Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Bioinformatyka (S1)

Sylabus przedmiotu Organizm w czasie i przestrzeni:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Bioinformatyka
Forma studiów studia stacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów nauk przyrodniczych, nauk technicznych, studiów inżynierskich
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Organizm w czasie i przestrzeni
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Katedra Fizjologii, Cytobiologii i Proteomiki
Nauczyciel odpowiedzialny Wiesław Skrzypczak <Wieslaw.Skrzypczak@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele
ECTS (planowane) 2,0 ECTS (formy) 2,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny 4 Grupa obieralna 4

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
ćwiczenia audytoryjneA2 15 1,00,41zaliczenie
wykładyW2 15 1,00,59zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Podstawowa wiedza z zakresu fizjologii zwierząt.
W-2Podstawowa wiedza z zakresu biologii komórki.

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Głównym celem zajęć jest przekazanie studentom wiedzy z zakresu umiejscowienia organizmu w czasie i przestrzeni, wskazanie na powiązanie i wzajemne interakcje między organizmem żywym a otoczeniem, w tym wskazanie znaczenia rytmów biologicznych w w mechanizmie adaptacji organizmów do srodowiska, zapoznanie studentów z mechanizmami utrzymania równowagi organizmu ze środowiskiem oraz uzmysłowienie studentom wpływu zaburzeń środowiska na stan zdrowia organizmu.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Miejsce organizmów żywych w środowisku. Znaczenie rytmów biologicznych w procesie przystosowania do środowiska.1
T-A-2Rytmy biologiczne – ich podział i ogólna charakterystyka.2
T-A-3Zegar biologiczny i jego elementy. Generowanie, synchronizacja i wzajemne relacje między rytmami biologicznymi. Centralny zegar biologiczny i zegary peryferyczne kręgowców.2
T-A-4Biologiczna rola melatoniny.2
T-A-5Czynność organizmu jako funkcja czasu. Ontogeneza rytmów biologicznych u ssaków. Wyznaczniki rytmów biologicznych. Wpływ deprywacji świetlnej i termicznej na organizm. Skutki zaburzenia biorytmów.2
T-A-6Sen: definicja, rola biologiczna, fazy snu. Rytm faz: sen-czuwanie, u ludzi i zwierząt. Zmienność rytmiki snu w ontogenezie.2
T-A-7Rytmy biologiczne na poziomie komórkowym, narządów i układów.2
T-A-8Rytmy biologiczne jako mechanizm adaptacyjny. Migracje ryb i ptaków. Hibernacja i estywacja.2
15
wykłady
T-W-1Organizm a środowisko - ujęcie termodynamiczne. Organizm jako układ otwarty. Stany równowagi dynamicznej.2
T-W-2Rytm przyrody. Rola biorytmów w procesie adaptacji do środowiska. Cykl księżycowy i jego wpływ na zachowanie i fizjologię ludzi oraz zwierząt. Biologiczne rytmy roczne (sezonowe) zwierząt.2
T-W-3Mechanizm działania zegara biologicznego i jego elementy. Oscylatory, synchronizatory i wyznaczniki rytmów. Melatonina - wewnętrzny zegar i kalendarz organizmu. Możliwości oddziaływania na rytmy biologiczne. Wytwarzanie i zharmonizowanie rytmów, znaczenie fotoperiodu.2
T-W-4Zmiany przystosowawcze organizmu do środowiska. Zmiany przystosowawcze układów i narządów u różnych gatunków zwierząt. Środowiskowe modyfikacje czynności komórek. Wpływ zmian przystosowawczych na organizm i strukturę populacji.2
T-W-5Mechanizmy utrzymywania równowagi organizmu ze środowiskiem: defensywne, reaktywne, aktywne. Adiustacja, przystosowanie, nadprzystosowanie. Strategia zmian przystosowawczych. Adaptacja do życia w różnych warunkach środowiska. Wędrówki zwierząt. Sen zimowy i letni.2
T-W-6Choroba jako przejaw stanów dalekich od równowagi. Zaburzenia w środowisku a stany nierównowagowe. Wiek jako kryterium „możliwości” adaptacyjnych. Przystosowanie funkcją czasu. Pojęcie granic adaptacji. Granice przystosowania w różnych okresach życia. Czynniki wpływające na obniżenie sprawności mechanizmów adaptacyjnych.2
T-W-7Zagrożenia cywilizacyjno-przemysłowe a stan zdrowia organizmu. Wpływ zanieczyszczeń i skażeń środowiska na organizm.2
T-W-8Zaliczenie wykładów w formie pisemnej.1
15

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1Aktywny udział studenta w ćwiczeniach audytoryjnych.15
A-A-2Samodzielne studiowanie tematyki ćwiczeń audytoryjnych.10
A-A-3Przygotowanie prezentacji multimedialnej na wybrany temat i jego omówienie podczas zajęć audytoryjnych.5
30
wykłady
A-W-1Udział studenta w wykładach.15
A-W-2Samodzielne studiowanie tematyki wykładów.8
A-W-3Przygotowanie do zaliczenia.7
30

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne.
M-2Prezentacje multimedialne przy wykorzystaniu komputera i projektora.
M-3Praca w grupach.
M-4Dyskusja dydaktyczna

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: Ocena aktywności studenta na zajęciach.
S-2Ocena formująca: Ocena przygotowania prezentacji multimedialnej oraz omówienia wybranego tematu zajęć audytoryjnych.
S-3Ocena podsumowująca: Sumaryczna ocena aktywności studenta oraz przygotowania prezentacji i jej omówienia na zajęciach audytoryjnych.
S-4Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie tematyki wykładów.

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BI_1A_BI-S-O1.1_W01
Student jest w stanie objaśnić termodynamiczne ujęcie organizmu, oraz definiować podstawowe pojęcia termodynamiki, a także przekładać je na organizm i środowisko, jednocześnie jest w stanie na tej podstawie opisać powiązania miedzy organizmami żywymi a otoczeniem.
BI_1A_W05, BI_1A_W07P1A_W01, P1A_W02, P1A_W04, P1A_W05, P1A_W06, P1A_W07, P1A_W08, T1A_W02, T1A_W04, T1A_W05, T1A_W07InzA_W02C-1T-W-5, T-W-1, T-W-6, T-A-1M-1, M-2, M-3, M-4S-1, S-2, S-3, S-4
BI_1A_BI-S-O1.1_W02
Student jest w stanie wymienić i opisać bilogiczne rytmy otoczenia i objaśnić ich wpływ na zachowanie i fizjologię ludzi oraz zwierząt, w tym opisać oscylatory, synchronizatory i wyznaczniki rytmów organizmu, opisać i objaśnić rolę wewnętrznego zegara i kalendarza organizmu, wymienić możliwości oddziaływania otoczenia na rytmy biologiczne organizmu.
BI_1A_W05P1A_W01, P1A_W02, P1A_W05, P1A_W06, P1A_W07, T1A_W02, T1A_W04, T1A_W05, T1A_W07InzA_W02C-1T-W-2, T-W-3, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5M-1, M-2, M-3, M-4S-1, S-2, S-3, S-4
BI_1A_BI-S-O1.1_W03
Student jest w stanie wskazać przykłady zmian przystosowawczych organizmu na róznych poziomach jego funkcjonowania do otoczenia, wpływ tych zmian na organizm i strukturę populacji, wymienić i opisać mechanizmy utrzymania równowagi organizmu z otoczeniem, opisać przyczyny stanów nierównowagowych organizmu, wyjaśnić wpływ zmian dokonywanych w otoczeniu na stan zdrowia organizmu oraz opisać możliwości adaptacyjne organizmów w czasie i przestrzeni.
BI_1A_W07P1A_W01, P1A_W04, P1A_W05, P1A_W08, T1A_W02, T1A_W04, T1A_W05InzA_W02C-1T-W-7, T-W-4, T-W-6, T-A-5, T-A-6, T-A-7, T-A-8M-1, M-2, M-3, M-4S-1, S-2, S-3, S-4

