Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biologia (N2)

Sylabus przedmiotu Biochemia komórek nowotworowych:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Biologia
Forma studiów studia niestacjonarne Poziom drugiego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta magister
Obszary studiów nauk przyrodniczych
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Biochemia komórek nowotworowych
Specjalność Biologia zwierząt
Jednostka prowadząca Katedra Immunologii, Mikrobiologii i Chemii Fizjologicznej
Nauczyciel odpowiedzialny Dorota Jankowiak <dorota.jankowiak@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele
ECTS (planowane) 1,0 ECTS (formy) 1,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny 10 Grupa obieralna 1

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
ćwiczenia audytoryjneA5 5 0,50,41zaliczenie
wykładyW5 10 0,50,59zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Podstawowa wiedza z reslizowanych na studiach I stopnia przedmiotów: bochemia, bilogia molekularna, genetyka ogólna i biologia komórki.

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Stydent pozna podstawowe kryteria klasyfikacji nowotworów oraz cechy różniace komórki nowotworowe od prawidłowych. pozna główne przyczyny odpowiadające za transformację nowotworową oraz warunkujące rozrost, przeżycie, inwazję i przerzutowanie komórek nowotworowych.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Najważniejsze czynniki kancerogenne pochodzenia fizycznego, chemicznego i bilogicznego. Etapy kancerogenezy i ich charakterystyka.1
T-A-2Klonalny rozwój nowotworów. protoonkogeny i onkogeny, geny supresowrowe nowotworów. Zaburzenia przebiegu cyklu komórkowego w komórkach nowotworowych - rola białka p53 i mutacji jego genu oraz białka Rb (retinoblastoma).1
T-A-3Telomery i telomeraza w komórkach prawidłowych i nowotworowych. Komórki nowotworowe a starzenie replikacyjne. Alternatywne metody wydłużania telomerów w komórkach nowotworowych. Telomeraza jako cel w terapii antynowotworowej.1
T-A-4Transformacja nowotworowa a apoptoza. Mechanizmy ucieczki komórek nowotworowych przed apoptozą. Białka pro- i antyapoptyczne (białka śmierci i przeżycia). Mechanizm działania białek z rodziny inhibitorów apoptozy. Apoptoza jako cel molekularny w onkologii.1
T-A-5Antygeny i markery nowotworowe. Mechanizmy efektorowe odpowiedzi immunologicznej przeciw komórkom nowotworowym. Jak komórki nowotworowe uciekają przed odpowiedzią immunologiczną. Immunoterapia nowotworów.1
5
wykłady
T-W-1Nowotwory - problem medyczny i społeczny. Wskażniki eidemiologiczne chorób nowotworowych na Świecie i w Polsce. Najczęstsze nowotwory i kobiet i mężczyzn. Podstawowe cechy komórek nowotworowych i procesu nowotworzenia.2
T-W-2Klasyfikacja nowotworów. Nowotwory niezłośliwe, miejscowo złośliwe i zlośliwe, raki, mięsaki, chłonniaki i białaczki - podstawowe zmiany w strukturze makro- i mikroskopowej w porównianiu z komórkami i tkankami prawidłowymi. Wpływ nowotworow na organizm4
T-W-3Neoangiogeneza - mechanizmy, główne czynniki proangiogenne i cechy nowotworowych naczyń krwionośnych. Mechanizmy i czynniki opowiedzialne za inwazję, przerzutowanie i kolonizację nowych narzadów.3
T-W-4Pisemne zaliczenie materiału objętego programem wykładów1
10

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1Uczestniczenie w ćwiczeniach.5
A-A-2Przygotowanie z zespołem prezentacji i jej omówienia9
A-A-3Konsultacje z prowadzącym ćwiczenia1
15
wykłady
A-W-1Uczestniczenie w wykładach10
A-W-2Przygotowanie do pisemnego zaliczenia wykładów5
15

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny z omówieniem zagadnień teoretycznych.
M-2Prezentacja mulimedialna z wykorzystaniem komputera i projektora
M-3Dyskusja dydaktyczna i problemowa.

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: Ocena na każdych ćwiczeniach stopnia przygotowaniado zajęć i zaagażowania w dyskusję.
S-2Ocena formująca: Ocena przygotowanej wraz z zespołem prezentacji i udziału studenta w jej omówieniu.
S-3Ocena podsumowująca: Ocena pisemnego zaliczenia materiału objętego programem wykładów.
S-4Ocena podsumowująca: Końcowa ocena zaliczenia ćwiczeń, na którą składają się ocena przedstawionej prezentacji i aktywności studenta na wszystkich ćwiczeniach.

