Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa - Ochrona środowiska (N2)

Sylabus przedmiotu Ekotoksykologia:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Ochrona środowiska
Forma studiów studia niestacjonarne Poziom drugiego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta magister inżynier
Obszary studiów nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Ekotoksykologia
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Zakład Biochemii
Nauczyciel odpowiedzialny Beata Smolik <Beata.Smolik@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Arkadiusz Telesiński <Arkadiusz.Telesinski@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 4,0 ECTS (formy) 4,0
Forma zaliczenia egzamin Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
wykładyW1 16 2,00,50egzamin
laboratoriaL1 14 2,00,50zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Student ma podstawowe wiadomości z chemii, biochemii, mikrobiologii i ekologii

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Student zna podstawowe pojęcia i zależności toksykologiczne, kinetykę i mechanizmy działania związków toksycznych, C1
C-2Student rozumie ogólną problematykę toksykologii, klasyfikację trucizn, mechanizmy ich działania toksycznego oraz losy w organizmie, C2
C-3Student zna podstawowe mechanizmy działania biologicznego ksenobiotyków na organizmy żywe oraz systemy i zakresem badań toksyczności ksenobiotyków, w odniesieniu do oceny ryzyka zagrożenia dla ludzi, zwierząt i środowiska, C3

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
laboratoria
T-L-1Wprowadzenie do zajęć z ekotoksykologii. Regulamin BHP w pracowni chemicznej. Omówienie tematów ćwiczeń i warunków zaliczenia przedmiotu ekotoksykologii.1
T-L-2Wykorzystanie aktywności enzymatycznej gleb, jako „wskaźnika żyzności gleb”. Wyznaczanie 50% progu toksyczności (LD50) zanieczyszczenia gleb metalami ciężkimi (kadm, , miedź) w stosunku do fosfataz glebowych.2
T-L-3Określanie zawartości fluoru w materiale biologicznym przy użyciu metody potencjometrycznej. Występowanie, źródła zanieczyszczeń, oddziaływanie na środowisko naturalne i człowieka. Ekotoksykologia gleby. Odporność gleb na degradację.2
T-L-4Toksyczność żywności. Określenie zawartości azotanów w żywności pochodzącej z różnych źródeł. Występowanie, oddziaływanie na człowieka.1
T-L-5Wskaźniki biologiczne. Wykorzystanie testów fitotoksyczności w bioindykacji skażeń środowiska naturalnego pestycydami.2
T-L-6Metody analityczne w toksykologii. Wykorzystanie chromatografii cieczowej przy oznaczaniu zawartości WWA w materiale biologicznym.2
T-L-7Oznaczanie zanieczyszczeń w materiałach użytku codziennego.2
T-L-8Prezentacje studentów na temat katastrof ekologicznych. Przyczyny i skutki. Propozycje metod naprawy skutków skażenia. Wpływ na organizm człowieka.2
14
wykłady
T-W-1Terminologia ekotoksykologii. Historia, cele i zadania przedmiotu. Toksykologia jako nauka; kierunki rozwoju współczesnej toksykologii, zakres i przedmiot działania. Pojęcie trucizny i dawki. Zatrucia - ich rodzaje, przyczyny i struktura1
T-W-2Właściwości fizykochemiczne trucizn, budowa chemiczna związku a jego toksyczność. Mechanizmy działania trucizn. Czynniki fizykochemiczne i biologiczne a toksyczność związków chemicznych. Zależność dawka-reakcja, sposoby wyrażania dawek substancji, przeliczanie dawek (średnie dawki efektywne (ED50) trucizn środowiskowych: średnia dawka letalna (LD50), średnia koncentracja letalna (LC50), średni czas zamierania (LT50), NOEC, NOAEL, LOAEL).1
T-W-3Losy zanieczyszczeń w organizmie. Toksykokinetyka: wchłanianie, akumulacja i biomagnifikacja, biotransformacja trucizn w organizmie. Detoksykacja i biodegradacja trucizn w organizmie. Łańcuch troficzny trucizn (pokarmowy).1
T-W-4Toksykodynamika: mechanizm działania toksycznego: receptorowy, pozareceptorowy. Odległe skutki działania trucizn. Wpływ czynników środowiskowych na powstawanie nowotworów. Kancerogeneza, mutageneza i teratogeneza.1
T-W-5Najgroźniejsze ksenobiotyki w środowisku naturalnym. Ksenobiotyki zanieczyszczające wodę, glebę i powietrze.1
T-W-6Mechanizmy działania toksycznego ksenobiotyków. Biotransformacja ksenobiotyków. Przemysłowe i rolnicze źródła skażeń. Skażenia środowiska a produkcja bezpiecznej żywności.1
T-W-7Charakterystyka wybranych metali ciężkich pod względem ich toksyczności. Występowanie, źródła zanieczyszczeń, forma występowania metali; oddziaływania na środowisko naturalne i człowieka. Arsen, Chrom, Kadm.1
T-W-8Charakterystyka wybranych metali ciężkich pod względem ich toksyczności. Występowanie, źródła zanieczyszczeń, forma występowania metali; oddziaływania na środowisko naturalne i człowieka. Nikiel, Ołów, Rtęć.1
T-W-9Charakterystyka wybranych związków nieorganicznych. Związki azotu: tlenki azotu, amoniak, azotany i azotyny, nitrozoaminy. Związki siarki, związki węgla, ozon.1
T-W-10Związki fluoru. Wpływ fluorków na fizjologię i metabolizm roślin a także organizm człowieka.1
T-W-11Zatrucia związkami organicznymi, źródła, toksyczność: WWA, PCB, Dioksyny, Pestycydy.1
T-W-12Promieniowanie elektromagnetyczne: naturalne i sztuczne źródła pr. Elektromagnetycznego, oddziaływanie pola elektromagnetycznego na organizmy żywe.1
T-W-13Radionuklidy w środowisku. Promieniowanie jonizujące: jednostki, źródła promieniowania, efekty biologiczne i wpływ promieniowania na zdrowie. Energetyka jądrowa.3
T-W-14Mydła, detergenty – środki powierzchniowo czynne.1
16

