
	S1A_W08	ma wiedzę o procesach zmian struktur i instytucji społecznych oraz ich elementów, o przyczynach, przebiegu, skali i konsekwencjach tych zmian
Cel przedmiotu	C-2	Rozumienie procesu poprawy warunków pracy i poprawy organizacji stanowisk pracy jako aspektu efektywnego i nowoczesnego zarządzania. Rozumienie związku między dobrą organizacją stanowiska pracy a efektywnością pracy.
	C-3	Umiejętność zastosowania oceny kosztu biologicznego pracy. Umiejętność oceny stanowisk pracy i czynników negatywnie oddziałujących na wydajność pracy oraz znajomość metod diagnozowania nieefektywności organizacji stanowisk pracy.
	C-4	Umiejętność sformułowania zaleceń co do poprawy zdiagnozowanej niesprawności organizacji stanowisk pracy oraz sposobów ograniczania ich skutków.
Treści programowe	T-W-3	Koszt biologiczny pracy. Analiza procesu pracy. Wysiłek fizyczny przy pracy. Obciążenie statyczne i dynamiczne przy pracy. Fizjologia wysiłku psychicznego, jego ocena. Zmęczenie fizyczne i psychiczne. Monotypia i monotonia.
	T-W-4	Materialne środowisko pracy, jako element oceny kosztu biologicznego pracy: hałas, wibracje, mikroklimat, oświetlenie, promieniowanie i inne zagrożenia (chemiczne, biologiczne). Wpływ na zdrowie, bezpieczeństwo pracy i efektywność pracy. Zagrożenia w miejscu pracy i środki ochrony.
	T-W-5	Organizacja czasu pracy, przerwy w pracy, praca zmianowa. Udział fizjologii i medycyny pracy w kształtowaniu warunków pracy.
	T-W-8	Aparatura pomiaru zdolności psychofizycznych (pracownika).
	T-W-10	Metody i techniki oceny ergonomicznej urządzeń. Listy kontrolne. Ocena ryzyka zawodowego w miejscu pracy.
Metody nauczania	M-2	Metody problemowe (wykład problemowy, wykład konwersatoryjny, metoda przypadków, dyskusja dydaktyczna).
	M-4	Metody programowane (z użyciem komputera, z użyciem aparatury pomiarowej i maszyn dydaktycznych).
	M-5	Metody praktyczne (pokaz, ćwiczenia przedmiotowe).
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Poprawne odpowiedzi na pytania sprawdzające zadawane w trakcie zajęć nagradzane są jako aktywność i podnoszą ocenę końcową.
Sposób oceny	S-2	Ocena podsumowująca: Test zaliczeniowy lub praca projektowa wg wcześniej wyjaśnionego schematu. Rodzaj zaliczenia jest podawany do wiadomości na pierwszych zajęciach i pozostaje niezmienny. Jeśli zaliczenie stanowi praca projektowa, to test jest wykorzystywany wyłącznie wobec osób, który praca została oceniona poniżej 3,5 i stanowi dodatkowy element sprawdzający wiedzę i umijętności a ocena końcowa dla takich osób to średnia z ocen z pracy projektowej i testu.
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Student nie jest w stanie: - zdefiniować podstawowych pojęć z zakresu przedmiotu, - wskazać, co jest literaturą tematu oraz jaki jest cel, przedmiot i najważniejsze zagadnienia w ramach realizowanego programu, - sformułować krótkiej (nawet niepełnej), ale poprawnej wypowiedzi dla większości poruszanych na zajęciach obszarów tematycznych. Student otrzymuje ocenę niedostateczną, jeśli nie wykazuje zainteresowania treściami programowymi lub uchyla się od aktywności a jego absencja nie daje gwarancji nadrobienia zaległości w materialne.
	3,0	Student, na ocenę dostateczną: - w zakresie wiedzy opanował i przyswoił podstawowy materiał programowy, - w zakresie rozumienia wiedzy opanował podstawowy zakres materiału, - w zakresie stosunku do wiedzy średnio zainteresowany (częściowo obojętny), - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele drobnych błędów w treści i języku (jakość wypowiedzi w przeważającej mierze błędna).
	3,5	Student, na ocenę dostateczną plus: - w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy, - w zakresie rozumienia wiedzy opanował podstawowy zakres materiału, - w zakresie stosunku do przekazywanej wiedzy pozostaje średnio zainteresowany, - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia drobne błędy w treści i języku (jakość wypowiedzi częściowo błędna).
