Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biologia (S2)
specjalność: Biologia roślin

Sylabus przedmiotu Biologia gleby:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Biologia
Forma studiów studia stacjonarne Poziom drugiego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta magister
Obszary studiów nauk przyrodniczych
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Biologia gleby
Specjalność Biologia roślin
Jednostka prowadząca Zakład Mikrobiologii i Biotechnologii Środowiska
Nauczyciel odpowiedzialny Andrzej Nowak <Andrzej.Nowak@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Magdalena Błaszak <Magdalena.Blaszak@zut.edu.pl>, Krystyna Cybulska <Krystyna.Cybulska@zut.edu.pl>, Małgorzata Hawrot-Paw <Malgorzata.Hawrot-Paw@zut.edu.pl>, Magdalena Karbowska-Dzięgielewska <Magdalena.Karbowska-Dziegielewska@zut.edu.pl>, Wiera Michalcewicz <Wiera.Michalcewicz@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 1,0 ECTS (formy) 1,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny 3 Grupa obieralna 1

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
ćwiczenia audytoryjneA2 6 0,30,41zaliczenie
wykładyW2 14 0,70,59zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Podstawowa wiedza z biologii

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Zapoznanie studentów z podstawowymi zespołami organizmów glebowych: drobnoustrojami, mezo i makrofauną.
C-2Zrozumienie wzajemnych powiązań między różnymi organizmami, a zwłaszcza ich roli w metabolizmie gleby i jej aktywności biologicznej.
C-3Nabycie umiejętności rozpoznawania i charakteryzowania podstawowych grup organizmów glebowych.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Mikroorganizmy glebowe - udział w metabolizmie gleby.2
T-A-2Równowaga biologiczna gleby.2
T-A-3Rola mezo i makrofauny w funkcjonowaniu gleby i gospodarce człowieka.2
6
wykłady
T-W-1Charakterystyka głównych grup mikroorganizmów glebowych i ich morfologia.3
T-W-2Metabolizm mikroorganizmów i jego intensywność. Podział mikroorganizmów ze względu na przeprowadzane przemiany metaboliczne. Odżywianie mikroorganizmów. Pobieranie pokarmu przez mikroorganizmy. Enzymy mikroorganizmow.4
T-W-3Wzrost i rozmnażanie mikroorganizmów z uwzględnieniem wpływu czynników środowiska.2
T-W-4Rola mikroorganizmów w środowisku glebowym. Charakterystyka gleby jako środowiska mikroorganizmów. Wielkość i skład mikroflory glebowej. Strukturotwórcze działanie mikroorganizmów. Wpływ człowieka na mikroflorę gleby. Charakterystyka głównych grup mezo i makrofauny glebowej. Zmiany pod wpływem czynników antropogenicznych. Znaczenie w bioindykacji.3
T-W-5Nicienie - ich rola w funkcjonowaniu gleby. Roztocze - występowanie i dynamika populacji. Rola mezo i makrofauny w glebach odłogowanych, zdegradowanych i poddanych rekultywacji oraz zmiany fauny glebowej w zależności od uprawy.2
14

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1Uczestnictwo w ćwiczeniach audytoryjnych.6
A-A-2Przygotowanie do zajęć audytoryjnych.3
9
wykłady
A-W-1Uczestnictwo w wykładach.14
A-W-2Przygotowanie do zaliczenia.7
21

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład multimedialny.
M-2Dyskusja dydaktyczna.

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena podsumowująca: Kolokwium.
S-2Ocena formująca: obserwacja pracy w grupie

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BL_2A_BLR-S-O2.4_W01
Wiedza na temat organizmów glebowych i ich funkcji w utrzymaniu równowagi biologicznej i abiotycznej gleby. Znajomość procesów biochemicznych modyfikujących środowisko jak i czynników środowiskowych oddziaływujących na organizmy
BL_2A_W01, BL_2A_W10, BL_2A_W14, BL_2A_W16P2A_W01, P2A_W02, P2A_W03, P2A_W04, P2A_W05, P2A_W06C-1, C-2T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5M-1S-1