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
laboratoria
A-L-1uczestnictwo w zajęciach14
A-L-2Przygotowanie konspektów do ćwiczeń laboratoryjnych12
A-L-3Przygotowanie do kolokwiów zaliczającyh12
A-L-4Przygotowanie prezentacji12
A-L-5Konsultacje10
60
wykłady
A-W-1uczestnictwo w zajęciach16
A-W-2Studiowanie wskazanej literatury20
A-W-3Przygotowanie do egzaminu20
A-W-4Udział w egzaminie4
60

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Prezentacje multimedialne w zakresie merytorycznych treści przedmiotu
M-2Analiza laboratoryjna materiału biologicznego
M-3Praca grupowa przy przeprowadzaniu analiz laboratoryjnych
M-4Samodzielna praca na bazie uzyskanych wyników oraz właściwa ich interpretacja

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: Sprawdziany pisemne z wiedzy na ćwiczeniach laboratoryjnych
S-2Ocena formująca: Zaliczenie konspektów ćwiczeń
S-3Ocena formująca: Prezentacje multimedialne przygotowane przez studentów
S-4Ocena podsumowująca: Test jednokrotnego wyboru

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OS_2A_B02_W01
Student posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
OS_2A_W02R2A_W01, R2A_W03C-1, C-2, C-3T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-W-9, T-W-10, T-W-11, T-W-12, T-W-13, T-W-14, T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-4, T-L-5, T-L-6, T-L-7, T-L-8M-1, M-2, M-3, M-4S-1, S-2, S-3, S-4

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OS_2A_B02_U01
Student analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka oraz potrafi dobrać podstawowe techniki pomiarowe do oceny zagrożenia wywołanego przez te substancje
OS_2A_U02R2A_U02, R2A_U03, R2A_U04C-1, C-2, C-3T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-W-9, T-W-10, T-W-11, T-W-12, T-W-13, T-W-14, T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-4, T-L-5, T-L-6, T-L-7, T-L-8M-1, M-2, M-3, M-4S-1, S-2, S-3, S-4

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OS_2A_B02_K01
Student postępuje zgodnie z metodami analitycznymi przy ocenie problematyki związanej z ekotoksykologią i stanem środowiska przyrodniczego
OS_2A_K04, OS_2A_K05R2A_K04, R2A_K05, R2A_K06C-1, C-2, C-3T-L-2, T-L-3, T-L-4, T-L-5, T-L-6, T-L-7, T-L-8M-1, M-2, M-3, M-4S-1, S-2, S-3, S-4