	4,0	Student, na ocenę dobrą: - w zakresie wiedzy opanował prawie cały materiał programowy i wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe prawie dokładnie, - w zakresie rozumienia wiedzy opanował nieomal poprawnie całość zakresu materiału, - w zakresie stosunku do wiedzy przejawia zainteresowanie, - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia nieznaczne uchybienia (wypowiedzi cechują nieznaczne błędy).
	4,5	Student, na ocenę dobrą plus: - w zakresie wiedzy opanował materiał programowy, - w zakresie rozumienia wiedzy opanował wszystkie treści programowe, właściwie tłumaczy ich znaczenie - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje zainteresowanie, - wypowiada się bez trudności operując poprawnie słownictwem merytorycznym.
	5,0	Student, na ocenę bardzo dobrą: - w zakresie wiedzy wykracza poza materiał programowy, - wykazuje zrozumienie wiedzy bez zastrzeżeń do toku rozumowania, - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie i ciekawość poznawczą, potrafi zaproponować kontekst, w którym wiedza znajduje lub może znaleźć zastosowanie praktyczne, - wypowiada się bezbłędnym językiem, prawidłowo merytorycznie.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	E_1A_O1/1_W03	Wiedza w zakresie pracy ludzkiej jako elementu tworzenia przedsiębiorczości.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	E_1A_W15	Zna ogólne zasady tworzenia i rozwoju form indywidualnej przedsiębiorczości wykorzystującej wiedzę z zakresu ekonomii
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	S1A_W11	zna ogólne zasady tworzenia i rozwoju form indywidualnej przedsiębiorczości, wykorzystującej wiedzę z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
Cel przedmiotu	C-4	Umiejętność sformułowania zaleceń co do poprawy zdiagnozowanej niesprawności organizacji stanowisk pracy oraz sposobów ograniczania ich skutków.
Cel przedmiotu	C-5	Posiadanie wiedzy nt. obowiązków pracodawcy i wymogów BHP oraz zdolność łączenia ich z zaleceniami ergonomii w zakresie właściwej i efektywnej organizacji pracy.
Treści programowe	T-W-2	Zarys wiedzy o pracy ludzkiej. Rodzaje pracy.
	T-W-4	Materialne środowisko pracy, jako element oceny kosztu biologicznego pracy: hałas, wibracje, mikroklimat, oświetlenie, promieniowanie i inne zagrożenia (chemiczne, biologiczne). Wpływ na zdrowie, bezpieczeństwo pracy i efektywność pracy. Zagrożenia w miejscu pracy i środki ochrony.
	T-W-5	Organizacja czasu pracy, przerwy w pracy, praca zmianowa. Udział fizjologii i medycyny pracy w kształtowaniu warunków pracy.
	T-W-9	Stanowisko pracy z monitorem ekranowym - ergonomia przestrzeni biurowej. Prezentacja i omówienie przykładów (a także zasad sporządzania pracy zaliczeniowej przy danej formie zaliczenia).
Metody nauczania	M-1	Metody podające (opowiadanie, opis, anegdota, wyjaśnianie).
Metody nauczania	M-2	Metody problemowe (wykład problemowy, wykład konwersatoryjny, metoda przypadków, dyskusja dydaktyczna).
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Poprawne odpowiedzi na pytania sprawdzające zadawane w trakcie zajęć nagradzane są jako aktywność i podnoszą ocenę końcową.
Sposób oceny	S-2	Ocena podsumowująca: Test zaliczeniowy lub praca projektowa wg wcześniej wyjaśnionego schematu. Rodzaj zaliczenia jest podawany do wiadomości na pierwszych zajęciach i pozostaje niezmienny. Jeśli zaliczenie stanowi praca projektowa, to test jest wykorzystywany wyłącznie wobec osób, który praca została oceniona poniżej 3,5 i stanowi dodatkowy element sprawdzający wiedzę i umijętności a ocena końcowa dla takich osób to średnia z ocen z pracy projektowej i testu.
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Nieprzystąpienie do zaliczenia, oddanie pracy projektowej nie na temat, po terminie, sprzeczne z podanymi zaleceniami lub testu z mniejszą niż 50% liczbą odpowiedzi.
	3,0	Minimalny poziom wypełnienia zadań projektu, z wieloma błędami formalnymi lub merytorycznymi lub test na poziomie powyżej 50%.
