Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa - Mikrobiologia stosowana (S1)
Sylabus przedmiotu Podstawy ekologii:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Mikrobiologia stosowana | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | licencjat | ||
| Obszary studiów | nauk przyrodniczych | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Podstawy ekologii | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Zakład Ekologii Morza i Ochrony Środowiska | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Juliusz Chojnacki <Juliusz.Chojnacki@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Małgorzata Raczyńska <Malgorzata.Raczynska@zut.edu.pl>, Joanna Rokicka-Praxmajer <Joanna.Rokicka-Praxmajer@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 3,0 | ECTS (formy) | 3,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | 1 | Grupa obieralna | 2 |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Podstawy biologii, fizyki i matematyki z zakresu szkoły średniej |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | zapoznanie studentów z relacjami pomiędzy światem ożywionym i nieożywionym oraz rolą człowieka w geosferze |
| C-2 | przedstawienie możliwości poprawy funkcjonowania i zatrzymania degradacji środowiska przyrodniczego – lądowego i wodnego w oparciu o monitoring, |
| C-3 | unaocznienie studentom skutków antropopresji i roli indywidualnego człowieka oraz społeczności ludzkich w przeszłości, teraźniejszości i przyszłości |
| C-4 | podniesienie świadomości ekologicznej studentów i społeczeństwa |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Kryteria rozróżniania gatunków. Typy krzywych populacji. Krzywe śmiertelności populacji, typy piramid demograficznych (graficzne, naturalne). Metody określania liczebności i zagęszczenia populacji. | 2 |
| T-L-2 | Prawo Liebiega i Shelforda - tolerancja ekologiczna. Nisza ekologiczna – określanie piętrowości, różnicowanie. | 2 |
| T-L-3 | Strefowość i piętrowość życia na lądzie i w wodzie. | 2 |
| T-L-4 | Metody oceny produkcji pierwotnej. Wskaźniki biocenotyczne (dominacji, różnorodności gatunkowej) – obliczanie interpretacja. | 2 |
| T-L-5 | Bioróżnorodność. Pojęcia dominacji i frekwencji – obliczanie i interpretacja. Podobieństwo stanowisk – metody porównywania pod względem składu taksonomicznego. Analiza gronowa – obliczanie podobieństw z uwzględnieniem składu ilościowego biocenozy na porównywanych stanowiskach. | 2 |
| T-L-6 | Konstruowanie sieci i łańcuchów troficznych w różnych ekosystemach. Sukcesja ekosystemów lądowych i wodnych, klimaks. | 2 |
| T-L-7 | Elementy ekologii krajobrazu, wpływ człowieka na krajobraz; agrocenozy, synergizm, synantropia. Eutrofizacja wód, jako efekt antropopresji. | 1 |
| T-L-8 | Kryteria ustanawiania polskich form ochrony przyrody. Ocena oddziaływania na środowisko inwestycji, podstawowe założenia „Prawa ochrony środowiska” - rys historyczny na świecie i w Polsce. | 1 |
| T-L-9 | Zachowawcze formy ochrony przyrody – roślin, zwierząt i zasobów nieożywionych, formy ochrony przyrody w Polsce, Natura 2000. Instytucje administracji państwowej i samorządowej, organizacje ekologiczne i przyrodnicze (NGO) w Polsce zajmujące się ochrona środowiska przyrodniczego. | 1 |
| 15 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Ekologia globalna. | 1 |
| T-W-2 | Wybrane elementy ekologii ogólnej - podstawowe pojęcia. | 2 |
| T-W-3 | Problemy demograficzne Ziemi w relacji do stanu ekosfery. | 2 |
| T-W-4 | Naturalne zasoby surowcowe ziemi – konwencjonalne surowce energetyczne; alternatywne źródła energii, prognozy na przyszłość. | 2 |
| T-W-5 | Elementy demografii. Ekologia człowieka – zależności pomiędzy człowiekiem a środowiskiem przyrodniczym, antropopresja, antropocenoza. | 2 |
| T-W-6 | Nisza ekologiczna. Tolerancja ekologiczna. | 1 |