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BI_1A_BI-S-O1.1_U01
Student umie łączyć pojęcia termodynamiczne z organizmem i środowiskiem, szacować wpływ zmian otoczenia na czynność organizmu, populacji, ekosystemu.
BI_1A_U05, BI_1A_U07P1A_U02, P1A_U03, P1A_U05, P1A_U06, P1A_U07, T1A_U03, T1A_U05, T1A_U09, T1A_U10InzA_U01C-1T-W-2, T-W-5, T-W-7, T-W-1, T-W-3, T-W-4, T-A-1M-1, M-2, M-3, M-4S-1, S-2, S-3, S-4
BI_1A_BI-S-O1.1_U02
Student umie interpretować cykliczność procesów fizjologicznych oraz oceniać i szacować wpływ czynników środowiskowych na przebieg wszelkich procesów w organizmach jedno- i wielokomórkowych a także analizuje przyczyny wędrówek organizmów żywych.
BI_1A_U05, BI_1A_U07P1A_U02, P1A_U03, P1A_U05, P1A_U06, P1A_U07, T1A_U03, T1A_U05, T1A_U09, T1A_U10InzA_U01C-1T-W-6, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5, T-A-6, T-A-7, T-A-8M-1, M-2, M-3, M-4S-1, S-2, S-3, S-4

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BI_1A_BI-S-O1.1_K01
Student wykazuje świadomość znaczenia otoczenia w utrzymaniu równowagi organizmu i wyznaczania zdolności adaptacyjnych organizmu do zminiających się warunków otoczenia.
BI_1A_K07P1A_K02, P1A_K04, P1A_K06C-1T-W-2, T-W-5, T-W-7, T-W-1, T-W-3, T-W-4, T-W-6, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5, T-A-6, T-A-7, T-A-8M-1, M-2, M-3, M-4

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
BI_1A_BI-S-O1.1_W01
Student jest w stanie objaśnić termodynamiczne ujęcie organizmu, oraz definiować podstawowe pojęcia termodynamiki, a także przekładać je na organizm i środowisko, jednocześnie jest w stanie na tej podstawie opisać powiązania miedzy organizmami żywymi a otoczeniem.
2,0Student nie jest w stanie scharakteryzować organizmu żywego w ujęciu temodynamicznym oraz definiować podstawowych pojęć termodynamiki, a także wymienić, opisać i wyjaśnić powiązań i interakcji między organizmami żywymi a otoczeniem w biologicznym ujęciu praw termodynamiki.
3,0Student jest w stanie poprawnie definiować kilka podstawowych pojęć termodynamiki i wskazać kilka przykładów biologicznego ujęcia praw termodynamicznych.
3,5Student jest w stanie poprawnie definiować większość podstawowych pojęć termodynamiki i w stopniu podstawowym w ujęciu termodynamicznym opisać organizm żywy i jego otoczenie.
4,0Student jest w stanie poprawnie scharakteryzować organizm w ujęciu temodynamicznym oraz definiować większość podstawowych pojęć termodynamiki z jakimi zapoznał się na zajęciach, a także wymienić i opisać główne powiązania i interakcje między organizmami żywymi a otoczeniem w biologicznym ujęciu praw termodynamiki.
4,5Student jest w stanie poprawnie scharakteryzować organizm w ujęciu temodynamicznym oraz definiować podstawowe pojęcia termodynamiki, a także wymienić i opisać powiązania i interakcje między organizmami żywymi a otoczeniem w biologicznym ujęciu praw termodynamiki.
5,0Student jest w stanie scharakteryzować organizm w ujęciu temodynamicznym oraz definiować podstawowe pojęcia termodynamiki, a także wymienić, opisać i wyjaśnić powiązania i interakcje między organizmami żywymi a otoczeniem w biologicznym ujęciu praw termodynamiki.
BI_1A_BI-S-O1.1_W02
Student jest w stanie wymienić i opisać bilogiczne rytmy otoczenia i objaśnić ich wpływ na zachowanie i fizjologię ludzi oraz zwierząt, w tym opisać oscylatory, synchronizatory i wyznaczniki rytmów organizmu, opisać i objaśnić rolę wewnętrznego zegara i kalendarza organizmu, wymienić możliwości oddziaływania otoczenia na rytmy biologiczne organizmu.
2,0Student nie jest w stanie wymienić i opisać bilogicznych rytmów otoczenia i objaśnić ich wpływu na zachowanie i fizjologię ludzi oraz zwierząt, w tym opisać pojęcie i podać przykłady oscylatorów, synchronizatorów i wyznaczników rytmów organizmu, opisać i objaśnić roli wewnętrznego zegara i kalendarza organizmu, wymienić możliwości oddziaływania otoczenia na rytmy biologiczne organizmu.
3,0Student jest w stanie wymienić i opisać kilka bilogicznych rytmów organizmów żywych i ich otoczenia, w tym opisać podstawowe wyznaczniki rytmów organizmu, a także w stopniu podstawowym opisać ogólną rolę wewnętrznego zegara i kalendarza organizmu.
3,5Student jest w stanie w stopniu podstawowym wymienić i opisać bilogiczne rytmy organizmów żywych i ich otoczenia, w tym opisać podstawowe wyznaczniki rytmów organizmu, a także opisać podstawową rolę wewnętrznego zegara i kalendarza organizmu.
4,0Student jest w stanie w stopniu dobrym wymienić i opisać bilogiczne rytmy otoczenia oraz podać przykłady ich wpływu na zachowanie i fizjologię ludzi i/lub zwierząt, w tym opisać oscylatory, synchronizatory i wyznaczniki rytmów organizmu, a takze opisać rolę wewnętrznego zegara i kalendarza organizmu.
4,5Student jest w stanie wymienić i w większości opisać bilogiczne rytmy otoczenia oraz opisać ich wpływ na zachowanie i fizjologię ludzi i/lub zwierząt, w tym opisać oscylatory, synchronizatory i wyznaczniki rytmów organizmu, opisać rolę wewnętrznego zegara i kalendarza organizmu, wymienić możliwości oddziaływania otoczenia na rytmy biologiczne organizmu.
5,0Student jest w stanie wymienić i opisać bilogiczne rytmy otoczenia i objaśnić ich wpływ na zachowanie i fizjologię ludzi oraz zwierząt, w tym opisać oscylatory, synchronizatory i wyznaczniki rytmów organizmu, opisać i objaśnić rolę wewnętrznego zegara i kalendarza organizmu, wymienić możliwości oddziaływania otoczenia na rytmy biologiczne organizmu.
BI_1A_BI-S-O1.1_W03
Student jest w stanie wskazać przykłady zmian przystosowawczych organizmu na róznych poziomach jego funkcjonowania do otoczenia, wpływ tych zmian na organizm i strukturę populacji, wymienić i opisać mechanizmy utrzymania równowagi organizmu z otoczeniem, opisać przyczyny stanów nierównowagowych organizmu, wyjaśnić wpływ zmian dokonywanych w otoczeniu na stan zdrowia organizmu oraz opisać możliwości adaptacyjne organizmów w czasie i przestrzeni.
2,0Student nie jest w stanie wskazać przykładów zmian przystosowawczych organizmu na róznych poziomach jego funkcjonowania do otoczenia, wyjaśnić wpływu tych zmian na organizm i strukturę populacji, wymienić i opisać mechanizmów utrzymania równowagi organizmu z otoczeniem, opisać przyczyn stanów nierównowagowych organizmu, wyjaśnić wpływu zmian dokonywanych w otoczeniu na stan zdrowia organizmu oraz opisać możliwości adaptacyjnych organizmów w czasie i przestrzeni.
3,0Student jest w stanie podać kilka podstawowym przykładów zmian przystosowawczych organizmu do otoczenia, wymienić kilka podstawowych mechanizmów utrzymania równowagi organizmu z otoczeniem, wymienić kilka podstawowych przyczyn stanów nierównowagowych organizmu, podać kilka przykładów wpływu zmian dokonywanych w otoczeniu na stan zdrowia organizmu.
3,5Student jest w stanie wymienić w stopniu podstawowym przykłady zmian przystosowawczych organizmu na róznych poziomach jego funkcjonowania do otoczenia, wymienić podstawowe mechanizmy utrzymania równowagi organizmu z otoczeniem, wymienić podstawowe przyczyny stanów nierównowagowych organizmu, podać wybrane przykłady wpływu zmian dokonywanych w otoczeniu na stan zdrowia organizmu oraz podać podstawowe przykłady możliwości adaptacyjnych organizmów w czasie i przestrzeni.
4,0Student jest w stanie wymienić wiele przykładów zmian przystosowawczych organizmu na róznych poziomach jego funkcjonowania do otoczenia, w stopniu podstawowym opisać wpływ tych zmian na organizm i strukturę populacji, wymienić główne mechanizmy utrzymania równowagi organizmu z otoczeniem, wymienić główne przyczyny stanów nierównowagowych organizmu, podać przykłady wpływu zmian dokonywanych w otoczeniu na stan zdrowia organizmu oraz podać główne przykłady możliwości adaptacyjnych organizmów w czasie i przestrzeni.
4,5Student jest w stanie wskazać większość przykładów zmian przystosowawczych organizmu na róznych poziomach jego funkcjonowania do otoczenia, opisać wpływ tych zmian na organizm i strukturę populacji, wymienić i opisać główne mechanizmy utrzymania równowagi organizmu z otoczeniem, wymienić przyczyny stanów nierównowagowych organizmu, podać przykłady wpływu zmian dokonywanych w otoczeniu na stan zdrowia organizmu oraz podać wiele przykładów możliwości adaptacyjnych organizmów w czasie i przestrzeni.
5,0Student jest w stanie wskazać wiele przykładów zmian przystosowawczych organizmu na róznych poziomach jego funkcjonowania do otoczenia, wyjaśnić wpływ tych zmian na organizm i strukturę populacji, wymienić i opisać mechanizmy utrzymania równowagi organizmu z otoczeniem, opisać przyczyny stanów nierównowagowych organizmu, wyjaśnić wpływ zmian dokonywanych w otoczeniu na stan zdrowia organizmu oraz opisać możliwości adaptacyjne organizmów w czasie i przestrzeni.