	3,5	Na ogół poprawnie wykonana praca projektowa z drobnymi błędami merytorycznymi i formalnymi lub test na poziomie ok. 60%.
	4,0	Dobrze wykonana praca projektowa, wnioski mogą zawierać drobne błędy, lub test na poziomie ok. 70%.
	4,5	Poprawnie i bez błędów, z poprawnym wnioskami, wykonana praca projektowa lub test na poziomie ok. 80%.
	5,0	Bardzo dobrze wykonana praca, bez błędów, zawierająca wszystkie wymagane elementy i poprawną analizę merytoryczną oraz wnioski lub test na poziomie ok. 90%.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	E_1A_O1/1_U01	Zarządzanie zasobem ludzkim w taki sposób, aby przy najniższym koszcie biologicznym uzyskiwać najwyższą wydajność.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	E_1A_U18	Potrafi oceniać swoje działania ze względu na ich skutki ekonomiczno-finansowe, prawne i moralne
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	E_1A_U03	Umie organizować pracę własną i zespołu
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	S1A_U01	potrafi prawidłowo interpretować zjawiska społeczne (kulturowe, polityczne, prawne, ekonomiczne) w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
	S1A_U02	potrafi wykorzystać podstawową wiedzę teoretyczną i pozyskiwać dane do analizowania konkretnych procesów i zjawisk społecznych (kulturowych, politycznych, prawnych, gospodarczych) w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
	S1A_U03	potrafi właściwie analizować przyczyny i przebieg konkretnych procesów i zjawisk społecznych (kulturowych, politycznych, prawnych, gospodarczych) w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
	S1A_U05	prawidłowo posługuje się systemami normatywnymi oraz wybranymi normami i regułami (prawnymi, zawodowymi, moralnymi) w celu rozwiązania konkretnego zadania z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
	S1A_U06	wykorzystuje zdobytą wiedzę do rozstrzygania dylematów pojawiających się w pracy zawodowej
Cel przedmiotu	C-1	Uzyskanie podstaw wiedzy o ergonomii. Opanowanie podstawowych terminów i kategorii pojęciowych.
	C-2	Rozumienie procesu poprawy warunków pracy i poprawy organizacji stanowisk pracy jako aspektu efektywnego i nowoczesnego zarządzania. Rozumienie związku między dobrą organizacją stanowiska pracy a efektywnością pracy.
	C-3	Umiejętność zastosowania oceny kosztu biologicznego pracy. Umiejętność oceny stanowisk pracy i czynników negatywnie oddziałujących na wydajność pracy oraz znajomość metod diagnozowania nieefektywności organizacji stanowisk pracy.
	C-4	Umiejętność sformułowania zaleceń co do poprawy zdiagnozowanej niesprawności organizacji stanowisk pracy oraz sposobów ograniczania ich skutków.
	C-5	Posiadanie wiedzy nt. obowiązków pracodawcy i wymogów BHP oraz zdolność łączenia ich z zaleceniami ergonomii w zakresie właściwej i efektywnej organizacji pracy.
Treści programowe	T-W-3	Koszt biologiczny pracy. Analiza procesu pracy. Wysiłek fizyczny przy pracy. Obciążenie statyczne i dynamiczne przy pracy. Fizjologia wysiłku psychicznego, jego ocena. Zmęczenie fizyczne i psychiczne. Monotypia i monotonia.
Treści programowe	T-W-4	Materialne środowisko pracy, jako element oceny kosztu biologicznego pracy: hałas, wibracje, mikroklimat, oświetlenie, promieniowanie i inne zagrożenia (chemiczne, biologiczne). Wpływ na zdrowie, bezpieczeństwo pracy i efektywność pracy. Zagrożenia w miejscu pracy i środki ochrony.
Metody nauczania	M-1	Metody podające (opowiadanie, opis, anegdota, wyjaśnianie).
	M-2	Metody problemowe (wykład problemowy, wykład konwersatoryjny, metoda przypadków, dyskusja dydaktyczna).
	M-5	Metody praktyczne (pokaz, ćwiczenia przedmiotowe).
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Poprawne odpowiedzi na pytania sprawdzające zadawane w trakcie zajęć nagradzane są jako aktywność i podnoszą ocenę końcową.