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BL_2A_BLZ-S-O9.1_W01
Student zna i charakteryzuje podstawowe czynniki kancerogenne. Zna główne kryteruim klasyfikacji nowotorów i w danej grupie wylicza i charakteryzuje najczęstsze z nich. Rozróżnia cechy komórki prawidłowej od nieprawidłowej. Wylicza i opisuje mechanizmy odpowiedzialne za nadmierną proliferację, przeżycie, inwazyjność i metastazę komórek nowotworowych.
BL_2A_W03, BL_2A_W11P2A_W02, P2A_W04, P2A_W05, P2A_W06, P2A_W07

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BL_2A_BLZ-S-O9.1_U01
Student wiedzę z zakresu pochodzenia komórek nowtworowych oraz roli postawowych czasteczek biologicznie czynnych i ich pochodnych wykorzystuje do wyjaśnienia mechanizmow kancerogenezy, inwazyjności i przerzutowania komórek nowotworowych. Łączy proces starzenia się organizmu z wzrastajacym prawdopodobieństwem wystąpienia choroby nowotworowej.
BL_2A_U08, BL_2A_U16P2A_U01, P2A_U04, P2A_U09

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BL_2A_BLZ-S-O9.1_K01
Jest świadomy następstw chorób nowotworowych dla organizmu, powdowanego przez nie zagrozenia życia oraz stałego wzrostu wskaźników epidemiologiczych tych chorób. Propaguje więc systematyczne poddawanie się badaniom przedsiewowym i kontrolnym oraz stale uzupełnia swą wiedzę w zakresie profilatyki i etiopatogenezy chorób nowotworowych.
BL_2A_K01, BL_2A_K07P2A_K03, P2A_K04, P2A_K06, P2A_K07

Literatura podstawowa

  1. Fuller G.M., Shields D., podstawy molekularne biologii komórki, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2000
  2. Bal J., Biologia molekularna w medycynie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2001
  3. Madej J.A., patologia ogólna zwierzat, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn, 2006

Literatura dodatkowa

  1. Jakóbisiak M, Immunologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1998
  2. Kawiak J., Zabel m., Seminaria z cytofizjologii, Wydawnictwo Urban i Partner, Wrocław, 2002
  3. Alberts B., Bray D., Hopkin K., Johanson A., Lewis J., Raff M., Roberts K., Watter P., Podstawy biologii komórki, Wydawnictwo Naukowe PWN, warszawa, 2005

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Najważniejsze czynniki kancerogenne pochodzenia fizycznego, chemicznego i bilogicznego. Etapy kancerogenezy i ich charakterystyka.1
T-A-2Klonalny rozwój nowotworów. protoonkogeny i onkogeny, geny supresowrowe nowotworów. Zaburzenia przebiegu cyklu komórkowego w komórkach nowotworowych - rola białka p53 i mutacji jego genu oraz białka Rb (retinoblastoma).1
T-A-3Telomery i telomeraza w komórkach prawidłowych i nowotworowych. Komórki nowotworowe a starzenie replikacyjne. Alternatywne metody wydłużania telomerów w komórkach nowotworowych. Telomeraza jako cel w terapii antynowotworowej.1
T-A-4Transformacja nowotworowa a apoptoza. Mechanizmy ucieczki komórek nowotworowych przed apoptozą. Białka pro- i antyapoptyczne (białka śmierci i przeżycia). Mechanizm działania białek z rodziny inhibitorów apoptozy. Apoptoza jako cel molekularny w onkologii.1
T-A-5Antygeny i markery nowotworowe. Mechanizmy efektorowe odpowiedzi immunologicznej przeciw komórkom nowotworowym. Jak komórki nowotworowe uciekają przed odpowiedzią immunologiczną. Immunoterapia nowotworów.1
5

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Nowotwory - problem medyczny i społeczny. Wskażniki eidemiologiczne chorób nowotworowych na Świecie i w Polsce. Najczęstsze nowotwory i kobiet i mężczyzn. Podstawowe cechy komórek nowotworowych i procesu nowotworzenia.2
T-W-2Klasyfikacja nowotworów. Nowotwory niezłośliwe, miejscowo złośliwe i zlośliwe, raki, mięsaki, chłonniaki i białaczki - podstawowe zmiany w strukturze makro- i mikroskopowej w porównianiu z komórkami i tkankami prawidłowymi. Wpływ nowotworow na organizm4
T-W-3Neoangiogeneza - mechanizmy, główne czynniki proangiogenne i cechy nowotworowych naczyń krwionośnych. Mechanizmy i czynniki opowiedzialne za inwazję, przerzutowanie i kolonizację nowych narzadów.3
T-W-4Pisemne zaliczenie materiału objętego programem wykładów1
10