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
BI_1A_BI-S-O1.1_U01
Student umie łączyć pojęcia termodynamiczne z organizmem i środowiskiem, szacować wpływ zmian otoczenia na czynność organizmu, populacji, ekosystemu.
2,0Student nie potrafi łączyć pojęć termodynamicznych z organizmem i środowiskiem oraz szacować wpływu zmian otoczenia na czynność organizmu, populacji, ekosystemu.
3,0Student w podstawowym stopniu umie łączyć pojęcia termodynamiczne z organizmem i środowiskiem oraz szacować wpływ zmian otoczenia na czynność organizmu, populacji, ekosystemu.
3,5Student poprawnie umie łączyć pojęcia termodynamiczne z organizmem i środowiskiem oraz szacować wpływ zmian otoczenia na czynność organizmu, populacji, ekosystemu.
4,0Student w dobrym stopniu umie łączyć pojęcia termodynamiczne z organizmem i środowiskiem oraz szacować wpływ zmian otoczenia na czynność organizmu, populacji, ekosystemu.
4,5Student w dużym stopniu umie łączyć pojęcia termodynamiczne z organizmem i środowiskiem oraz szacować wpływ zmian otoczenia na czynność organizmu, populacji, ekosystemu.
5,0Student w wysokim stopniu umie łączyć pojęcia termodynamiczne z organizmem i środowiskiem oraz szacować wpływ zmian otoczenia na czynność organizmu, populacji, ekosystemu.
BI_1A_BI-S-O1.1_U02
Student umie interpretować cykliczność procesów fizjologicznych oraz oceniać i szacować wpływ czynników środowiskowych na przebieg wszelkich procesów w organizmach jedno- i wielokomórkowych a także analizuje przyczyny wędrówek organizmów żywych.
2,0Student nie umie interpretować cykliczności procesów fizjologicznych oraz oceniać i szacować wpływu czynników środowiskowych na przebieg wszelkich procesów w organizmach jedno- i wielokomórkowych a także nie potrafi analizować przyczyn wędrówek organizmów żywych.
3,0Student w podstawowym stopniu umie interpretować cykliczność procesów fizjologicznych oraz oceniać i szacować wpływ czynników środowiskowych na przebieg wszelkich procesów w organizmach jedno- i wielokomórkowych a także w podstawowym stopniu analizuje przyczyny wędrówek organizmów żywych.
3,5Student umie poprawnie interpretować cykliczność procesów fizjologicznych oraz oceniać i szacować wpływ czynników środowiskowych na przebieg wszelkich procesów w organizmach jedno- i wielokomórkowych a także poprawnie analizuje przyczyny wędrówek organizmów żywych.
4,0Student umie w dobrym stopniu interpretować cykliczność procesów fizjologicznych oraz oceniać i szacować wpływ czynników środowiskowych na przebieg wszelkich procesów w organizmach jedno- i wielokomórkowych a także w dobrym stopniu analizuje przyczyny wędrówek organizmów żywych.
4,5Student umie w dużym stopniu interpretować cykliczność procesów fizjologicznych oraz oceniać i szacować wpływ czynników środowiskowych na przebieg wszelkich procesów w organizmach jedno- i wielokomórkowych a także w dużym stopniu analizuje przyczyny wędrówek organizmów żywych.
5,0Student umie w wysokim stopniu interpretować cykliczność procesów fizjologicznych oraz oceniać i szacować wpływ czynników środowiskowych na przebieg wszelkich procesów w organizmach jedno- i wielokomórkowych a także w wysokim stopniu analizuje przyczyny wędrówek organizmów żywych.

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
BI_1A_BI-S-O1.1_K01
Student wykazuje świadomość znaczenia otoczenia w utrzymaniu równowagi organizmu i wyznaczania zdolności adaptacyjnych organizmu do zminiających się warunków otoczenia.
2,0Student nie wykazuje świadomości znaczenia otoczenia w utrzymaniu równowagi organizmu i wyznaczania zdolności adaptacyjnych organizmu do zminiających się warunków otoczenia.
3,0Student w podstawowym stopniu wykazuje świadomość znaczenia otoczenia w utrzymaniu równowagi organizmu i wyznaczania zdolności adaptacyjnych organizmu do zminiających się warunków otoczenia.
3,5Student poprawnie wykazuje świadomość znaczenia otoczenia w utrzymaniu równowagi organizmu i wyznaczania zdolności adaptacyjnych organizmu do zminiających się warunków otoczenia.
4,0Student w dobrym stopniu wykazuje świadomość znaczenia otoczenia w utrzymaniu równowagi organizmu i wyznaczania zdolności adaptacyjnych organizmu do zminiających się warunków otoczenia.
4,5Student w dużym stopniu wykazuje świadomość znaczenia otoczenia w utrzymaniu równowagi organizmu i wyznaczania zdolności adaptacyjnych organizmu do zminiających się warunków otoczenia.
5,0Student w wysokim stopniu wykazuje świadomość znaczenia otoczenia w utrzymaniu równowagi organizmu i wyznaczania zdolności adaptacyjnych organizmu do zminiających się warunków otoczenia.

Literatura podstawowa

  1. Jerzy A. Sikora, Sekrety biorytmów, KOS, Katowice, 2009
  2. Knut Schmidt-Nielsen, Fizjologia zwierząt Adaptacja do środowiska, PWN, Warszawa, 2008, trzeci, zmieniony
  3. Cymborowski Bronisław, Zegary biologiczne, PWN, Warszawa, 1987

Literatura dodatkowa

  1. Russell G. Foster, Leon Kreitzman, Seasons of Life: The Biological Rhythms That Enable Living Things to Thrive and Survive, Yale University Press, New Haven, USA, 2010, książka w języku angielskim
  2. Carol Orlock, Know Your Body Clock: Discover Your Body's Inner Cycles and Rhythms and Learn the Best Times for Creativity, Exercise, Sex, Sleep, and More, Citadel Press, New York, 1995, książka w języku angielskim
  3. Brigitte M. Kudielka, Sara J. Aton, Herve Caci and Fabrice Kwiatkowski, Progress in Circadian Rhythm Research (Nova Biomedical), Nova Science Publishers, New York, USA, 2008, książka w języku angielskim
  4. Rifkin Jeremy, Howard Ted, Entropia Nowy światopogląd, KOS, Katowice, 2008, pierwsze

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Miejsce organizmów żywych w środowisku. Znaczenie rytmów biologicznych w procesie przystosowania do środowiska.1
T-A-2Rytmy biologiczne – ich podział i ogólna charakterystyka.2
T-A-3Zegar biologiczny i jego elementy. Generowanie, synchronizacja i wzajemne relacje między rytmami biologicznymi. Centralny zegar biologiczny i zegary peryferyczne kręgowców.2
T-A-4Biologiczna rola melatoniny.2
T-A-5Czynność organizmu jako funkcja czasu. Ontogeneza rytmów biologicznych u ssaków. Wyznaczniki rytmów biologicznych. Wpływ deprywacji świetlnej i termicznej na organizm. Skutki zaburzenia biorytmów.2
T-A-6Sen: definicja, rola biologiczna, fazy snu. Rytm faz: sen-czuwanie, u ludzi i zwierząt. Zmienność rytmiki snu w ontogenezie.2
T-A-7Rytmy biologiczne na poziomie komórkowym, narządów i układów.2
T-A-8Rytmy biologiczne jako mechanizm adaptacyjny. Migracje ryb i ptaków. Hibernacja i estywacja.2
15