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
OS_2A_B02_W01
Student posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
2,0Student nie posiada podstawowej wiedzy o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
3,0Student w nieznacznym stopniu posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
3,5Student w umiarkowanym stopniu posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
4,0Student w zadowalającym stopniu posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
4,5Student w dobrym stopniu posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
5,0Student w bardzo dobrym stopniu posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
OS_2A_B02_U01
Student analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka oraz potrafi dobrać podstawowe techniki pomiarowe do oceny zagrożenia wywołanego przez te substancje
2,0Student nie potrafi analizować negatywnego oddziaływania ksenobiotyków na środowisko i człowieka
3,0Student w niewielkim stopniu analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka
3,5Student sprawnie analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka oraz potrafi wymienić podstawowe techniki pomiarowe do oceny zagrożenia wywołanego przez te substancje
4,0Student sprawnie analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka oraz potrafi wymienić i krótko scharakteryzować podstawowe techniki pomiarowe do oceny zagrożenia wywołanego przez te substancje
4,5Student sprawnie analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka oraz potrafi w dużym stopniu dobrać podstawowe techniki pomiarowe do oceny zagrożenia wywołanego przez te substancje
5,0Student analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka oraz potrafi dobrać podstawowe techniki pomiarowe do oceny zagrożenia wywołanego przez te substancje

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
OS_2A_B02_K01
Student postępuje zgodnie z metodami analitycznymi przy ocenie problematyki związanej z ekotoksykologią i stanem środowiska przyrodniczego
2,0Student nie zna metod analitycznych związanych z ekotoksykologią
3,0Student zna ogólnie metody analityczne związane z ekotoksykologią
3,5Student w miarę biegle posługuje się metodami analitycznymi związanymi z problematyką ekotoksykologii
4,0Student sprawnie postępuje zgodnie z metodami analitycznymi przy ocenie problematyki związanej z ekotoksykologią
4,5Student sprawnie postępuje zgodnie z metodami analitycznymi przy ocenie problematyki związanej z ekotoksykologią i stanem środowiska przyrodniczego
5,0Student biegle postępuje zgodnie z metodami analitycznymi przy ocenie problematyki związanej z ekotoksykologią i stanem środowiska przyrodniczego

Literatura podstawowa

  1. Seńczuk W. (red.), Toksykologia, PZWL, Warszawa, 1999
  2. Walker C.H., Hopkin S.P., Sibly R.M., Peakall D.B., Podstawy ekotoksykologii, PWN, Warszawa, 2002
  3. Zakrzewski S., Podstawy toksykologii środowiska, PWN, Warszawa, 2002

Literatura dodatkowa

  1. vanLoon G.W., Duffy S.J, Chemia Środowiska, PWN, Warszawa, 2008
  2. Piotrowski J.K., Podstawy toksykologii, WNT, Warszawa, 2006

Treści programowe - laboratoria

KODTreść programowaGodziny
T-L-1Wprowadzenie do zajęć z ekotoksykologii. Regulamin BHP w pracowni chemicznej. Omówienie tematów ćwiczeń i warunków zaliczenia przedmiotu ekotoksykologii.1
T-L-2Wykorzystanie aktywności enzymatycznej gleb, jako „wskaźnika żyzności gleb”. Wyznaczanie 50% progu toksyczności (LD50) zanieczyszczenia gleb metalami ciężkimi (kadm, , miedź) w stosunku do fosfataz glebowych.2
T-L-3Określanie zawartości fluoru w materiale biologicznym przy użyciu metody potencjometrycznej. Występowanie, źródła zanieczyszczeń, oddziaływanie na środowisko naturalne i człowieka. Ekotoksykologia gleby. Odporność gleb na degradację.2
T-L-4Toksyczność żywności. Określenie zawartości azotanów w żywności pochodzącej z różnych źródeł. Występowanie, oddziaływanie na człowieka.1
T-L-5Wskaźniki biologiczne. Wykorzystanie testów fitotoksyczności w bioindykacji skażeń środowiska naturalnego pestycydami.2
T-L-6Metody analityczne w toksykologii. Wykorzystanie chromatografii cieczowej przy oznaczaniu zawartości WWA w materiale biologicznym.2
T-L-7Oznaczanie zanieczyszczeń w materiałach użytku codziennego.2
T-L-8Prezentacje studentów na temat katastrof ekologicznych. Przyczyny i skutki. Propozycje metod naprawy skutków skażenia. Wpływ na organizm człowieka.2
14