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BL_2A_BLR-S-O2.4_U01
Student potrafi opisać rolę organizmów glebowych i potrafi wykorzystać tę wiedzę w interpretowaniu procesów zachodzących w środowisku glebowym.
BL_2A_U01, BL_2A_U10P2A_U01, P2A_U02, P2A_U03, P2A_U04, P2A_U06, P2A_U07C-1, C-2, C-3T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-W-1, T-W-2, T-W-4, T-W-5M-1, M-2S-1, S-2

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BL_2A_BLR-S-O2.4_K01
Student ma świadomość istotnej roli organizmów glebowych i potrzeby wykorzystywania tej wiedzy w praktyce oraz rozumie potrzebę zdobywania wiedzy w tym zakresie.
BL_2A_K01, BL_2A_K02, BL_2A_K05, BL_2A_K08P2A_K01, P2A_K02, P2A_K03, P2A_K04, P2A_K05, P2A_K06, P2A_K07, P2A_K08C-1, C-2, C-3T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-W-1, T-W-4, T-W-5M-1, M-2S-1, S-2

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
BL_2A_BLR-S-O2.4_W01
Wiedza na temat organizmów glebowych i ich funkcji w utrzymaniu równowagi biologicznej i abiotycznej gleby. Znajomość procesów biochemicznych modyfikujących środowisko jak i czynników środowiskowych oddziaływujących na organizmy
2,0
3,0Wiedza na temat organizmów glebowych i procesów zachodzących dzięki ich aktywności. Znajomość poszczeólnych ogniw biocenozy typowego środowiska glebowego
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
BL_2A_BLR-S-O2.4_U01
Student potrafi opisać rolę organizmów glebowych i potrafi wykorzystać tę wiedzę w interpretowaniu procesów zachodzących w środowisku glebowym.
2,0
3,0Umiejętność oceny oddziaływania czynników środowiskowych na organizmy glebowe i rówowagę biologiczną gleby. Zdolność do interpretacji zmian wśrodowisku na skutek aktywności organizmów.
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
BL_2A_BLR-S-O2.4_K01
Student ma świadomość istotnej roli organizmów glebowych i potrzeby wykorzystywania tej wiedzy w praktyce oraz rozumie potrzebę zdobywania wiedzy w tym zakresie.
2,0
3,0Świadomość istotnej roli organizmów glebowych w utrzymaniu bioróżnorodności i funkcji ekologicznej gleby.
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Hillel D., Gleba w środowisku, PWN w Warszawie, 2013
  2. Górny M., Grum L. (red.), Metody stosowane w zoologii gleby, PWN, Warszawa, 1981
  3. McKenzie A., Ball A., Virdee S., Ekologia, PWN w Warszawie, 2000

Literatura dodatkowa

  1. Nowak A., Mikrobologia, AR w Szczecinie, 2000

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Mikroorganizmy glebowe - udział w metabolizmie gleby.2
T-A-2Równowaga biologiczna gleby.2
T-A-3Rola mezo i makrofauny w funkcjonowaniu gleby i gospodarce człowieka.2
6

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Charakterystyka głównych grup mikroorganizmów glebowych i ich morfologia.3
T-W-2Metabolizm mikroorganizmów i jego intensywność. Podział mikroorganizmów ze względu na przeprowadzane przemiany metaboliczne. Odżywianie mikroorganizmów. Pobieranie pokarmu przez mikroorganizmy. Enzymy mikroorganizmow.4
T-W-3Wzrost i rozmnażanie mikroorganizmów z uwzględnieniem wpływu czynników środowiska.2
T-W-4Rola mikroorganizmów w środowisku glebowym. Charakterystyka gleby jako środowiska mikroorganizmów. Wielkość i skład mikroflory glebowej. Strukturotwórcze działanie mikroorganizmów. Wpływ człowieka na mikroflorę gleby. Charakterystyka głównych grup mezo i makrofauny glebowej. Zmiany pod wpływem czynników antropogenicznych. Znaczenie w bioindykacji.3
T-W-5Nicienie - ich rola w funkcjonowaniu gleby. Roztocze - występowanie i dynamika populacji. Rola mezo i makrofauny w glebach odłogowanych, zdegradowanych i poddanych rekultywacji oraz zmiany fauny glebowej w zależności od uprawy.2
14