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Organizm a środowisko - ujęcie termodynamiczne. Organizm jako układ otwarty. Stany równowagi dynamicznej.2
T-W-2Rytm przyrody. Rola biorytmów w procesie adaptacji do środowiska. Cykl księżycowy i jego wpływ na zachowanie i fizjologię ludzi oraz zwierząt. Biologiczne rytmy roczne (sezonowe) zwierząt.2
T-W-3Mechanizm działania zegara biologicznego i jego elementy. Oscylatory, synchronizatory i wyznaczniki rytmów. Melatonina - wewnętrzny zegar i kalendarz organizmu. Możliwości oddziaływania na rytmy biologiczne. Wytwarzanie i zharmonizowanie rytmów, znaczenie fotoperiodu.2
T-W-4Zmiany przystosowawcze organizmu do środowiska. Zmiany przystosowawcze układów i narządów u różnych gatunków zwierząt. Środowiskowe modyfikacje czynności komórek. Wpływ zmian przystosowawczych na organizm i strukturę populacji.2
T-W-5Mechanizmy utrzymywania równowagi organizmu ze środowiskiem: defensywne, reaktywne, aktywne. Adiustacja, przystosowanie, nadprzystosowanie. Strategia zmian przystosowawczych. Adaptacja do życia w różnych warunkach środowiska. Wędrówki zwierząt. Sen zimowy i letni.2
T-W-6Choroba jako przejaw stanów dalekich od równowagi. Zaburzenia w środowisku a stany nierównowagowe. Wiek jako kryterium „możliwości” adaptacyjnych. Przystosowanie funkcją czasu. Pojęcie granic adaptacji. Granice przystosowania w różnych okresach życia. Czynniki wpływające na obniżenie sprawności mechanizmów adaptacyjnych.2
T-W-7Zagrożenia cywilizacyjno-przemysłowe a stan zdrowia organizmu. Wpływ zanieczyszczeń i skażeń środowiska na organizm.2
T-W-8Zaliczenie wykładów w formie pisemnej.1
15