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Terminologia ekotoksykologii. Historia, cele i zadania przedmiotu. Toksykologia jako nauka; kierunki rozwoju współczesnej toksykologii, zakres i przedmiot działania. Pojęcie trucizny i dawki. Zatrucia - ich rodzaje, przyczyny i struktura1
T-W-2Właściwości fizykochemiczne trucizn, budowa chemiczna związku a jego toksyczność. Mechanizmy działania trucizn. Czynniki fizykochemiczne i biologiczne a toksyczność związków chemicznych. Zależność dawka-reakcja, sposoby wyrażania dawek substancji, przeliczanie dawek (średnie dawki efektywne (ED50) trucizn środowiskowych: średnia dawka letalna (LD50), średnia koncentracja letalna (LC50), średni czas zamierania (LT50), NOEC, NOAEL, LOAEL).1
T-W-3Losy zanieczyszczeń w organizmie. Toksykokinetyka: wchłanianie, akumulacja i biomagnifikacja, biotransformacja trucizn w organizmie. Detoksykacja i biodegradacja trucizn w organizmie. Łańcuch troficzny trucizn (pokarmowy).1
T-W-4Toksykodynamika: mechanizm działania toksycznego: receptorowy, pozareceptorowy. Odległe skutki działania trucizn. Wpływ czynników środowiskowych na powstawanie nowotworów. Kancerogeneza, mutageneza i teratogeneza.1
T-W-5Najgroźniejsze ksenobiotyki w środowisku naturalnym. Ksenobiotyki zanieczyszczające wodę, glebę i powietrze.1
T-W-6Mechanizmy działania toksycznego ksenobiotyków. Biotransformacja ksenobiotyków. Przemysłowe i rolnicze źródła skażeń. Skażenia środowiska a produkcja bezpiecznej żywności.1
T-W-7Charakterystyka wybranych metali ciężkich pod względem ich toksyczności. Występowanie, źródła zanieczyszczeń, forma występowania metali; oddziaływania na środowisko naturalne i człowieka. Arsen, Chrom, Kadm.1
T-W-8Charakterystyka wybranych metali ciężkich pod względem ich toksyczności. Występowanie, źródła zanieczyszczeń, forma występowania metali; oddziaływania na środowisko naturalne i człowieka. Nikiel, Ołów, Rtęć.1
T-W-9Charakterystyka wybranych związków nieorganicznych. Związki azotu: tlenki azotu, amoniak, azotany i azotyny, nitrozoaminy. Związki siarki, związki węgla, ozon.1
T-W-10Związki fluoru. Wpływ fluorków na fizjologię i metabolizm roślin a także organizm człowieka.1
T-W-11Zatrucia związkami organicznymi, źródła, toksyczność: WWA, PCB, Dioksyny, Pestycydy.1
T-W-12Promieniowanie elektromagnetyczne: naturalne i sztuczne źródła pr. Elektromagnetycznego, oddziaływanie pola elektromagnetycznego na organizmy żywe.1
T-W-13Radionuklidy w środowisku. Promieniowanie jonizujące: jednostki, źródła promieniowania, efekty biologiczne i wpływ promieniowania na zdrowie. Energetyka jądrowa.3
T-W-14Mydła, detergenty – środki powierzchniowo czynne.1
16