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1Uczestnictwo w ćwiczeniach audytoryjnych.6
A-A-2Przygotowanie do zajęć audytoryjnych.3
9
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Uczestnictwo w wykładach.14
A-W-2Przygotowanie do zaliczenia.7
21
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBL_2A_BLR-S-O2.4_W01Wiedza na temat organizmów glebowych i ich funkcji w utrzymaniu równowagi biologicznej i abiotycznej gleby. Znajomość procesów biochemicznych modyfikujących środowisko jak i czynników środowiskowych oddziaływujących na organizmy
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBL_2A_W01ma pogłębioną wiedzę o biologii, systematyce, funkcjonowaniu i rozmieszczeniu oraz ewolucji organizmów żywych oraz zna ich predyspozycje ekologiczne
BL_2A_W10ma pogłębioną wiedzę na temat kompleksowych powiązań pomiędzy środowiskiem przyrodniczym a budową i czynnościami życiowymi organizmów żywych oraz z zakresu adaptacji tych organizmów do różnych środowisk
BL_2A_W14ma zaawansowaną wiedzę w zakresie życia i behawioru organizmów żywych w środowisku przyrodniczym z uwzględnieniem warunków biotycznych i abiotycznych
BL_2A_W16ma ogólną, a w niektórych obszarach pogłębioną wiedzę na temat chemii biologicznej i fizjologicznej organizmów żywych
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaP2A_W01rozumie złożone zjawiska i procesy przyrodnicze
P2A_W02konsekwentnie stosuje i upowszechnia zasadę ścisłego, opartego na danych empirycznych, interpretowania zjawisk i procesów przyrodniczych w pracy badawczej i działaniach praktycznych
P2A_W03ma pogłębioną wiedzę z zakresu tych nauk ścisłych, z którymi związany jest studiowany kierunek studiów (w szczególności biofizyka, biochemia, biomatematyka, geochemia, biogeochemia, geofizyka)
P2A_W04ma pogłębioną wiedzę z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów umożliwiającą dostrzeganie związków i zależności w przyrodzie
P2A_W05ma wiedzę w zakresie aktualnie dyskutowanych w literaturze kierunkowej problemów z wybranej dziedziny nauki i dyscypliny naukowej
P2A_W06ma wiedzę w zakresie statystyki na poziomie prognozowania (modelowania) przebiegu zjawisk i procesów przyrodniczych oraz ma znajomość specjalistycznych narzędzi informatycznych
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie studentów z podstawowymi zespołami organizmów glebowych: drobnoustrojami, mezo i makrofauną.
C-2Zrozumienie wzajemnych powiązań między różnymi organizmami, a zwłaszcza ich roli w metabolizmie gleby i jej aktywności biologicznej.
Treści programoweT-W-1Charakterystyka głównych grup mikroorganizmów glebowych i ich morfologia.
T-W-2Metabolizm mikroorganizmów i jego intensywność. Podział mikroorganizmów ze względu na przeprowadzane przemiany metaboliczne. Odżywianie mikroorganizmów. Pobieranie pokarmu przez mikroorganizmy. Enzymy mikroorganizmow.
T-W-3Wzrost i rozmnażanie mikroorganizmów z uwzględnieniem wpływu czynników środowiska.
T-W-4Rola mikroorganizmów w środowisku glebowym. Charakterystyka gleby jako środowiska mikroorganizmów. Wielkość i skład mikroflory glebowej. Strukturotwórcze działanie mikroorganizmów. Wpływ człowieka na mikroflorę gleby. Charakterystyka głównych grup mezo i makrofauny glebowej. Zmiany pod wpływem czynników antropogenicznych. Znaczenie w bioindykacji.
T-W-5Nicienie - ich rola w funkcjonowaniu gleby. Roztocze - występowanie i dynamika populacji. Rola mezo i makrofauny w glebach odłogowanych, zdegradowanych i poddanych rekultywacji oraz zmiany fauny glebowej w zależności od uprawy.
Metody nauczaniaM-1Wykład multimedialny.