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1Aktywny udział studenta w ćwiczeniach audytoryjnych.15
A-A-2Samodzielne studiowanie tematyki ćwiczeń audytoryjnych.10
A-A-3Przygotowanie prezentacji multimedialnej na wybrany temat i jego omówienie podczas zajęć audytoryjnych.5
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Udział studenta w wykładach.15
A-W-2Samodzielne studiowanie tematyki wykładów.8
A-W-3Przygotowanie do zaliczenia.7
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBI_1A_BI-S-O1.1_W01Student jest w stanie objaśnić termodynamiczne ujęcie organizmu, oraz definiować podstawowe pojęcia termodynamiki, a także przekładać je na organizm i środowisko, jednocześnie jest w stanie na tej podstawie opisać powiązania miedzy organizmami żywymi a otoczeniem.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBI_1A_W05opisuje budowę i funkcjonowanie organizmu na różnych poziomach organizacji oraz zróżnicowanie morfologiczno-anatomiczne i funkcjonalne na różnych etapach rozwoju i w toku ewolucji
BI_1A_W07objaśnia znaczenie środowiska przyrodniczego w funkcjonowaniu i behawiorze organizmów, a także zagrożenia środowiska i konieczność jego ochrony
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaP1A_W01rozumie podstawowe zjawiska i procesy przyrodnicze
P1A_W02w interpretacji zjawisk i procesów przyrodniczych opiera się na podstawach empirycznych, rozumiejąc w pełni znaczenie metod matematycznych i statystycznych
P1A_W04ma wiedzę w zakresie najważniejszych problemów z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów oraz zna ich powiązania z innymi dyscyplinami przyrodniczymi
P1A_W05ma wiedzę w zakresie podstawowych kategorii pojęciowych i terminologii przyrodniczej oraz ma znajomość rozwoju dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów i stosowanych w nich metod badawczych
P1A_W06ma wiedzę w zakresie statystyki i informatyki na poziomie pozwalającym na opisywanie i interpretowanie zjawisk przyrodniczych
P1A_W07ma wiedzę w zakresie podstawowych technik i narzędzi badawczych stosowanych w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
P1A_W08rozumie związki między osiągnięciami wybranej dziedziny nauki i dyscypliny nauk przyrodniczych a możliwościami ich wykorzystania w życiu społeczno-gospodarczym z uwzględnieniem zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej
T1A_W02ma podstawową wiedzę w zakresie kierunków studiów powiązanych ze studiowanym kierunkiem studiów
T1A_W04ma szczegółową wiedzę związaną z wybranymi zagadnieniami z zakresu studiowanego kierunku studiów
T1A_W05ma podstawową wiedzę o trendach rozwojowych z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
T1A_W07zna podstawowe metody, techniki, narzędzia i materiały stosowane przy rozwiązywaniu prostych zadań inżynierskich z zakresu studiowanego kierunku studiów
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraInzA_W02zna podstawowe metody, techniki, narzędzia i materiały stosowane przy rozwiązywaniu prostych zadań inżynierskich z zakresu studiowanego kierunku studiów
Cel przedmiotuC-1Głównym celem zajęć jest przekazanie studentom wiedzy z zakresu umiejscowienia organizmu w czasie i przestrzeni, wskazanie na powiązanie i wzajemne interakcje między organizmem żywym a otoczeniem, w tym wskazanie znaczenia rytmów biologicznych w w mechanizmie adaptacji organizmów do srodowiska, zapoznanie studentów z mechanizmami utrzymania równowagi organizmu ze środowiskiem oraz uzmysłowienie studentom wpływu zaburzeń środowiska na stan zdrowia organizmu.
Treści programoweT-W-5Mechanizmy utrzymywania równowagi organizmu ze środowiskiem: defensywne, reaktywne, aktywne. Adiustacja, przystosowanie, nadprzystosowanie. Strategia zmian przystosowawczych. Adaptacja do życia w różnych warunkach środowiska. Wędrówki zwierząt. Sen zimowy i letni.
T-W-1Organizm a środowisko - ujęcie termodynamiczne. Organizm jako układ otwarty. Stany równowagi dynamicznej.
T-W-6Choroba jako przejaw stanów dalekich od równowagi. Zaburzenia w środowisku a stany nierównowagowe. Wiek jako kryterium „możliwości” adaptacyjnych. Przystosowanie funkcją czasu. Pojęcie granic adaptacji. Granice przystosowania w różnych okresach życia. Czynniki wpływające na obniżenie sprawności mechanizmów adaptacyjnych.
T-A-1Miejsce organizmów żywych w środowisku. Znaczenie rytmów biologicznych w procesie przystosowania do środowiska.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne.
M-2Prezentacje multimedialne przy wykorzystaniu komputera i projektora.
M-3Praca w grupach.
M-4Dyskusja dydaktyczna
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Ocena aktywności studenta na zajęciach.
S-2Ocena formująca: Ocena przygotowania prezentacji multimedialnej oraz omówienia wybranego tematu zajęć audytoryjnych.
S-3Ocena podsumowująca: Sumaryczna ocena aktywności studenta oraz przygotowania prezentacji i jej omówienia na zajęciach audytoryjnych.
S-4Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie tematyki wykładów.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie jest w stanie scharakteryzować organizmu żywego w ujęciu temodynamicznym oraz definiować podstawowych pojęć termodynamiki, a także wymienić, opisać i wyjaśnić powiązań i interakcji między organizmami żywymi a otoczeniem w biologicznym ujęciu praw termodynamiki.
3,0Student jest w stanie poprawnie definiować kilka podstawowych pojęć termodynamiki i wskazać kilka przykładów biologicznego ujęcia praw termodynamicznych.
3,5Student jest w stanie poprawnie definiować większość podstawowych pojęć termodynamiki i w stopniu podstawowym w ujęciu termodynamicznym opisać organizm żywy i jego otoczenie.
4,0Student jest w stanie poprawnie scharakteryzować organizm w ujęciu temodynamicznym oraz definiować większość podstawowych pojęć termodynamiki z jakimi zapoznał się na zajęciach, a także wymienić i opisać główne powiązania i interakcje między organizmami żywymi a otoczeniem w biologicznym ujęciu praw termodynamiki.
4,5Student jest w stanie poprawnie scharakteryzować organizm w ujęciu temodynamicznym oraz definiować podstawowe pojęcia termodynamiki, a także wymienić i opisać powiązania i interakcje między organizmami żywymi a otoczeniem w biologicznym ujęciu praw termodynamiki.
5,0Student jest w stanie scharakteryzować organizm w ujęciu temodynamicznym oraz definiować podstawowe pojęcia termodynamiki, a także wymienić, opisać i wyjaśnić powiązania i interakcje między organizmami żywymi a otoczeniem w biologicznym ujęciu praw termodynamiki.
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBI_1A_BI-S-O1.1_W02Student jest w stanie wymienić i opisać bilogiczne rytmy otoczenia i objaśnić ich wpływ na zachowanie i fizjologię ludzi oraz zwierząt, w tym opisać oscylatory, synchronizatory i wyznaczniki rytmów organizmu, opisać i objaśnić rolę wewnętrznego zegara i kalendarza organizmu, wymienić możliwości oddziaływania otoczenia na rytmy biologiczne organizmu.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBI_1A_W05opisuje budowę i funkcjonowanie organizmu na różnych poziomach organizacji oraz zróżnicowanie morfologiczno-anatomiczne i funkcjonalne na różnych etapach rozwoju i w toku ewolucji
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaP1A_W01rozumie podstawowe zjawiska i procesy przyrodnicze
P1A_W02w interpretacji zjawisk i procesów przyrodniczych opiera się na podstawach empirycznych, rozumiejąc w pełni znaczenie metod matematycznych i statystycznych
P1A_W05ma wiedzę w zakresie podstawowych kategorii pojęciowych i terminologii przyrodniczej oraz ma znajomość rozwoju dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów i stosowanych w nich metod badawczych
P1A_W06ma wiedzę w zakresie statystyki i informatyki na poziomie pozwalającym na opisywanie i interpretowanie zjawisk przyrodniczych
P1A_W07ma wiedzę w zakresie podstawowych technik i narzędzi badawczych stosowanych w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
T1A_W02ma podstawową wiedzę w zakresie kierunków studiów powiązanych ze studiowanym kierunkiem studiów
T1A_W04ma szczegółową wiedzę związaną z wybranymi zagadnieniami z zakresu studiowanego kierunku studiów
T1A_W05ma podstawową wiedzę o trendach rozwojowych z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
T1A_W07zna podstawowe metody, techniki, narzędzia i materiały stosowane przy rozwiązywaniu prostych zadań inżynierskich z zakresu studiowanego kierunku studiów
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraInzA_W02zna podstawowe metody, techniki, narzędzia i materiały stosowane przy rozwiązywaniu prostych zadań inżynierskich z zakresu studiowanego kierunku studiów
Cel przedmiotuC-1Głównym celem zajęć jest przekazanie studentom wiedzy z zakresu umiejscowienia organizmu w czasie i przestrzeni, wskazanie na powiązanie i wzajemne interakcje między organizmem żywym a otoczeniem, w tym wskazanie znaczenia rytmów biologicznych w w mechanizmie adaptacji organizmów do srodowiska, zapoznanie studentów z mechanizmami utrzymania równowagi organizmu ze środowiskiem oraz uzmysłowienie studentom wpływu zaburzeń środowiska na stan zdrowia organizmu.