Formy aktywności - laboratoria

KODForma aktywnościGodziny
A-L-1uczestnictwo w zajęciach14
A-L-2Przygotowanie konspektów do ćwiczeń laboratoryjnych12
A-L-3Przygotowanie do kolokwiów zaliczającyh12
A-L-4Przygotowanie prezentacji12
A-L-5Konsultacje10
60
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1uczestnictwo w zajęciach16
A-W-2Studiowanie wskazanej literatury20
A-W-3Przygotowanie do egzaminu20
A-W-4Udział w egzaminie4
60
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaOS_2A_B02_W01Student posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOS_2A_W02Ma rozszerzoną wiedzę z zakresu metod matematycznych oraz metod badania wielkości fizycznych stosowanych w naukach o środowisku. Ma zaawansowana wiedzę na temat właściwości pierwiastków oraz związków organicznych i nieorganicznych. Posiada podstawy techniki i kształtowania środowiska.
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR2A_W01ma rozszerzoną wiedzę z zakresu biologii, chemii, matematyki, fizyki i nauk pokrewnych dostosowaną do studiowanego kierunku studiów
R2A_W03ma pogłębioną wiedzę na temat biosfery, chemicznych i fizycznych procesów w niej zachodzących, podstaw techniki i kształtowania środowiska dostosowaną do studiowanego kierunku studiów
Cel przedmiotuC-1Student zna podstawowe pojęcia i zależności toksykologiczne, kinetykę i mechanizmy działania związków toksycznych, C1
C-2Student rozumie ogólną problematykę toksykologii, klasyfikację trucizn, mechanizmy ich działania toksycznego oraz losy w organizmie, C2
C-3Student zna podstawowe mechanizmy działania biologicznego ksenobiotyków na organizmy żywe oraz systemy i zakresem badań toksyczności ksenobiotyków, w odniesieniu do oceny ryzyka zagrożenia dla ludzi, zwierząt i środowiska, C3
Treści programoweT-W-1Terminologia ekotoksykologii. Historia, cele i zadania przedmiotu. Toksykologia jako nauka; kierunki rozwoju współczesnej toksykologii, zakres i przedmiot działania. Pojęcie trucizny i dawki. Zatrucia - ich rodzaje, przyczyny i struktura
T-W-2Właściwości fizykochemiczne trucizn, budowa chemiczna związku a jego toksyczność. Mechanizmy działania trucizn. Czynniki fizykochemiczne i biologiczne a toksyczność związków chemicznych. Zależność dawka-reakcja, sposoby wyrażania dawek substancji, przeliczanie dawek (średnie dawki efektywne (ED50) trucizn środowiskowych: średnia dawka letalna (LD50), średnia koncentracja letalna (LC50), średni czas zamierania (LT50), NOEC, NOAEL, LOAEL).
T-W-3Losy zanieczyszczeń w organizmie. Toksykokinetyka: wchłanianie, akumulacja i biomagnifikacja, biotransformacja trucizn w organizmie. Detoksykacja i biodegradacja trucizn w organizmie. Łańcuch troficzny trucizn (pokarmowy).
T-W-4Toksykodynamika: mechanizm działania toksycznego: receptorowy, pozareceptorowy. Odległe skutki działania trucizn. Wpływ czynników środowiskowych na powstawanie nowotworów. Kancerogeneza, mutageneza i teratogeneza.
T-W-5Najgroźniejsze ksenobiotyki w środowisku naturalnym. Ksenobiotyki zanieczyszczające wodę, glebę i powietrze.
T-W-6Mechanizmy działania toksycznego ksenobiotyków. Biotransformacja ksenobiotyków. Przemysłowe i rolnicze źródła skażeń. Skażenia środowiska a produkcja bezpiecznej żywności.
T-W-7Charakterystyka wybranych metali ciężkich pod względem ich toksyczności. Występowanie, źródła zanieczyszczeń, forma występowania metali; oddziaływania na środowisko naturalne i człowieka. Arsen, Chrom, Kadm.
T-W-8Charakterystyka wybranych metali ciężkich pod względem ich toksyczności. Występowanie, źródła zanieczyszczeń, forma występowania metali; oddziaływania na środowisko naturalne i człowieka. Nikiel, Ołów, Rtęć.
T-W-9Charakterystyka wybranych związków nieorganicznych. Związki azotu: tlenki azotu, amoniak, azotany i azotyny, nitrozoaminy. Związki siarki, związki węgla, ozon.
T-W-10Związki fluoru. Wpływ fluorków na fizjologię i metabolizm roślin a także organizm człowieka.
T-W-11Zatrucia związkami organicznymi, źródła, toksyczność: WWA, PCB, Dioksyny, Pestycydy.
T-W-12Promieniowanie elektromagnetyczne: naturalne i sztuczne źródła pr. Elektromagnetycznego, oddziaływanie pola elektromagnetycznego na organizmy żywe.
T-W-13Radionuklidy w środowisku. Promieniowanie jonizujące: jednostki, źródła promieniowania, efekty biologiczne i wpływ promieniowania na zdrowie. Energetyka jądrowa.
T-W-14Mydła, detergenty – środki powierzchniowo czynne.
T-L-1Wprowadzenie do zajęć z ekotoksykologii. Regulamin BHP w pracowni chemicznej. Omówienie tematów ćwiczeń i warunków zaliczenia przedmiotu ekotoksykologii.