| T-W-7 | Teoria homeostazy biosystemów naturalnych. | 1 |
| T-W-8 | Ekologia wód lotycznych i lenitycznych. Zarys ekologii mórz i oceanów. | 2 |
| T-W-9 | Biomy lądowe | 2 |
| 15 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| A-L-1 | Uczestnictwo w zajęciach | 30 |
| A-L-2 | Przygotowanie do zajęć | 8 |
| A-L-3 | Wykonanie konspektu | 6 |
| A-L-4 | Przygotowanie do zaliczenia przedmiotu | 8 |
| A-L-5 | Studiowanie literatury przedmiotu | 5 |
| A-L-6 | Uczestnictwo w konsultacjach | 2 |
| A-L-7 | Zaliczenie końcowe przedmiotu | 2 |
| 61 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | Uczestnictwo w wykładach | 15 |
| A-W-2 | Przygotowanie do zaliczenia | 6 |
| A-W-3 | Studiowanie literatury przedmiotu | 5 |
| A-W-4 | Udział w konsultacjach | 2 |
| A-W-5 | Zaliczenie wykładów w formie ustnej lub pisemnej | 2 |
| 30 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykład informacyjny z pokazem multimedialnym |
| M-2 | Klasyczna metoda problemowa - dyskusja |
| M-3 | Film, fotografia i zestawy zdjęć |
| M-4 | Pokaz |
| M-5 | Ćwiczenia laboratoryjne |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Sprawdzanie przygotowania studentów do zajęć |
| S-2 | Ocena formująca: Kolokwium cząstkowe |
| S-3 | Ocena podsumowująca: Kolokwium podsumowujące na wykładach |
| S-4 | Ocena podsumowująca: Kolokwium końcowe z laboratorium w formie zadania praktycznego z opiserm |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| MS_1A_O1-1_W01 Definiuje podstawowe pojęcia, prawa i zasady ekologiczne w geosferze | MS_1A_W03, MS_1A_W05, MS_1A_W12 | P1A_W01, P1A_W02, P1A_W04, P1A_W05, P1A_W08 | C-1 | T-L-2, T-L-5, T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-W-9 | M-1, M-3, M-4, M-5 | S-1, S-2, S-3, S-4 |
| MS_1A_O1-1_W02 Zna podstawowe kryteria tworzenia określonych form ochrony przyrody w Polsce i na świecie | MS_1A_W03, MS_1A_W12, MS_1A_W20 | P1A_W01, P1A_W04, P1A_W05 | C-2, C-3, C-4 | T-L-5, T-W-7, T-L-7, T-L-8, T-L-9 | M-1, M-3, M-5, M-2 | S-1, S-2, S-3, S-4 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| MS_1A_O1-1_U01 Interpretuje dane biologiczne w oparciu o matematyczno-statystyczne analizy (np.: analiza klasterowa, analiza głównych składowych, skalowanie wielowymiarowe itd…) | MS_1A_U09, MS_1A_U11 | P1A_U04, P1A_U06, P1A_U07 | C-2, C-3 | T-L-2, T-L-7, T-L-8, T-L-6 | M-1, M-3, M-5, M-2 | S-1, S-2, S-3, S-4 |
| MS_1A_O1-1_U02 Dobiera właściwe techniki monitorowania stanu środowiska przyrodniczego lądowego i wodnego | MS_1A_U08, MS_1A_U09, MS_1A_U11 | P1A_U01, P1A_U04, P1A_U06, P1A_U07 | C-1, C-2, C-4 | T-W-1, T-W-6, T-L-8, T-L-6, T-L-1, T-L-3, T-L-4, T-W-5 | M-1, M-4, M-5, M-2 | S-1, S-2, S-3, S-4 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| MS_1A_O1-1_K01 Posiada świadomość ekologiczną a zwłaszcza reagowania i rozwiązywania problemów w sytuacji zagrożeń ekologicznych (w różnej skali od małego zdarzenia do katastrofy) | MS_1A_K01, MS_1A_K06 | P1A_K01, P1A_K04, P1A_K05, P1A_K07 | C-1, C-2, C-3, C-4 | T-L-2, T-L-5, T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-W-9, T-L-7, T-L-8, T-L-9, T-L-6, T-L-4, T-W-5 | M-1, M-3, M-4, M-5, M-2 | S-1, S-3, S-4 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| MS_1A_O1-1_W01 Definiuje podstawowe pojęcia, prawa i zasady ekologiczne w geosferze | 2,0 | Nie umie zdefiniować podstawowych pojęć ekologicznych |
| 3,0 | Definiuje zaledwie kilka pojęć ekologicznych | |
| 3,5 | Definiuje większośc pojęć i zaledwie kilka praw ekologicznych | |
| 4,0 | Definiuje wszystkie pojęcia i większośc praw ekologicznych | |
| 4,5 | Definiuje wszystkie pojęcia i prawa ekologiczne | |
| 5,0 | Definiuje i wykorzystuje pojęcia i prawa ekologiczne | |
| MS_1A_O1-1_W02 Zna podstawowe kryteria tworzenia określonych form ochrony przyrody w Polsce i na świecie | 2,0 | Nie zna żadnych form ochrony przyrody |