Sposób oceny	S-2	Ocena podsumowująca: Test zaliczeniowy lub praca projektowa wg wcześniej wyjaśnionego schematu. Rodzaj zaliczenia jest podawany do wiadomości na pierwszych zajęciach i pozostaje niezmienny. Jeśli zaliczenie stanowi praca projektowa, to test jest wykorzystywany wyłącznie wobec osób, który praca została oceniona poniżej 3,5 i stanowi dodatkowy element sprawdzający wiedzę i umijętności a ocena końcowa dla takich osób to średnia z ocen z pracy projektowej i testu.
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Nieprzystąpienie do zaliczenia, oddanie pracy projektowej nie na temat, po terminie, sprzeczne z podanymi zaleceniami lub testu z mniejszą niż 50% liczbą odpowiedzi.
	3,0	Minimalny poziom wypełnienia zadań projektu, z wieloma błędami formalnymi lub merytorycznymi lub test na poziomie powyżej 50%.
	3,5	Na ogół poprawnie wykonana praca projektowa z drobnymi błędami merytorycznymi i formalnymi lub test na poziomie od ok. 60%.
	4,0	Dobrze wykonana praca projektowa, wnioski mogą zawierać drobne błędy, lub test na poziomie od ok. 70%.
	4,5	Poprawnie i bez błędów, z poprawnym wnioskami, wykonana praca projektowa lub test na poziomie od ok. 80%.
	5,0	Bardzo dobrze wykonana praca, bez błędów, zawierająca wszystkie wymagane elementy i poprawną analizę merytoryczną oraz wnioski lub test na poziomie ok. 90%.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	E_1A_O1/1_U02	Posiada umiejętność zastosowania norm dotyczących kształtowania materialnego środowiska pracy.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	E_1A_U05	Prawidłowo posługuje się normami oraz regułami prawno-organizacyjnymi w celu rozwiązywania konkretnego zadania z zakresu ekonomii
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	S1A_U05	prawidłowo posługuje się systemami normatywnymi oraz wybranymi normami i regułami (prawnymi, zawodowymi, moralnymi) w celu rozwiązania konkretnego zadania z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
Cel przedmiotu	C-1	Uzyskanie podstaw wiedzy o ergonomii. Opanowanie podstawowych terminów i kategorii pojęciowych.
	C-2	Rozumienie procesu poprawy warunków pracy i poprawy organizacji stanowisk pracy jako aspektu efektywnego i nowoczesnego zarządzania. Rozumienie związku między dobrą organizacją stanowiska pracy a efektywnością pracy.
	C-4	Umiejętność sformułowania zaleceń co do poprawy zdiagnozowanej niesprawności organizacji stanowisk pracy oraz sposobów ograniczania ich skutków.
	C-5	Posiadanie wiedzy nt. obowiązków pracodawcy i wymogów BHP oraz zdolność łączenia ich z zaleceniami ergonomii w zakresie właściwej i efektywnej organizacji pracy.
Treści programowe	T-W-4	Materialne środowisko pracy, jako element oceny kosztu biologicznego pracy: hałas, wibracje, mikroklimat, oświetlenie, promieniowanie i inne zagrożenia (chemiczne, biologiczne). Wpływ na zdrowie, bezpieczeństwo pracy i efektywność pracy. Zagrożenia w miejscu pracy i środki ochrony.
	T-W-5	Organizacja czasu pracy, przerwy w pracy, praca zmianowa. Udział fizjologii i medycyny pracy w kształtowaniu warunków pracy.
	T-W-9	Stanowisko pracy z monitorem ekranowym - ergonomia przestrzeni biurowej. Prezentacja i omówienie przykładów (a także zasad sporządzania pracy zaliczeniowej przy danej formie zaliczenia).
Metody nauczania	M-4	Metody programowane (z użyciem komputera, z użyciem aparatury pomiarowej i maszyn dydaktycznych).
Metody nauczania	M-5	Metody praktyczne (pokaz, ćwiczenia przedmiotowe).
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Poprawne odpowiedzi na pytania sprawdzające zadawane w trakcie zajęć nagradzane są jako aktywność i podnoszą ocenę końcową.
Sposób oceny	S-2	Ocena podsumowująca: Test zaliczeniowy lub praca projektowa wg wcześniej wyjaśnionego schematu. Rodzaj zaliczenia jest podawany do wiadomości na pierwszych zajęciach i pozostaje niezmienny. Jeśli zaliczenie stanowi praca projektowa, to test jest wykorzystywany wyłącznie wobec osób, który praca została oceniona poniżej 3,5 i stanowi dodatkowy element sprawdzający wiedzę i umijętności a ocena końcowa dla takich osób to średnia z ocen z pracy projektowej i testu.