T-L-2Wykorzystanie aktywności enzymatycznej gleb, jako „wskaźnika żyzności gleb”. Wyznaczanie 50% progu toksyczności (LD50) zanieczyszczenia gleb metalami ciężkimi (kadm, , miedź) w stosunku do fosfataz glebowych.
T-L-3Określanie zawartości fluoru w materiale biologicznym przy użyciu metody potencjometrycznej. Występowanie, źródła zanieczyszczeń, oddziaływanie na środowisko naturalne i człowieka. Ekotoksykologia gleby. Odporność gleb na degradację.
T-L-4Toksyczność żywności. Określenie zawartości azotanów w żywności pochodzącej z różnych źródeł. Występowanie, oddziaływanie na człowieka.
T-L-5Wskaźniki biologiczne. Wykorzystanie testów fitotoksyczności w bioindykacji skażeń środowiska naturalnego pestycydami.
T-L-6Metody analityczne w toksykologii. Wykorzystanie chromatografii cieczowej przy oznaczaniu zawartości WWA w materiale biologicznym.
T-L-7Oznaczanie zanieczyszczeń w materiałach użytku codziennego.
T-L-8Prezentacje studentów na temat katastrof ekologicznych. Przyczyny i skutki. Propozycje metod naprawy skutków skażenia. Wpływ na organizm człowieka.
Metody nauczaniaM-1Prezentacje multimedialne w zakresie merytorycznych treści przedmiotu
M-2Analiza laboratoryjna materiału biologicznego
M-3Praca grupowa przy przeprowadzaniu analiz laboratoryjnych
M-4Samodzielna praca na bazie uzyskanych wyników oraz właściwa ich interpretacja
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Sprawdziany pisemne z wiedzy na ćwiczeniach laboratoryjnych
S-2Ocena formująca: Zaliczenie konspektów ćwiczeń
S-3Ocena formująca: Prezentacje multimedialne przygotowane przez studentów
S-4Ocena podsumowująca: Test jednokrotnego wyboru
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie posiada podstawowej wiedzy o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
3,0Student w nieznacznym stopniu posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
3,5Student w umiarkowanym stopniu posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
4,0Student w zadowalającym stopniu posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
4,5Student w dobrym stopniu posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
5,0Student w bardzo dobrym stopniu posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaOS_2A_B02_U01Student analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka oraz potrafi dobrać podstawowe techniki pomiarowe do oceny zagrożenia wywołanego przez te substancje
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOS_2A_U02Rozumie i stosuje współczesne, dostępne metody informatyczne w zakresie pozyskiwania i przetwarzania informacji o środowisku i produkcji rolniczej i przemysłowej oraz wykorzystuje je do oceny stanu i zagrożeń środowiska. Potrafi przeprowadzać pogłębione eksperymenty, w tym pomiary i symulacje komputerowe, interpretować uzyskane wyniki i wyciągać rozbudowane wnioski. Ocenia poprawność wykonanego zadania.
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR2A_U02posiada umiejętność precyzyjnego porozumiewania się z różnymi podmiotami w formie werbalnej, pisemnej i graficznej
R2A_U03rozumie i stosuje odpowiednie technologie informatyczne w zakresie pozyskiwania i przetwarzania informacji z zakresu produkcji rolniczej i leśnej
R2A_U04samodzielnie planuje, przeprowadza, analizuje i ocenia poprawność wykonanego zadania z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
Cel przedmiotuC-1Student zna podstawowe pojęcia i zależności toksykologiczne, kinetykę i mechanizmy działania związków toksycznych, C1
C-2Student rozumie ogólną problematykę toksykologii, klasyfikację trucizn, mechanizmy ich działania toksycznego oraz losy w organizmie, C2
C-3Student zna podstawowe mechanizmy działania biologicznego ksenobiotyków na organizmy żywe oraz systemy i zakresem badań toksyczności ksenobiotyków, w odniesieniu do oceny ryzyka zagrożenia dla ludzi, zwierząt i środowiska, C3
Treści programoweT-W-1Terminologia ekotoksykologii. Historia, cele i zadania przedmiotu. Toksykologia jako nauka; kierunki rozwoju współczesnej toksykologii, zakres i przedmiot działania. Pojęcie trucizny i dawki. Zatrucia - ich rodzaje, przyczyny i struktura
T-W-2Właściwości fizykochemiczne trucizn, budowa chemiczna związku a jego toksyczność. Mechanizmy działania trucizn. Czynniki fizykochemiczne i biologiczne a toksyczność związków chemicznych. Zależność dawka-reakcja, sposoby wyrażania dawek substancji, przeliczanie dawek (średnie dawki efektywne (ED50) trucizn środowiskowych: średnia dawka letalna (LD50), średnia koncentracja letalna (LC50), średni czas zamierania (LT50), NOEC, NOAEL, LOAEL).