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1Uczestniczenie w ćwiczeniach.5
A-A-2Przygotowanie z zespołem prezentacji i jej omówienia9
A-A-3Konsultacje z prowadzącym ćwiczenia1
15
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Uczestniczenie w wykładach10
A-W-2Przygotowanie do pisemnego zaliczenia wykładów5
15
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBL_2A_BLZ-S-O9.1_W01Student zna i charakteryzuje podstawowe czynniki kancerogenne. Zna główne kryteruim klasyfikacji nowotorów i w danej grupie wylicza i charakteryzuje najczęstsze z nich. Rozróżnia cechy komórki prawidłowej od nieprawidłowej. Wylicza i opisuje mechanizmy odpowiedzialne za nadmierną proliferację, przeżycie, inwazyjność i metastazę komórek nowotworowych.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBL_2A_W03wykazuje się zaawansowaną znajomością metod, technik, technologii, narzędzi i materiałów pozwalających na badanie i wykorzystanie potencjału przyrody
BL_2A_W11ma ogólną w niektórych obszarach pogłębioną wiedzę w zakresie funkcjonowania, morfologii i anatomii oraz aberracji wybranych narządów i układów organizmów żywych oraz procesów życiowych na różnych etapach rozwoju organizmu
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaP2A_W02konsekwentnie stosuje i upowszechnia zasadę ścisłego, opartego na danych empirycznych, interpretowania zjawisk i procesów przyrodniczych w pracy badawczej i działaniach praktycznych
P2A_W04ma pogłębioną wiedzę z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów umożliwiającą dostrzeganie związków i zależności w przyrodzie
P2A_W05ma wiedzę w zakresie aktualnie dyskutowanych w literaturze kierunkowej problemów z wybranej dziedziny nauki i dyscypliny naukowej
P2A_W06ma wiedzę w zakresie statystyki na poziomie prognozowania (modelowania) przebiegu zjawisk i procesów przyrodniczych oraz ma znajomość specjalistycznych narzędzi informatycznych
P2A_W07ma wiedzę w zakresie zasad planowania badań z wykorzystaniem technik i narzędzi badawczych stosowanych w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBL_2A_BLZ-S-O9.1_U01Student wiedzę z zakresu pochodzenia komórek nowtworowych oraz roli postawowych czasteczek biologicznie czynnych i ich pochodnych wykorzystuje do wyjaśnienia mechanizmow kancerogenezy, inwazyjności i przerzutowania komórek nowotworowych. Łączy proces starzenia się organizmu z wzrastajacym prawdopodobieństwem wystąpienia choroby nowotworowej.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBL_2A_U08wykorzystuje wiedzę dotyczącą mechanizmów odpornościowych, funkcjonowania narządów i układów organizmów żywych oraz zachodzących w nich procesów życiowych oraz na temat czynników zakaźnych organizmów żywych;
BL_2A_U16przestrzega podstawowych zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, potrafi określić niebezpieczeństwo w pracy biologa, potrafi z zastosowaniem zasad BHP reagować w sytuacjach niebezpiecznych;
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaP2A_U01stosuje zaawansowane techniki i narzędzia badawcze w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
P2A_U04planuje i wykonuje zadania badawcze lub ekspertyzy pod kierunkiem opiekuna naukowego
P2A_U09wykazuje umiejętność napisania pracy badawczej w języku polskim oraz krótkiego doniesienia naukowego w języku obcym na podstawie własnych badań naukowych
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBL_2A_BLZ-S-O9.1_K01Jest świadomy następstw chorób nowotworowych dla organizmu, powdowanego przez nie zagrozenia życia oraz stałego wzrostu wskaźników epidemiologiczych tych chorób. Propaguje więc systematyczne poddawanie się badaniom przedsiewowym i kontrolnym oraz stale uzupełnia swą wiedzę w zakresie profilatyki i etiopatogenezy chorób nowotworowych.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBL_2A_K01wykazuje zrozumienie i przekonanie o poznawalności procesów i zjawisk biologicznych zachodzących w świecie żywych organizmów; w interpretowaniu procesów i zjawisk biologicznych wykorzystuje podejście naukowe
BL_2A_K07ma świadomość odpowiedzialności za kształtowanie i stan środowiska naturalnego oraz zdrowie człowieka wynikające z działalności własnej i innych ludzi
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaP2A_K03potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania
P2A_K04prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu
P2A_K06wykazuje odpowiedzialność za ocenę zagrożeń wynikających ze stosowanych technik badawczych i tworzenie warunków bezpiecznej pracy
P2A_K07systematycznie aktualizuje wiedzę przyrodniczą i zna jej praktyczne zastosowania