| 3,0 | Zna podstawowe formy ochrony przyrody w Polsce | |
| 3,5 | Zna podstawowe formy ochrony przyrody w Polsce i kilka na świecie | |
| 4,0 | Zna podstawowe formy ochrony przyrody w Polsce i na świecie | |
| 4,5 | Zna podstawowe formy ochrony przyrody w Polsce i na świecie oraz zna podstawy programu Natura 2000 | |
| 5,0 | Zna podstawowe formy ochrony przyrody w Polsce i na świecie oraz zna podstawy programu Natura 2000 i stosuje w praktyce |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| MS_1A_O1-1_U01 Interpretuje dane biologiczne w oparciu o matematyczno-statystyczne analizy (np.: analiza klasterowa, analiza głównych składowych, skalowanie wielowymiarowe itd…) | 2,0 | Nie potrafi zinterpretować żadnych danych biologicznych |
| 3,0 | Potrafi zinterpretować dane biologiczne w oparciu o proste analizy matematyczne | |
| 3,5 | Potrafi zinterpretować dane biologiczne w oparciu o istniejące analizy matematyczne i podstawowe testy statystyczne | |
| 4,0 | Potrafi zinterpretować dane biologiczne w oparciu o istniejące analizy matematyczne i ważniejsze testy statystyczne | |
| 4,5 | Potrafi zinterpretować dane biologiczne w oparciu o możliwe analizy matematyczne i testy statystyczne | |
| 5,0 | Interpretuje dane biologiczne oraz dobiera właściwe narzędzia analityczne | |
| MS_1A_O1-1_U02 Dobiera właściwe techniki monitorowania stanu środowiska przyrodniczego lądowego i wodnego | 2,0 | Nie zna żadnych technik monitoringu środowiska |
| 3,0 | Zna podstawowe techniki monitoringu środowiska lądowego | |
| 3,5 | Zna podstawowe techniki monitoringu środowiska lądowego i wodnego | |
| 4,0 | Zna większość technik monitoringu środowiska lądowego i wodnego | |
| 4,5 | Zna wszystkie techniki monitoringu środowiska lądowego i wodnego | |
| 5,0 | Zna wszystkie i jest zdolny do doboru techniki monitoringu środowiska lądowego i wodnego |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| MS_1A_O1-1_K01 Posiada świadomość ekologiczną a zwłaszcza reagowania i rozwiązywania problemów w sytuacji zagrożeń ekologicznych (w różnej skali od małego zdarzenia do katastrofy) | 2,0 | Nie posiada świadomości ekologicznej |
| 3,0 | Posiada świadomość ekologiczną w stopniu zadowalającym do reagowania na zagrożenia ekologiczne | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | Posiada świadomość ekologiczną w stopniu zadowalającym do reagowania i rozwiązywania problemów zagrożeń ekologicznych |
Literatura podstawowa
- Odum E.P., Podstawy ekologii, PWRiL, Warszawa, 1977, 1, stron 678
- Weiner J., Życie i ewolucja biosfery. Podręcznik ekologii ogólnej., PWN, Warszawa, 2005, drugie poprawione i unowocześnione
- Allen J.D., Ekologia wód płynących, PWN, Warszawa, 1998
- Wiąckowski. S., Ekologia ogólna, Ofic. Wyd. Brandta, Bydgoszcz, 1998, 1, stron 461
- Ville C, Biologia, PWN, Warszawa, 1976, 2
- Chojnacki J.C., Podstawy ekologii wód, Wyd. Akad. Roln. w Szczecinie, Szczecin, 1998, stron 177
- Collier B.D., Cox G.W., Johanson A.W., Miller P.H.C., Ekologia dynamiczna, PWRiL, Warszawa, 1978, 1, stron 544
Literatura dodatkowa
- Strzałko J., Mossor - Pietraszewska T. (red), Kompendium wiedzy o ekologii., PWN, Warszawa - Poznań, 1999, 1, stron 548
- Muller H.J., Okologie, VEB G. Fischer Verlag Jena, Jena, 1984, 2, stron 395
- Chojnacki J.C., M. Raczyńska, Leksykon przyrodniczo – ekologiczny, Wyd. Akad. Roln. w Szczecinie, Szczecin, 2006, 1, str. 148
- Bonnenberg M.M., Bioróznorodnośc, Rada Europy, Polski Klub Ekologiczny, Kraków, 1998, Serria - Pytania i odpowiedzi
- Paluch Jan (red.), Mikrobiologia wód, PWN, Warszawa, 1973
- Pyłka - Gutowska E., Biologia. Vademecum maturzysty, Oświata, Warszawa, 1993
- Alexander Martin, Ekologia mikroorganizmów, PWN, Warszawa, 1975, Tłumaczenie: Jakubczyk Halina