Treści programoweT-W-2Rytm przyrody. Rola biorytmów w procesie adaptacji do środowiska. Cykl księżycowy i jego wpływ na zachowanie i fizjologię ludzi oraz zwierząt. Biologiczne rytmy roczne (sezonowe) zwierząt.
T-W-3Mechanizm działania zegara biologicznego i jego elementy. Oscylatory, synchronizatory i wyznaczniki rytmów. Melatonina - wewnętrzny zegar i kalendarz organizmu. Możliwości oddziaływania na rytmy biologiczne. Wytwarzanie i zharmonizowanie rytmów, znaczenie fotoperiodu.
T-A-2Rytmy biologiczne – ich podział i ogólna charakterystyka.
T-A-3Zegar biologiczny i jego elementy. Generowanie, synchronizacja i wzajemne relacje między rytmami biologicznymi. Centralny zegar biologiczny i zegary peryferyczne kręgowców.
T-A-4Biologiczna rola melatoniny.
T-A-5Czynność organizmu jako funkcja czasu. Ontogeneza rytmów biologicznych u ssaków. Wyznaczniki rytmów biologicznych. Wpływ deprywacji świetlnej i termicznej na organizm. Skutki zaburzenia biorytmów.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne.
M-2Prezentacje multimedialne przy wykorzystaniu komputera i projektora.
M-3Praca w grupach.
M-4Dyskusja dydaktyczna
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Ocena aktywności studenta na zajęciach.
S-2Ocena formująca: Ocena przygotowania prezentacji multimedialnej oraz omówienia wybranego tematu zajęć audytoryjnych.
S-3Ocena podsumowująca: Sumaryczna ocena aktywności studenta oraz przygotowania prezentacji i jej omówienia na zajęciach audytoryjnych.
S-4Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie tematyki wykładów.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie jest w stanie wymienić i opisać bilogicznych rytmów otoczenia i objaśnić ich wpływu na zachowanie i fizjologię ludzi oraz zwierząt, w tym opisać pojęcie i podać przykłady oscylatorów, synchronizatorów i wyznaczników rytmów organizmu, opisać i objaśnić roli wewnętrznego zegara i kalendarza organizmu, wymienić możliwości oddziaływania otoczenia na rytmy biologiczne organizmu.
3,0Student jest w stanie wymienić i opisać kilka bilogicznych rytmów organizmów żywych i ich otoczenia, w tym opisać podstawowe wyznaczniki rytmów organizmu, a także w stopniu podstawowym opisać ogólną rolę wewnętrznego zegara i kalendarza organizmu.
3,5Student jest w stanie w stopniu podstawowym wymienić i opisać bilogiczne rytmy organizmów żywych i ich otoczenia, w tym opisać podstawowe wyznaczniki rytmów organizmu, a także opisać podstawową rolę wewnętrznego zegara i kalendarza organizmu.
4,0Student jest w stanie w stopniu dobrym wymienić i opisać bilogiczne rytmy otoczenia oraz podać przykłady ich wpływu na zachowanie i fizjologię ludzi i/lub zwierząt, w tym opisać oscylatory, synchronizatory i wyznaczniki rytmów organizmu, a takze opisać rolę wewnętrznego zegara i kalendarza organizmu.
4,5Student jest w stanie wymienić i w większości opisać bilogiczne rytmy otoczenia oraz opisać ich wpływ na zachowanie i fizjologię ludzi i/lub zwierząt, w tym opisać oscylatory, synchronizatory i wyznaczniki rytmów organizmu, opisać rolę wewnętrznego zegara i kalendarza organizmu, wymienić możliwości oddziaływania otoczenia na rytmy biologiczne organizmu.
5,0Student jest w stanie wymienić i opisać bilogiczne rytmy otoczenia i objaśnić ich wpływ na zachowanie i fizjologię ludzi oraz zwierząt, w tym opisać oscylatory, synchronizatory i wyznaczniki rytmów organizmu, opisać i objaśnić rolę wewnętrznego zegara i kalendarza organizmu, wymienić możliwości oddziaływania otoczenia na rytmy biologiczne organizmu.
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBI_1A_BI-S-O1.1_W03Student jest w stanie wskazać przykłady zmian przystosowawczych organizmu na róznych poziomach jego funkcjonowania do otoczenia, wpływ tych zmian na organizm i strukturę populacji, wymienić i opisać mechanizmy utrzymania równowagi organizmu z otoczeniem, opisać przyczyny stanów nierównowagowych organizmu, wyjaśnić wpływ zmian dokonywanych w otoczeniu na stan zdrowia organizmu oraz opisać możliwości adaptacyjne organizmów w czasie i przestrzeni.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBI_1A_W07objaśnia znaczenie środowiska przyrodniczego w funkcjonowaniu i behawiorze organizmów, a także zagrożenia środowiska i konieczność jego ochrony
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaP1A_W01rozumie podstawowe zjawiska i procesy przyrodnicze
P1A_W04ma wiedzę w zakresie najważniejszych problemów z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów oraz zna ich powiązania z innymi dyscyplinami przyrodniczymi
P1A_W05ma wiedzę w zakresie podstawowych kategorii pojęciowych i terminologii przyrodniczej oraz ma znajomość rozwoju dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów i stosowanych w nich metod badawczych
P1A_W08rozumie związki między osiągnięciami wybranej dziedziny nauki i dyscypliny nauk przyrodniczych a możliwościami ich wykorzystania w życiu społeczno-gospodarczym z uwzględnieniem zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej
T1A_W02ma podstawową wiedzę w zakresie kierunków studiów powiązanych ze studiowanym kierunkiem studiów
T1A_W04ma szczegółową wiedzę związaną z wybranymi zagadnieniami z zakresu studiowanego kierunku studiów
T1A_W05ma podstawową wiedzę o trendach rozwojowych z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraInzA_W02zna podstawowe metody, techniki, narzędzia i materiały stosowane przy rozwiązywaniu prostych zadań inżynierskich z zakresu studiowanego kierunku studiów
Cel przedmiotuC-1Głównym celem zajęć jest przekazanie studentom wiedzy z zakresu umiejscowienia organizmu w czasie i przestrzeni, wskazanie na powiązanie i wzajemne interakcje między organizmem żywym a otoczeniem, w tym wskazanie znaczenia rytmów biologicznych w w mechanizmie adaptacji organizmów do srodowiska, zapoznanie studentów z mechanizmami utrzymania równowagi organizmu ze środowiskiem oraz uzmysłowienie studentom wpływu zaburzeń środowiska na stan zdrowia organizmu.
Treści programoweT-W-7Zagrożenia cywilizacyjno-przemysłowe a stan zdrowia organizmu. Wpływ zanieczyszczeń i skażeń środowiska na organizm.
T-W-4Zmiany przystosowawcze organizmu do środowiska. Zmiany przystosowawcze układów i narządów u różnych gatunków zwierząt. Środowiskowe modyfikacje czynności komórek. Wpływ zmian przystosowawczych na organizm i strukturę populacji.
T-W-6Choroba jako przejaw stanów dalekich od równowagi. Zaburzenia w środowisku a stany nierównowagowe. Wiek jako kryterium „możliwości” adaptacyjnych. Przystosowanie funkcją czasu. Pojęcie granic adaptacji. Granice przystosowania w różnych okresach życia. Czynniki wpływające na obniżenie sprawności mechanizmów adaptacyjnych.
T-A-5Czynność organizmu jako funkcja czasu. Ontogeneza rytmów biologicznych u ssaków. Wyznaczniki rytmów biologicznych. Wpływ deprywacji świetlnej i termicznej na organizm. Skutki zaburzenia biorytmów.
T-A-6Sen: definicja, rola biologiczna, fazy snu. Rytm faz: sen-czuwanie, u ludzi i zwierząt. Zmienność rytmiki snu w ontogenezie.
T-A-7Rytmy biologiczne na poziomie komórkowym, narządów i układów.
T-A-8Rytmy biologiczne jako mechanizm adaptacyjny. Migracje ryb i ptaków. Hibernacja i estywacja.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne.
M-2Prezentacje multimedialne przy wykorzystaniu komputera i projektora.
M-3Praca w grupach.
M-4Dyskusja dydaktyczna
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Ocena aktywności studenta na zajęciach.
S-2Ocena formująca: Ocena przygotowania prezentacji multimedialnej oraz omówienia wybranego tematu zajęć audytoryjnych.
S-3Ocena podsumowująca: Sumaryczna ocena aktywności studenta oraz przygotowania prezentacji i jej omówienia na zajęciach audytoryjnych.
S-4Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie tematyki wykładów.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie jest w stanie wskazać przykładów zmian przystosowawczych organizmu na róznych poziomach jego funkcjonowania do otoczenia, wyjaśnić wpływu tych zmian na organizm i strukturę populacji, wymienić i opisać mechanizmów utrzymania równowagi organizmu z otoczeniem, opisać przyczyn stanów nierównowagowych organizmu, wyjaśnić wpływu zmian dokonywanych w otoczeniu na stan zdrowia organizmu oraz opisać możliwości adaptacyjnych organizmów w czasie i przestrzeni.
3,0Student jest w stanie podać kilka podstawowym przykładów zmian przystosowawczych organizmu do otoczenia, wymienić kilka podstawowych mechanizmów utrzymania równowagi organizmu z otoczeniem, wymienić kilka podstawowych przyczyn stanów nierównowagowych organizmu, podać kilka przykładów wpływu zmian dokonywanych w otoczeniu na stan zdrowia organizmu.
3,5Student jest w stanie wymienić w stopniu podstawowym przykłady zmian przystosowawczych organizmu na róznych poziomach jego funkcjonowania do otoczenia, wymienić podstawowe mechanizmy utrzymania równowagi organizmu z otoczeniem, wymienić podstawowe przyczyny stanów nierównowagowych organizmu, podać wybrane przykłady wpływu zmian dokonywanych w otoczeniu na stan zdrowia organizmu oraz podać podstawowe przykłady możliwości adaptacyjnych organizmów w czasie i przestrzeni.