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Nie potrafi zidentyfikować i poradzić sobie samodzielnie z trudnościami mogącymi się pojawić w sytuacji stosowania zdobytej wiedzy. Nie potrafi zastosować praktycznie zdobytej wiedzy, ma podstawowe problemy z interpretacją i wnioskowaniem.
	3,0	Student, na ocenę dostateczną potrafi zidentyfikować i poradzić sobie (z wydatną pomocą nauczyciela lub przy wsparciu osób trzecich) z wybranymi trudnościami związanymi ze stosowaniem zdobytej wiedzy. Posiada bardzo ograniczone zdolności do praktycznego zastosowania wiedzy i popełnia błędy w zadaniach innych niż podstawowe.
	3,5	Student, na ocenę dostateczną plus potrafi zidentyfikować i poradzić sobie, pod warunkiem uzyskania dodatkowego wsparcia, z trudnościami związanymi ze stosowaniem zdobytej wiedzy. Posiada ograniczone zdolności do praktycznego zastosowania wiedzy i popełnia błędy w zadaniach w trudniejszych zadaniach.
	4,0	Student, na ocenę dobrą potrafi identyfikować i samodzielnie radzić sobie z podstawowymi trudnościami w sytuacji stosowania zdobytej wiedzy. Bez błędów stosuje zdobytą wiedzę do rozwiązywania prostych i średnio trudnych zadań, popełnia błędy w interpretacji i wnioskowaniu w trudniejszych kontekstach.
	4,5	Student, na ocenę dobrą plus potrafi samodzielnie zidentyfikować i radzić sobie z podstawowymi trudnościami w sytuacji stosowania zdobytej wiedzy. Umiejętnie interpretuje i wnioskuje w większości kontekstów i zadań przed nim stawianych, rozumie sens popełnianych błędów i posiada umiejętność doskonalenia.
	5,0	Student, na ocenę bardzo dobrą samodzielnie identyfikuje i rozwiązuje trudności związane z procesem z stosowaniem wiedzy w praktyce. Bezbłędnie interpretuje i wnioskuje, niezależnie od poziomu trudności stawianych zagadnień w zakresie przedmiotu. Rozszerza swoje umiejętności poprzez łączenie posiadanej dotąd wiedzy i umiejętności oraz poszukiwanie optymalnych rozwiązań.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	E_1A_O1/1_K01	Świadomość potrzeb i możliwości swoich oraz podległych pracowników wpływa na zwiększenie kompetencji kierowniczych i organizatorskich.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	E_1A_K09	Podejmowania odpowiedzialności za swoje zadania oraz zespołu, którym kieruje
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	S1A_K02	potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role
	S1A_K03	potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania
	S1A_K04	prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu
Cel przedmiotu	C-1	Uzyskanie podstaw wiedzy o ergonomii. Opanowanie podstawowych terminów i kategorii pojęciowych.
	C-2	Rozumienie procesu poprawy warunków pracy i poprawy organizacji stanowisk pracy jako aspektu efektywnego i nowoczesnego zarządzania. Rozumienie związku między dobrą organizacją stanowiska pracy a efektywnością pracy.
	C-3	Umiejętność zastosowania oceny kosztu biologicznego pracy. Umiejętność oceny stanowisk pracy i czynników negatywnie oddziałujących na wydajność pracy oraz znajomość metod diagnozowania nieefektywności organizacji stanowisk pracy.
	C-4	Umiejętność sformułowania zaleceń co do poprawy zdiagnozowanej niesprawności organizacji stanowisk pracy oraz sposobów ograniczania ich skutków.
	C-5	Posiadanie wiedzy nt. obowiązków pracodawcy i wymogów BHP oraz zdolność łączenia ich z zaleceniami ergonomii w zakresie właściwej i efektywnej organizacji pracy.
Treści programowe	T-W-1	Przedmiot i zakres ergonomii. Układ: człowiek – obiekt techniczny – otoczenie człowieka jako przedmiot ergonomii. Ergonomia jako wiedza multidyscyplinarna, ze szczególną uwagą na antropometrię. Ergonomia koncepcyjna i korekcyjna.