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Kolokwium.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Wiedza na temat organizmów glebowych i procesów zachodzących dzięki ich aktywności. Znajomość poszczeólnych ogniw biocenozy typowego środowiska glebowego
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBL_2A_BLR-S-O2.4_U01Student potrafi opisać rolę organizmów glebowych i potrafi wykorzystać tę wiedzę w interpretowaniu procesów zachodzących w środowisku glebowym.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBL_2A_U01potrafi stosować normy etyczne w pracy zawodowej biologa, potrafi postępować etycznie w pracy z materiałem biologicznym, postępuje zgodnie z zasadami bioetyki i etyki zawodowej, posiada pogłębioną wiedzę teoretyczną pozwalająca na opis i wyjaśnianie procesów zachodzących w przyrodzie, dostrzega i wykorzystuje aspekty społeczne w pracy biologa;
BL_2A_U10posiada umiejętności prowadzenia monitoringu środowiskowego, opisuje zależności między organizmami a środowiskiem, rozumie zróżnicowanie, występowania oraz wpływ mikroorganizmów na zwierzęta, ludzi i rośliny, rozumienia zasady funkcjonowania żywych organizmów na poszczególnych poziomach ich organizacji, ocenia zjawiska zachodzące w środowisku;
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaP2A_U01stosuje zaawansowane techniki i narzędzia badawcze w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
P2A_U02biegle wykorzystuje literaturę naukową z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów, w języku polskim; czyta ze zrozumieniem skomplikowane teksty naukowe w języku angielskim
P2A_U03wykazuje umiejętność krytycznej analizy i selekcji informacji, zwłaszcza ze źródeł elektronicznych
P2A_U04planuje i wykonuje zadania badawcze lub ekspertyzy pod kierunkiem opiekuna naukowego
P2A_U06zbiera i interpretuje dane empiryczne oraz na tej podstawie formułuje odpowiednie wnioski
P2A_U07wykazuje umiejętność formułowania uzasadnionych sądów na podstawie danych pochodzących z różnych źródeł
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie studentów z podstawowymi zespołami organizmów glebowych: drobnoustrojami, mezo i makrofauną.
C-2Zrozumienie wzajemnych powiązań między różnymi organizmami, a zwłaszcza ich roli w metabolizmie gleby i jej aktywności biologicznej.
C-3Nabycie umiejętności rozpoznawania i charakteryzowania podstawowych grup organizmów glebowych.
Treści programoweT-A-1Mikroorganizmy glebowe - udział w metabolizmie gleby.
T-A-2Równowaga biologiczna gleby.
T-A-3Rola mezo i makrofauny w funkcjonowaniu gleby i gospodarce człowieka.
T-W-1Charakterystyka głównych grup mikroorganizmów glebowych i ich morfologia.
T-W-2Metabolizm mikroorganizmów i jego intensywność. Podział mikroorganizmów ze względu na przeprowadzane przemiany metaboliczne. Odżywianie mikroorganizmów. Pobieranie pokarmu przez mikroorganizmy. Enzymy mikroorganizmow.
T-W-4Rola mikroorganizmów w środowisku glebowym. Charakterystyka gleby jako środowiska mikroorganizmów. Wielkość i skład mikroflory glebowej. Strukturotwórcze działanie mikroorganizmów. Wpływ człowieka na mikroflorę gleby. Charakterystyka głównych grup mezo i makrofauny glebowej. Zmiany pod wpływem czynników antropogenicznych. Znaczenie w bioindykacji.
T-W-5Nicienie - ich rola w funkcjonowaniu gleby. Roztocze - występowanie i dynamika populacji. Rola mezo i makrofauny w glebach odłogowanych, zdegradowanych i poddanych rekultywacji oraz zmiany fauny glebowej w zależności od uprawy.
Metody nauczaniaM-1Wykład multimedialny.
M-2Dyskusja dydaktyczna.
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Kolokwium.
S-2Ocena formująca: obserwacja pracy w grupie