4,0Student jest w stanie wymienić wiele przykładów zmian przystosowawczych organizmu na róznych poziomach jego funkcjonowania do otoczenia, w stopniu podstawowym opisać wpływ tych zmian na organizm i strukturę populacji, wymienić główne mechanizmy utrzymania równowagi organizmu z otoczeniem, wymienić główne przyczyny stanów nierównowagowych organizmu, podać przykłady wpływu zmian dokonywanych w otoczeniu na stan zdrowia organizmu oraz podać główne przykłady możliwości adaptacyjnych organizmów w czasie i przestrzeni.
4,5Student jest w stanie wskazać większość przykładów zmian przystosowawczych organizmu na róznych poziomach jego funkcjonowania do otoczenia, opisać wpływ tych zmian na organizm i strukturę populacji, wymienić i opisać główne mechanizmy utrzymania równowagi organizmu z otoczeniem, wymienić przyczyny stanów nierównowagowych organizmu, podać przykłady wpływu zmian dokonywanych w otoczeniu na stan zdrowia organizmu oraz podać wiele przykładów możliwości adaptacyjnych organizmów w czasie i przestrzeni.
5,0Student jest w stanie wskazać wiele przykładów zmian przystosowawczych organizmu na róznych poziomach jego funkcjonowania do otoczenia, wyjaśnić wpływ tych zmian na organizm i strukturę populacji, wymienić i opisać mechanizmy utrzymania równowagi organizmu z otoczeniem, opisać przyczyny stanów nierównowagowych organizmu, wyjaśnić wpływ zmian dokonywanych w otoczeniu na stan zdrowia organizmu oraz opisać możliwości adaptacyjne organizmów w czasie i przestrzeni.
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBI_1A_BI-S-O1.1_U01Student umie łączyć pojęcia termodynamiczne z organizmem i środowiskiem, szacować wpływ zmian otoczenia na czynność organizmu, populacji, ekosystemu.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBI_1A_U05używa podstawowych pojęć z zakresu budowy i funkcjonowania komórek, tkanek i narządów; interpretuje i wyjaśnia hierarchiczność organizacyjną materii ożywionej
BI_1A_U07analizuje złożoność systemów otaczającego środowiska, interpretuje wpływ czynników abiotycznych i biotycznych na funkcjonowanie ekosystemów, łączy posiadaną wiedzę z odpowiedzialnością za stan środowiska
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaP1A_U02rozumie literaturę z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów w języku polskim; czyta ze zrozumieniem nieskomplikowane teksty naukowe w języku angielskim
P1A_U03wykorzystuje dostępne źródła informacji, w tym źródła elektroniczne
P1A_U05stosuje podstawowe metody statystyczne oraz algorytmy i techniki informatyczne do opisu zjawisk i analizy danych
P1A_U06przeprowadza obserwacje oraz wykonuje w terenie lub laboratorium proste pomiary fizyczne, biologiczne i chemiczne
P1A_U07wykazuje umiejętność poprawnego wnioskowania na podstawie danych pochodzących z różnych źródeł
T1A_U03potrafi przygotować w języku polskim i języku obcym, uznawanym za podstawowy dla dziedzin nauki i dyscyplin naukowych właściwych dla studiowanego kierunku studiów, dobrze udokumentowane opracowanie problemów z zakresu studiowanego kierunku studiów
T1A_U05ma umiejętność samokształcenia się
T1A_U09potrafi wykorzystać do formułowania i rozwiązywania zadań inżynierskich metody analityczne, symulacyjne oraz eksperymentalne
T1A_U10potrafi - przy formułowaniu i rozwiązywaniu zadań inżynierskich - dostrzegać ich aspekty systemowe i pozatechniczne
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraInzA_U01potrafi planować i przeprowadzać eksperymenty, w tym pomiary i symulacje komputerowe, interpretować uzyskane wyniki i wyciągać wnioski
Cel przedmiotuC-1Głównym celem zajęć jest przekazanie studentom wiedzy z zakresu umiejscowienia organizmu w czasie i przestrzeni, wskazanie na powiązanie i wzajemne interakcje między organizmem żywym a otoczeniem, w tym wskazanie znaczenia rytmów biologicznych w w mechanizmie adaptacji organizmów do srodowiska, zapoznanie studentów z mechanizmami utrzymania równowagi organizmu ze środowiskiem oraz uzmysłowienie studentom wpływu zaburzeń środowiska na stan zdrowia organizmu.
Treści programoweT-W-2Rytm przyrody. Rola biorytmów w procesie adaptacji do środowiska. Cykl księżycowy i jego wpływ na zachowanie i fizjologię ludzi oraz zwierząt. Biologiczne rytmy roczne (sezonowe) zwierząt.
T-W-5Mechanizmy utrzymywania równowagi organizmu ze środowiskiem: defensywne, reaktywne, aktywne. Adiustacja, przystosowanie, nadprzystosowanie. Strategia zmian przystosowawczych. Adaptacja do życia w różnych warunkach środowiska. Wędrówki zwierząt. Sen zimowy i letni.
T-W-7Zagrożenia cywilizacyjno-przemysłowe a stan zdrowia organizmu. Wpływ zanieczyszczeń i skażeń środowiska na organizm.
T-W-1Organizm a środowisko - ujęcie termodynamiczne. Organizm jako układ otwarty. Stany równowagi dynamicznej.
T-W-3Mechanizm działania zegara biologicznego i jego elementy. Oscylatory, synchronizatory i wyznaczniki rytmów. Melatonina - wewnętrzny zegar i kalendarz organizmu. Możliwości oddziaływania na rytmy biologiczne. Wytwarzanie i zharmonizowanie rytmów, znaczenie fotoperiodu.
T-W-4Zmiany przystosowawcze organizmu do środowiska. Zmiany przystosowawcze układów i narządów u różnych gatunków zwierząt. Środowiskowe modyfikacje czynności komórek. Wpływ zmian przystosowawczych na organizm i strukturę populacji.
T-A-1Miejsce organizmów żywych w środowisku. Znaczenie rytmów biologicznych w procesie przystosowania do środowiska.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne.
M-2Prezentacje multimedialne przy wykorzystaniu komputera i projektora.
M-3Praca w grupach.
M-4Dyskusja dydaktyczna
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Ocena aktywności studenta na zajęciach.
S-2Ocena formująca: Ocena przygotowania prezentacji multimedialnej oraz omówienia wybranego tematu zajęć audytoryjnych.
S-3Ocena podsumowująca: Sumaryczna ocena aktywności studenta oraz przygotowania prezentacji i jej omówienia na zajęciach audytoryjnych.
S-4Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie tematyki wykładów.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie potrafi łączyć pojęć termodynamicznych z organizmem i środowiskiem oraz szacować wpływu zmian otoczenia na czynność organizmu, populacji, ekosystemu.
3,0Student w podstawowym stopniu umie łączyć pojęcia termodynamiczne z organizmem i środowiskiem oraz szacować wpływ zmian otoczenia na czynność organizmu, populacji, ekosystemu.
3,5Student poprawnie umie łączyć pojęcia termodynamiczne z organizmem i środowiskiem oraz szacować wpływ zmian otoczenia na czynność organizmu, populacji, ekosystemu.
4,0Student w dobrym stopniu umie łączyć pojęcia termodynamiczne z organizmem i środowiskiem oraz szacować wpływ zmian otoczenia na czynność organizmu, populacji, ekosystemu.
4,5Student w dużym stopniu umie łączyć pojęcia termodynamiczne z organizmem i środowiskiem oraz szacować wpływ zmian otoczenia na czynność organizmu, populacji, ekosystemu.
5,0Student w wysokim stopniu umie łączyć pojęcia termodynamiczne z organizmem i środowiskiem oraz szacować wpływ zmian otoczenia na czynność organizmu, populacji, ekosystemu.
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBI_1A_BI-S-O1.1_U02Student umie interpretować cykliczność procesów fizjologicznych oraz oceniać i szacować wpływ czynników środowiskowych na przebieg wszelkich procesów w organizmach jedno- i wielokomórkowych a także analizuje przyczyny wędrówek organizmów żywych.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBI_1A_U05używa podstawowych pojęć z zakresu budowy i funkcjonowania komórek, tkanek i narządów; interpretuje i wyjaśnia hierarchiczność organizacyjną materii ożywionej
BI_1A_U07analizuje złożoność systemów otaczającego środowiska, interpretuje wpływ czynników abiotycznych i biotycznych na funkcjonowanie ekosystemów, łączy posiadaną wiedzę z odpowiedzialnością za stan środowiska
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaP1A_U02rozumie literaturę z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów w języku polskim; czyta ze zrozumieniem nieskomplikowane teksty naukowe w języku angielskim
P1A_U03wykorzystuje dostępne źródła informacji, w tym źródła elektroniczne
P1A_U05stosuje podstawowe metody statystyczne oraz algorytmy i techniki informatyczne do opisu zjawisk i analizy danych
P1A_U06przeprowadza obserwacje oraz wykonuje w terenie lub laboratorium proste pomiary fizyczne, biologiczne i chemiczne
P1A_U07wykazuje umiejętność poprawnego wnioskowania na podstawie danych pochodzących z różnych źródeł
T1A_U03potrafi przygotować w języku polskim i języku obcym, uznawanym za podstawowy dla dziedzin nauki i dyscyplin naukowych właściwych dla studiowanego kierunku studiów, dobrze udokumentowane opracowanie problemów z zakresu studiowanego kierunku studiów
T1A_U05ma umiejętność samokształcenia się
T1A_U09potrafi wykorzystać do formułowania i rozwiązywania zadań inżynierskich metody analityczne, symulacyjne oraz eksperymentalne
T1A_U10potrafi - przy formułowaniu i rozwiązywaniu zadań inżynierskich - dostrzegać ich aspekty systemowe i pozatechniczne