T-W-3Losy zanieczyszczeń w organizmie. Toksykokinetyka: wchłanianie, akumulacja i biomagnifikacja, biotransformacja trucizn w organizmie. Detoksykacja i biodegradacja trucizn w organizmie. Łańcuch troficzny trucizn (pokarmowy).
T-W-4Toksykodynamika: mechanizm działania toksycznego: receptorowy, pozareceptorowy. Odległe skutki działania trucizn. Wpływ czynników środowiskowych na powstawanie nowotworów. Kancerogeneza, mutageneza i teratogeneza.
T-W-5Najgroźniejsze ksenobiotyki w środowisku naturalnym. Ksenobiotyki zanieczyszczające wodę, glebę i powietrze.
T-W-6Mechanizmy działania toksycznego ksenobiotyków. Biotransformacja ksenobiotyków. Przemysłowe i rolnicze źródła skażeń. Skażenia środowiska a produkcja bezpiecznej żywności.
T-W-7Charakterystyka wybranych metali ciężkich pod względem ich toksyczności. Występowanie, źródła zanieczyszczeń, forma występowania metali; oddziaływania na środowisko naturalne i człowieka. Arsen, Chrom, Kadm.
T-W-8Charakterystyka wybranych metali ciężkich pod względem ich toksyczności. Występowanie, źródła zanieczyszczeń, forma występowania metali; oddziaływania na środowisko naturalne i człowieka. Nikiel, Ołów, Rtęć.
T-W-9Charakterystyka wybranych związków nieorganicznych. Związki azotu: tlenki azotu, amoniak, azotany i azotyny, nitrozoaminy. Związki siarki, związki węgla, ozon.
T-W-10Związki fluoru. Wpływ fluorków na fizjologię i metabolizm roślin a także organizm człowieka.
T-W-11Zatrucia związkami organicznymi, źródła, toksyczność: WWA, PCB, Dioksyny, Pestycydy.
T-W-12Promieniowanie elektromagnetyczne: naturalne i sztuczne źródła pr. Elektromagnetycznego, oddziaływanie pola elektromagnetycznego na organizmy żywe.
T-W-13Radionuklidy w środowisku. Promieniowanie jonizujące: jednostki, źródła promieniowania, efekty biologiczne i wpływ promieniowania na zdrowie. Energetyka jądrowa.
T-W-14Mydła, detergenty – środki powierzchniowo czynne.
T-L-1Wprowadzenie do zajęć z ekotoksykologii. Regulamin BHP w pracowni chemicznej. Omówienie tematów ćwiczeń i warunków zaliczenia przedmiotu ekotoksykologii.
T-L-2Wykorzystanie aktywności enzymatycznej gleb, jako „wskaźnika żyzności gleb”. Wyznaczanie 50% progu toksyczności (LD50) zanieczyszczenia gleb metalami ciężkimi (kadm, , miedź) w stosunku do fosfataz glebowych.
T-L-3Określanie zawartości fluoru w materiale biologicznym przy użyciu metody potencjometrycznej. Występowanie, źródła zanieczyszczeń, oddziaływanie na środowisko naturalne i człowieka. Ekotoksykologia gleby. Odporność gleb na degradację.
T-L-4Toksyczność żywności. Określenie zawartości azotanów w żywności pochodzącej z różnych źródeł. Występowanie, oddziaływanie na człowieka.
T-L-5Wskaźniki biologiczne. Wykorzystanie testów fitotoksyczności w bioindykacji skażeń środowiska naturalnego pestycydami.
T-L-6Metody analityczne w toksykologii. Wykorzystanie chromatografii cieczowej przy oznaczaniu zawartości WWA w materiale biologicznym.
T-L-7Oznaczanie zanieczyszczeń w materiałach użytku codziennego.
T-L-8Prezentacje studentów na temat katastrof ekologicznych. Przyczyny i skutki. Propozycje metod naprawy skutków skażenia. Wpływ na organizm człowieka.
Metody nauczaniaM-1Prezentacje multimedialne w zakresie merytorycznych treści przedmiotu
M-2Analiza laboratoryjna materiału biologicznego
M-3Praca grupowa przy przeprowadzaniu analiz laboratoryjnych
M-4Samodzielna praca na bazie uzyskanych wyników oraz właściwa ich interpretacja
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Sprawdziany pisemne z wiedzy na ćwiczeniach laboratoryjnych
S-2Ocena formująca: Zaliczenie konspektów ćwiczeń
S-3Ocena formująca: Prezentacje multimedialne przygotowane przez studentów
S-4Ocena podsumowująca: Test jednokrotnego wyboru
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie potrafi analizować negatywnego oddziaływania ksenobiotyków na środowisko i człowieka
3,0Student w niewielkim stopniu analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka
3,5Student sprawnie analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka oraz potrafi wymienić podstawowe techniki pomiarowe do oceny zagrożenia wywołanego przez te substancje
4,0Student sprawnie analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka oraz potrafi wymienić i krótko scharakteryzować podstawowe techniki pomiarowe do oceny zagrożenia wywołanego przez te substancje