	T-W-2	Zarys wiedzy o pracy ludzkiej. Rodzaje pracy.
	T-W-3	Koszt biologiczny pracy. Analiza procesu pracy. Wysiłek fizyczny przy pracy. Obciążenie statyczne i dynamiczne przy pracy. Fizjologia wysiłku psychicznego, jego ocena. Zmęczenie fizyczne i psychiczne. Monotypia i monotonia.
	T-W-5	Organizacja czasu pracy, przerwy w pracy, praca zmianowa. Udział fizjologii i medycyny pracy w kształtowaniu warunków pracy.
	T-W-6	Psychologiczne czynniki organizacji pracy. Percepcja sygnałów. Układ: człowiek – obiekt techniczny, obieg informacji, zdolności sensoryczne człowieka, relacje z układem nerwowym człowieka. Komunikacja wizualna (symbole graficzne, kody itp.) i głosowa.
	T-W-7	Stres psychiczny w pracy: źródła, zagrożenia, deficyt / nadmiar informacji, deficyt czasu.
	T-W-8	Aparatura pomiaru zdolności psychofizycznych (pracownika).
Metody nauczania	M-1	Metody podające (opowiadanie, opis, anegdota, wyjaśnianie).
	M-2	Metody problemowe (wykład problemowy, wykład konwersatoryjny, metoda przypadków, dyskusja dydaktyczna).
	M-3	Metody eksponujące ( film, ekspozycja).
	M-4	Metody programowane (z użyciem komputera, z użyciem aparatury pomiarowej i maszyn dydaktycznych).
	M-5	Metody praktyczne (pokaz, ćwiczenia przedmiotowe).
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Poprawne odpowiedzi na pytania sprawdzające zadawane w trakcie zajęć nagradzane są jako aktywność i podnoszą ocenę końcową.
Sposób oceny	S-2	Ocena podsumowująca: Test zaliczeniowy lub praca projektowa wg wcześniej wyjaśnionego schematu. Rodzaj zaliczenia jest podawany do wiadomości na pierwszych zajęciach i pozostaje niezmienny. Jeśli zaliczenie stanowi praca projektowa, to test jest wykorzystywany wyłącznie wobec osób, który praca została oceniona poniżej 3,5 i stanowi dodatkowy element sprawdzający wiedzę i umijętności a ocena końcowa dla takich osób to średnia z ocen z pracy projektowej i testu.
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	W zakresie prac zespołowych student: nie potrafi zaplanować i wykonać pracy poprawnie i w terminie, nie zgłasza potrzeby pomocy na konsultacjach lub mimo tej pomocy nie osiąga minimalnych standardów wykonania.
	3,0	W zakresie prac zespołowych student: planuje i wykonuje pracę w sposób nieudolny na każdym z jej etapów (przygotowawczy, pomysłu i projektu, wykonawczy, kontroli przed prezentacją i samego prowadzenia prezentacji).
	3,5	W zakresie prac zespołowych student: potrafi sprecyzować cele własnej pracy i rozdysponowuje lub pomaga w rozdysponowywaniu zadań wśród członków zespołu, potrafi wykorzystywać informacje kontekstowe do realizacji zadań zespołowych. Uzyskuje na ogół poprawny efekt.
	4,0	W zakresie prac zespołowych student: potrafi sprecyzować cele własnej pracy i rozdysponowuje lub pomaga w rozdysponowywaniu zadań wśród członków zespołu, potrafi wykorzystywać informacje kontekstowe do realizacji zadań zespołowych.
	4,5	W zakresie pracy zespołowej student: potrafi samodzielnie zaplanować, sprecyzować cele i czynnie uczestniczyć w rozdysponowywaniu zadań i ich realizacji na każdym z etapów pracy.
	5,0	W zakresie pracy zespołowej student: potrafi samodzielnie zaplanować, sprecyzować cele i rozdysponować zadania wg umiejętności oraz zapanować sytuacją projektu poprzez właściwe zmotywowanie do działania. Wykazuje się terminowością i bezbłędnym sposobem prezentacji wyników.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	E_1A_O1/1_K02	Posiada kompetencje w zakresie humanizacji procesu pracy.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	E_1A_K08	Skutecznej realizacji postawionych zadań z jednoczesnym uwzględnieniem zasad etycznych
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	S1A_K04	prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu
Cel przedmiotu	C-1	Uzyskanie podstaw wiedzy o ergonomii. Opanowanie podstawowych terminów i kategorii pojęciowych.