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraInzA_U01potrafi planować i przeprowadzać eksperymenty, w tym pomiary i symulacje komputerowe, interpretować uzyskane wyniki i wyciągać wnioski
Cel przedmiotuC-1Głównym celem zajęć jest przekazanie studentom wiedzy z zakresu umiejscowienia organizmu w czasie i przestrzeni, wskazanie na powiązanie i wzajemne interakcje między organizmem żywym a otoczeniem, w tym wskazanie znaczenia rytmów biologicznych w w mechanizmie adaptacji organizmów do srodowiska, zapoznanie studentów z mechanizmami utrzymania równowagi organizmu ze środowiskiem oraz uzmysłowienie studentom wpływu zaburzeń środowiska na stan zdrowia organizmu.
Treści programoweT-W-6Choroba jako przejaw stanów dalekich od równowagi. Zaburzenia w środowisku a stany nierównowagowe. Wiek jako kryterium „możliwości” adaptacyjnych. Przystosowanie funkcją czasu. Pojęcie granic adaptacji. Granice przystosowania w różnych okresach życia. Czynniki wpływające na obniżenie sprawności mechanizmów adaptacyjnych.
T-A-2Rytmy biologiczne – ich podział i ogólna charakterystyka.
T-A-3Zegar biologiczny i jego elementy. Generowanie, synchronizacja i wzajemne relacje między rytmami biologicznymi. Centralny zegar biologiczny i zegary peryferyczne kręgowców.
T-A-4Biologiczna rola melatoniny.
T-A-5Czynność organizmu jako funkcja czasu. Ontogeneza rytmów biologicznych u ssaków. Wyznaczniki rytmów biologicznych. Wpływ deprywacji świetlnej i termicznej na organizm. Skutki zaburzenia biorytmów.
T-A-6Sen: definicja, rola biologiczna, fazy snu. Rytm faz: sen-czuwanie, u ludzi i zwierząt. Zmienność rytmiki snu w ontogenezie.
T-A-7Rytmy biologiczne na poziomie komórkowym, narządów i układów.
T-A-8Rytmy biologiczne jako mechanizm adaptacyjny. Migracje ryb i ptaków. Hibernacja i estywacja.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne.
M-2Prezentacje multimedialne przy wykorzystaniu komputera i projektora.
M-3Praca w grupach.
M-4Dyskusja dydaktyczna
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Ocena aktywności studenta na zajęciach.
S-2Ocena formująca: Ocena przygotowania prezentacji multimedialnej oraz omówienia wybranego tematu zajęć audytoryjnych.
S-3Ocena podsumowująca: Sumaryczna ocena aktywności studenta oraz przygotowania prezentacji i jej omówienia na zajęciach audytoryjnych.
S-4Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie tematyki wykładów.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie umie interpretować cykliczności procesów fizjologicznych oraz oceniać i szacować wpływu czynników środowiskowych na przebieg wszelkich procesów w organizmach jedno- i wielokomórkowych a także nie potrafi analizować przyczyn wędrówek organizmów żywych.
3,0Student w podstawowym stopniu umie interpretować cykliczność procesów fizjologicznych oraz oceniać i szacować wpływ czynników środowiskowych na przebieg wszelkich procesów w organizmach jedno- i wielokomórkowych a także w podstawowym stopniu analizuje przyczyny wędrówek organizmów żywych.
3,5Student umie poprawnie interpretować cykliczność procesów fizjologicznych oraz oceniać i szacować wpływ czynników środowiskowych na przebieg wszelkich procesów w organizmach jedno- i wielokomórkowych a także poprawnie analizuje przyczyny wędrówek organizmów żywych.
4,0Student umie w dobrym stopniu interpretować cykliczność procesów fizjologicznych oraz oceniać i szacować wpływ czynników środowiskowych na przebieg wszelkich procesów w organizmach jedno- i wielokomórkowych a także w dobrym stopniu analizuje przyczyny wędrówek organizmów żywych.
4,5Student umie w dużym stopniu interpretować cykliczność procesów fizjologicznych oraz oceniać i szacować wpływ czynników środowiskowych na przebieg wszelkich procesów w organizmach jedno- i wielokomórkowych a także w dużym stopniu analizuje przyczyny wędrówek organizmów żywych.
5,0Student umie w wysokim stopniu interpretować cykliczność procesów fizjologicznych oraz oceniać i szacować wpływ czynników środowiskowych na przebieg wszelkich procesów w organizmach jedno- i wielokomórkowych a także w wysokim stopniu analizuje przyczyny wędrówek organizmów żywych.
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBI_1A_BI-S-O1.1_K01Student wykazuje świadomość znaczenia otoczenia w utrzymaniu równowagi organizmu i wyznaczania zdolności adaptacyjnych organizmu do zminiających się warunków otoczenia.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBI_1A_K07wykazuje pozytywne nastawienie oraz wrażliwość wobec otaczających go ludzi, przyrody ożywionej i nieożywionej
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaP1A_K02potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role
P1A_K04prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu
P1A_K06jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo pracy własnej i innych; umie postępować w stanach zagrożenia
Cel przedmiotuC-1Głównym celem zajęć jest przekazanie studentom wiedzy z zakresu umiejscowienia organizmu w czasie i przestrzeni, wskazanie na powiązanie i wzajemne interakcje między organizmem żywym a otoczeniem, w tym wskazanie znaczenia rytmów biologicznych w w mechanizmie adaptacji organizmów do srodowiska, zapoznanie studentów z mechanizmami utrzymania równowagi organizmu ze środowiskiem oraz uzmysłowienie studentom wpływu zaburzeń środowiska na stan zdrowia organizmu.
Treści programoweT-W-2Rytm przyrody. Rola biorytmów w procesie adaptacji do środowiska. Cykl księżycowy i jego wpływ na zachowanie i fizjologię ludzi oraz zwierząt. Biologiczne rytmy roczne (sezonowe) zwierząt.
T-W-5Mechanizmy utrzymywania równowagi organizmu ze środowiskiem: defensywne, reaktywne, aktywne. Adiustacja, przystosowanie, nadprzystosowanie. Strategia zmian przystosowawczych. Adaptacja do życia w różnych warunkach środowiska. Wędrówki zwierząt. Sen zimowy i letni.
T-W-7Zagrożenia cywilizacyjno-przemysłowe a stan zdrowia organizmu. Wpływ zanieczyszczeń i skażeń środowiska na organizm.
T-W-1Organizm a środowisko - ujęcie termodynamiczne. Organizm jako układ otwarty. Stany równowagi dynamicznej.
T-W-3Mechanizm działania zegara biologicznego i jego elementy. Oscylatory, synchronizatory i wyznaczniki rytmów. Melatonina - wewnętrzny zegar i kalendarz organizmu. Możliwości oddziaływania na rytmy biologiczne. Wytwarzanie i zharmonizowanie rytmów, znaczenie fotoperiodu.
T-W-4Zmiany przystosowawcze organizmu do środowiska. Zmiany przystosowawcze układów i narządów u różnych gatunków zwierząt. Środowiskowe modyfikacje czynności komórek. Wpływ zmian przystosowawczych na organizm i strukturę populacji.
T-W-6Choroba jako przejaw stanów dalekich od równowagi. Zaburzenia w środowisku a stany nierównowagowe. Wiek jako kryterium „możliwości” adaptacyjnych. Przystosowanie funkcją czasu. Pojęcie granic adaptacji. Granice przystosowania w różnych okresach życia. Czynniki wpływające na obniżenie sprawności mechanizmów adaptacyjnych.
T-A-1Miejsce organizmów żywych w środowisku. Znaczenie rytmów biologicznych w procesie przystosowania do środowiska.
T-A-2Rytmy biologiczne – ich podział i ogólna charakterystyka.
T-A-3Zegar biologiczny i jego elementy. Generowanie, synchronizacja i wzajemne relacje między rytmami biologicznymi. Centralny zegar biologiczny i zegary peryferyczne kręgowców.
T-A-4Biologiczna rola melatoniny.
T-A-5Czynność organizmu jako funkcja czasu. Ontogeneza rytmów biologicznych u ssaków. Wyznaczniki rytmów biologicznych. Wpływ deprywacji świetlnej i termicznej na organizm. Skutki zaburzenia biorytmów.
T-A-6Sen: definicja, rola biologiczna, fazy snu. Rytm faz: sen-czuwanie, u ludzi i zwierząt. Zmienność rytmiki snu w ontogenezie.
T-A-7Rytmy biologiczne na poziomie komórkowym, narządów i układów.
T-A-8Rytmy biologiczne jako mechanizm adaptacyjny. Migracje ryb i ptaków. Hibernacja i estywacja.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne.
M-2Prezentacje multimedialne przy wykorzystaniu komputera i projektora.
M-3Praca w grupach.
M-4Dyskusja dydaktyczna
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie wykazuje świadomości znaczenia otoczenia w utrzymaniu równowagi organizmu i wyznaczania zdolności adaptacyjnych organizmu do zminiających się warunków otoczenia.
3,0Student w podstawowym stopniu wykazuje świadomość znaczenia otoczenia w utrzymaniu równowagi organizmu i wyznaczania zdolności adaptacyjnych organizmu do zminiających się warunków otoczenia.
3,5Student poprawnie wykazuje świadomość znaczenia otoczenia w utrzymaniu równowagi organizmu i wyznaczania zdolności adaptacyjnych organizmu do zminiających się warunków otoczenia.
4,0Student w dobrym stopniu wykazuje świadomość znaczenia otoczenia w utrzymaniu równowagi organizmu i wyznaczania zdolności adaptacyjnych organizmu do zminiających się warunków otoczenia.
4,5Student w dużym stopniu wykazuje świadomość znaczenia otoczenia w utrzymaniu równowagi organizmu i wyznaczania zdolności adaptacyjnych organizmu do zminiających się warunków otoczenia.
5,0Student w wysokim stopniu wykazuje świadomość znaczenia otoczenia w utrzymaniu równowagi organizmu i wyznaczania zdolności adaptacyjnych organizmu do zminiających się warunków otoczenia.