4,5Student sprawnie analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka oraz potrafi w dużym stopniu dobrać podstawowe techniki pomiarowe do oceny zagrożenia wywołanego przez te substancje
5,0Student analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka oraz potrafi dobrać podstawowe techniki pomiarowe do oceny zagrożenia wywołanego przez te substancje
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaOS_2A_B02_K01Student postępuje zgodnie z metodami analitycznymi przy ocenie problematyki związanej z ekotoksykologią i stanem środowiska przyrodniczego
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOS_2A_K04W sposób odpowiedzialny i kompetentny potrafi podjąć decyzję o sposobach oceny stanu i ochrony środowiska. Ma świadomość znaczenia społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności za kształtowanie i stan środowiska naturalnego.
OS_2A_K05Dostrzega ryzyko i potrafi ocenić skutki zaplanowanych działań w zakresie ochrony środowiska. Zna metody i działania zmierzające do ograniczenia ryzyka i przewidywania skutków działalności w zakresie ochrony środowiska.
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR2A_K04prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu
R2A_K05ma świadomość znaczenia społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności za produkcję wysokiej jakości żywności, dobrostan zwierząt oraz kształtowanie i stan środowiska naturalnego
R2A_K06posiada znajomość działań zmierzających do ograniczenia ryzyka i przewidywania skutków działalności w zakresie szeroko rozumianego rolnictwa i środowiska
Cel przedmiotuC-1Student zna podstawowe pojęcia i zależności toksykologiczne, kinetykę i mechanizmy działania związków toksycznych, C1
C-2Student rozumie ogólną problematykę toksykologii, klasyfikację trucizn, mechanizmy ich działania toksycznego oraz losy w organizmie, C2
C-3Student zna podstawowe mechanizmy działania biologicznego ksenobiotyków na organizmy żywe oraz systemy i zakresem badań toksyczności ksenobiotyków, w odniesieniu do oceny ryzyka zagrożenia dla ludzi, zwierząt i środowiska, C3
Treści programoweT-L-2Wykorzystanie aktywności enzymatycznej gleb, jako „wskaźnika żyzności gleb”. Wyznaczanie 50% progu toksyczności (LD50) zanieczyszczenia gleb metalami ciężkimi (kadm, , miedź) w stosunku do fosfataz glebowych.
T-L-3Określanie zawartości fluoru w materiale biologicznym przy użyciu metody potencjometrycznej. Występowanie, źródła zanieczyszczeń, oddziaływanie na środowisko naturalne i człowieka. Ekotoksykologia gleby. Odporność gleb na degradację.
T-L-4Toksyczność żywności. Określenie zawartości azotanów w żywności pochodzącej z różnych źródeł. Występowanie, oddziaływanie na człowieka.
T-L-5Wskaźniki biologiczne. Wykorzystanie testów fitotoksyczności w bioindykacji skażeń środowiska naturalnego pestycydami.
T-L-6Metody analityczne w toksykologii. Wykorzystanie chromatografii cieczowej przy oznaczaniu zawartości WWA w materiale biologicznym.
T-L-7Oznaczanie zanieczyszczeń w materiałach użytku codziennego.
T-L-8Prezentacje studentów na temat katastrof ekologicznych. Przyczyny i skutki. Propozycje metod naprawy skutków skażenia. Wpływ na organizm człowieka.
Metody nauczaniaM-1Prezentacje multimedialne w zakresie merytorycznych treści przedmiotu
M-2Analiza laboratoryjna materiału biologicznego
M-3Praca grupowa przy przeprowadzaniu analiz laboratoryjnych
M-4Samodzielna praca na bazie uzyskanych wyników oraz właściwa ich interpretacja
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Sprawdziany pisemne z wiedzy na ćwiczeniach laboratoryjnych
S-2Ocena formująca: Zaliczenie konspektów ćwiczeń
S-3Ocena formująca: Prezentacje multimedialne przygotowane przez studentów
S-4Ocena podsumowująca: Test jednokrotnego wyboru
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie zna metod analitycznych związanych z ekotoksykologią
3,0Student zna ogólnie metody analityczne związane z ekotoksykologią
3,5Student w miarę biegle posługuje się metodami analitycznymi związanymi z problematyką ekotoksykologii
4,0Student sprawnie postępuje zgodnie z metodami analitycznymi przy ocenie problematyki związanej z ekotoksykologią
4,5Student sprawnie postępuje zgodnie z metodami analitycznymi przy ocenie problematyki związanej z ekotoksykologią i stanem środowiska przyrodniczego
5,0Student biegle postępuje zgodnie z metodami analitycznymi przy ocenie problematyki związanej z ekotoksykologią i stanem środowiska przyrodniczego