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Umiejętność oceny oddziaływania czynników środowiskowych na organizmy glebowe i rówowagę biologiczną gleby. Zdolność do interpretacji zmian wśrodowisku na skutek aktywności organizmów.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBL_2A_BLR-S-O2.4_K01Student ma świadomość istotnej roli organizmów glebowych i potrzeby wykorzystywania tej wiedzy w praktyce oraz rozumie potrzebę zdobywania wiedzy w tym zakresie.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBL_2A_K01wykazuje zrozumienie i przekonanie o poznawalności procesów i zjawisk biologicznych zachodzących w świecie żywych organizmów; w interpretowaniu procesów i zjawisk biologicznych wykorzystuje podejście naukowe
BL_2A_K02ma przekonanie o wartości i potrzebie odnoszenia zdobytej wiedzy ogólnej i kierunkowej w działaniach zawodowych, samorealizacji i rozwoju osobistym
BL_2A_K05wykazuje zdyscyplinowanie w pracy indywidualnej oraz aktywnie uczestniczy w pracy grupowej; samodzielnie i kreatywnie potrafi planować, organizować i realizować działania własne oraz zespołowe
BL_2A_K08odznacza się odpowiedzialnością za podejmowane decyzje, prowadzone działania oraz ich skutki; wykazuje postawę rzeczową i krytyczną
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaP2A_K01rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, potrafi inspirować i organizować proces uczenia się innych osób
P2A_K02potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role
P2A_K03potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania
P2A_K04prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu
P2A_K05rozumie potrzebę systematycznego zapoznawania się z czasopismami naukowymi i popularnonaukowymi, podstawowymi dla studiowanego kierunku studiów, w celu poszerzania i pogłębiania wiedzy
P2A_K06wykazuje odpowiedzialność za ocenę zagrożeń wynikających ze stosowanych technik badawczych i tworzenie warunków bezpiecznej pracy
P2A_K07systematycznie aktualizuje wiedzę przyrodniczą i zna jej praktyczne zastosowania
P2A_K08potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie studentów z podstawowymi zespołami organizmów glebowych: drobnoustrojami, mezo i makrofauną.
C-2Zrozumienie wzajemnych powiązań między różnymi organizmami, a zwłaszcza ich roli w metabolizmie gleby i jej aktywności biologicznej.
C-3Nabycie umiejętności rozpoznawania i charakteryzowania podstawowych grup organizmów glebowych.
Treści programoweT-A-1Mikroorganizmy glebowe - udział w metabolizmie gleby.
T-A-2Równowaga biologiczna gleby.
T-A-3Rola mezo i makrofauny w funkcjonowaniu gleby i gospodarce człowieka.
T-W-1Charakterystyka głównych grup mikroorganizmów glebowych i ich morfologia.
T-W-4Rola mikroorganizmów w środowisku glebowym. Charakterystyka gleby jako środowiska mikroorganizmów. Wielkość i skład mikroflory glebowej. Strukturotwórcze działanie mikroorganizmów. Wpływ człowieka na mikroflorę gleby. Charakterystyka głównych grup mezo i makrofauny glebowej. Zmiany pod wpływem czynników antropogenicznych. Znaczenie w bioindykacji.
T-W-5Nicienie - ich rola w funkcjonowaniu gleby. Roztocze - występowanie i dynamika populacji. Rola mezo i makrofauny w glebach odłogowanych, zdegradowanych i poddanych rekultywacji oraz zmiany fauny glebowej w zależności od uprawy.
Metody nauczaniaM-1Wykład multimedialny.
M-2Dyskusja dydaktyczna.
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Kolokwium.
S-2Ocena formująca: obserwacja pracy w grupie
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Świadomość istotnej roli organizmów glebowych w utrzymaniu bioróżnorodności i funkcji ekologicznej gleby.
3,5
4,0
4,5
5,0