	C-2	Rozumienie procesu poprawy warunków pracy i poprawy organizacji stanowisk pracy jako aspektu efektywnego i nowoczesnego zarządzania. Rozumienie związku między dobrą organizacją stanowiska pracy a efektywnością pracy.
	C-3	Umiejętność zastosowania oceny kosztu biologicznego pracy. Umiejętność oceny stanowisk pracy i czynników negatywnie oddziałujących na wydajność pracy oraz znajomość metod diagnozowania nieefektywności organizacji stanowisk pracy.
	C-4	Umiejętność sformułowania zaleceń co do poprawy zdiagnozowanej niesprawności organizacji stanowisk pracy oraz sposobów ograniczania ich skutków.
Treści programowe	T-W-3	Koszt biologiczny pracy. Analiza procesu pracy. Wysiłek fizyczny przy pracy. Obciążenie statyczne i dynamiczne przy pracy. Fizjologia wysiłku psychicznego, jego ocena. Zmęczenie fizyczne i psychiczne. Monotypia i monotonia.
	T-W-4	Materialne środowisko pracy, jako element oceny kosztu biologicznego pracy: hałas, wibracje, mikroklimat, oświetlenie, promieniowanie i inne zagrożenia (chemiczne, biologiczne). Wpływ na zdrowie, bezpieczeństwo pracy i efektywność pracy. Zagrożenia w miejscu pracy i środki ochrony.
	T-W-5	Organizacja czasu pracy, przerwy w pracy, praca zmianowa. Udział fizjologii i medycyny pracy w kształtowaniu warunków pracy.
	T-W-6	Psychologiczne czynniki organizacji pracy. Percepcja sygnałów. Układ: człowiek – obiekt techniczny, obieg informacji, zdolności sensoryczne człowieka, relacje z układem nerwowym człowieka. Komunikacja wizualna (symbole graficzne, kody itp.) i głosowa.
	T-W-7	Stres psychiczny w pracy: źródła, zagrożenia, deficyt / nadmiar informacji, deficyt czasu.
	T-W-8	Aparatura pomiaru zdolności psychofizycznych (pracownika).
Metody nauczania	M-2	Metody problemowe (wykład problemowy, wykład konwersatoryjny, metoda przypadków, dyskusja dydaktyczna).
	M-4	Metody programowane (z użyciem komputera, z użyciem aparatury pomiarowej i maszyn dydaktycznych).
	M-5	Metody praktyczne (pokaz, ćwiczenia przedmiotowe).
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Poprawne odpowiedzi na pytania sprawdzające zadawane w trakcie zajęć nagradzane są jako aktywność i podnoszą ocenę końcową.
Sposób oceny	S-2	Ocena podsumowująca: Test zaliczeniowy lub praca projektowa wg wcześniej wyjaśnionego schematu. Rodzaj zaliczenia jest podawany do wiadomości na pierwszych zajęciach i pozostaje niezmienny. Jeśli zaliczenie stanowi praca projektowa, to test jest wykorzystywany wyłącznie wobec osób, który praca została oceniona poniżej 3,5 i stanowi dodatkowy element sprawdzający wiedzę i umijętności a ocena końcowa dla takich osób to średnia z ocen z pracy projektowej i testu.
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Nieprzystąpienie do zaliczenia, oddanie pracy projektowej nie na temat, po terminie, sprzeczne z podanymi zaleceniami lub testu z mniejszą niż 50% liczbą odpowiedzi.
	3,0	Minimalny poziom wypełnienia zadań projektu, z wieloma błędami formalnymi lub merytorycznymi lub test na poziomie powyżej 50%.
	3,5	Na ogół poprawnie wykonana praca projektowa z drobnymi błędami merytorycznymi i formalnymi lub test na poziomie ok. 60%.
	4,0	Dobrze wykonana praca projektowa, wnioski mogą zawierać drobne błędy, lub test na poziomie ok. 70%.
	4,5	Poprawnie i bez błędów, z poprawnym wnioskami, wykonana praca projektowa lub test na poziomie ok. 80%.
	5,0	Bardzo dobrze wykonana praca, bez błędów, zawierająca wszystkie wymagane elementy i poprawną analizę merytoryczną oraz wnioski lub test na poziomie ok. 90%.